Przebudowa nieukończonego lotniskowca typu Graf Zeppelin na nosiciel bomb latających V-1 1944 (1 jednostka)
Ponieważ, aktywność większości Kolegów w kwestii nowych projektów jest praktycznie żadna, aby przerwać ten jednostajny aż do znudzenia cykl „chińszczyzna – projekt Kolegi ŁK – „chińszczyzna” – projekt kolegi ŁK itd., pozwalam sobie zaprezentować własny, na pewno kontrowersyjny, ale – moim zdaniem – ciekawy projekt.
28 grudnia 1936 roku położono stępkę
pod pierwszy niemiecki lotniskowiec o roboczej nazwie Flugzeugträger A. Wodowanie jednostki, przy asyście Adolfa
Hitlera i Hermana Göringa, odbyło się 8 grudnia 1938 roku; okręt otrzymał nazwę
Graf Zeppelin. Dalsze prace stoczniowe posuwały się dość wolno; do
wiosny 1940 roku zdążono zamontować napęd oraz ustawić komin i niektóre
elementy nadbudówki. W tym momencie, na osobisty rozkaz Hitlera, wszelkie prace
nad okrętem zostały wstrzymane. Wprawdzie, w roku 1941 Hitler zezwolił na
dokończenie okrętu, ale w praktyce przełożyło się to na kolejne przeholowywanie
jednostki z Kilonii do Gdyni i z powrotem. Przełomową datą w historii okrętu
był dzień 27 lutego 1942 roku, kiedy to Fritz Gosslau i Robert Lusser
przedstawili wstępny projekt „broni odwetowej” V-1. Ponieważ, 11 grudnia 1941
roku Niemcy wypowiedziały wojnę USA, Hitler uznał, że ataki bombowe na główne
miasta wschodniego wybrzeża Ameryki, mogą – w połączeniu z dynamiczną,
lądowo-morską ofensywą Japonii – zmusić USA do wycofania się z wojny. Niestety,
w tym czasie lotnictwo niemieckie (i żadne inne zresztą) nie dysponowało
bombowcami o odpowiednim zasięgu. Ale moment; przecież mamy Kriegsmarine, a
konkretnie, wielki, chociaż jeszcze nie ukończony, okręt lotniczy. Od tej
chwili, prace nad ukończeniem Zeppelina (choć w odmiennej postaci)
ruszyły pełnym tempem. Ponieważ, zakładano osiągnięcie zdolności operacyjnej
przez V-1 w sierpniu 1943 roku, taką też datę wyznaczono na wejście do służby Zeppelina.
Termin ten, z uwagi na zakres koniecznych prac, był oczywiście nierealny, ale
któż odważyłby się wtedy powiedzieć Hitlerowi „nie”? W rzeczywistości, okręt
został w swojej nowej postaci oddany do służby w maju 1944 roku. Prawie zbiegło
się to w czasie z pierwszym bojowym użyciem V-1 (13.06.1944); planowany dla V-1 termin
sierpniowy 1943 nie został dotrzymany, głównie z powodu niszczącego nalotu RAF na
Peenemünde, właśnie w sierpniu 1943 roku i co za tym idzie, konieczność
przeniesienia produkcji i testów w inne lokalizacje (Turyngia, Dolny Śląsk).
Dla operującego, jako nosiciel V-1 Zeppelina, założono następującą taktykę:
- wychodząc z bazy w północnej
Norwegii, podejść z prędkością ekonomiczną do wybrzeża amerykańskiego na
odległość ok. 250 Mm tuż przed zmierzchem;
- wyjść z pełną prędkością na pozycję
130-140 Mm od celu (środek nocy) i odpalić wszystkie V-1 w trzech turach;
- wycofać się z pełna prędkością na pozycję wyjściową, a następnie oddalić się z prędkością ekonomiczną do bazy macierzystej;
- wykorzystując dużą szybkość, nie dać się przechwycić i zmusić do walki przez silniejsze zespoły npla.
Przewidziano, że każdorazowo Zeppelin eskortowany będzie przez dwa krążowniki
roboczego typu „M” Stępkę pod te okręty położono w latach 1938-39, ale jeszcze
przed ich wodowaniem dalsze prace wstrzymano. Budowa ich - w związku z nowymi, opisanymi wyżej zadaniami - wznowiona została w
kwietniu 1942 roku, a ukończona w okresie styczeń-luty 1944 roku. W stosunku do
projektu pierwotnego:
- zrezygnowano z wyposażenia
lotniczego;
- zwiększono zasięg z 8000 do 9200 Mm;
- wzmocniono uzbrojenie plot.
Aktualne parametry krążowników
wyglądają tak:
- wyporność 9920 tn;
- prędkość maksymalna 35,50 w;
- zasięg 9200 Mm;
- uzbrojenie: 4xIIx149, 4xIIx88,
6xIIx37, 4xIIx20;
- opancerzenie: burty 50 mm, pokład 35
mm, artyleria główna 80/20 mm, CT 100 mm.
Zeppelin zdołał w okresie lipiec-wrzesień 1944 roku wykonać trzy rejsy bojowe. Dwa razy atakował Nowy Jork i raz Boston. Łącznie wystrzelił na terytorium amerykańskie 142 V-1; 2 bomby z powodu wad napędu (sabotaż?) nie odpaliły. Do lądu amerykańskiego dotarło 126 bomb, z czego w ścisły obręb atakowanych aglomeracji 95. Straty amerykańskie wyniosły 179 zabitych i 519 rannych, głównie wśród osób cywilnych. Jak widać, militarne znaczenie tej akcji było prawie żadne; trzeba to traktować jako atak terrorystyczny, bo i taki charakter miał w swoim założeniu. W trakcie powrotu z trzeciego rejsu, Zeppelin wraz z towarzyszącymi mu krążownikami został przechwycony przez brytyjski zespół, składający się z pancernika Nelson, krążowników lekkich Arethusa i Penelope oraz czterech niszczycieli. Doszło do krótkiej, lecz intensywnej wymiany ognia, na skutek której Zeppelin został trzema pociskami 406 mm lekko uszkodzony. Sam zrewanżował się Nelsonowi dwoma trafieniami, z podobnie nikłym skutkiem. Przewaga szybkości zespołu niemieckiego oraz trudne warunki pogodowe, spowodowały zerwanie kontaktu bojowego. Wprawdzie, śledzące radarem przez kilkanaście godzin niemiecki zespół krążowniki brytyjskie, zdołały jeszcze sprowadzić nań samoloty z lotniskowca Biter, ale wspomniane już warunki meteorologiczne oraz silna obrona plot, uniemożliwiły Swordfishom skuteczny atak. Z początkiem października 1944 roku, na Zeppelinie rozpoczęto naprawę odniesionych w ostatnim rejsie uszkodzeń, lecz wkrótce prace te zostały wstrzymane, z powodu planów dostosowania go do przenoszenia V-2. Kiedy te, mało realne, plany już upadły, wykorzystując dane wywiadowcze, RAF przeprowadziły nalot na stacjonujący w Tromsø okręt. Jeszcze raz, silna artyleria plot uratowała Zeppelina przed zatopieniem; nie udało się jednak uniknąć trafienia dwoma półtonowymi bombami. Ponieważ, odniesione uszkodzenia wymagały bogatszego wyposażenia technicznego, niż mogła się nim poszczycić baza w Tromsø, okręt został w grudniu 1944 roku przebazowany do Narviku. Tam też zastał go koniec wojny. Przejęty przez Brytyjczyków, okręt został dokładnie zbadany, a ponieważ badanie to nie dostarczyło żadnych, nieznanych Aliantom informacji, został w końcu 1946 roku sprzedany na złom.
Poniżej przedstawiam opis techniczny
przebudowy.
Kadłub
Zdemontowano
górny hangar i wszystko, co było powyżej. Zasadniczą część kadłuba pozostawiono bez zmian.
Napęd
Pozostawiono
bez zmian. Składa się on z 16 kotłów olejowych La Mont w 8 kotłowniach i 4
zestawów turbin parowych Brown-Boveri z przekładniami w 4 maszynowniach. Z
uwagi na obniżenie sylwetki (mniejsze opory powietrza), prędkość próbna
przekroczyła projektowaną o 0,4 w.
Uzbrojenie
Przed
przebudową okręt był nieuzbrojony. Aktualnie zamontowano:
- 2xIIIx28 cm/52 (11") SK
C/28, przy elewacji
maksymalnej 40o donośność pociskiem APC 300,0 kg wynosi 36480 m;
- 12xIIx10.5
cm/65 (4.1") SK C/33, przy
elewacji 45o donośność pociskiem HE 15,10 kg wynosi 17700 m, a przy
elewacji maksymalnej 80o donośność tym samym pociskiem wynosi 12500
m;
-
14xIIx 3.7 cm/L83 (1.5") SK C/30,
przy elewacji 45o donośność pociskiem HE 0,742 kg wynosi 8500 m, a
przy elewacji maksymalnej 85o donośność tym samym pociskiem wynosi 6800
m;
-
8xIVx 2 cm/65 (0.79") C/38, przy
elewacji 45o donośność pociskiem HE 0,742 kg wynosi 4900 m, a przy
elewacji maksymalnej 85o donośność tym samym pociskiem wynosi 3700 m.
Do kierowania ogniem zainstalowano:
- główny dalocelownik optyczny o bazie
9,9 m;
- dwa dalocelowniki pomocnicze/plot o
bazie 5,6 m;
- dwa dalmierze optyczne na wieżach artylerii głównej o bazie 9,9
m.
Opancerzenie
Jak w raporcie i na rysunku. Przeniesiono
opancerzenie byłego pokładu startowego na obecny pokład startowy. Ponadto,
zamontowano pionowe opancerzenie hangaru i grodzie ptorp. Zwracam uwagę, że
schemat opancerzenia na rysunku odnosi się do środka długości kadłuba, dlatego
też, nie widać na nim bocznego opancerzenia hangaru, które zaczyna się dopiero
za ostatnim rufowym stanowiskiem IIx105 mm.
Grupa „lotnicza”
Okręt przenosi łącznie 48 latających
bomb V-1, z czego 18 znajduje się na katapultach, a 30 w hangarze. Katapulty
napędzane są sprężonym powietrzem o ciśnieniu 60 at.
Inne
Okręt wyposażony jest w:
- 6 radiostacji o zróżnicowanym
zasięgu;
- 1 radionamiernik;
- 1 jeden radar FuMo 25;
- 1 radar FuMo 21.
Graf Zeppelin, Germany VW-1 carrier laid down 1936, launched 1938,
completed 1944 (engine 1939)
Displacement:
26 672 t light;
28 013 t standard; 31 945 t normal; 35 091 t full load
Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)
(856,70 ft / 820,21 ft)
x 103,35 ft (Bulges 118,44 ft) x (27,89 / 29,98 ft)
(261,12 m / 250,00 m) x
31,50 m (Bulges 36,10 m) x (8,50 / 9,14
m)
Armament:
6 - 11,14" / 283 mm
52,0 cal guns - 661,39lbs / 300,00kg shells, 150 per gun
Breech loading guns in turret on barbette
mounts, 1928 Model
2 x 3-gun mounts on centreline, forward deck
forward
1 raised
mount - superfiring
24 - 4,13" / 105 mm
65,0 cal guns - 34,83lbs / 15,80kg shells, 600 per gun
Dual purpose guns in deck mounts, 1933 Model
10 x Twin mounts on sides, evenly spread
4 raised
mounts
2 x Twin mounts on centreline, aft deck
forward
1 double
raised mount - superfiring
28 - 1,46" / 37,0 mm
83,0 cal guns - 1,64lbs / 0,74kg shells, 2 500 per gun
Anti-air guns in deck mounts, 1930 Model
8 x Twin mounts on sides, forward evenly
spread
8 raised
mounts
6 x Twin mounts on sides, aft evenly spread
2 double
raised mounts
32 - 0,79" / 20,0 mm
65,0 cal guns - 0,33lbs / 0,15kg shells, 5 000 per gun
Anti-air guns in deck mounts, 1938 Model
4 x Quad mounts on sides, evenly spread
4 raised
mounts
4 x Quad mounts on sides, forward evenly
spread
4 double
raised mounts
Weight of broadside 4 484
lbs / 2 034 kg
Armour:
- Belts: Width (max) Length
(avg) Height (avg)
Main: 3,94" / 100 mm 492,78 ft / 150,20 m 13,45
ft / 4,10 m
Ends: 2,36" / 60 mm 294,62 ft / 89,80 m 13,45
ft / 4,10 m
32,81 ft / 10,00 m Unarmoured ends
Upper: 2,36" / 60 mm 294,29 ft / 89,70 m 19,36
ft / 5,90 m
Main Belt covers 92% of normal length
- Torpedo Bulkhead - Additional damage containing bulkheads:
1,57"
/ 40 mm 492,78 ft / 150,20 m 38,06 ft / 11,60 m
Beam between torpedo
bulkheads 88,25 ft / 26,90 m
- Hull Bulges:
1,57"
/ 40 mm 446,19 ft / 136,00 m 40,03 ft / 12,20 m
- Gun armour: Face (max) Other gunhouse (avg) Barbette/hoist (max)
Main: 5,91" / 150 mm 3,35" / 85 mm 4,92"
/ 125 mm
2nd: 0,39" / 10 mm -
-
- Protected deck - multiple decks:
For and Aft decks:
2,36" / 60 mm
- Conning towers: Forward 5,91" / 150 mm, Aft 3,94" / 100 mm
Machinery:
Oil fired boilers,
steam turbines,
Geared drive, 4 shafts,
200 000 shp / 149 200 Kw = 34,20 kts
Range 9 800nm at
19,00 kts
Bunker at max
displacement = 7 078 tons
Complement:
1 194 - 1 553
Cost:
£11,824 million /
$47,294 million
Distribution of weights at normal displacement:
Armament: 1 381
tons, 4,3%
- Guns: 1 381 tons, 4,3%
Armour: 6 791
tons, 21,3%
- Belts: 2 100 tons, 6,6%
- Torpedo bulkhead: 1 093 tons, 3,4%
- Bulges: 1 041 tons, 3,3%
- Armament: 585 tons, 1,8%
- Armour Deck: 1 759 tons, 5,5%
- Conning Towers: 213 tons, 0,7%
Machinery: 5 411
tons, 16,9%
Hull, fittings &
equipment: 12 763 tons, 40,0%
Fuel, ammunition &
stores: 5 273 tons, 16,5%
Miscellaneous weights:
326 tons, 1,0%
- Hull below water: 40 tons
- Bulge void weights: 160 tons
- Hull above water: 65 tons
- On freeboard deck: 62 tons
Overall survivability and seakeeping ability:
Survivability
(Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
59 348 lbs / 26 920 Kg = 56,8 x
11,1 " / 283 mm shells or 5,7 torpedoes
Stability (Unstable if
below 1.00): 1,43
Metacentric height 9,8
ft / 3,0 m
Roll period: 15,9
seconds
Steadiness - As gun platform (Average = 50 %): 79 %
-
Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,14
Seaboat quality (Average = 1.00): 1,31
Hull form characteristics:
Hull has a flush deck,
a normal bow and a round stern
Block coefficient
(normal/deep): 0,413 / 0,422
Length to Beam Ratio:
6,93 : 1
'Natural speed' for
length: 28,64 kts
Power going to wave
formation at top speed: 53 %
Trim (Max stability =
0, Max steadiness = 100): 60
Bow angle (Positive =
bow angles forward): 33,65 degrees
Stern overhang: 12,47
ft / 3,80 m
Freeboard (% = length
of deck as a percentage of waterline length):
Fore
end, Aft end
- Forecastle: 18,00%, 36,09 ft /
11,00 m, 26,90 ft / 8,20 m
- Forward deck: 30,00%, 26,90 ft / 8,20
m, 26,90 ft / 8,20 m
- Aft deck: 30,00%, 26,90 ft / 8,20 m, 26,90 ft / 8,20 m
- Quarter deck: 22,00%, 26,90 ft /
8,20 m, 26,90 ft / 8,20 m
- Average freeboard: 27,56 ft / 8,40 m
Ship space, strength and comments:
Space - Hull below water (magazines/engines, low =
better): 85,3%
- Above
water (accommodation/working, high = better): 225,7%
Waterplane Area:
52 587 Square feet or 4 885 Square metres
Displacement factor
(Displacement / loading): 138%
Structure weight / hull
surface area: 171 lbs/sq ft or 834 Kg/sq metre
Hull strength
(Relative):
-
Cross-sectional: 0,98
-
Longitudinal: 1,51
- Overall:
1,02
Adequate machinery,
storage, compartmentation space
Excellent accommodation
and workspace room
Ship has slow, easy
roll, a good, steady gun platform
Good seaboat, rides out
heavy weather easily
18 x catapults
48 x flying bombs V-1
