Okręt-muzeum Kazimierz Wielki 1869/1893/1905/1947
W
formie postu przejściowego, przedstawiam okręt-muzeum Kazimierz Wielki. Post nazwałem przejściowym, ponieważ z jednej
strony odwołuje się on do historii Państwa polskiego z poprzedniej odsłony
bloga, a z drugiej wpisuje w nową blogową formułę.
Pomysłodawcą
i pierwotnym autorem tematu jest kolega ŁK, ponieważ jednak pozwoliłem sobie na
dokonanie pewnych zmian w Jego projekcie, zgadza się On jedynie na miano
„inspiratora” Tyle wstępnych wyjaśnień, teraz ad rem.
W
roku 1865 Turcja zamówiła w brytyjskiej stoczni Thames Iron Works w Blackwall
pancernik bateryjny, o projektowanej nazwie Fatikh.
W tym samym roku odbyło się położenie stępki. Problemy z wypłacalnością
zamawiającego spowodowały opóźnienia w budowie; ostatecznie na początku roku
1867 prawa do okrętu (bez uzbrojenia i części wyposażenia) wykupiło nasze
Państwo. Okręt został wodowany w kwietniu 1868 roku; po wykonaniu prób
odbiorczych maszyn, przeszedł do francuskiej stoczni Arsenal de Lorient, gdzie
nastąpił montaż uzbrojenia i pozostałej części wyposażenia. W maju 1869 roku
okręt został przejęty przez polską MW pod nazwą Kazimierz Wielki.
Opisywana
jednostka była pierwszym dużym okrętem pancernym w polskiej flocie i do roku
1878 jej okrętem flagowym. Prócz napędu parowego nosiła takielunek fregaty o
powierzchni ożaglowania ok. 2480 m2.
Napęd
mechaniczny pozwalał na uzyskanie prędkości 14,7 w, a przy wspomaganiu żaglami
do 15,7 w. Na samych żaglach okręt osiągał prędkość średnią 6-7 w (największa
zmierzona 14,5 w).
Na
uzbrojenie składało się z 18 umieszczonych na pokładzie bateryjnym odprzodowych
dział 240/18 M1869 oraz 4 umieszczone w kasztelach odprzodowe działa 165/18
M1860.
Opancerzenie
żelazne obejmowało główny pas burtowy o grubości 305 mm, pas bateryjny o
grubości 203 mm, dziobowy i rufowy pasy burtowe o grubości 152 mm, kasztele o grubości
152 mm oraz stropy pokładu bateryjnego i kaszteli o grubości 51 mm. Dziobowe
stanowisko dowodzenia miało pancerz 102, a rufowe 51 mm.
Okręt
charakteryzował się bardzo dobrymi właściwościami morskimi, a także stosunkowo
dużą przestronnością wnętrz.
W
roku 1882 jednostka przeszła remont główny, w czasie którego m.in. wymieniono
kotły, wyremontowano maszynę parową oraz zamontowano dodatkowe 4 działka
rewolwerowe Vx37 M1872.
Kazimierz Wielki, Poland
Central battery ironclad 1869
Displacement:
9 561 t light; 10 040 t standard; 10 591 t
normal; 11 031 t full load
Dimensions: Length
(overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)
(377,69 ft / 356,30 ft) x 60,04 ft x (28,08 / 29,07 ft)
(115,12 m / 108,60 m) x 18,30 m x (8,56 / 8,86 m)
Armament:
18 - 9,45" / 240 mm 18,0 cal guns -
311,43lbs / 141,26kg shells, 80 per gun
Muzzle loading
guns in broadside mounts, 1868 Model
18 x Single
mounts on sides, evenly spread
18 hull mounts on upper deck - limited use in
heavy seas
4 -
6,48" / 165 mm 18,0 cal guns - 90,17lbs / 40,90kg shells, 90 per gun
Muzzle loading
guns in casemate mounts, 1860 Model
4 x Single mounts
on sides, evenly spread
Weight of broadside 2 983 lbs / 1 353 kg
Armour:
- Belts: Width
(max) Length (avg) Height (avg)
Main: 12,0" /
305 mm 219,82 ft / 67,00 m 13,78 ft / 4,20 m
Ends: 5,98" /
152 mm 134,51 ft / 41,00 m 13,78 ft / 4,20 m
1,97 ft / 0,60 m
Unarmoured ends
Upper: 7,99" /
203 mm 219,82 ft / 67,00 m 7,87 ft / 2,40 m
Main Belt covers
95% of normal length
- Gun armour: Face (max) Other
gunhouse (avg) Barbette/hoist
(max)
2nd: 5,98"
/ 152 mm - -
- Armoured deck - single deck:
For and Aft decks: 2,01" / 51 mm
- Conning towers: Forward 4,02" / 102
mm, Aft 2,01" / 51 mm
Machinery:
Coal fired boilers, simple reciprocating steam engines,
Direct drive, 1 shaft, 8 440 ihp / 6 296 Kw = 14,7
kts
Range 1 500nm at 10,00 kts
Bunker at max displacement = 991 tons (100% coal)
Complement:
521 - 678
Cost:
£0,741 million / $2,964 million
Distribution of weights
at normal displacement:
Armament: 297 tons, 2,8%
- Guns: 297
tons, 2,8%
Armour: 3 218 tons, 30,4%
- Belts:
2 659 tons, 25,1%
- Armament: 47
tons, 0,4%
- Armour Deck:
449 tons, 4,2%
- Conning
Towers: 63 tons, 0,6%
Machinery: 2 114 tons, 20,0%
Hull, fittings & equipment: 3 873 tons, 36,6%
Fuel, ammunition & stores: 1 029 tons, 9,7%
Miscellaneous weights: 60 tons, 0,6%
- Above deck: 60
tons
Overall survivability
and seakeeping ability:
Survivability (Non-critical penetrating hits needed to
sink ship):
10 939 lbs /
4 962 Kg = 37,2 x 9,4 " / 240 mm shells
Stability (Unstable if below 1.00): 1,22
Metacentric height 3,4 ft / 1,0 m
Roll period: 13,8 seconds
Steadiness - As
gun platform (Average = 50 %): 100 %
- Recoil effect (Restricted arc if
above 1.00): 0,85
Seaboat quality
(Average = 1.00): 2,00
Hull form
characteristics:
Hull has low forecastle,
a ram bow and a
cruiser stern
Block coefficient (normal/deep): 0,617 / 0,621
Length to Beam Ratio: 5,93 : 1
'Natural speed' for length: 18,88 kts
Power going to wave formation at top speed: 43 %
Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
Bow angle (Positive = bow angles forward): -18,00 degrees
Stern overhang: 4,00 ft / 1,22 m
Freeboard (% = length of deck as a percentage of
waterline length):
Fore end, Aft end
- Forecastle: 14,00%, 18,37 ft / 5,60 m, 18,37 ft / 5,60 m
- Forward deck: 31,00%,
23,62 ft / 7,20 m, 23,62 ft /
7,20 m
- Aft deck: 31,00%,
23,62 ft / 7,20 m, 23,62 ft /
7,20 m
- Quarter deck: 24,00%,
23,62 ft / 7,20 m, 23,62 ft /
7,20 m
- Average
freeboard: 22,89 ft /
6,98 m
Ship tends to be wet forward
Ship space, strength and
comments:
Space - Hull below
water (magazines/engines, low = better): 77,0%
- Above water (accommodation/working, high =
better): 134,7%
Waterplane Area: 15 592 Square feet or 1 449
Square metres
Displacement factor (Displacement / loading): 124%
Structure weight / hull surface area: 140 lbs/sq ft or
685 Kg/sq metre
Hull strength (Relative):
- Cross-sectional: 0,87
- Longitudinal: 4,67
- Overall: 1,02
Excellent machinery, storage, compartmentation space
Excellent accommodation and workspace room
Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform
Excellent seaboat, comfortable, can fire her guns in the
heaviest weather
Na
początku roku 1892 okręt został skierowany do stoczni w Gdańsku, celem
przebudowy na krążownik pancerny. Nowa artyleria została zakupiona we Francji,
a większość pozostałych dostaw zrealizował przemysł krajowy.
W
ramach przebudowy wykonano:
- całkowitą
wymianę napędu, zamontowano kotły systemu Belleville’a oraz trzy maszyny parowe
trójstopniowego rozprężania;
- całkowitą
wymianę artylerii;
- montaż
czterech podwodnych wt kalibru 450 mm;
- wymianę
burtowego opancerzenia żelaznego na stalowy z zakładów Creusot, ze
zmniejszeniem jego grubości;
- wymianę
pokładowego opancerzenia żelaznego na stalowy z zakładów Creusot, ze
zwiększeniem jego grubości (25 mm na pokładzie górnym i 75 mm na głównym);
- przebudowę
dziobowej części kadłuba, nadbudówek, masztów, kominów itp. oraz częściową
rearanżerację pomieszczeń wewnętrznych kadłuba.
Prędkość
maksymalna okrętu wzrosła do 19,0 w, zasięg do 4500 Mm.
Sporą
trudnością był montaż artylerii kazamatowej, z uwagi na odbiegające od pionu
burty okrętu; umieszczono tam elementy standardowych wież Ix138,6 mm o
sektorach ostrzału ± 40-140o. Na rysunku wszystkie działa kazamatowe
ukazane są w pozycji ± 90o, tylko ze względu na ograniczenia Painta
oraz wygodę rysującego :). Warto
zauważyć, że aż do roku 1907 prezentowany okręt miał największy kaliber dział
artylerii głównej, spośród wszystkich krążowników pancernych świata.
Przebudowę
zakończono jesienią roku 1893; okręt powrócił do służby, pełniąc rolę okrętu
flagowego naszej floty kolonialnej i stacjonując w Tanjung Pandan na Belitung.
Kazimierz Wielki, Poland Armored cruiser 1893
Displacement:
9 488
t light; 9 863 t standard; 10 591 t normal; 11 173 t full load
Dimensions: Length (overall / waterline) x
beam x draught (normal/deep)
(377,69
ft / 356,30 ft) x 60,04 ft x (28,08 / 29,37 ft)
(115,12
m / 108,60 m) x 18,30 m x (8,56 / 8,95
m)
Armament:
2
- 10,79" / 274 mm 45,0 cal guns - 633,01lbs / 287,13kg shells, 90 per gun
Breech loading guns in turret on barbette
mounts, 1893 Model
2 x Single mounts on centreline ends, evenly
spread
16 - 5,46" / 139 mm 45,0 cal guns - 81,92lbs / 37,16kg shells, 120
per gun
Breech loading guns in casemate mounts, 1891
Model
16 x Single mounts on sides, evenly spread
12
hull mounts in casemates - limited use in heavy seas
12 - 2,56" / 65,0 mm 50,0 cal guns - 8,86lbs / 4,02kg shells, 180
per gun
Quick firing guns in deck mounts, 1891 Model
12 x
Single mounts on sides, evenly spread
9
- 1,46" / 37,0 mm 35,0 cal guns - 1,41lbs / 0,64kg shells, 300 per gun
Quick firing guns in deck mounts, 1886 Model
6 x Single mounts on sides, evenly spread
6
raised mounts
3 x Single mounts on centreline ends,
majority forward
3
double raised mounts
Weight of broadside 1 982 lbs / 899 kg
Main Torpedoes
4
- 17,7" / 450 mm, 20,77 ft / 6,33 m torpedoes - 0,572 t each, 2,290 t
total
below
water reloads + 4 reload
Armour:
-
Belts: Width (max) Length (avg) Height
(avg)
Main: 9,84" / 250 mm 245,41 ft / 74,80 m 13,78
ft / 4,20 m
Ends: 3,94" / 100 mm 110,92 ft / 33,80 m 13,78
ft / 4,20 m
0,66 ft / 0,20 m
Upper: 5,91" / 150 mm 245,73 ft / 74,90 m 7,87
ft / 2,40 m
Main Belt covers 106% of normal length
-
Gun armour: Face (max) Other gunhouse (avg) Barbette/hoist (max)
Main: 7,87" / 200 mm 5,91" / 150 mm 7,87"
/ 200 mm
2nd: 5,91" / 150 mm - -
-
Armoured deck - multiple decks:
For
and Aft decks: 3,94" / 100 mm
-
Conning towers: Forward 9,84" / 250 mm, Aft 5,91" / 150 mm
Machinery:
Coal
fired boilers, complex reciprocating steam engines,
Direct
drive, 3 shafts, 14 779 ihp / 11 025 Kw = 19,00 kts
Range
4 500nm at 10,00 kts
Bunker
at max displacement = 1 310 tons (100% coal)
Complement:
521
- 678
Cost:
£0,882
million / $3,529 million
Distribution of weights at normal
displacement:
Armament:
511 tons, 4,8%
- Guns: 508 tons, 4,8%
- Weapons: 3 tons, 0,0%
Armour:
3 815 tons, 36,0%
- Belts: 2 170 tons, 20,5%
- Armament: 510 tons, 4,8%
- Armour Deck: 972 tons, 9,2%
- Conning Towers: 164 tons, 1,5%
Machinery:
2 593 tons, 24,5%
Hull,
fittings & equipment: 2 566 tons, 24,2%
Fuel,
ammunition & stores: 1 103 tons, 10,4%
Miscellaneous
weights: 2 tons, 0,0%
- Hull below water: 2 tons
Overall survivability and seakeeping ability:
Survivability
(Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
10 876 lbs / 4 933 Kg = 17,1 x 10,8
" / 274 mm shells or 1,6 torpedoes 450 mm
Stability
(Unstable if below 1.00): 1,23
Metacentric
height 3,4 ft / 1,0 m
Roll
period: 13,7 seconds
Steadiness - As gun platform (Average = 50 %): 84 %
-
Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,52
Seaboat
quality (Average = 1.00): 1,67
Hull form characteristics:
Hull
has raised forecastle,
a ram bow and a cruiser stern
Block
coefficient (normal/deep): 0,617 / 0,623
Length
to Beam Ratio: 5,93 : 1
'Natural
speed' for length: 18,88 kts
Power
going to wave formation at top speed: 54 %
Trim
(Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
Bow
angle (Positive = bow angles forward): -18,00 degrees
Stern
overhang: 4,00 ft / 1,22 m
Freeboard
(% = length of deck as a percentage of waterline length):
Fore
end, Aft end
- Forecastle: 14,00%, 23,62 ft /
7,20 m, 23,62 ft / 7,20 m
- Forward deck: 34,50%, 18,37 ft / 5,60
m, 18,37 ft / 5,60 m
- Aft deck: 34,50%, 18,37 ft / 5,60 m, 18,37 ft / 5,60 m
- Quarter deck: 17,00%, 18,37 ft /
5,60 m, 18,37 ft / 5,60 m
- Average freeboard: 19,11 ft / 5,82 m
Ship space, strength and comments:
Space - Hull below water (magazines/engines, low =
better): 96,4%
-
Above water (accommodation/working, high = better): 106,8%
Waterplane
Area: 15 896 Square feet or 1 477 Square metres
Displacement
factor (Displacement / loading): 98%
Structure
weight / hull surface area: 107 lbs/sq ft or 522 Kg/sq metre
Hull
strength (Relative):
-
Cross-sectional: 0,88
-
Longitudinal: 3,30
-
Overall: 1,01
Adequate
machinery, storage, compartmentation space
Adequate
accommodation and workspace room
Ship
has slow, easy roll, a good, steady gun platform
Excellent
seaboat, comfortable, can fire her guns in the heaviest weather
Postępujące
zużycie kadłuba i mechanizmów, skłoniło Admiralicję w roku 1905 do wycofania Kazimierza Wielkiego z pierwszej linii.
Z okrętu zdemontowano m.in.: rufową kotłownię, dwie maszyny parowe, osiem
kazamatowych dział 138,6 mm, osiem dział 65 mm, dwa działka 37 mm oraz
wyrzutnie torpedowe. Tak przekształcony okręt, stacjonował nadal w Tanjung
Pandan na wyspie Belitung, pełniąc tam potrójną rolę; hulku mieszkalnego,
bunkierki węglowej i okrętu obrony wybrzeża. Jako hulk, okręt posiadał
pomieszczenia dla ok. 420 osób, nie licząc załogi stałej (ok. 130 osób). Jako
bunkierka, posiadał w miejscu zdemontowanych urządzeń napędowych magazyny węgla
(1350 t) oraz amunicji i części zamiennych (75 t). Redukcja napędu i uzbrojenia
spowodowała zmniejszenie zanurzenia do 7,66 m, wydłużenie linii wodnej do 110,1
m i obniżenie wyporności normalnej do 9 577 t.
Kazimierz Wielki, Poland Hulk/coastal defence
ship 1905
Displacement:
8 872
t light; 9 213 t standard; 9 577 t normal; 9 868 t full load
Dimensions: Length (overall / waterline) x
beam x draught (normal/deep)
(382,61
ft / 361,22 ft) x 60,04 ft x (25,13 / 25,78 ft)
(116,62
m / 110,10 m) x 18,30 m x (7,66 / 7,86
m)
Armament:
2
- 10,79" / 274 mm 45,0 cal guns - 633,01lbs / 287,13kg shells, 120 per gun
Breech loading guns in turret on barbette
mounts, 1893 Model
2 x Single mounts on centreline ends, evenly
spread
8
- 5,46" / 139 mm 45,0 cal guns - 81,93lbs / 37,16kg shells, 160 per gun
Breech loading guns in casemate mounts, 1891
Model
8 x Single mounts on sides, evenly spread
4
hull mounts in casemates -limited use in heavy seas
4
- 2,56" / 65,0 mm 50,0 cal guns - 8,87lbs / 4,02kg shells, 240 per gun
Quick firing guns in deck mounts, 1891 Model
4 x Single mounts on sides, evenly spread
7
- 1,46" / 37,0 mm 35,0 cal guns - 1,41lbs / 0,64kg shells, 400 per gun
Quick firing guns in deck mounts, 1886 Model
4 x Single mounts on sides, evenly spread
4
raised mounts
3 x Single mounts on centreline ends,
majority forward
3
double raised mounts
Weight of broadside 1 617 lbs / 734 kg
Armour:
-
Belts: Width (max) Length (avg) Height
(avg)
Main: 9,84" / 250 mm 245,41 ft / 74,80 m 13,78
ft / 4,20 m
Ends: 3,94" / 100 mm 110,24 ft / 33,80 m 13,78
ft / 4,20 m
5,58 ft / 1,70 m Unarmoured ends
Upper: 5,91" / 150 mm 245,73 ft / 74,90 m 7,87
ft / 2,40 m
Main Belt covers 105% of normal length
-
Hull void:
0,00"
/ 0 mm
0,00 ft / 0,00 m 0,00 ft /
0,00 m
-
Gun armour: Face (max) Other gunhouse (avg) Barbette/hoist (max)
Main: 7,87" / 200 mm 5,91" / 150 mm 7,87"
/ 200 mm
2nd: 5,91" / 150 mm - -
-
Armoured deck - multiple decks:
For
and Aft decks: 3,94" / 100 mm
-
Conning towers: Forward 9,84" / 250 mm, Aft 5,91" / 150 mm
Machinery:
Coal
fired boilers, complex reciprocating steam engines,
Direct
drive, 1 shaft, 4 624 ihp / 3 449 Kw = 14,30 kts
Range
4 500nm at 8,00 kts
Bunker
at max displacement = 656 tons (100% coal)
Complement:
483
- 629
Cost:
£0,556
million / $2,225 million
Distribution of weights at normal
displacement:
Armament:
393 tons, 4,1%
- Guns: 393 tons, 4,1%
Armour:
3 745 tons, 39,1%
- Belts: 2 172 tons, 22,7%
- Armament: 455 tons, 4,8%
- Armour Deck: 965 tons, 10,1%
- Conning Towers: 153 tons, 1,6%
Machinery:
670 tons, 7,0%
Hull,
fittings & equipment: 2 483 tons, 25,9%
Fuel,
ammunition & stores: 705 tons, 7,4%
Miscellaneous
weights: 1 580 tons, 16,5%
- Hull below water: 160 tons
- Hull void weights: 1 350 tons
- Hull above water: 65 tons
- On freeboard deck: 5 tons
Overall survivability and seakeeping ability:
Survivability
(Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
24 923 lbs / 11 305 Kg = 19,7 x
10,8 " / 274 mm shells or 2,0 torpedoes 450 mm
Stability
(Unstable if below 1.00): 1,16
Metacentric
height 3,1 ft / 0,9 m
Roll
period: 14,4 seconds
Steadiness - As gun platform (Average = 50 %): 100 %
-
Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,64
Seaboat
quality (Average = 1.00): 2,00
Hull form characteristics:
Hull
has raised forecastle,
a ram bow and a cruiser stern
Block
coefficient (normal/deep): 0,615 / 0,618
Length
to Beam Ratio: 6,02 : 1
'Natural
speed' for length: 19,01 kts
Power
going to wave formation at top speed: 38 %
Trim
(Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
Bow
angle (Positive = bow angles forward): -18,00 degrees
Stern
overhang: 4,00 ft / 1,22 m
Freeboard
(% = length of deck as a percentage of waterline length):
Fore
end, Aft end
- Forecastle: 14,00%, 26,57 ft /
8,10 m, 26,57 ft / 8,10 m
- Forward deck: 34,50%, 21,33 ft / 6,50
m, 21,33 ft / 6,50 m
- Aft deck: 34,50%, 21,33 ft / 6,50 m, 21,33 ft / 6,50 m
- Quarter deck: 17,00%, 21,33 ft /
6,50 m, 21,33 ft / 6,50 m
- Average freeboard: 22,06 ft / 6,72 m
Ship space, strength and comments:
Space - Hull below water (magazines/engines, low =
better): 41,5%
-
Above water (accommodation/working, high = better): 132,6%
Waterplane
Area: 15 773 Square feet or 1 465 Square metres
Displacement
factor (Displacement / loading): 118%
Structure
weight / hull surface area: 97 lbs/sq ft or 475 Kg/sq metre
Hull
strength (Relative):
-
Cross-sectional: 0,87
-
Longitudinal: 4,04
-
Overall: 1,01
Excellent
machinery, storage, compartmentation space
Excellent
accommodation and workspace room
Ship
has slow, easy roll, a good, steady gun platform
Excellent
seaboat, comfortable, can fire her guns in the heaviest weather
W
Tanjung Pandan Kazimierz Wielki
stacjonował do roku 1923, kiedy to został przebazowany na nowo pozyskaną
posiadłość Pembę. Trasę tę (ok. 4200 Mm) okręt pokonał o własnych siłach (na
wszelki wypadek z eskortą holownika), co świadczyło o dobrym jeszcze stanie
urządzeń napędowych.
Po
przybyciu na miejsce, jednostka została zakotwiczona na redzie portu Chake
Chake (później Portus Regius), w takim samym charakterze jak na Belitung. W
związku z oddaniem do służby w roku 1924 pancernika Kazimierz Wielki (BB-4 1924), okręt został przemianowany na Kazimierz III. W roku 1928 cyklon o
niespotykanej sile doprowadził do zerwania się okrętu z kotwic i wyrzucenia go
na rafy w rejonie wysepki Funzi. Specjaliści dokonujący oględzin wraku,
zalecili zdjęcie z niego artylerii i innych wartościowych elementów, a
ściągnięcie z raf uznali – z uwagi na wiek okrętu, rozmiar uszkodzeń i
niewielką wartość bojową – za całkowicie nieopłacalne. W tym stanie Kazimierz III znajdował się do roku
1944.
W
marcu 1945 roku na Pembę przybył służbowo zastępca Szefa Biura Historycznego MW
kmdr Trzasko-Durski. W czasie jednego z rejsów przybrzeżnych zauważył i
rozpoznał wrak Kazimierza III. Względy
emocjonalne (w latach 1921-23 służył na tym okręcie jako zastępca dowódcy)
sprawiły, że postawił sobie za zadanie doprowadzić do rewitalizacji jednostki w
charakterze okrętu muzeum. Przekonując do swojej idei licznych prominentnych
kolegów z MW oraz niektóre inne osobistości, w końcu dopiął swego. W
listopadzie 1945 roku rozpoczęto prace zmierzające do podniesienia okrętu, a
już w lutym Kazimierz III był gotowy
do przeholowania go do Gdańska.
Prace
związane z remontem, konserwacją, rekonstrukcją oraz przystosowaniem jednostki
do celów muzealnych trwały do marca 1947 roku. Po ich zakończeniu, przywrócono
okrętowi pierwotną nazwę Kazimierz Wielki.
Na
okręcie-muzeum zachowano:
- ogólny
wygląd jednostki z lat 1893-1905;
- kotłownię
i maszynownię z roku 1893 (z dodaniem atrapy rufowego komina);
- obydwie
wieże artylerii głównej (zdemontowane ze stanowisk nadbrzeżnych na Pembie);
- całość
artylerii 138,6 mm (bez dwu dział w dziobowym kasztelu) i 65 mm wg stanu z roku
1893;
- 4
działka 37 mm;
- w
miarę możliwości, układ i wystrój pomieszczeń wewnętrznych wg stanu z roku 1893
(dwa osobne pomieszczenia wg stanu z roku 1869).
Dodatkowo,
w dziobowym kasztelu zamontowano (zakupione we Francji) działo 240/18 M1869
oraz (zachowane w Polsce i odrestaurowane) działo 165/18 M1860. Dla zachowania
sylwetki okrętu z roku 1893, dociążono go balastem (beton) tak, aby uzyskać
oryginalne zanurzenie z tegoż roku.
Kazimierz Wielki
jest jedną z kilku najstarszych na świecie oryginalnych jednostek wojennych,
pełniących rolę muzealną. Starszymi, zachowanymi mniej, więcej w całości, są
jedynie (wg stanu na rok 1947):
-
brytyjski okręt liniowy HMS Victory
1778, jako okręt muzeum od roku 1922;
-
amerykańska fregata USS Constitution
1798, jako okręt muzeum od roku 1907;
-
niemiecki okręt podwodny Brandtaucher
1850, jako okręt muzeum od roku 1906;
-
amerykański slup USS Constellation
1855, jako okręt muzeum od 1946;
-
konfederacki okręt podwodny o nieznanej nazwie (nazywany roboczo Bayou
St. John Confederate Submarine) 1862(?), jako okręt muzeum od roku 1908/1942.
Kazimierz Wielki, Poland Museum ship 1947
Displacement:
10 322
t light; 10 538 t standard; 10 591 t normal; 10 633 t full load
Dimensions: Length (overall / waterline) x
beam x draught (normal/deep)
(377,69
ft / 356,30 ft) x 60,04 ft x (28,08 / 28,18 ft)
(115,12
m / 108,60 m) x 18,30 m x (8,56 / 8,59
m)
Armament:
2
- 10,79" / 274 mm 45,0 cal guns - 633,01lbs / 287,13kg shells, 5 per gun
Breech loading guns in turret on barbette
mounts, 1893 Model
2 x Single mounts on centreline ends, evenly
spread
14 - 5,46" / 139 mm 45,0 cal guns - 81,93lbs / 37,16kg shells, 5
per gun
Breech loading guns in casemate mounts, 1891
Model
14 x Single mounts on sides, evenly spread
12
hull mounts in casemates -limited use in heavy seas
12 - 2,56" / 65,0 mm 50,0 cal guns - 8,87lbs / 4,02kg shells, 5 per
gun
Quick firing guns in deck mounts, 1891 Model
12 x Single mounts on sides, evenly spread
4
- 1,46" / 37,0 mm 35,0 cal guns - 1,41lbs / 0,64kg shells, 10 per gun
Quick firing guns in deck mounts, 1886 Model
4 x Single mounts on sides, evenly spread
4
raised Mount
1 - 9,45" / 240 mm 18,0 cal guns -
311,43lbs / 141,26kg shells, 5 per gun
Muzzle loading
guns in casemate mounts, 1868 Model
1 x Single mounts
on sides, fore deck
1 - 6,48" / 165 mm 18,0 cal guns -
90,17lbs / 40,90kg shells, 5 per gun
Muzzle loading
guns in casemate mounts, 1860 Model
1 x Single mounts
on sides, fore deck
Weight of broadside 2 297 lbs / 1 042 kg
Armour:
-
Belts: Width (max) Length (avg) Height
(avg)
Main: 9,84" / 250 mm 245,41 ft / 74,80 m 13,78
ft / 4,20 m
Ends: 3,94" / 100 mm 110,24 ft / 33,80 m 13,78
ft / 4,20 m
0,66 ft / 0,20 m Unarmoured ends
Upper: 5,91" / 150 mm 245,73 ft / 74,90 m 7,87
ft / 2,40 m
Main Belt covers 106% of normal length
-
Hull void:
0,00"
/ 0 mm
0,00 ft / 0,00 m 0,00 ft /
0,00 m
-
Gun armour: Face (max) Other gunhouse (avg) Barbette/hoist (max)
Main: 7,87" / 200 mm 5,91" / 150 mm 7,87"
/ 200 mm
2nd: 5,91" / 150 mm - -
-
Armoured deck - multiple decks:
For
and Aft decks: 3,94" / 100 mm
-
Conning towers: Forward 9,84" / 250 mm, Aft 5,91" / 150 mm
Machinery:
Coal
fired boilers, complex reciprocating steam engines,
Direct
drive, 1 shaft, 4 624 ihp / 3 450 Kw = 14,02 kts
Range
0nm at 8,00 kts
Bunker
at max displacement = 95 tons (100% coal)
Complement:
521
- 678
Cost:
£4,756
million / $19,024 million
Distribution of weights at normal
displacement:
Armament:
504 tons, 4,8%
- Guns: 504 tons, 4,8%
Armour:
3 776 tons, 35,7%
- Belts: 2 170 tons, 20,5%
- Armament: 489 tons, 4,6%
- Armour Deck: 954 tons, 9,0%
- Conning Towers: 164 tons, 1,5%
Machinery:
811 tons, 7,7%
Hull,
fittings & equipment: 2 331 tons, 22,0%
Fuel,
ammunition & stores: 268 tons, 2,4%
Miscellaneous
weights: 2 922 tons, 27,4%
- Hull void weights: 2 900 tons
Overall survivability and seakeeping ability:
Survivability
(Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
25 950 lbs / 11 771 Kg = 19,5 x
10,8 " / 274 mm shells or 2,0 torpedoes
Stability
(Unstable if below 1.00): 1,24
Metacentric
height 3,5 ft / 1,1 m
Roll
period: 13,6 seconds
Steadiness - As gun platform (Average = 50 %): 100 %
-
Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,57
Seaboat
quality (Average = 1.00): 2,00
Hull form characteristics:
Hull
has raised forecastle,
a ram bow and a cruiser stern
Block
coefficient (normal/deep): 0,617 / 0,617
Length
to Beam Ratio: 5,93 : 1
'Natural
speed' for length: 18,88 kts
Power
going to wave formation at top speed: 38 %
Trim
(Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
Bow
angle (Positive = bow angles forward): -18,00 degrees
Stern
overhang: 4,00 ft / 1,22 m
Freeboard
(% = length of deck as a percentage of waterline length):
Fore
end, Aft end
- Forecastle: 14,00%, 23,62 ft /
7,20 m, 23,62 ft / 7,20 m
- Forward deck: 34,50%, 18,37 ft / 5,60
m, 18,37 ft / 5,60 m
- Aft deck: 34,50%, 18,37 ft / 5,60 m, 18,37 ft / 5,60 m
- Quarter deck: 17,00%, 18,37 ft /
5,60 m, 18,37 ft / 5,60 m
- Average freeboard: 19,11 ft / 5,82 m
Ship space, strength and comments:
Space - Hull below water (magazines/engines, low =
better): 40,3%
-
Above water (accommodation/working, high = better): 104,7%
Waterplane
Area: 15 592 Square feet or 1 449 Square metres
Displacement
factor (Displacement / loading): 106%
Structure
weight / hull surface area: 98 lbs/sq ft or 479 Kg/sq metre
Hull
strength (Relative):
-
Cross-sectional: 0,88
-
Longitudinal: 3,36
-
Overall: 1,01
Excellent
machinery, storage, compartmentation space
Adequate
accommodation and workspace room
Ship
has slow, easy roll, a good, steady gun platform
Excellent seaboat, comfortable, can
fire her guns in the heaviest weather
