Clipperton – co to za dziura?

Clipperton – co to za dziura?

Ponieważ prace związane z przystosowaniem atolu Clipperton do roli naszej ważnej bazy zaopatrzeniowej na Pacyfiku dobiegają końca, pozwolę sobie bliżej przedstawić ten nasz niedawny nabytek. Ogólne wiadomości natury geograficznej przekazałem już w Wiadomościach Politycznych nr  6/1934, teraz chciałbym opisać stan prawie ukończonych prac zmierzających do jej zagospodarowania oraz zamiary jej wykorzystania.

Na początek mapka; pokazuje ona zagospodarowanie docelowe, a głębokości uwzględniają przeprowadzone już, bądź kończone prace pogłębiarskie.

Ogólnie, ten wulkanicznego pochodzenia atol ma być przede wszystkim bazą zaopatrzeniową i w razie potrzeby także operacyjną naszej floty. Uzyska ona szczególnie istotne znaczenie w ewentualnej sytuacji wojennej, kiedy komunikacja z naszymi posiadłościami zamorskimi na oceanach Indyjskim i Spokojnym przez Kanał Sueski lub dookoła Afryki będzie niemożliwa lub zbyt niebezpieczna.

Warunki naturalne (a także zdrowy rozsądek) wykluczają stworzenie na tej wyspie „fortecy morskiej” na wzór Gibraltaru, Malty, Singapuru czy Pemby. Stąd brak ciężkiej artylerii nadbrzeżnej i oparcie obrony głównie na lotnictwie. Zasadniczym zadaniem opisywanej bazy jest zaopatrywanie naszych okrętów w paliwo, amunicję, a także żywność i słodką wodę. Na atolu znajdują się też warsztaty techniczne, umożliwiające dokonywanie drobnych napraw okrętów, lecz bez możliwości ich wydokowania.

Plany przewidują stacjonowanie na atolu sił lotniczych w składzie 1 eskadry myśliwskiej, 1 rozpoznawczo-bombowej, 1 torpedowo-bombowej i 1 mieszanej wodnosamolotów. Na czas wojny niektóre eskadry mogą zostać wzmocnione do siły dywizjonu.

Stosunkowo liczna, lecz raczej lekka artyleria posiada charakter głównie plot i przeciwdesantowy. Zwalczanie okrętów nawodnych większych niż krążownik nie zostało tu przewidziane. Nie zakłada się również stałego stacjonowania na atolu okrętów wojennych, za wyjątkiem kutrów patrolowych, okrętu warsztatowego i ewentualnie holowników. Założenie to nie obejmuje też pomocniczego taboru portowego, np. lichtug, kryp magazynowych itp.

Nie przewiduje się także bazowania tam większych sił lądowych; prócz personelu techniczno-administracyjnego marynarki i lotnictwa oraz obsługi artylerii, będzie to kompania piechoty morskiej z zadaniami bardziej żandarmeryjnymi, niż bojowymi.

Ważnym elementem tej bazy będzie radiostacja wielkiego zasięgu, umożliwiająca łączność z dowolnym miejscem na ziemi, a więc także pośrednictwo pomiędzy radiostacjami mniejszego zasięgu. Zadbano również o urządzenia nawigacyjne, atol wyposażono w niezbędny zestaw świateł nawigacyjnych (w tym latarnię morską) mających zapewnić bezpieczeństwo żeglugi na lagunie i akwenach przyległych. Nie zapomniano o (nieuwzględnionej na mapce, a mieszczącej się w budynku dowództwa bazy) stacji meteo; jej praca będzie miała spore znaczenie nie tylko dla bieżącej żeglugi, ale i dla ogólniejszej natury badań oceanologicznych.

Mam nadzieję, że o niczym ważnym nie zapomniałem (nawet cmentarz zaprojektowałem :); jeżeli jest inaczej, proszę o uwagi.

I jeszcze skromny apel, proszę się nie sugerować zbytnio tytułem posta. Ja naprawdę poważnie traktuję te "kilkadziesiąt morgów plaży" Dowodem na to może być chociażby wiele godzin strawionych nad opracowaniem mapki!

Kuter ochrony wybrzeża typu KP-45 1936 (2 szt.)

Kuter ochrony wybrzeża typu KP-45 1936 (2 szt.)

Czwarta generacja jednostek tego typu. Te dwa okręciki zostały zbudowane specjalnie dla naszej nowej bazy na atolu Clipperton, nie oznacza to, że seria się na nich zakończy. Niedługo przecież zaistnieje potrzeba wymiany okrętów typu KP-1 (PC-1 1921) na nowsze.

W porównaniu z poprzednimi przedstawicielami tej klasy, KP-45 jest nieco większy, ale wolniejszy i słabiej uzbrojony. Za to znacznie wzrósł zasięg, a przede wszystkim wytrzymałość konstrukcyjna i dzielność morska. Można zaryzykować stwierdzenie, że te niewielkie przecież okręciki są zdolne do otwartej żeglugi w każdych warunkach pogodowych.

Zastąpiłem działko 40 mm lżejszym, ponieważ od czasu praktycznego wytępienia piractwa jednostki te nie bardzo miałyby z kim toczyć boje. Z tego samego powodu obniżono prędkość na korzyść zasięgu. Ich rola w czasie pokoju sprowadza się głównie do zadań patrolowych i typowo „policyjnych”, czyli egzekwowania obowiązujących przepisów portowych i redowych, a także celnych. W czasie wojny, okręciki te mogą zadbać o bezpieczeństwo żeglugi w bliskich rejonach baz. Uzbrojenie pop jest wprawdzie dość symboliczne, ale samo już odstraszanie nieprzyjacielskich OP ma swoją wartość.

Komfort pływania na tych „łupinkach” jest – delikatnie mówiąc – średni (ciasnota, brak kambuza), ale nie przewiduje się ich przebywania w morzu powyżej 2-3 dób; można wytrzymać!

KP-45, Poland Coast guard boat laid down 1936

Displacement:

            66 t light; 68 t standard; 72 t normal; 76 t full load

Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)

            (100,44 ft / 96,78 ft) x 14,76 ft x (5,91 / 6,06 ft)

            (30,61 m / 29,50 m) x 4,50 m  x (1,80 / 1,85 m)

Armament:

      1 - 0,98" / 25,0 mm 60,0 cal gun - 0,55lbs / 0,25kg shells, 250 per gun

              Anti-air gun in deck mount, 1933 Model

              1 x Single mount on centreline, forward deck forward

      1 - 0,51" / 13,0 mm 75,0 cal gun - 0,08lbs / 0,05kg shells, 1 500 per gun

              Machine gun in deck mount, 1925 Model

              1 x Single mount on centreline, aft deck forward 1 raised mount

      Weight of broadside 1 lbs / 0 kg

      Main DC/AS Mortars

      2 - 246,92 lbs / 112,00 kg Depth Charges + 8 reloads - 1,102 t total

            in Stern depth charge racks

Machinery:

            Diesel Internal combustion motors,

            Geared drive, 2 shafts, 956 shp / 713 Kw = 18,00 kts

            Range 700nm at 12,00 kts

            Bunker at max displacement = 9 tons

Complement:

            12 - 16

Cost:

            £0,033 million / $0,130 million

Distribution of weights at normal displacement:

            Armament: 2 tons, 2,2%

               - Guns: 0 tons, 0,3%

               - Weapons: 1 tons, 1,9%

            Machinery: 27 tons, 37,1%

            Hull, fittings & equipment: 36 tons, 50,4%

            Fuel, ammunition & stores: 6 tons, 8,8%

            Miscellaneous weights: 1 tons, 1,5%

               - On freeboard deck: 1 tons

Overall survivability and seakeeping ability:

            Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):

              90 lbs / 41 Kg = 188,5 x 1,0 " / 25 mm shells or 0,2 torpedoes

            Stability (Unstable if below 1.00): 1,24

            Metacentric height 0,4 ft / 0,1 m

            Roll period: 9,6 seconds

            Steadiness      - As gun platform (Average = 50 %): 70 %

                                   - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,01

            Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,37

Hull form characteristics:

            Hull has rise forward of midbreak,

              a normal bow and large transom stern

            Block coefficient (normal/deep): 0,300 / 0,308

            Length to Beam Ratio: 6,56 : 1

            'Natural speed' for length: 12,12 kts

            Power going to wave formation at top speed: 67 %

            Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 51

            Bow angle (Positive = bow angles forward): 21,00 degrees

            Stern overhang: 0,00 ft / 0,00 m

            Freeboard (% = length of deck as a percentage of waterline length):

                                               Fore end,        Aft end

               - Forecastle:            20,00%,  9,51 ft / 2,90 m,  8,53 ft / 2,60 m

               - Forward deck:       35,00%,  8,53 ft / 2,60 m,  8,53 ft / 2,60 m

               - Aft deck:    30,00%,  4,59 ft / 1,40 m,  4,59 ft / 1,40 m

               - Quarter deck:        15,00%,  4,59 ft / 1,40 m,  4,59 ft / 1,40 m

               - Average freeboard:                      6,84 ft / 2,08 m

            Ship tends to be wet forward

Ship space, strength and comments:

            Space - Hull below water (magazines/engines, low = better): 121,8%

                        - Above water (accommodation/working, high = better): 93,0%

            Waterplane Area: 873 Square feet or 81 Square metres

            Displacement factor (Displacement / loading): 130%

            Structure weight / hull surface area: 20 lbs/sq ft or 97 Kg/sq metre

            Hull strength (Relative):

                        - Cross-sectional: 0,77

                        - Longitudinal: 10,87

                        - Overall: 1,00

            Cramped machinery, storage, compartmentation space

            Adequate accommodation and workspace room

            Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform

            Good seaboat, rides out heavy weather easily

KP-45 - KP-46  (1936)

Niszczyciel typu Boreasz 1936-1937 (8 szt.)

Niszczyciel typu Boreasz 1936-1937 (8 szt.)

Okręt ten jest w pewnym sensie rozwinięciem typu Samum (DD-54 1932). Pomimo zachowania ogólnie uniwersalnego charakteru, w tym przypadku nastąpiło przesunięcie akcentów w stronę ofensywną.

Od swojego poprzednika, typ ten różni się silniejszym uzbrojeniem (artyleria główna, plot, wt, broń pop), a także nieco silniejszą konstrukcją i dzielnością morską. Nieznacznie poprawiła się również prędkość maksymalna i zasięg. Wzmocnienie artylerii plot wynika nie tylko z większych rozmiarów, ale również ze stale wzrastającego zagrożenia ze strony lotnictwa. Zwraca uwagę stosunkowo bogate wyposażenie w systemy kierowania ogniem artylerii oraz radiotechniczne (dwie radiostacje dalekiego, dwie krótkiego zasięgu, dwa radionamierniki); należy to traktować jako tzw. znak czasów

Niektórzy mogą zarzucić tym okrętom zbyt wysoką sylwetkę (pomost bojowy), ale po pierwsze masa tego pomostu jest pomijalna w stosunku do całkowitej, a po drugie wysoko umieszczone centrum kierowania i dowodzenia jest bardziej zaletą, niż wadą. Całkiem niedawno (torpedowce typu Lis (TB-19 1935) wypomniano mi z kolei zbyt niski pomost, ograniczający widoczność. Panowie, zdecydujcie się…

W założeniu, niszczyciele tego typu mają towarzyszyć zespołom cięższych okrętów, eskortować lotniskowce, a także wykonywać samodzielne zadania wg potrzeb. Nie wyklucza się przedłużenia serii produkcyjnej, jeżeli Boreasze sprawdzą się w praktyce (pokojowej, oczywiście).

Podniesiona na flaglince flaga sygnałowa „R” oznacza potwierdzenie i/lub zrozumienie ostatnio odebranego sygnału; w anglosaskiej praktyce morskiej nazywa się to „Roger”

Jeszcze jedna uwaga natury ogólnej, nie każde pomieszczenie okrętowe wyposażone przeze mnie w szczeliny obserwacyjne, należy uważać za opancerzone. Nawet na mniejszych, nieopancerzonych jednostkach, ważne dla utrzymania zdolności bojowej okrętu, ale wymagające jednak widoczności pomieszczenia, wyposażam w tego typu otwory obserwacyjne. Ogranicza to powierzchnię silnie narażoną na skutki ognia npla.

Boreasz, Poland Destroyer laid down 1936

Displacement:

            1 536 t light; 1 597 t standard; 1 738 t normal; 1 851 t full load

Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)

            (365,40 ft / 360,89 ft) x 34,45 ft x (13,94 / 14,46 ft)

            (111,37 m / 110,00 m) x 10,50 m  x (4,25 / 4,41 m)

Armament:

      5 - 4,72" / 120 mm 50,0 cal guns - 52,91lbs / 24,00kg shells, 150 per gun

              Dual purpose guns in deck and hoist mounts, 1920 Model

              1 x Single mount on centreline, forward deck forward

                        1 raised mount - superfiring

              2 x Twin mounts on centreline ends, evenly spread

      4 - 1,57" / 40,0 mm 60,0 cal guns - 2,05lbs / 0,93kg shells, 600 per gun

              Anti-air guns in deck mount, 1936 Model

              1 x Quad mount on centreline, aft deck centre

                        1 raised mount

      5 - 0,98" / 25,0 mm 60,0 cal guns - 0,55lbs / 0,25kg shells, 1 200 per gun

              Anti-air guns in deck mounts, 1936 Model

              4 x Single mounts on sides, evenly spread

                        4 raised mounts

              1 x Single mount on centreline, aft deck centre

                        1 raised mount

      Weight of broadside 274 lbs / 124 kg

      Main Torpedoes

      8 - 21,0" / 533 mm, 27,33 ft / 8,33 m torpedoes - 1,798 t each, 14,384 t total

            In 2 sets of deck mounted centre rotating tubes

      Main DC/AS Mortars

      2 - 418,88 lbs / 190,00 kg Depth Charges + 30 reloads - 5,984 t total

            in Stern depth charge racks

      2nd DC/AS Mortars

      2 - 418,88 lbs / 190,00 kg Depth Charges + 24 reloads - 4,862 t total

            in Depth charge throwers

Armour:

   - Gun armour:         Face (max)     Other gunhouse (avg)            Barbette/hoist (max)

            Main:         -                      -                            0,98" / 25 mm

Machinery:

            Oil fired boilers, steam turbines,

            Geared drive, 2 shafts, 28 556 shp / 21 303 Kw = 35,50 kts

            Range 4 850nm at 12,00 kts

            Bunker at max displacement = 254 tons

Complement:

            133 - 174

Cost:

            £1,004 million / $4,017 million

Distribution of weights at normal displacement:

            Armament: 124 tons, 7,2%

               - Guns: 81 tons, 4,6%

               - Weapons: 44 tons, 2,5%

            Armour: 1 tons, 0,0%

               - Armament: 1 tons, 0,0%

            Machinery: 757 tons, 43,6%

            Hull, fittings & equipment: 653 tons, 37,6%

            Fuel, ammunition & stores: 203 tons, 11,7%

            Miscellaneous weights: 0 tons, 0,0%

Overall survivability and seakeeping ability:

            Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):

              773 lbs / 351 Kg = 14,7 x 4,7 " / 120 mm shells or 0,3 torpedoes

            Stability (Unstable if below 1.00): 1,11

            Metacentric height 1,2 ft / 0,4 m

            Roll period: 13,0 seconds

            Steadiness      - As gun platform (Average = 50 %): 70 %

                                   - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,51

            Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,05

Hull form characteristics:

            Hull has rise forward of midbreak,

              a normal bow and large transom stern

            Block coefficient (normal/deep): 0,351 / 0,361

            Length to Beam Ratio: 10,48 : 1

            'Natural speed' for length: 22,07 kts

            Power going to wave formation at top speed: 61 %

            Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 67

            Bow angle (Positive = bow angles forward): 12,70 degrees

            Stern overhang: 0,00 ft / 0,00 m

            Freeboard (% = length of deck as a percentage of waterline length):

                                               Fore end,        Aft end

               - Forecastle:            15,00%,  20,01 ft / 6,10 m,  18,04 ft / 5,50 m

               - Forward deck:       25,00%,  18,04 ft / 5,50 m,  18,04 ft / 5,50 m

               - Aft deck:    45,00%,  10,17 ft / 3,10 m,  10,17 ft / 3,10 m

               - Quarter deck:        15,00%,  10,17 ft / 3,10 m,  10,17 ft / 3,10 m

               - Average freeboard:                      13,44 ft / 4,10 m

            Ship tends to be wet forward

Ship space, strength and comments:

            Space - Hull below water (magazines/engines, low = better): 157,1%

                        - Above water (accommodation/working, high = better): 106,8%

            Waterplane Area: 7 716 Square feet or 717 Square metres

            Displacement factor (Displacement / loading): 92%

            Structure weight / hull surface area: 49 lbs/sq ft or 239 Kg/sq metre

            Hull strength (Relative):

                        - Cross-sectional: 0,70

                        - Longitudinal: 2,18

                        - Overall: 0,79

            Cramped machinery, storage, compartmentation space

            Adequate accommodation and workspace room

            Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform

Boreasz (1936)

Zefir (1936)

Notos (1936)

Euros (1936)

Halm (1937)

Tramontana (1937)

Marin (1937)

Solano (1937)