Budowa chińskich torpedowców typu Sha Yu 1922-23 (4 jednostki)

Budowa chińskich torpedowców typu Sha Yu 1922-23 (4 jednostki)

Pomysłodawcą jest kolega Hrotgar. Post ten rozpoczyna pewien cykl, nazwijmy go „Rozwój chińskiej floty wojennej w latach 1922-37” Aby Czytelników nie zanudzić, a także, aby nie ograniczać dostępu do bloga pozostałym projektodawcom, posty tego cyklu będą się ukazywać naprzemiennie z innymi projektami. Poniżej, opracowane przez Pomysłodawcę, lecz zredagowane przeze mnie, tło polityczno-ekonomiczne cyklu.

Po I wojnie światowej większość państw kolonialnych (Wielka Brytania, Francja, Rosja i głównie Niemcy) – wcześniej mocno ingerujących w wewnętrzne sprawy chińskie – osłabło ekonomicznie i/lub politycznie i zmniejszyło swoją ekspansywność. Powstała na skutek antymonarchistycznej rewolucji Xinhai w 1911 roku, Republika Chińska, wciąż była państwem słabym i rozdzieranym sprzecznościami. Dążący do wewnętrznego i zewnętrznego wzmocnienia państwa Kuomintang musiał zmagać się z jednej strony, ze zwolennikami przywrócenia instytucji cesarstwa i zachowania „starego porządku”, a z drugiej, z rodzącym się (nie bez pomocy bolszewików) ruchem komunistycznym. Zmagania te – mimo przejściowych porażek (restytucja cesarstwa przez Yuana Shikai w 1915 roku) – zakończyły się  zwycięstwem sił republikańskich. Przełomowe było uznanie w trakcie obrad Konferencji Paryskiej kuomintangowskiego rządu Sun Jat-sena z jedyną prawowitą władzę w Chinach i przyjęcie Chin jako członka-założyciela do Ligi Narodów (1920). Uznano pełną suwerenność państwa chińskiego w prowincjach: Qinghai, Gansu, Sichuan, Yunnan, Guihzou, Guanxhi, Guandong, Hunhan, Zhili, Shandong, Henan, Jiangxi, Hubei, Fuitan i Anhui, a w prowincjach spornych zarządzono referenda. Wyniki tych referendów spowodowały włączenie w skład państwa prowincji: Huijang, Mengijang (Mongolia Wewnętrzna), Heilongjiang i Jilin. W Mongolii Zewnętrznej (za sprawą komunistycznego sabotażu) i w Tybecie zagłosowano za odrębnością od Chin. Władze tak ukonstytuowanego państwa miały następującą strukturę:

- władza ustawodawcza: 400 posłów w Izbie Niższej i 100 senatorów w Izbie Wyższej (kadencja 5-letnia),

- władza wykonawcza: posiadający silną władzę prezydent (kadencja 6-letnia) i powoływany przez prezydenta, ale zależny od Izby Niższej premier z ministrami,

- niezależne, trójinstancyjne sądy.

Zwycięstwo republikanów nie rozwiązało automatycznie wszystkich problemów; nadal państwo było słabe ekonomicznie, siły zbrojne marnie uzbrojone i wyposażone, kwitła (szczególnie na prowincji) korupcja. Główne zadania, jakie postawiły przed sobą nowe władze to:

- centralizacja państwa i likwidacja przeżytków feudalizmu;

- likwidacja ograniczających suwerenność państwową koncesji obcych mocarstw;

- wyplenienie korupcji;

- wzrost gospodarczy, stymulowany przez rozwój eksportu oraz modernizację przemysłu i rolnictwa;

- upowszechnienie edukacji na stopniu podstawowym oraz rozbudowa szkolnictwa średniego i wyższego wg wzorów europejskich;

- modernizacja sił zbrojnych, a w szczególności rozbudowa i unowocześnienie floty.

Zadania powyższe realizowano już w latach 1912-1919, lecz od roku 1920 służące im wysiłki zostały wybitnie zintensyfikowane. Niżej, kilka „kamieni milowych” na drodze modernizacji i wzmocnienia państwa chińskiego, a szczególnie floty:

- rok 1915 – deficyt handlu zagranicznego poniżej 8%,

- rok 1918 – uzyskanie od USA dużego kredytu na korzystnych warunkach,

- rok 1919 – deficyt handlu zagranicznego poniżej 3%,

- rok 1920 – likwidacja większości przywilejów koncesji obcych mocarstw,

- rok 1920 – umowa z USA o daleko idącej pomocy w rozbudowie chińskiej floty oraz dodatkowych kredytach na ten cel,

- rok 1921 – zrównoważenie zagranicznych obrotów handlowych,

- rok 1922 – pierwszy zbudowany w USA okręt dla floty chińskiej,

- rok 1923 – pierwszy przypadek nadwyżki w handlu zagranicznym (3%),

- rok 1924 – indeks wzrostu gospodarczego przekracza 10%,

- rok 1926 – indeks wzrostu gospodarczego osiąga 15%,

- rok 1927 – likwidacja resztek przywilejów koncesji obcych mocarstw,

- rok 1929 – rekordowy indeks wzrostu gospodarczego 23,5%,

- rok 1930 – początek kryzysu, indeks wzrostu gospodarczego spada do 1,5%,

- rok 1931 – pierwsza nowoczesna stocznia w Chinach,

- rok 1932 – chiński przemysł rozpoczyna poważniejsze dostawy dla budowanych jeszcze w USA okrętów dla własnej floty,

- rok 1934 – pierwszy okręt zbudowany w stoczni chińskiej (dostawa głównych elementów z USA),

- rok 1935 – koniec kryzysu, indeks wzrostu gospodarczego 4,5%,

- rok 1937 – indeks wzrostu gospodarczego osiąga 12,5%.

Pomysłodawca zadał sobie mnóstwo trudu w celu dotarcia do danych ekonomicznych tego okresu, nie widzę jednak potrzeby publikowania tych – nieciekawych i nudnych dla niespecjalistów – kolumn liczb. Niemniej, korzystając z tych danych, opracowałem – wg już własnego uznania – budżety chińskiej marynarki na lata 1922-37. Publikowanie ich też nie ma większego sensu; mają mnie tylko ograniczać w planach budowy nowych okrętów.

W końcu nadszedł czas na prezentację pierwszego, zbudowanego w USA dla Chin okrętu. Jest to średniej wielkości torpedowiec, przeznaczony do atakowania okrętów wroga na niewielkich odległościach od własnych wybrzeży oraz eskortowania żeglugi kabotażowej. Jeżeli chodzi o funkcję zwalczania OP, to skromne uzbrojenie pop okrętu nadaje się raczej do ich odstraszania, niż realnego zwalczania. Poniżej opis podstawowych elementów okrętu.

Kadłub

Typowy dla torpedowców i kontrtorpedowców tego okresu.

Napęd

Cztery kotły olejowe w dwu kotłowniach i dwa zespoły turbin parowych z przekładniami w dwu maszynowniach.

Uzbrojenie

- 2xIx4"/50 (10.2 cm) Mark 10, przy elewacji maksymalnej 20^o donośność pociskiem 14,97 kg wynosi 14560 m;

- 2xIx1-pdr 1.46"/30 (37 mm) Mark 7, przy elewacji 40^o donośność pociskiem 0,48 kg wynosi 3200 m, a przy elewacji maksymalnej 80^o donośność tym samym pociskiem wynosi 1920 m;

- 2xIIxwt450;

- 2xwbg z zapasem 8 bg.

Kierowanie ogniem zapewnione przez dalmierz optyczny o bazie 2,6 m.

Inne

Okręt jest wyposażony w radiostację średniego zasięgu oraz szumonamiernik.

Nazwy okrętów są mojego pomysłu; poniżej ich wizualizacja w tradycyjnym piśmie chińskim oraz tłumaczenie na język polski.

- Sha Yu -  鯊魚 –Rekin

- Hai Tun - 海豚 – Delfin

- Geng Yu - 耕魚 – Orka

- Qi Yu - 旗魚 - Włócznik

Sha Yu, China torpedo boat laid down 1920, launched 1921, completed 1922 (engine 1921)

 Displacement:

            372 t light; 387 t standard; 461 t normal; 520 t full load

 Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)

            (254,99 ft / 250,98 ft) x 22,64 ft x (6,89 / 7,48 ft)

            (77,72 m / 76,50 m) x 6,90 m  x (2,10 / 2,28 m)

Armament:

      2 - 4,02" / 102 mm 50,0 cal guns - 33,00lbs / 14,97kg shells, 120 per gun

              Quick firing guns in deck mounts, 1910 Model

              2 x Single mounts on centreline ends, evenly spread

      2 - 1,46" / 37,0 mm 30,0 cal guns - 1,06lbs / 0,48kg shells, 600 per gun

              Quick firing guns in deck mounts, 1885 Model

              2 x Single mounts on sides, aft deck aft

      Weight of broadside 68 lbs / 31 kg

      Main Torpedoes

      4 - 17,7" / 450 mm, 17,06 ft / 5,20 m torpedoes - 0,838 t each, 3,353 t total

            In 2 sets of deck mounted centre rotating tubes

      Main DC/AS Mortars

      2 - 99,21 lbs / 45,00 kg Depth Charges + 8 reloads - 0,443 t total

            in Stern depth charge racks

 Armour:

   - Gun armour:         Face (max)     Other gunhouse (avg)            Barbette/hoist (max)

            Main:   0,79" / 20 mm       -                                  -

 Machinery:

            Oil fired boilers, steam turbines,

            Geared drive, 2 shafts, 10 000 shp / 7 460 Kw = 30,09 kts

            Range 2 000nm at 18,00 kts

            Bunker at max displacement = 134 tons

 Complement:

            49 - 64

Cost:

            £0,116 million / $0,462 million

 Distribution of weights at normal displacement:

            Armament: 21 tons, 4,6%

               - Guns: 14 tons, 3,1%

               - Weapons: 7 tons, 1,6%

            Armour: 4 tons, 0,8%

               - Armament: 4 tons, 0,8%

            Machinery: 229 tons, 49,7%

            Hull, fittings & equipment: 114 tons, 24,8%

            Fuel, ammunition & stores: 89 tons, 19,2%

            Miscellaneous weights: 4 tons, 0,8%

               - On freeboard deck: 4 tons

Overall survivability and seakeeping ability:

            Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):

              136 lbs / 61 Kg = 4,6 x 4,0 " / 102 mm shells or 0,2 torpedoes

            Stability (Unstable if below 1.00): 1,25

            Metacentric height 0,8 ft / 0,2 m

            Roll period: 10,6 seconds

            Steadiness      - As gun platform (Average = 50 %): 72 %

                                   - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,18

            Seaboat quality  (Average = 1.00): 0,90

 Hull form characteristics:

            Hull has rise forward of midbreak,

              a normal bow and a round stern

            Block coefficient (normal/deep): 0,412 / 0,428

            Length to Beam Ratio: 11,09 : 1

            'Natural speed' for length: 15,84 kts

            Power going to wave formation at top speed: 64 %

            Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 80

            Bow angle (Positive = bow angles forward): 9,40 degrees

            Stern overhang: 1,51 ft / 0,46 m

            Freeboard (% = length of deck as a percentage of waterline length):

                                               Fore end,        Aft end

               - Forecastle:            15,00%,  15,09 ft / 4,60 m,  14,11 ft / 4,30 m

               - Forward deck:       15,00%,  14,11 ft / 4,30 m,  14,11 ft / 4,30 m

               - Aft deck:    58,00%,  6,56 ft / 2,00 m,  6,56 ft / 2,00 m

               - Quarter deck:        12,00%,  6,56 ft / 2,00 m,  6,56 ft / 2,00 m

               - Average freeboard:                      8,88 ft / 2,71 m

            Ship tends to be wet forward

 Ship space, strength and comments:

            Space - Hull below water (magazines/engines, low = better): 168,6%

                        - Above water (accommodation/working, high = better): 86,2%

            Waterplane Area: 3 523 Square feet or 327 Square metres

            Displacement factor (Displacement / loading): 63%

            Structure weight / hull surface area: 20 lbs/sq ft or 96 Kg/sq metre

            Hull strength (Relative):

                        - Cross-sectional: 0,50

                        - Longitudinal: 1,09

                        - Overall: 0,54

            Cramped machinery, storage, compartmentation space

            Cramped accommodation and workspace room

            Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform

            Poor seaboat, wet and uncomfortable, reduced performance in heavy weather

 

Sha Yu (1922)

Hai Tun (1922)

Geng Yu (1923)

Qi Yu (1923)