Pancernik szkolny typu Bolesław Chrobry 1912/1927/1940 (1 szt.)
Zgodnie
z wcześniejszymi zapowiedziami adaptowano na okręt szkolny, pochodzący jeszcze
z roku 1912, zmodernizowany w roku 1927, a tymczasowo zaliczony w roku 1938 do
pancerników obrony wybrzeża, pancernik Bolesław
Chrobry. Mimo leciwego wieku, kadłub okrętu znajdował się w całkiem dobrym
stanie, więc założono pozostawienie go bez zmian (oczywiście, za wyjątkiem
drobnych reperacji i konserwacji), a zmianom poddano to, co wewnątrz i poza
nim.
W
ramach adaptacji wykonano następujące prace:
-
wymianę kotłów;
-
remont kapitalny turbin parowych;
-
demontaż z superpozycji dziobowej wieży IIx356mm oraz wymianę dziobowej
(niższej) wieży IIx356 mm na IIIx356 mm;
-
demontaż artylerii 120 oraz 40 mm;
-
montaż w superpozycji dwóch wież IIIx152 mm;
-
montaż sześciu stanowisk stabilizowanych IIx105 mm;
-
montaż ośmiu stanowisk automatycznych IIx57 mm;
-
zwiększenie ilości działek 25 mm;
-
likwidację górnego burtowego pasa pancernego (w związku ze zmniejszeniem
wysokości kotłowni), oraz przeniesienie głównego pancerza pokładowego w tym
rejonie o pokład niżej;
-
montaż dodatkowego pokładu pancernego 50 mm na poziomie pokładu górnego;
-
częściową przebudowę masztów;
-
częściową rearanżerację pomieszczeń w kadłubie i nadbudówkach;
-
wymianę urządzeń kierowania ogniem (dalocelowników),
-
wymianę wyposażenia radionawigacyjnego ze znacznym jego wzbogaceniem;
-
inne drobne zmiany kosmetycznej natury.
Komin,
pomimo jego aktualnej „nadmiarowości” pozostawiono dla zachowania „powagi”
okrętu.
Koszt
całkowity wymienionych wyżej prac wyniósł 31,1% wartości okrętu nowego o
analogicznych parametrach (cholera, planowałem 20-25%, ale wyszło, jak zawsze…).
Prace
adaptacyjne spowodowały nw. zmiany głównych danych techniczno-taktycznych:
-
obniżenie wyporności normalnej okrętu o 245 t i tym samym zmniejszenie
zanurzenia o 0,1 m;
-
obniżenie mocy napędu o 4 374 KM, prędkości maksymalnej o 0,5 w oraz
zwiększenie zasięgu o 3 400 Mm.
Głównym
przeznaczeniem okrętu jest praktyczne szkolenie w obsłudze artylerii i systemów
kierowania ogniem podchorążych i elewów wydziałów uzbrojenia OSMW i PSMW, oraz
doskonalenie tych umiejętności u młodszych oficerów artylerii służby czynnej.
Mogą również na nim odbywać szkolenia okresowe członkowie RWM i ORMW. Na
wypadek wojny jednostka ma pełnić rolę pancernika obrony wybrzeża, z
zachowaniem szkolnego charakteru. Zwiększona w ramach adaptacji bierna
(pogrubienie opancerzenia poziomego) i czynna (wzmocnienie artylerii plot) odporność
na ataki z powietrza jest bardzo istotna, z uwagi na duże zagrożenie takimi
atakami na stosunkowo niewielkim akwenie, jakim jest Bałtyk. Niejako uboczną
funkcją tej jednostki będzie odbywanie mniej prestiżowych wizyt w portach
zagranicznych podczas rejsów szkoleniowych. Wizyty takie mogą służyć również do
okresowej wymiany szkolonych.
Ponieważ
obecna postać okrętu może budzić pewne kontrowersje, postaram się niejako
uprzedzić oczekiwane zarzuty lub wątpliwości. Nigdy po roku 1919 nie montowałem
na okrętach pancernych nieuniwersalnych dział średniego kalibru, w tym
przypadku zdecydowałem się na ten krok (152 mm) celem zapewnienia możliwości
praktycznego zapoznania się szkolonych ze wszystkimi rodzajami używanej na
okrętach bojowych artylerii (ciężka, średnia, uniwersalna, plot). Ponieważ w
czasie wojny okręt ten może być jedyną naszą cięższą jednostką pozostającą na
Bałtyku, to zamontowana na nim artyleria 152 mm przydać się może do zwalczania
większości okrętów ewentualnie wrogich nam flot na tym akwenie. Zwiększenie
zasięgu nie wynika z planów wysłania tej jednostki na bardzo odległe obszary,
ma ona z jednej strony zwiększyć autonomiczność okrętu w dłuższych rejsach
szkoleniowych, a z drugiej poprawić stateczność (większa masa nisko
umieszczonych zapasów paliwa).
Pomimo
przeklasyfikowania na okręt szkolny, Bolesław
Chrobry zachował swoją nazwę i znak taktyczny, zmianie uległ jedynie kod
klasy z BBC-2 na TRS-6.
Mam
wrażenie, że opisując tę adaptację o czymś zapomniałem (biorąc pod uwagę moje
aktualne tempo pracy i wynikające stąd zmęczenie, to całkiem możliwe), jeśli
tak, to na pewno mi o tym przypomnicie :).
W
związku z przejściem Chrobrego do
grupy okrętów szkolnych, przewiduje się w roku przyszłym wycofanie ze służby
okrętu szkolnego Swaróg (TRS-3
1913/1931), skończy on swój dość długi i urozmaicony (początkowo krążownik
pancerny, później ciężki, jeszcze później szkolny) żywot jako okręt-cel.
Link do obrazka: http://www.imagebam.com/image/29e922523474331
Bolesław Chrobry - rebuilt, Poland Training
ship laid down 1940
Displacement:
18 844
t light; 20 406 t standard; 21 846 t normal; 22 997 t full load
Dimensions: Length (overall / waterline) x
beam x draught (normal/deep)
(559,78
ft / 557,74 ft) x 88,58 ft x (29,20 / 30,39 ft)
(170,62
m / 170,00 m) x 27,00 m x (8,90 / 9,26
m)
Armament:
6
- 14,02" / 356 mm 50,0 cal guns - 1 589,53lbs / 721,00kg shells, 150
per gun
Breech loading guns in turret on barbette
mounts, 1925 Model
2 x Triple mounts on centreline ends, evenly
spread
6
- 5,98" / 152 mm 50,0 cal guns - 122,14lbs / 55,40kg shells, 300 per gun
Quick firing guns in turret on barbette
mounts, 1925 Model
2 x Triple mounts on centreline ends, evenly
spread
2
double raised mounts
12 - 4,13" / 105 mm 55,0 cal guns - 33,29lbs / 15,10kg shells, 600
per gun
Anti-air guns in deck and hoist mounts, 1939
Model
4 x Twin mounts on sides, evenly spread
4
raised mounts
2 x Twin mounts on sides amidships
2
double raised mounts
16 - 2,24" / 57,0 mm 65,0 cal guns - 5,09lbs / 2,31kg shells,
1 200 per gun
Dual purpose guns in deck mounts, 1939 Model
4 x Twin mounts on sides, evenly spread
2
raised mounts
4 x Twin mounts on sides, evenly spread
4
double raised mounts
28 - 0,98" / 25,0 mm 60,0 cal guns - 0,55lbs / 0,25kg shells,
2 500 per gun
Anti-air guns in deck mounts, 1933 Model
4 x Twin mounts on sides, evenly spread
4
raised mounts
10 x Twin mounts on sides, evenly spread
10
double raised mounts
Weight of broadside 10 518 lbs / 4 771 kg
Armour:
-
Belts: Width (max) Length (avg) Height
(avg)
Main: 11,8" / 300 mm 334,65 ft / 102,00 m 10,83
ft / 3,30 m
Ends: 2,95" / 75 mm 223,10 ft / 68,00 m 4,92 ft
/ 1,50 m
Main Belt covers 92% of normal length
-
Torpedo Bulkhead - Strengthened structural bulkheads:
4,92"
/ 125 mm 334,65 ft / 102,00 m 19,03 ft / 5,80 m
Beam
between torpedo bulkheads 78,74 ft / 24,00 m
-
Gun armour: Face (max) Other gunhouse (avg) Barbette/hoist (max)
Main: 11,8" / 300 mm 7,87" / 200 mm 11,8"
/ 300 mm
2nd: 2,95" / 75 mm 1,97" / 50 mm 2,95"
/ 75 mm
3rd:
- - 0,98" / 25 mm
-
Armoured deck - multiple decks:
For
and Aft decks: 7,87" / 200 mm
-
Conning towers: Forward 11,81" / 300 mm, Aft 5,91" / 150 mm
Machinery:
Oil
fired boilers, steam turbines,
Geared
drive, 4 shafts, 47 632 shp / 35 533 Kw = 24,00 kts
Range
12 700nm at 12,00 kts
Bunker
at max displacement = 2 591 tons
Complement:
897
- 1 167
Cost:
£3,506
million / $14,024 million
Distribution of weights at normal
displacement:
Armament:
1 975 tons, 9,0%
- Guns: 1 975 tons, 9,0%
Armour:
8 638 tons, 39,5%
- Belts: 2 017 tons, 9,2%
- Torpedo bulkhead: 1 160 tons, 5,3%
- Armament: 1 341 tons, 6,1%
- Armour Deck: 3 822 tons, 17,5%
- Conning Towers: 298 tons, 1,4%
Machinery:
1 274 tons, 5,8%
Hull,
fittings & equipment: 6 868 tons, 31,4%
Fuel,
ammunition & stores: 3 001 tons, 13,7%
Miscellaneous
weights: 90 tons, 0,4%
- Hull below water: 72 tons
- Hull above water: 18 tons
Overall survivability and seakeeping ability:
Survivability
(Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
31 699 lbs / 14 379 Kg = 23,0 x
14,0 " / 356 mm shells or 6,2 torpedoes
Stability
(Unstable if below 1.00): 1,16
Metacentric
height 5,5 ft / 1,7 m
Roll
period: 15,9 seconds
Steadiness - As gun platform (Average = 50 %): 71 %
-
Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,67
Seaboat
quality (Average = 1.00): 1,33
Hull form characteristics:
Hull
has raised forecastle,
a normal bow and a cruiser stern
Block
coefficient (normal/deep): 0,530 / 0,536
Length
to Beam Ratio: 6,30 : 1
'Natural
speed' for length: 23,62 kts
Power
going to wave formation at top speed: 51 %
Trim
(Max stability = 0, Max steadiness = 100): 53
Bow
angle (Positive = bow angles forward): 4,50 degrees
Stern
overhang: -0,98 ft / -0,30 m
Freeboard
(% = length of deck as a percentage of waterline length):
Fore
end, Aft end
- Forecastle: 20,00%, 25,92 ft /
7,90 m, 24,93 ft / 7,60 m
- Forward deck: 30,00%, 17,39 ft / 5,30
m, 17,39 ft / 5,30 m
- Aft deck: 30,00%, 17,39 ft / 5,30 m, 17,39 ft / 5,30 m
- Quarter deck: 20,00%, 17,39 ft /
5,30 m, 17,39 ft / 5,30 m
- Average freeboard: 18,98 ft / 5,78 m
Ship
tends to be wet forward
Ship space, strength and comments:
Space - Hull below water (magazines/engines, low = better):
73,4%
-
Above water (accommodation/working, high = better): 125,0%
Waterplane
Area: 33 842 Square feet or 3 144 Square metres
Displacement
factor (Displacement / loading): 103%
Structure
weight / hull surface area: 180 lbs/sq ft or 880 Kg/sq metre
Hull
strength (Relative):
-
Cross-sectional: 0,92
-
Longitudinal: 2,07
-
Overall: 1,00
Excellent
machinery, storage, compartmentation space
Excellent
accommodation and workspace room
Ship
has slow, easy roll, a good, steady gun platform
Good
seaboat, rides out heavy weather easily
Sensors:
1 x DO-3
1 x DC-M-7
2 x DC-P-4
2 x RN-2
1 x RWN-P-1
1 x RWN-PM-2
