Przebudowa lekkiego lotniskowca Vindictive na szturmowy okręt desantowy 1944 (1 szt.)
Dziś temat, który narodził się i został już wstępnie
przedyskutowany, w związku z modernizacją krążowników typu Hawkins (post z dnia 03.04.2020). Pomysłodawcą jest kolega ŁK, jego
też autorstwa (z pewnymi moimi modyfikacjami) legendę zamieszczam poniżej.
Operacja „Jubilee”, czyli rajd pod Dieppe (19.08.1942 r.)
była jedną z najdziwniejszych, jakie Brytyjczycy przeprowadzili w czasie DWS.
Tłumaczono potem, że miało to być rozpoznanie walką niemieckich możliwości
obronnych na Wale Atlantyckim. Faktem pozostaje, że – jak na rajd dywersyjny –
skala operacji była bezprecedensowa, a poniesione straty ogromne. Tak, czy siak,
Churchill mógł udowodnić Stalinowi, że marzenia o rychłym utworzeniu „drugiego
frontu” są bezpodstawną mrzonką. Przebieg operacji poddano drobiazgowym
analizom w dowództwie Royal Navy. Szczególnie cenne stały się sugestie
komandora Jeremy Ironside’a i to jego raport spowodował „ponowne narodziny”
pewnego starego okrętu brytyjskiego, który – jak się wcześniej zdawało – był
już „na prostej drodze” do stoczni złomowej. Otóż komandor Ironside zwrócił
uwagę, że już pod koniec PWS flota brytyjska dokonała śmiałej i
bezprecedensowej operacji dywersyjnej – rajdu na Zeebrugge i Ostendę
(23.04.1918 r.) Głównym aktorem tych wydarzeń, ze strony Royal Navy, był stary
krążownik pancernopokładowy Vindictive,
który wystąpił w charakterze specjalnego okrętu szturmowego. Sama operacja
zakończyła się jedynie połowicznym sukcesem, ale jej pomysł okazał się
niezwykle inspirujący, niemal dokładnie ćwierćwiecze później. Brytyjski oficer
zaproponował w swym raporcie, aby poddać konwersji na szturmowy okręt desantowy
(dożywający właśnie kresu swej służby, podobnie jak niegdysiejszy jego
imiennik) okręt warsztatowy Vindictive.
Okręt ten miał dość bogatą i nietypową historię. Zaprojektowany jako jeden z
krążowników ciężkich typu Hawkins
(planowana nazwa Cavendish), ostatecznie
został ukończony w roku 1918 jako lekki lotniskowiec pod nazwą Vindictive. Ponieważ w roli lotniskowca
się nie sprawdził, przywrócono mu w roku 1924 status krążownika (epizodycznie, w
latach 1923-24 był rezerwowym transportowcem wojska). W roku 1937 został
przeklasyfikowany na okręt szkolny, a w 1939 na okręt warsztatowy. W roku 1940
przebudowano go – na wzór bliźniaka Effingham
– na krążownik plot. Ostatecznie miał zakończyć swój żywot jako okręt baza
niszczycieli. Raport komandora Ironside’a dał mu jednak zupełnie inne, „nowe”
życie. Krążownik został – po błyskawicznym opracowaniu szczegółowych planów
przebudowy – skierowany do stoczni Portsmouth DYd, która przeprowadziła
jego modernizację od 12.01.1943 do 27.02.1944. Osobny problem stanowiło
zbudowanie nowego, specyficznego komponentu wyposażenia Vindictive’a, jakim były kutry desantowe. Tu z pomocą przyszli
Amerykanie, którzy w połowie 1943 r. przekazali Brytyjczykom jeden ze zdobytych
właśnie na Pacyfiku, japońskich 17-metrowych kutrów desantowych typu Toku Daihatsu. Brytyjczycy bez zbędnych
ceregieli skopiowali udaną jednostkę japońską, która umożliwiała jednorazowy
przerzut 16,5 t ładunku, na który mogło się składać również 120 żołnierzy z
pełnym wyposażeniem lub lżejszego typu czołg. Okręt – po przeprowadzeniu
błyskawicznych szkoleń –wziął udział w Operacji „Neptun” (06.06.1944 r.),
będącej wstępną fazą największej w dziejach operacji desantowej pod kryptonimem
„Overlord” Udział w walkach potwierdził zalety okrętu: relatywnie dużą
prędkość, silne uzbrojenie i opancerzenie, które czyniło go praktycznie
niewrażliwym na ogień niemieckiej artylerii nadbrzeżnej i armat polowych
kalibru do 105 mm (na dystansie powyżej 3 km również armat 149 mm). Dzięki
użyciu Vindictive'a udało się, we
wstępnej fazie walk, zniszczyć częściowo niemieckie umocnienia w Cherbourgu i
skutecznie odwrócić uwagę niemiecką od głównego kierunku uderzenia Aliantów. W
toku tych walk okręt odniósł jednak dość istotne uszkodzenia, co spowodowało
konieczność czasowego wycofania go ze służby po zakończeniu bezpośrednich walk
na wybrzeżu Normandii. Pod koniec 1944 r. został przystosowany do działań w
klimacie tropikalnym, gdyż zaplanowano jego użycie w walkach z Japonią. Na
Dalekim Wschodzie Vindictive znalazł
się ostatecznie w marcu 1945 r., ale nie zdążył już wziąć udziału w działaniach
wojennych. We wrześniu 1945 r. uczestniczył w przejęciu z rąk japońskich
Singapuru. Na wody europejskie powrócił w początkach 1946 r. i – w związku z
rozpoczętą właśnie powojenną redukcją floty – został wycofany ze służby czynnej
31.12.1946 r. Pocięto go na złom w latach 1947 – 1948.
Związany z przebudową zakres prac obejmował:
Kadłub
Istotnie przebudowano rufową część kadłuba,
montując w niej pochylnię do wodowania kutrów desantowych. Przesunięto w stronę
dziobu uskok pokładu górnego oraz dokonano zmian podziału wewnętrznego kadłuba.
Napęd
W porównaniu do projektu wyjściowego (Cavendish) zdemontowano dwie kotłownie,
dwie maszynownie i dwa wewnętrzne wały śrubowe. Nowy układ napędowy składa się
z czterech kotłów w dwu kotłowniach i dwu zestawów turbin z przekładniami w dwu
maszynowniach.
Uzbrojenie
Zdemontowano całe istniejące uzbrojenie, montując w
jego miejsce:
- 4xIx7.5"/45
(19 cm) Mark VI, przy elewacji maksymalnej 30o donośność pociskami
HE i SAPC 90,7 kg wynosi 19300 m;
-
5xIIx4"/45 (10.2 cm) QF Mark XV, przy elewacji 45o donośność
pociskiem HE 14,06 kg wynosi 15020 m, a przy elewacji maksymalnej 80o
donośność tym samym pociskiem wynosi 9450 m;
- 4xIVx 2-pdr [4 cm/39
(1.575")] QF Mark VIII, przy
elewacji maksymalnej 80o donośność pociskiem HE HV 0,82 kg wynosi 3960
m;
- 7xIIx20 mm/70 (0.79") Mark II, przy elewacji maksymalnej 85o donośność pociskiem HE 0,12 kg wynosi 3050 m.
- 7xIIx20 mm/70 (0.79") Mark II, przy elewacji maksymalnej 85o donośność pociskiem HE 0,12 kg wynosi 3050 m.
Artyleria główna to stale używane na
tym okręcie stanowiska, jednakże zamontowane w lekko zmienionych lokalizacjach
i wyposażone w systemy donoszenia amunicji. Zainstalowano nowe systemy kierowania
ogniem.
Opancerzenie
W
związku z przebudową rufy, ograniczono opancerzenie w tej strefie. Zwiększono
grubość głównego pokładu pancernego z 25-38 mm do 38-51 mm oraz dodano górny
pokład pancerny 25 mm. Zamontowano grodzie przeciwtorpedowe 51 mm.
Wyposażenie
desantowe
Składa
się ono z siedmiu kutrów desantowych (LCVP), wzorowanych na japońskich typu Toku Daihatsu. Każdy kuter może zabrać
120 żołnierzy piechoty morskiej wraz z osobistym wyposażeniem, lub 16,5 t
zaopatrzenia, lub lekki czołg do 15,5 t (np. M3/M5 Stuart), lub działo (np. QF 6-pdr 7 cwt, QF 25-pdr, 75 mm Pack Howitzer M1A1 itp.) z
ciągnikiem (samochód terenowy/półciężarówka) i obsługą, lub dwa załadowane samochody
ciężarowe, lub trzy załadowane samochody terenowe.
Wodowanie pustych
(jedynie z 5-osobową załogą) kutrów może odbywać się pochylnią rufową za pomocą
wciągarki lub żurawiami. Zwodowane kutry są załadowywane piechotą przez furty
burtowe lub zaopatrzeniem/sprzętem za pomocą żurawi. Kutry powracające są
podnoszone na pokład za pomocą żurawi; po zatankowaniu mogą być użyte wielokrotnie.
Inne
Zlikwidowano
komin rufowy oraz przebudowano nadbudówki i maszty. Zainstalowano nowe
wyposażenie radionawigacyjne.
Na
skutek przebudowy (w stosunku do projektu wyjściowego), prędkość okrętu zmalała
z 30,0 do 25,1 w, a zasięg wzrósł z 5400 Mm przy 14 w. do 7500 Mm przy 15 w.
Koszt
przebudowy wyniósł 34,2% wartości podobnego okrętu nowego.
Przykładowa
taktyka działania okrętu:
-
podejście do wybrzeża na dystans ok. 3000 m, ostrzał plaży lądowania,
ewentualne zwalczanie artylerii nadbrzeżnej;
-
zbliżenie do ok. 1000 m, zwalczanie pojedynczych celów;
- I
rzut desantu: 600 żołnierzy, 1 czołg lekki, 16,5 t zaopatrzenia (amunicja, paliwo,
żywność, woda pitna, medykamenty);
- II
rzut: 240 żołnierzy, 2 czołgi lekkie, 3 działa 6-pdr;
-
III rzut: 3 działa 25-pdr, 3 samochody terenowe, 16,5 t zaopatrzenia;
- IV
rzut: 3 działka plot, 3 samochody ciężarowe, 16,5 t zaopatrzenia;
- V
i dalsze rzuty: reszta zaopatrzenia (do 99 t).
Kutry
powracające zabierają ciężko rannych i ewentualnych jeńców. W miarę
rozszerzania się przyczółka, okręt może ostrzeliwać cele w głębi lądu wg
wskazań obserwatorów lądowych.
Moim
zdaniem, wartościowa jednostka pierwszej fali desantu, mogąca wyrzucić i
skutecznie wesprzeć ogniowo oraz logistycznie silnie wzmocniony batalion piechoty
morskiej. Jedyna jej wada to to, że jest tylko jedna J.
Link do obrazka: https://megawrzuta.pl/download/73618e03dea16200142991f46ecd6e41.html
Vindictive, United Kingdom landing atack ship laid down 1916, launched
1918, complete 1918, rebuilt 1924, 1937, 1940, 1944
Displacement:
8 300 t light;
8 899 t standard; 9 750 t normal; 10 431 t full load
Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)
(604,99 ft / 595,80 ft)
x 64,96 ft x (19,36 / 20,32 ft)
(184,40 m / 181,60 m) x
19,80 m x (5,90 / 6,19 m)
Armament:
4 - 7,48" / 190 mm 45,0
cal guns - 199,96lbs / 90,70kg shells, 400 per gun
Breech loading guns in deck and hoist mounts,
1915 Model
2 x Single mounts on centreline, forward deck
forward
1 raised
mount - superfiring
2 x Single mounts on sides, forward deck
centre
10 - 4,02" / 102 mm
45,0 cal guns - 31,00lbs / 14,06kg shells, 800 per gun
Dual purpose guns in deck mounts, 1930 Model
4 x Twin mounts on sides, forward evenly
spread
4 raised
mounts
1 x Twin mount on centreline, forward deck
aft
1 raised
mount
16 - 1,57" / 40,0 mm
39,0 cal guns - 2,01lbs / 0,91kg shells, 4 000 per gun
Anti-air guns in deck mounts, 1939 Model
2 x Quad mounts on sides, forward deck centre
2 raised
mounts
2 x Quad mounts on centreline ends, evenly
spread
2 double
raised mounts
12 - 0,79" / 20,0 mm
70,0 cal guns - 0,27lbs / 0,12kg shells, 8 000 per gun
Anti-air guns in deck mounts, 1941 Model
4 x Twin mounts on sides, evenly spread
2 x Twin mounts on sides, forward deck centre
2 double
raised mounts
2 - 0,79" / 20,0 mm
70,0 cal guns - 0,27lbs / 0,12kg shells, 7 000 per gun
Anti-air guns in deck mount, 1941 Model
1 x Twin mount on centreline, forward deck
aft
1 double
raised mount
Weight of broadside 790,0
lbs / 368 kg
Armour:
- Belts: Width (max) Length
(avg) Height (avg)
Main: 2,99" / 76 mm 353,67 ft / 107,80 m 19,69 ft
/ 6,00 m
Ends: 1,50" / 38 mm 170,93 ft / 52,10 m 17,39
ft / 5,30 m
71,19 ft / 21,70 m Unarmoured ends
Upper: 1,50" / 38 mm 353,67 ft / 107,80 m 5,25 ft
/ 1,60 m
Main Belt covers 91% of normal length
- Torpedo Bulkhead - Additional
damage containing bulkheads:
2,01"
/ 51 mm 353,67 ft / 107,80 m 21,65 ft / 6,60 m
Beam between torpedo
bulkheads 50,85 ft / 15,50 m
- Gun armour: Face (max) Other gunhouse (avg) Barbette/hoist
(max)
Main: 2,99" / 76 mm 2,01" / 51 mm 2,99"
/ 76 mm
2nd: 0,98" / 25 mm 0,75" / 19 mm -
- Protected deck - multiple
decks:
For and Aft decks:
2,99" / 76 mm
- Conning towers: Forward
4,02" / 102 mm, Aft 0,98" / 25 mm
Machinery:
Oil fired boilers,
steam turbines,
Geared drive, 2 shafts,
32 000 shp / 23 872 Kw = 25,11 kts
Range 7 500nm at
15,00 kts
Bunker at max
displacement = 1 532 tons
Complement:
489 - 637
Cost:
£1,128 million / $4,510
million
Distribution of weights at normal displacement:
Armament: 280 tons,
2,9%
- Guns: 280 tons, 2,9%
Armour: 2 858
tons, 29,3%
- Belts: 1 154 tons, 11,8%
- Torpedo bulkhead: 569 tons, 5,8%
- Armament: 105 tons, 1,1%
- Armour Deck: 980 tons, 10,1%
- Conning Towers: 49 tons, 0,5%
Machinery: 826 tons,
8,5%
Hull, fittings &
equipment: 3 481 tons, 35,7%
Fuel, ammunition &
stores: 1 450 tons, 14,9%
Miscellaneous weights:
855 tons, 8,8%
- Hull below water: 510 tons
- Hull above water: 200 tons
- On freeboard deck: 145 tons
Overall survivability and seakeeping ability:
Survivability
(Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
27 053 lbs / 12 271 Kg = 129,3 x
7,5 " / 190 mm shells or 2,0 torpedoes
Stability (Unstable if
below 1.00): 1,32
Metacentric height 4,3
ft / 1,3 m
Roll period: 13,1
seconds
Steadiness - As gun platform (Average = 50 %): 75 %
-
Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,21
Seaboat quality (Average = 1.00): 1,68
Hull form characteristics:
Hull has rise forward
of midbreak,
a normal bow and a cruiser stern
Block coefficient
(normal/deep): 0,456 / 0,464
Length to Beam Ratio:
9,17 : 1
'Natural speed' for
length: 24,41 kts
Power going to wave
formation at top speed: 42 %
Trim (Max stability =
0, Max steadiness = 100): 45
Bow angle (Positive =
bow angles forward): 17,05 degrees
Stern overhang: 1,64 ft
/ 0,50 m
Freeboard (% = length
of deck as a percentage of waterline length):
Fore
end, Aft end
- Forecastle: 18,00%, 24,61 ft /
7,50 m, 21,00 ft / 6,40 m
- Forward deck: 37,00%, 21,00 ft / 6,40
m, 20,67 ft / 6,30 m
- Aft deck: 18,00%, 15,42 ft / 4,70 m, 15,42 ft / 4,70 m
- Quarter deck: 27,00%, 15,42 ft /
4,70 m, 16,08 ft / 4,90 m
- Average freeboard: 18,78 ft / 5,72 m
Ship tends to be wet
forward
Ship space, strength and comments:
Space - Hull below water (magazines/engines, low =
better): 63,1%
- Above
water (accommodation/working, high = better): 184,1%
Waterplane Area:
24 800 Square feet or 2 304 Square metres
Displacement factor
(Displacement / loading): 155%
Structure weight / hull
surface area: 97 lbs/sq ft or 472 Kg/sq metre
Hull strength
(Relative):
-
Cross-sectional: 0,99
-
Longitudinal: 1,21
- Overall:
1,01
Excellent machinery,
storage, compartmentation space
Excellent accommodation
and workspace room
Ship has slow, easy
roll, a good, steady gun platform
Excellent seaboat,
comfortable, can fire her guns in the heaviest weather
7 x LCVP
