Niderlandzkie lekkie lotniskowce typu Albatros 1939 (2 jednostki)
Pierwsze w niderlandzkiej flocie
okręty lotnicze „całą gębą” „Gęba” ta jest wprawdzie niezbyt wielka, ale – moim
zdaniem – całkiem przyzwoita. Skąd dla tego lotniskowca epitet „lekki”? Otóż,
planiści niderlandzkiej MW myślą o czymś większym tego rodzaju, a w porównaniu
do tych, nieistniejących jeszcze „większych”, ten jest lekki. Nb. w zależności
od floty, lotniskowiec tej wielkości mógłby być klasyfikowany jako „duży lekki”
lub „mały uderzeniowy”
Koncepcyjnie, konstrukcja jest oparta
bardziej na brytyjskich, niż amerykańskich rozwiązaniach. Brytyjskie założenia,
to większa odporność, kosztem liczby samolotów, element amerykański to głównie
burtowy podnośnik (chociaż na realnych lotniskowcach US Navy pojawił się
dopiero trzy lata później). Pewną wadą tych okrętów może być niewielkie
zanurzenie i stosunkowo mały współczynnik pełnotliwości, ale Springsharp uważa,
że wszystko jest ok.
Sam często powtarzam, że jeżeli coś ma
się nadawać do wszystkiego, to nie nadaje się do niczego. Założyłem jednak,
dość wszechstronne wykorzystanie tych lotniskowców, chociażby z tego powodu, że
innych niderlandzka MW nie posiada. Ponieważ zadania lotniskowców są głównie
funkcją składu ich grupy lotniczej, założyłem trzy podstawowe typy konfiguracji tejże
grupy. Mianowicie:
- wersja defensywna – 41 myśliwców + 3
samoloty rozpoznawczo-bombowe (bombowce nurkujące),
- wersja zrównoważona – 21 myśliwców +
10 samolotów rozpoznawczo-bombowych (bombowców nurkujących) + 10 samolotów
torpedowo-bombowych;
- wersja ofensywna (uderzeniowa) - 10
myśliwców + 16 samolotów rozpoznawczo-bombowych (bombowców nurkujących) + 13
samolotów torpedowo-bombowych. Powyższe nie wyklucza innych jeszcze, pośrednich
konfiguracji. Raport uwzględnia wersję zrównoważoną, z zapasami paliwa i
uzbrojenia dla:
- myśliwców 21x30=630 samolotolotów;
- samolotów rozpoznawczo-bombowych
(bombowce nurkujące) 10x20=200 samolotolotów;
- samolotów torpedowo-bombowych
10x10=100 samolotolotów.
Obydwa okręty powstają w Amsterdamsche
Droogdok Maatschappij w Amsterdamie. Ich przydział to Dowództwo Sił Operacyjnych.
Opis techniczny.
Kadłub
Stosunkowo szeroki, o relatywnie
niewielkim zanurzeniu i współczynniku pełnotliwości.
Napęd
Cztery wały śrubowe, osiem kotłów
olejowych Cockerill w czterech kotłowniach i cztery zestawy turbin parowych
Werkspoor z przekładniami w dwu maszynowniach.
Jako okręt porównawczy, przyjęto brytyjski
lotniskowiec Unicorn (1943). Przy
mocy napędu 40000 KM, jego realna prędkość wynosiła 24,00 w. Springsharp
wyliczył ją na 23,69 w. 24,00 / 23,69 = 1,013. Ponieważ okręt został
wyposażony w gruszkę dziobową, co zwiększa prędkość o 1,028, 1,013 x 1,028 = 1,041. Taki też współczynnik
zwiększający przyjęto do prędkości maksymalnej w tym projekcie.
Uzbrojenie
Na lotniskowcu zamontowano:
-
4xIIx105/50 Wilton-Fijenoord/Hazemeyer P1938, stabilizowane, przy elewacji
45o donośność pociskiem HE 24,00 kg wynosi 18200 m, a przy elewacji
maksymalnej 75o donośność pionowa tym samym pociskiem wynosi 11340
m;
-
8xIIx40/60 Bofors/Wilton-Fijenoord/Hazemeyer P1937, stabilizowane, przy elewacji 45o donośność
pociskiem HE 0,93 kg wynosi 9830 m, a przy elewacji maksymalnej 85o
donośność pionowa tym samym pociskiem wynosi 7160 m;
- 2xII+12xIx20/60 Madsen/Westoever
P1938, przy elewacji 45o donośność pociskiem HE 0,16 kg
wynosi 4700 m, a przy elewacji maksymalnej 85o donośność pionowa tym
samym pociskiem wynosi 3050 m.
Do kierowania ogniem zainstalowano
dalocelownik z funkcją plot o bazie 4,1 m.
Opancerzenie
Jak w raporcie i na rysunku.
Pokład startowy jest odporny na
przebicie bombą burzącą o wagomiarze 454 kg (1000 lb) zrzuconą z wysokości 305
m (2000 ft), lub bombą o wagomiarze 227 kg (500 lb) zrzuconą z wysokości 976 m
(3200 ft). Łącznie, obydwa pokłady pancerne (50+25 mm) są
odporne na przebicie bombą burzącą o wagomiarze 454 kg (1000 lb) zrzuconą z
wysokości 610 m (4000 ft), lub bombą o wagomiarze 227 kg (500 lb) zrzuconą z
wysokości 2135 m (7000 ft).
Grupa lotnicza
Skład grupy lotniczej opisano powyżej.
Dane taktyczno-techniczne samolotów pokładowych przedstawiłem w postach z 16.03.2024 i
25.05.2024.
Albatros posiada hangar dwupoziomowy. Do
przemieszczania samolotów pomiędzy pokładami służą podnośniki:
- rufowy, obsługuje obydwa hangary i
pokład startowy;
- burtowy, obsługuje górny hangar i
pokład startowy;
- dziobowy (niewidoczny na rysunku),
obsługuje obydwa hangary (bez pokładu startowego).
Mimo, że wszystkie używane na okręcie
modele samolotów mają składane skrzydła, rozmiary podnośników pozwalają na
podniesienie na pokład startowy myśliwców (i tylko myśliwców!) z już
rozłożonymi skrzydłami. Przyśpiesza to start osłony powietrznej w razie
zagrożenia. Prochowe katapulty są wykorzystywane w razie bezwietrznej pogody,
celem nadania startującym samolotom, wymaganej prędkości startowej. Rozstaw
katapult jest taki, że (prawie) jedocześnie mogą wyrzucać w powietrze dwa
myśliwce.
Mimo, że początkowo miałem taki
zamiar, finalnie zrezygnowałem z rysowania sylwetek samolotów. Są cztery tego
powody:
- wszystkie trzy modele nie są prostą kalką
realnych konstrukcji, a na opracowanie własnych, oryginalnych sylwetek, nie
czuję się na siłach;
- w skali, której używam, ewentualne
podobieństwa i różnice w stosunku do realnych konstrukcji, będą mało – lub
zgoła całkiem – niewidoczne;
- rysowanie sylwetek samolotów jest –
przynajmniej dla mnie – bardzo czasochłonne;
- nie chce mi się :).
Z góry wypraszam sobie insynuacje,
jakoby ten czwarty powód był najważniejszy, a może nawet jedyny ;).
Okręt został wyposażony w sześć
radiostacji i dwa radionamierniki.
Albatros, Netherlands aircraft carrier laid down 1937, launched 1938, completed
1939
Displacement:
14 098 t light;
14 507 t standard; 16 620 t normal; 18 309 t full load
Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)
(618,93 ft / 608,92 ft)
x 89,57 ft x (23,62 / 25,28 ft)
(188,65 m / 185,60 m) x
27,30 m x (7,20 / 7,71 m)
Armament:
8 - 4,13" / 105 mm 50,0
cal guns - 35,27lbs / 16,00kg shells, 200 per gun
Dual purpose guns in deck mounts, 1938 Model
4 x Twin mounts on sides, evenly spread
2 raised
mounts
16 - 1,57" / 40,0 mm 60,0
cal guns - 2,05lbs / 0,93kg shells, 2 000 per gun
Anti-air guns in deck mounts, 1937 Model
8 x Twin mounts on sides, evenly spread
8 hull
mounts in casemates- Limited use in heavy seas
4 - 0,79" / 20,0 mm
60,0 cal guns - 0,35lbs / 0,16kg shells, 3 000 per gun
Anti-air guns in deck mounts, 1938 Model
2 x Twin mounts on sides amidships
2 double
raised mounts
12 - 0,79" / 20,0 mm
60,0 cal guns - 0,35lbs / 0,16kg shells, 3 000 per gun
Machine guns in deck mounts, 1938 Model
6 x
Twin mounts on sides, evenly spread
6 hull
mounts in casemates- Limited use in heavy seas
Weight of broadside 302 lbs
/ 137 kg
Armour:
- Belts: Width (max) Length
(avg) Height (avg)
Main: 3,94" / 100 mm 438,32 ft / 133,60 m 8,86
ft / 2,70 m
Ends: Unarmoured
Upper: 0,98" / 25 mm 438,32 ft / 133,60 m 36,09 ft
/ 11,00 m
Main Belt covers 111% of normal length
- Torpedo Bulkhead - Additional
damage containing bulkheads:
1,18"
/ 30 mm 438,32 ft / 133,60 m 27,56 ft / 8,40 m
Beam between torpedo
bulkheads 63,32 ft / 19,30 m
- Gun armour: Face (max) Other gunhouse (avg) Barbette/hoist
(max)
Main: 0,51" / 13 mm - -
- Armoured deck - multiple
decks:
For and Aft decks:
2,95" / 75 mm
- Conning towers: Forward 0,98"
/ 25 mm, Aft 0,00" / 0 mm
Machinery:
Oil fired boilers,
steam turbines,
Geared drive, 4 shafts,
88 000 shp / 65 648 Kw = 31,77 kts
Range 12 500nm at
15,00 kts
Bunker normal =
2 112 tons, at max displacement = 3 802 tons
Complement:
731 - 951
Cost:
£4,661 million /
$18,644 million
Distribution of weights at normal displacement:
Armament: 64 tons, 0,4%
- Guns: 64 tons, 0,4%
Armour: 3 538
tons, 21,3%
- Belts: 1 292 tons, 7,8%
- Torpedo bulkhead: 528 tons, 3,2%
- Armament: 5 tons, 0,0%
- Armour Deck: 1 700 tons, 10,2%
- Conning Tower: 14 tons, 0,1%
Machinery: 2 439
tons, 14,7%
Hull, fittings &
equipment: 7 217 tons, 43,4%
Fuel, ammunition &
stores: 2 522 tons, 15,2%
Miscellaneous weights:
840 tons, 5,1%
- Hull below water: 703 tons
- Hull above water: 105 tons
- On freeboard deck: 32 tons
Overall survivability and seakeeping ability:
Survivability
(Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
51 419 lbs / 23 323 Kg = 1 455,8 x 4,1
" / 105 mm shells or 2,7 torpedoes
Stability (Unstable if
below 1.00): 1,38
Metacentric height 7,4
ft / 2,3 m
Roll period: 13,8
seconds
Steadiness - As gun platform (Average = 50 %): 80 %
-
Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,02
Seaboat quality (Average = 1.00): 2,00
Hull form characteristics:
Hull has low
quarterdeck ,
an extended bulbous bow and small transom
stern
Block coefficient
(normal/deep): 0,452 / 0,465
Length to Beam Ratio:
6,80 : 1
'Natural speed' for
length: 27,10 kts
Power going to wave
formation at top speed: 56 %
Trim (Max stability =
0, Max steadiness = 100): 40
Bow angle (Positive =
bow angles forward): 13,40 degrees
Stern overhang: 0,00 ft
/ 0,00 m
Freeboard (% = length
of deck as a percentage of waterline length):
Fore
end, Aft end
- Forecastle: 16,00%, 41,99 ft /
11,90 m, 40,03 ft / 12,20 m
- Forward deck: 36,00%, 40,03 ft /
12,20 m, 40,03 ft / 12,20 m
- Aft deck: 36,00%, 40,03 ft / 12,20 m, 40,03 ft / 12,20 m
- Quarter deck: 12,00%, 21,00 ft /
6,40 m, 21,00 ft / 6,40 m
- Average freeboard: 37,87 ft / 11,48 m
Ship space, strength and comments:
Space - Hull below water (magazines/engines, low =
better): 78,6%
- Above
water (accommodation/working, high = better): 371,7%
Waterplane Area:
35 643 Square feet or 3 311 Square metres
Displacement factor
(Displacement / loading): 176%
Structure weight / hull
surface area: 114 lbs/sq ft or 554 Kg/sq metre
Hull strength
(Relative):
-
Cross-sectional: 0,85
-
Longitudinal: 5,13
- Overall:
1,02
Excellent machinery,
storage, compartmentation space
Excellent accommodation
and workspace room
Ship has slow, easy
roll, a good, steady gun platform
Excellent seaboat,
comfortable, can fire her guns in the heaviest weathe
2 x powder powered catapults
21 x Fokker DM.XXI
10 x Renard R.40
10 x Renard R.39
Albatros (1939)
Fregatvogel (1940)
