Przebudowa (ex-niemieckiego Bremse, ex-brytyjskiego) australijskiego krążownika minowego Desperate, na szybki transportowiec militarnej drobnicy 1940 (1 jednostka)
Po dłuższej przerwie, projekt wg
pomysłu kolegi ŁK. Jest on również autorem legendy i ogólnych założeń
technicznych.
Niemieckie lekkie krążowniki
minowe Bremse i Brummer, które zasiliły skład Hochseeflotte w połowie 1916 r., były
okrętami bardzo udanymi, a ich udział w końcowej fazie działań PWS także należy
ocenić jako duży sukces. Po zawarciu rozejmu okręty zostały internowane w Scapa
Flow, gdzie uległy samozatopieniu w dniu 21.06.1919 r. W przypadku Bremse Brytyjczykom udało się
przeszkodzić w całkowitym zatopieniu okrętu i gdyby dowódca niszczyciela Venetia zdecydował się na nieco
wcześniejsze podjęcie próby odholowania tonącego okrętu, to akcja taka miała
wszelkie widoki pełnego powodzenia. Załóżmy więc, że tak się zdarzyło i w
rezultacie Bremse osiadł na równej
stępce, na płytkiej wodzie. Brytyjczycy uznali próbę zatopienia okrętu za
naruszenie litery umowy rozejmowej i faktyczne wznowienie przez niemiecki okręt
działań wojennych. W następstwie takiej wykładni zdarzeń krążownik został
uznany za pryz i już następnego dnia wcielony formalnie do służby w RN pod nową
nazwą Desperate, zwolnioną przez
anulowanie 26.11.1918 r. zamówienia na kolejny krążownik klasy D. Faktycznie służba okrętu, po remoncie
i wymianie uzbrojenia na standardowe (armaty 152 mm i 76 mm oraz wyrzutnie
torped 533 mm i brytyjskie typy min), rozpoczęła się 19.11.1919 r.
Doświadczenia zebrane w toku eksploatacji okrętu skłoniły dowództwo RN do
zaniechania w 1922 r. planów budowy krążownika minowego Adventure. Zamiast tego postanowiono znacząco zmodernizować Desperate, przekazując go jednocześnie flocie
australijskiej. Wykonawcą modernizacji była miejscowa stocznia Cockatoo DYd,
która wywiązała się ze swego zadania w okresie od 12.01.1923 r. do
24.11.1924 r. Spokojna służba okrętu zakończyła się 12.07.1940 r., decyzją o
jego detaszowaniu na Morze Śródziemne. Krążownik, z racji obszernych ładowni
minowych, został zaadaptowany na szybki transportowiec zaopatrzenia i odegrał
znaczącą rolę w dostawach uzbrojenia, amunicji i sprzętu na obleganą Maltę. Dotychczasowe uzbrojenie
zostało wymienione na działa uniwersalne i przeciwlotnicze, co nie zapobiegło
jednak zatopieniu okrętu przez lotnictwo niemieckie w dniu 28.02.1942 r., w
trakcie rutynowego rejsu, 45 mil morskich od La Valetty.
Opis techniczny przebudowy.
Opis techniczny przebudowy.
Kadłub
Zewnętrznie bez zmian. W trakcie
modernizacji w latach 1923-24, częściowo zmieniono podział wewnętrzny kadłuba,
zwłaszcza w rejonie urządzeń napędowych. W trakcie przebudowy w roku 1940,
przebudowano ładownie minowe na ładownie dla militarnej drobnicy.
Napęd
W trakcie modernizacji w latach
1923-24, istniejące urządzenia napędowe zdemontowano. Zastąpione zostały przez sześć
kotłów olejowych Yarrow oraz dwa zestawy turbin parowych Parsons z
przekładniami. Pierwszy od dziobu komin zdemontowano, a drugi poszerzono tak,
aby mógł przyjąć spaliny z czterech kotłów.
Uzbrojenie
W trakcie remontu jednostki w roku
1919, dokonano także jej przezbrojenia. Całość istniejącego uzbrojenia
zdemontowano, a w jego miejsce zainstalowano:
-
4xIx6"/45 (15.2 cm) BL Mark XII,
- 2xIx12-pdr
[3"/45 (76.2 cm)] 20cwt QF HA Mark I,
- 2xIxwt21"
(53.3 cm) Mark IV.
W czasie modernizacji
w latach 1923-24, wyrzutnie torpedowe zdjęto, a w ich miejscu zamontowano 2xIx2-pdr [4 cm/39 (1.575")] QF Mark II.
Ponownie
przezbrojono okręt w trakcie jego przebudowy w roku 1940. Istniejące uzbrojenie (w tym minowe) zdemontowano w całości i zastąpiono przez:
- 3xIIx102 mm L/45 QF Mk XVI, przy
elewacji 45o donośność
pociskiem HE 15,98 kg wynosi 18150 m, a przy elewacji maksymalnej 80o
donośność pionowa tym samym pociskiem wynosi 11900 m;
- 4xIVx2-pdr
[4 cm/39 (1.575")] QF Mark VIII, przy elewacji 45o donośność pociskiem HE LV 0,91 kg
wynosi 3500 m, a przy elewacji maksymalnej 80o donośność pionowa tym
samym pociskiem wynosi 3000 m;
- 2xIVx0.50"/62
(12.7 mm) MG Mark III, przy
elewacji 45o donośność pociskiem 0,0376 kg wynosi 4550 m, a
przy elewacji maksymalnej 80o donośność pionowa tym samym pociskiem
wynosi 2950 m.
Do kierowania ogniem zamontowano dwa
dalmierze optyczne o bazie 2,6 m.
Opancerzenie
W roku 1924, na śródokręciu zwiększono grubość
pokładu pancernego (ochronnego) z 15 do 25 mm na części płaskiej i do 38 mm na
skosach. Opancerzenie burtowe oraz pokład pancerny na dziobie pozostawiono bez zmian. Reszta danych w raporcie.
Uwaga: wykazana w raporcie grubość
pokładu pancernego (ochronnego) 29 mm, jest średnią ważoną grubości części
płaskiej i skosów.
Inne
W trakcie
modernizacji w latach 1923-24, całkowicie przebudowano nadbudówki i maszty oraz
zastąpiono dwa pierwsze od dziobu kominy jednym, o większym przekroju. W czasie
przebudowy w roku 1940, dodano dwa żurawie ładunkowe na rufie. Od dnia 19.11.1940 r., okręt był w stanie przewieźć do 440 t zaopatrzenia, w tym do 16 t ładunków wielkogabarytowych
na pokładzie (np. dwa czołgi lekkie Tetrarch Mk VII) i do 40 osób.
Okręt
wyposażono w sześć radiostacji, radionamiernik oraz radar kontroli przestrzeni
powietrznej, z możliwością kierowania ogniem plot, Type 280. W roku 1941,
radar Type 280 zastąpiono radarem kontroli przestrzeni powietrznej i
powierzchni wody Type 286, a ponadto dodano dwa radary kierowania ogniem
plot Type 282.
W wyniku przebudowy oraz wcześniejszej modernizacji (w
stosunku do projektu oryginalnego):
- moc napędu zwiększyła się z 33000 do 40000 KM;
- prędkość maksymalna zwiększyła się z 28,00 do 29,42 w,
- zasięg zwiększył się z 5800 Mm przy 12 w, do 6900 Mm przy
14 w,
- ciężar salwy burtowej (tylko artyleria główna) zmniejszył
się ze 181,2 do 104,1 kg.
Koszt ostatniej
(1940) przebudowy wyniósł 12,1% wartości porównywalnego okrętu nowego.
Uwaga: rysunek i raport przedstawiają okręt wg stanu na dzień
19.11.1940 r.
Desperate, Australia cargo cruiser laid down 1915, launched 1916, completed 1916, renovated 1919, modernized 1924, rebuilt 1940 (engine 1924)
Displacement:
3 716 t light;
3 892 t standard; 4 385 t normal; 4 779 t full load
Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)
(458,46 ft / 442,91 ft)
x 43,31 ft x (17,06 / 18,17 ft)
(139,74 m / 135,00 m) x
13,20 m x (5,20 / 5,54 m)
Armament:
6 - 4,02" / 102 mm 45,0
cal guns - 38,25lbs / 17,35kg shells, 400 per gun
Dual purpose guns in deck mounts, 1934 Model
3 x Twin mounts on centreline ends, majority
aft
1 raised
mount aft - superfiring
16 - 1,57" / 40,0 mm
39,0 cal guns - 2,01lbs / 0,91kg shells, 2 000 per gun
Anti-air guns in deck mounts, 1923 Model
4 x Quad mounts on sides, evenly spread
4 raised
mounts
8 - 0,50" / 12,7 mm
62,0 cal guns - 0,08lbs / 0,04kg shells, 4 000 per gun
Machine guns in deck mounts, 1926 Model
2 x 4 row quad mounts on sides, aft deck forward
2 raised
mounts
Weight of broadside 246 lbs
/ 112 kg
Armour:
- Belts: Width (max) Length
(avg) Height (avg)
Main: 1,57" / 40 mm 323,16 ft / 98,50 m 8,86 ft
/ 2,70 m
Ends: Unarmoured
Main Belt covers 112% of normal length
Main belt does not fully cover magazines and
engineering spaces
- Gun armour: Face (max) Other gunhouse (avg) Barbette/hoist
(max)
Main: 0,51" / 13 mm - -
- Protected deck - single deck:
For and Aft decks:
1,14" / 29 mm
Forecastle: 0,59"
/ 15 mm Quarter deck: 0,00" / 0 mm
- Conning towers: Forward
2,01" / 51 mm, Aft 0,00" / 0 mm
Machinery:
Oil fired boilers,
steam turbines,
Geared drive, 2 shafts,
40 000 shp / 29 840 Kw = 29,42 kts
Range 6 900nm at
14,00 kts
Bunker normal = 493
tons, at max displacement = 887 tons
Complement:
269 - 350
Cost:
£0,112 million / $0,448
million
Distribution of weights at normal displacement:
Armament: 37 tons, 0,8%
- Guns: 37 tons, 0,8%
Armour: 395 tons, 9,0%
- Belts: 181 tons, 4,1%
- Armament: 4 tons, 0,1%
- Armour Deck: 199 tons, 4,5%
- Conning Tower: 12 tons, 0,3%
Machinery: 1 318
tons, 30,0%
Hull, fittings &
equipment: 1 523 tons, 34,7%
Fuel, ammunition &
stores: 669 tons, 15,2%
Miscellaneous weights:
444 tons, 10,1%
- Hull below water: 270 tons
- Hull above water: 158 tons
- On freeboard deck: 16 tons
Overall survivability and seakeeping ability:
Survivability
(Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
4 143 lbs / 1 880 Kg = 127,9 x 4,0
" / 102 mm shells or 0,7 torpedoes
Stability (Unstable if
below 1.00): 1,24
Metacentric height 2,1
ft / 0,6 m
Roll period: 12,5
seconds
Steadiness - As gun platform (Average = 50 %): 76 %
-
Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,11
Seaboat quality (Average = 1.00): 1,37
Hull form characteristics:
Hull has rise forward
of midbreak, raised quarterdeck ,
a ram bow and a round stern
Block coefficient
(normal/deep): 0,469 / 0,480
Length to Beam Ratio:
10,23 : 1
'Natural speed' for
length: 21,05 kts
Power going to wave
formation at top speed: 58 %
Trim (Max stability =
0, Max steadiness = 100): 55
Bow angle (Positive =
bow angles forward): 17,80 degrees
Stern overhang: 7,55 ft
/ 2,30 m
Freeboard (% = length
of deck as a percentage of waterline length):
Fore
end, Aft end
- Forecastle: 17,00%, 24,93 ft /
7,60 m, 22,97 ft / 7,00 m
- Forward deck: 11,00%, 22,97 ft / 7,00
m, 22,64 ft / 6,90 m
- Aft deck: 45,00%, 14,44 ft / 4,40 m, 14,11 ft / 4,30 m
- Quarter deck: 27,00%, 14,44 ft /
4,40 m, 14,44 ft / 4,40 m
- Average freeboard: 16,87 ft / 5,14 m
Ship space, strength and comments:
Space - Hull below water (magazines/engines, low = better):
112,6%
- Above
water (accommodation/working, high = better): 140,4%
Waterplane Area:
12 432 Square feet or 1 155 Square metres
Displacement factor
(Displacement / loading): 122%
Structure weight / hull
surface area: 67 lbs/sq ft or 327 Kg/sq metre
Hull strength
(Relative):
-
Cross-sectional: 0,94
-
Longitudinal: 2,06
- Overall:
1,02
Cramped machinery,
storage, compartmentation space
Excellent accommodation
and workspace room
Ship has slow, easy
roll, a good, steady gun platform
Good seaboat, rides out
heavy weather easily
