Wiadomości polityczne nr 14/1940

Wiadomości polityczne nr 14/1940

Co tam Panie w polityce?

No i nadszedł rok 1940, ostatni rok dla Cesarstwa Wiedeńskiego, przynajmniej w dotychczasowej jego postaci.

W Pradze zebrało się zgromadzenie ustawodawcze, zwane też Konstytuantą i proklamowało niepodległość Czech. Gremium to uchwaliło m.in. opracowanie nowej konstytucji państwa, określając je jako republikę. Ostateczne sformułowanie konstytucji zostało odroczone do czasu ostatecznej decyzji Słowaków w kwestii ewentualnego utworzenia z Czechami wspólnego państwa federacyjnego. Konstytuanta wybrała też trzyosobową regencję, mającą rządzić do czasu pierwszych wyborów i powołania rządu oraz prezydenta.

Na Słowacji zdania są podzielone; jedni optują za połączeniem z Czechami, drudzy chcą pozostać częścią Węgier, a jeszcze inni woleliby mieć własne państwo. Dla rozstrzygnięcia tych kontrowersji zarządzono referendum; ponieważ Słowacja nie posiada jeszcze osobowości politycznej, a Węgrzy nie przyjmują do wiadomości istnienia słowackiego narodu, roli inicjatora i organizatora referendum podjął się rząd cesarski z Wiednia.

Na Rusi Zakarpackiej zdecydowana większość skłania się do połączenia z braćmi w Polsce. Tylko nieliczne mniejszości węgierska i rumuńska się temu sprzeciwiają. Na razie podjęto działania w celu wyłonienia reprezentacji politycznej tej krainy.

Trudna i niebezpieczna jest sytuacja w Siedmiogrodzie; Rumuni pragną połączyć się z Księstwem Rumuńskim, Serbowie z Serbią, a Węgrzy, Seklerzy i Niemcy (Sasi) chcą pozostać w Królestwie Węgierskim. Dodatkową trudnością jest terytorialne przemieszanie tych nacji, praktycznie uniemożliwiające wytyczenie granic, które by wszystkich satysfakcjonowały. Podobna sytuacja występuje w Banacie, dodatkowo zaostrzona jeszcze przez mniejszość serbską i serbskie żądania terytorialne.

Na południu monarchii coraz bliższe jest porozumienie Chorwatów i Słoweńców w sprawie utworzenia własnego państwa pod nazwą Księstwa Iliryjskiego. Narody te z wielką rezerwą podchodzą do serbskiej koncepcji jednego państwa serbsko-chorwacko-słoweńskiego.

Na Węgrzech perspektywa utraty Słowacji, Rusi Zakarpackiej, Siedmiogrodu, Banatu i Chorwacji budzi wielkie obawy i ostre sprzeciwy. Coraz wyraźniejsze stają się głosy, postulujące – w obliczu „słowiańskiego zagrożenia” – utrzymanie związku z Austrią w formie konfederacji.

Dodatkowo oliwy do ognia dolewają usilnie popierani przez swoje państwo Włosi. Żądają oni przyłączenia do Królestwa Włoskiego nie tylko Tyrolu Południowego, ale także tzw. Przymorza z Gorycją i Triestem, Istrii i dużej części Dalmacji.

Austriacy – pogodzeni już chyba z rozpadem imperium – dość pasywnie obserwują przebieg wypadków, jedynie ostro sprzeciwiając się oddaniu Włochom Tyrolu Południowego.

Zawarty został japońsko-syjamski sojusz wojskowy. W tej sytuacji Chiny zwróciły się do Polski z propozycją zawarcia podobnego aliansu. Nasza dyplomacja studzi jednak chińskie zapędy, nie chcąc prowokować Japonii formalnym potwierdzaniem tego, co już i tak nieoficjalnie, lecz realnie istnieje.

Jak tam, trzymamy się mocno?

Ponieważ wycofany „na konsultacje” ambasador japoński ciągle nie wraca do Polski, w ramach retorsji Polska również odwołała z Japonii swojego ambasadora.

Amerykańską inicjatywę mediacji w sporze polsko-japońskim poparła Francja, zgłaszając swoją gotowość do wsparcia dobrych usług dyplomacji USA. Na wszystkie te kroki – jak na razie – brak japońskiej reakcji.

Między nami żakietami.

Odbyło się na Litwie referendum w sprawie przyłączenia tego Księstwa do Polski. Za przyłączeniem oddano 73,9% głosów, przeciw 24,5%, reszta głosów została uznana za nieważne. Planowaną datą definitywnego wcielenia Litwy jest 1 styczeń 1941 roku. Panujący na Litwie Wielki Książę Lew Mikołaj Sapieha zatrzyma swój tytuł dożywotnio, po jego śmierci tak tytuł, jak i samo pojęcie Wielkiego Księstwa Litewskiego wygaśnie. Zaplanowane zostało małżeństwo pomiędzy młodszym synem naszego Monarchy Henrykiem (ur. 1919), a jedyną córką księcia Sapiehy Elżbietą (1921).

W związku z planowaną fuzją, Rosja złożyła oficjalny, lecz łagodny w tonie i raczej tylko formalny protest. Z żądaniem wyjaśnień zwrócił się do polskiego MSZ jego brytyjski odpowiednik, jednak to także należy uważać za dyplomatyczną formalność.

Bardzo krzykliwie natomiast, zaprotestowały Niemcy Północne oraz Włochy(?) i Japonia(??); ale i tutaj żadnych realnych akcji się nie przewiduje.

Trwa impas w stosunkach polsko-japońskich. Aby wyrazić swoją dobrą wolę, nasze MSZ zdecydowało o powrocie do Tokio wcześniej odwołanego ambasadora mimo że, japoński nadal do Warszawy się nie wybiera. Wracając do Tokio, nasz ambasador przywiózł ze sobą oficjalne (i podane do wiadomości publicznej) oświadczenie rozszerzające polskie ustępstwa z roku 1922. W oświadczeniu potwierdza się rezygnację ze stacjonowania w polskich bazach na terenie Chin okrętów liniowych i podwodnych, dodając do tej listy lotniskowce i samoloty o zasięgu umożliwiającym ewentualny nalot na japońskie wyspy macierzyste.

Dyplomacja amerykańska przywitała powyższe oświadczenie z zadowoleniem i zaapelowała do rządu japońskiego o wyjście naprzeciw polskim inicjatywom. Amerykańskie stanowisko zostało poparte przez Francję oraz Holandię.

A to Panie ciekawe…

Zgodnie z zapowiedziami, odbyły się wielkie polsko-francuskie manewry morskie na Morzu Koralowym, na północny-zachód od Nowej Kaledonii.

Ze strony francuskiej w manewrach wzięły udział:

- lotniskowiec Béarn,

- pancernik Lorraine,

- eskadra krążowników liniowych typu Dunkerque,

- krążownik ciężki Algérie,

- eskadra trzech krążowników lekkich La Galissonnière oraz mniejsze okręty.

Polska do ćwiczeń skierowała:

- eskadrę lotniskowców typu Hetman Czarniecki,

- eskadrę lotniskowców typu Hetman Kamieniecki,

- lotniskowiec eskortowy Generał Grodzicki,

- eskadrę pancerników typu Kazimierz Jagiellończyk,

- eskadrę krążowników liniowych typu Bolesław Śmiały,

- dwie eskadry krążowników,

- dwie flotylle niszczycieli,

- okręt dowodzenia Mars oraz liczne mniejsze okręty.

W ostatniej chwili swój akces do manewrów zgłosili Chińczycy, lecz delikatnie im wytłumaczono, że prowokowanie Japonii w obecnym okresie nie jest wskazane.

W trakcie ćwiczeń przeprowadzono m.in. symulację desantu na jedną z wysp Nowej Kaledonii, pozorowane ataki lotnicze z pokładów lotniskowców oraz przetrenowano współpracę okrętów podwodnych z jednostkami nawodnymi. Uważa się, że manewry były udane, choć nie uniknięto kilku wypadków, w tym śmiertelnych. Cóż, gdzie drwa rąbią, tam wióry lecą.

Przebudowa krążownika/jachtu królewskiego typu Korona na okręt dowodzenia typu Mars 1940 (1 szt.)

Przebudowa krążownika/jachtu królewskiego typu Korona na okręt dowodzenia typu Mars 1940 (1 szt.)

Zgodnie z wcześniejszymi zapowiedziami, dokonano przebudowy krążownika/jachtu królewskiego Korona na okręt dowodzenia.

Koszt przebudowy wyniósł 34,5% wartości okrętu nowego. W ramach przebudowy:

- całkowicie wymieniono urządzenia napędowe ze znaczną redukcją ich mocy;

- całkowicie wymieniono uzbrojenie artyleryjskie oraz zdemontowano uzbrojenie torpedowe;

- skrócono górny pancerny pas burtowy, trzykrotnie pogrubiono opancerzenie poziome oraz przekonstruowano grodzie przeciwtorpedowe;

- całkowicie przebudowano nadbudówki, maszty i kominy;

- wymieniono wyposażenie lotnicze;

- wymieniono i znacznie rozbudowano wyposażenie radionawigacyjne;

- sam kadłub pozostał bez zmian.

Z uwagi na znaczne odciążenie okrętu (napęd, uzbrojenie) wyporność zmniejszyła się o 380 tn, a zanurzenie o 0,3 m.

Główne zadanie tej jednostki to dowodzenie desantem (w tym bieżące planowanie i koordynacja działań floty, lotnictwa i sił lądowych). We wczesnej fazie desantu na pokładzie okrętu przebywają dowództwa sił lądowych i lotnictwa, przenosząc się na ląd dopiero po opanowaniu wystarczająco dużego przyczółka. Mars może także pełnić rolę okrętu koordynującego obronę plot dużych zespołów okrętów.

Dla realizacji ww. zadań, okręt jest bogato wyposażony w instalacje radionawigacyjne (dwa dalocelowniki plot, dwa najnowsze radary kontroli przestrzeni powietrznej i powierzchni wody, dwa radionamierniki, 5 radiostacji dalekiego i 8! bliskiego zasięgu), liczne centra dowodzenia, sale odpraw itp. Wielka liczba radiostacji bliskiego zasięgu umożliwia jednoczesną łączność (na różnych częstotliwościach) z jednostkami desantowymi, wspierającymi, siłami na lądzie i lotnictwem. Prócz załogi stałej, Mars może zaokrętować do 90 sztabowców wszystkich rodzajów sił zbrojnych.

Uzbrojenie okrętu służy głównie do obrony plot, chociaż w przypadku ważnej potrzeby może być użyte do wsparcia oddziałów na lądzie. Stosunkowo silne jest opancerzenie poziome i przeciwtorpedowe.

Jednostka została wyposażona w dwie łodzie latające w układzie amfibii, umożliwiające łączność kurierską zarówno na wodzie, jak i na lądzie. Z uwagi na ograniczoną ilość miejsca na – niewielkim przecież – okręcie, zastosowano nieortodoksyjny układ dwu oddzielnych hangarów. Rozwiązanie takie umożliwia dodatkowo niezależne operowanie i obsługę obydwu amfibii.

Mars charakteryzuje się wielkim zasięgiem i bardzo dobrymi własnościami morskimi, a jego prędkość jest adekwatna do stawianych przed nim zadań.

Ponieważ jest to pierwszy okręt tej klasy w naszej flocie, proponuję traktować go trochę jako jednostkę eksperymentalną i z pobłażliwością przyjąć ewentualne niedoskonałości.

 Link do obrazka: http://www.imagebam.com/image/587789516982661

Mars, Poland Command ship laid down 1940

Displacement:

            4 748 t light; 4 985 t standard; 6 328 t normal; 7 403 t full load

Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)

            (531,15 ft / 524,93 ft) x 52,49 ft x (16,40 / 18,47 ft)

            (161,89 m / 160,00 m) x 16,00 m  x (5,00 / 5,63 m)

Armament:

      4 - 5,31" / 135 mm 50,0 cal guns - 72,09lbs / 32,70kg shells, 300 per gun

              Dual purpose guns in turret on barbette mounts, 1932 Model

              2 x Twin mounts on centreline ends, evenly spread

      6 - 2,24" / 57,0 mm 65,0 cal guns - 5,09lbs / 2,31kg shells, 1 500 per gun

              Anti-air guns in deck mounts, 1937 Model

              2 x Twin mounts on centreline ends, evenly spread

                        2 raised mounts

              1 x Twin mount on centreline, forward deck aft

                        1 double raised mount

      16 - 0,98" / 25,0 mm 60,0 cal guns - 0,55lbs / 0,25kg shells, 7 500 per gun

              Anti-air guns in deck mounts, 1933 Model

              8 x Twin mounts on sides, evenly spread

                        8 double raised mounts

      Weight of broadside 323 lbs / 147 kg

Armour:

   - Belts:                     Width (max)    Length (avg)               Height (avg)

            Main:   2,95" / 75 mm 367,45 ft / 112,00 m   8,53 ft / 2,60 m

            Ends:   Unarmoured

            Upper: 2,95" / 75 mm   72,18 ft / 22,00 m     7,55 ft / 2,30 m

              Main Belt covers 108% of normal length

   - Torpedo Bulkhead - Additional damage containing bulkheads:

                        2,95" / 75 mm 367,45 ft / 112,00 m   10,66 ft / 3,25 m

            Beam between torpedo bulkheads 45,93 ft / 14,00 m

   - Gun armour:         Face (max)     Other gunhouse (avg)            Barbette/hoist (max)

            Main:   2,95" / 75 mm 0,98" / 25 mm             0,98" / 25 mm

   - Armoured deck - single deck:

            For and Aft decks: 2,95" / 75 mm

   - Conning towers: Forward 2,95" / 75 mm, Aft 2,95" / 75 mm

Machinery:

            Diesel Internal combustion motors,

            Geared drive, 2 shafts, 13 167 shp / 9 823 Kw = 21,00 kts

            Range 18 000nm at 14,00 kts

            Bunker at max displacement = 2 419

Complement:

            354 - 461

Cost:

            £0,524 million / $2,094 million

Distribution of weights at normal displacement:

            Armament: 98 tons, 1,6%

               - Guns: 98 tons, 1,6%

            Armour: 1 829 tons, 28,9%

               - Belts: 474 tons, 7,5%

               - Torpedo bulkhead: 428 tons, 6,8%

               - Armament: 35 tons, 0,6%

               - Armour Deck: 848 tons, 13,4%

               - Conning Towers: 44 tons, 0,7%

            Machinery: 352 tons, 5,6%

            Hull, fittings & equipment: 2 427 tons, 38,3%

            Fuel, ammunition & stores: 1 581 tons, 25,0%

            Miscellaneous weights: 41 tons, 0,7%

               - Hull below water: 19 tons

               - Hull above water: 2 tons

               - On freeboard deck: 20 tons

Overall survivability and seakeeping ability:

            Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):

              36 726 lbs / 16 659 Kg = 115,4 x 5,3 " / 135 mm shells or 2,5 torpedoes

            Stability (Unstable if below 1.00): 1,25

            Metacentric height 2,8 ft / 0,9 m

            Roll period: 13,1 seconds

            Steadiness      - As gun platform (Average = 50 %): 80 %

                                   - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,17

            Seaboat quality  (Average = 1.00): 2,00

Hull form characteristics:

            Hull has rise forward of midbreak,

              a normal bow and a cruiser stern

            Block coefficient (normal/deep): 0,490 / 0,509

            Length to Beam Ratio: 10,00 : 1

            'Natural speed' for length: 22,91 kts

            Power going to wave formation at top speed: 36 %

            Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 40

            Bow angle (Positive = bow angles forward): 14,00 degrees

            Stern overhang: -1,64 ft / -0,50 m

            Freeboard (% = length of deck as a percentage of waterline length):

                                               Fore end,        Aft end

               - Forecastle:            15,00%,  24,93 ft / 7,60 m,  22,97 ft / 7,00 m

               - Forward deck:       60,00%,  22,97 ft / 7,00 m,  22,97 ft / 7,00 m

               - Aft deck:    10,00%,  15,09 ft / 4,60 m,  15,09 ft / 4,60 m

               - Quarter deck:        15,00%,  15,09 ft / 4,60 m,  16,08 ft / 4,90 m

               - Average freeboard:                      21,19 ft / 6,46 m

            Ship tends to be wet forward

Ship space, strength and comments:

            Space - Hull below water (magazines/engines, low = better): 30,7%

                        - Above water (accommodation/working, high = better): 213,5%

            Waterplane Area: 18 194 Square feet or 1 690 Square metres

            Displacement factor (Displacement / loading): 216%

            Structure weight / hull surface area: 76 lbs/sq ft or 370 Kg/sq metre

            Hull strength (Relative):

                        - Cross-sectional: 0,92

                        - Longitudinal: 2,12

                        - Overall: 1,00

            Excellent machinery, storage, compartmentation space

            Excellent accommodation and workspace room

            Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform

            Excellent seaboat, comfortable, can fire her guns in the heaviest weather

2 x catapults

2 x PWL-114HRb

Sensors:

2 x DC-P-4

2 x RN-2

2 x RWN-PM-2