Modernizacja pancernika obrony wybrzeża Mesudiye 1912 (1 jednostka)
Projekt
wg pomysłu kolegi ŁK. Pomysłodawca jest również autorem legendy i założeń do
opisu technicznego.
Obszerna
przebudowa pancernika bateryjnego Mesudiye, zrealizowana
stoczni Ansaldo w Genui, w latach 1898 – 1903 była niekonsekwentna,
przynajmniej w aspekcie zachowania żelaznego pancerza burtowego. Po 10 latach,
w związku z narastającym zagrożeniem wojennym, podjęto więc uzupełniającą
modernizację w celu przekształcenia okrętu w silny pancernik obrony wybrzeża.
II etap modernizacji zaistniał od 11.02.1910 r. do 04.12.1912 r. w
brytyjskiej stoczni Vickersa w Barrow, tej samej, która pół roku później
podjęła dla Turcji budowę superdrednota Reshadiye.
Priorytetem był radykalny wzrost potencjału ofensywnego i
defensywnego, przy możliwie najmniejszym ubytku prędkości. Z uwagi na trwającą
właśnie I wojnę bałkańską Mesudiye
pozostał na Morzu Egejskim, gdzie 09.04.1913 r. miał miejsce jego chrzest
bojowy w nowej odsłonie. Doszło mianowicie, nieopodal wyspy Kos, do bitwy z
greckim krążownikiem pancernym Averof.
Pojedynek zakończył się wynikiem remisowym, gdyż przeciwnicy odczuwali wobec
siebie wzajemny respekt. Po osiągnięciu 3 trafień przez Greka i 2 przez Turka
(bardzo zbliżonymi pod względem charakterystyk działami artylerii głównej 234
mm), okręty przyjęły kurs na oddalenie. W toku PWS okręt turecki (w trakcie
przygotowań do obrony Dardaneli) został poważnie uszkodzony przez brytyjski
okręt podwodny B11 w dniu 13.12.1914
r. i osiadł równą stępką na płytkiej wodzie. Był to bodaj jedyny w PWS
przypadek sukcesu bojowego bardzo przestarzałego już okrętu podwodnego. Remont
przeprowadzono, przy pomocy specjalistów niemieckich, w okresie od 23.01.1916
r. do 29.12.1916 r. (stocznia Tersane-i Amire w Istanbule). W latach 1917 –
1918 okręt operował na Morzu Czarnym, głównie w charakterze jednostki
wspierającej operacje lądowe na froncie kaukaskim. Od 30.10.1918 r. do
24.07.1923 r. pancernik był wycofany ze służby i znajdował się pod kontrolą sił
Ententy. Flota turecka odzyskała go dopiero po podpisaniu traktatu pokojowego w
Lozannie i eksploatowała, po doraźnym remoncie, do 31.12.1931 r. Dalsza służba,
przez 32(!) lata ograniczyła się (po demontażu opancerzenia, uzbrojenia i
napędu) do pełnienia roli pływającego magazynu w Izmirze. Następnie Mesudiye przerobiony został na hulk
muzealny, z odtworzeniem w skali 1:2 makiety oryginalnej maszyny parowej z 1875
r. oraz salonu admiralskiego na rufie. Zainstalowano ponownie dziobową wieżę
artyleryjską 234 mm i 4 burtowe armaty 76 mm. Muzealna reaktywacja pancernika
zakończyła się 27.02.1965 r. i odtąd stanowi on pływające muzeum
historii wojennomorskiej Turcji i jest zakotwiczony na stałe w Stambule.
Opis techniczny modernizacji (w
stosunku do stanu z 1903 roku).
Kadłub
Zdemontowano całą kadłubową artylerię
kazamatową. Zawały burtowe dla skrajnych dział 152 mm przebudowano, celem
montażu w nich dział 234 mm. Nieznacznie zmieniono podział wewnętrzny kadłuba.
Napęd
Zdemontowano 8 z 16 kotłów węglowych
Niclausse, a pozostałe przystosowano do opalania olejem. Wyremontowano maszyny
parowe.
Uzbrojenie
Zdemontowano całą artylerię 152, 76, 57
i 47 mm. 12 z 14 zdemontowanych z kazamat dział 76,2 mm osłonięto maskami i
ustawiono na pokładzie. Zamontowano w kazamatach burtowych 4 działa 234 mm. Zamontowano
działka 37 mm i karabiny maszynowe. Ostatecznie, zestaw artylerii przedstawiał
się następująco:
- 6xIx9.2"/47 (23.4 cm) Mark X, przy elewacji maksymalnej 30o
donośność pociskiem HE 172,4 kg wynosi 23500 m;
- 12xIx12-pdr [3"/50 (7.62 cm)] 18-cwt QF
Mark I, przy
elewacji maksymalnej 20o donośność pociskiem HE 5,67 kg wynosi 8500
m;
- 4xIx37
mm/29 Maxim–Nordenfelt, przy elewacji ? donośność pociskiem 0,45 kg wynosi 4110
m;
- 2xIIx7,65/79
Maxim M93.
Centralnych przyrządów kierowania
ogniem brak.
Na początku roku 1915, działka 37 mm
oraz km-y przystosowano do prowadzenia ognia plot.
Opancerzenie
Istniejące zdemontowano w całości.
Elementy zdemontowane, wykonane ze stali Harveya, zostały wykorzystane do budowy grodzi ptorp.
Nowy układ opancerzenia wg raportu i
rysunku.
Inne
Zdemontowano cytadelę pokładową, pomost,
maszt i kominy. Pozostawiono jedynie dziobowe i rufowe stanowiska dowodzenia
(to pierwsze lekko zwężone w tylnej części), które połaczono jednokondygnacyjną
nadbudówką. Na dziobowym stanowisku dowodzenia ustawiono małą sterówkę.
Zamontowano nowy komin oraz maszt. Zainstalowano dwie radiostacje.
W wyniku modernizacji (w stosunku do
stanu z 1903 roku):
- wyporność normalna zmniejszyła się z
9190 do 8866 t;
- moc napędu zmniejszyła się z 11135
do 6680 KM;
- prędkość maksymalna zmniejszyła się
z 17,00 do 14,96 w;
- ciężar salwy burtowej (tylko dla
kalibrów od 6” wzwyż) zwiększył się z 617,2 do 689,6 kg.
Koszt modernizacji wyniósł 39,8%
wartości okrętu nowego.
Mesudiye, Turkey coastal battleship laid down 1872, launched 1874,
completed 1875, rebuilt 1903, modernized 1912 (engine 1911)
Displacement:
7 994 t light;
8 390 t standard; 8 866 t normal; 9 247 t full load
Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)
(335,96 ft / 323,82 ft)
x 58,73 ft x (26,02 / 26,95 ft)
(102,40 m / 98,70 m) x
17,90 m x (7,93 / 8,21 m)
Armament:
2 - 9,21" / 234 mm 47,0
cal guns - 380,08lbs / 172,40kg shells, 150 per gun
Breech loading guns in turret on barbette
mounts, 1895 Model
2 x Single mounts on centreline ends, evenly
spread
4 - 9,21" / 234 mm 47,0
cal guns - 380,08lbs / 172,40kg shells, 150 per gun
Breech loading guns in casemate mounts, 1895
Model
4 x Single mounts on sides, evenly spread
4 hull
mounts in casemates - Limited use in heavy seas
12 - 3,00" / 76,2 mm
50,0 cal guns - 12,50lbs / 5,67kg shells, 300 per gun
Quick firing guns in deck mounts, 1904 Model
12 x Single mounts on sides, evenly spread
4 - 1,46" / 37,0 mm
29,0 cal guns - 0,99lbs / 0,45kg shells, 1 500 per gun
Quick firing guns in deck mounts, 1890 Model
4 x Single mounts on centreline ends, evenly
spread
4 double
raised mounts
4 - 0,30" / 7,7 mm 79,0
cal guns - 0,02lbs / 0,01kg shells, 4 500 per gun
Machine guns in deck mounts, 1893 Model
2 x Twin mounts on sides, forward deck centre
2 raised
mounts
Weight of broadside 1 522
lbs / 725 kg
Armour:
- Belts: Width (max) Length
(avg) Height (avg)
Main: 12,0" / 305 mm 190,62 ft / 58,10 m 15,42
ft / 4,70 m
Ends: 5,98" / 152 mm 133,20 ft / 40,60 m 10,50
ft / 3,20 m
Main Belt covers 91% of normal length
- Torpedo Bulkhead - Additional
damage containing bulkheads:
2,01"
/ 51 mm 190,62 ft / 58,10 m 32,15 ft / 9,80 m
Beam between torpedo
bulkheads 41,67 ft / 12,70 m
- Gun armour: Face (max) Other gunhouse (avg) Barbette/hoist
(max)
Main: 12,0" / 305 mm 5,98" / 152 mm 10,0"
/ 254 mm
2nd: 12,0" / 305 mm - -
3rd: 0,51" / 13 mm - -
- Protected deck - single deck:
For and Aft decks:
4,02" / 102 mm
- Conning towers: Forward
12,01" / 305 mm, Aft 12,01" / 305 mm
Machinery:
Oil fired boilers,
complex reciprocating steam engines,
Direct drive, 2 shafts,
6 680 ihp / 4 983 Kw = 14,96 kts
Range 6 000nm at
10,00 kts
Bunker normal = 476
tons, at max displacement = 857 tons
Complement:
456 - 593
Cost:
£0,796 million / $3,185
million
Distribution of weights at normal displacement:
Armament: 518 tons,
5,8%
- Guns: 518 tons, 5,8%
Armour: 3 884
tons, 43,8%
- Belts: 1 934 tons, 21,8%
- Torpedo bulkhead: 455 tons, 5,1%
- Armament: 462 tons, 5,2%
- Armour Deck: 810 tons, 9,1%
- Conning Towers: 222 tons, 2,5%
Machinery: 403 tons,
4,6%
Hull, fittings &
equipment: 3 189 tons, 36,0%
Fuel, ammunition &
stores: 872 tons, 9,8%
Miscellaneous weights:
0 tons, 0,0%
Overall survivability and seakeeping ability:
Survivability
(Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
16 332 lbs / 7 407 Kg = 57,2 x 9,2 " /
234 mm shells or 1,4 torpedoes
Stability (Unstable if
below 1.00): 1,28
Metacentric height 3,5
ft / 1,1 m
Roll period: 13,2
seconds
Steadiness - As gun platform (Average = 50 %): 80 %
-
Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,44
Seaboat quality (Average = 1.00): 2,00
Hull form characteristics:
Hull has a flush deck,
a ram bow and a cruiser stern
Block coefficient
(normal/deep): 0,627 / 0,631
Length to Beam Ratio:
5,51 : 1
'Natural speed' for
length: 17,99 kts
Power going to wave
formation at top speed: 48 %
Trim (Max stability =
0, Max steadiness = 100): 40
Bow angle (Positive =
bow angles forward): -7,70 degrees
Stern overhang: 7,87 ft
/ 2,40 m
Freeboard (% = length
of deck as a percentage of waterline length):
Fore
end, Aft end
- Forecastle: 19,00%, 18,37 ft /
5,60 m, 17,39 ft / 5,30 m
- Forward deck: 29,50%, 17,39 ft / 5,30
m, 17,39 ft / 5,30 m
- Aft deck: 29,50%, 17,39 ft / 5,30 m, 17,39 ft / 5,30 m
- Quarter deck: 22,00%, 17,39 ft /
5,30 m, 18,04 ft / 5,50 m
- Average freeboard: 17,54 ft / 5,34 m
Ship tends to be wet
forward
Ship space, strength and comments:
Space - Hull below water (magazines/engines, low =
better): 48,9%
- Above
water (accommodation/working, high = better): 103,6%
Waterplane Area:
14 265 Square feet or 1 325 Square metres
Displacement factor
(Displacement / loading): 141%
Structure weight / hull
surface area: 151 lbs/sq ft or 739 Kg/sq metre
Hull strength
(Relative):
-
Cross-sectional: 1,02
-
Longitudinal: 3,86
- Overall:
1,16
Excellent machinery,
storage, compartmentation space
Adequate accommodation
and workspace room
Ship has slow, easy
roll, a good, steady gun platform
Excellent seaboat,
comfortable, can fire her guns in the heaviest weather