Pancernik typu Stefan Batory 1943-1944 (2 szt.)
Oto
obiecana wcześniej odpowiedź na japońskie superpancerniki typu Yamato.
Jest
to niewątpliwie największy i najsilniejszy okręt pancerny, jaki kiedykolwiek
opuścił stocznię. Ponieważ wiele jest o nim do powiedzenia, podzielę opis
okrętu na osobne zagadnienia.
Rozmiary.
Mamy
tu najdłuższy, najszerszy i najgłębiej zanurzony pancernik świata. Z uwagi na
te rozmiary, wykluczone jest przejście okrętu przez Kanał Panamski, przez Kanał
Sueski tylko przy 95% zanurzenia, a pokonanie Sundu wymaga pozostawienia tylko
niezbędnie minimalnej ilości paliwa oraz pomocy holowników (wielka długość
okrętu utrudnia manewry).
Napęd.
Okręt
posiada klasyczny napęd; cztery śruby napędzane są przez osiem turbin parowych,
zasilanych 16 kotłami wodno-rurkowymi wysokiego ciśnienia. Układ przedziałów
napędowych – licząc od dziobu i lewej burty - wygląda następująco:
K-K-K-K-M-M-M-M. Z uwagi na zastosowanie gruszki dziobowej, „raportową”
prędkość powiększono o 4,5%, czyli 1,3 w.
Uzbrojenie.
Artylerię
główną stanowią działa o największym praktycznie zastosowanym na okrętach
kalibrze. Działa te wyrzucają pociski o masie 1 858 kg, z prędkością
początkową 820 m/s, na odległość maksymalną 42 800 m. Obliczeniowa
zdolność przebijania pancerza wynosi 563 mm na dystansie 18 288 m (20 000 yd).
24
działa uniwersalne 135 mm są w stanie stworzyć skuteczną zaporę plot już od
dystansu 9 km, a jako broń przeciwko słabiej opancerzonym krążownikom i
niszczycielom mogą mieć mocno deprymujące znaczenie (duża liczba luf przy
znacznej szybkostrzelności).
Imponująca
jest liczba artylerii plot, łącznie z artylerią DP daje to 156 luf. Nie znam
innego okrętu z okresu IIWS o silniejszej obronie plot.
Opancerzenie.
Opancerzenie
projektowane było z następującymi założeniami:
-
ochrona żywotnych obszarów okrętu przeciw pociskom kalibru do 457 mm na
dystansach pow. 15 000 m,
-
j.w., lecz przeciw bombom o wagomiarze do 1000 kg zrzucanych z wysokości do 1500
m,
-
maksymalnie możliwa neutralizacja skutków trafień torpedami, poprzez
zastosowanie podwójnych grodzi ptorp (metodą wzmocnienia elementów
konstrukcyjnych).
Stosowana
zazwyczaj w naszej flocie zasada „wszystko, albo nic” została lekko zmodyfikowana,
zaprojektowano górny pas pancerny grubości 50 mm, mający osłaniać komory
amunicyjne artylerii DP oraz zapewnić dodatkową ochronę urządzeń napędowych
przed pociskami trafiającymi pod dużym kątem (z większych dystansów).
Wyposażenie
radionawigacyjne i kierowania ogniem.
W
zakresie łączności okręt wyposażony jest w: 3 radiostacje dalekiego, 2
średniego oraz 5 bliskiego zasięgu. Dwa dalekosiężne radary kontroli ogólnej,
wspomagane przez radar pomocniczy tegoż przeznaczenia, zapewniają wczesną
informację o ewentualnych zagrożeniach. Zestaw uzupełniają trzy radionamierniki.
Bogato
zaprojektowano układy kierowania ogniem. Dwa główne radiodalocelowniki
kontrolują ogień artylerii zasadniczego kalibru. Dla artylerii uniwersalnej i
plot przewidziano aż 6 radiodalocelowników pomocniczych; umożliwia to
niezależne kierowanie ogniem we wszystkich czterech ćwiartkach półsfery, oraz
zapewnia 33% rezerwę na ewentualne uszkodzenia. Rezerwowy charakter mają
również zamontowane w wieżach artylerii głównej dalmierze optyczne.
Grupa
lotnicza.
Nie przewidziano w standardzie lotniczego wyposażenia okrętu, zakłada się, że okręt
będzie stale operował w towarzystwie lotniskowców. Niemniej, konstrukcja
jednostki instalację grupy lotniczej w razie potrzeby umożliwia. Zamontowano w tym celu fundamenty
pod katapulty i żuraw, zainstalowano podnośnik, a także wydzielono w kadłubie hangar
lotniczy. Przy braku wyposażenia lotniczego, pomieszczenie to służy jako sala
do ćwiczeń i gier sportowych oraz… kaplica okrętowa. Ewentualna grupa lotnicza
składałaby się z 5 wodnosamolotów typu LWS-40HRf(k), którego sylwetkę
informacyjnie pokazano na rysunku.
Środki
ratunkowe.
Zgodnie
z moją zasadą, że nie może być na pokładzie etatowego członka załogi, dla
którego nie przewidziano środków ratunkowych, łączna ilość miejsc na łodziach i
tratwach wynosi 3 148. Ponieważ załoga etatowa okrętu liczy 2 396 osób
(maksymalnie, wraz z ewentualnymi pasażerami 3 116), nikt nie może czuć
się pominięty.
Sylwetka.
Stefan Batory w stosunku do swojego
konkurenta Yamato posiada „nieprzyzwoicie”
niską sylwetkę, jak nie przymierzając naleśnik :). Nie jest to dziełem
przypadku, bo:
-
znacznie większa od Yamato długość i
szerokość kadłuba umożliwia rozplanowanie nadbudówek wzdłuż i wszerz, a nie w
pionie;
-
zastosowanie radiodalocelowników nie wymusza ich montażu na bardzo wysokim
poziomie, przykładowo, nasz zlokalizowany na poziomie ok. 29 m n.p.m. główny radiodalocelownik
jest w stanie namierzyć przeciwnika z odległości 40-42 km, aby dokonać tego narzędziami
optycznymi, trzeba by je umieścić na poziomie ok. 100 m n.p.m.;
-
i na koniec, niska sylwetka to mniejszy cel, a co za tym idzie, większa szansa
uniknięcia trafienia.
Insygnia.
Na
maszcie rufowym pokazano banderę nr 5, tzw. „wielką banderę”, jest ona
podnoszona przez nasze okręty od krążownika wzwyż w bitwie lub przy innych
uroczystych okazjach. Na maszcie dziobowym zawieszony jest proporczyk dowódcy
MW, jako że jednostka ta została desygnowana do pełnienia roli okrętu flagowego
MW.
Inne.
W
stadium wyposażania znajduje się drugi okręt tego typu. Wcześniejsze rozważania
na temat ewentualnego ukończenia tej jednostki jako okrętu innego przeznaczenia
stały się praktycznie bezprzedmiotowe, z uwagi na znaczne zaawansowanie prac i
nieopłacalność możliwych do pomyślenia konwersji.
Stefan Batory, Poland Battleship laid down
1943
Displacement:
69 754
t light; 74 744 t standard; 80 848 t normal; 85 731 t full load
Dimensions: Length (overall / waterline) x
beam x draught (normal/deep)
(1 020,95
ft / 1 010,50 ft) x 134,51 ft x (38,06 / 39,86 ft)
(311,18
m / 308,00 m) x 41,00 m x (11,60 / 12,15
m)
Armament:
8
- 20,04" / 509 mm 45,0 cal guns - 4 096,19lbs / 1 858,00kg
shells, 150 per gun
Breech loading guns in turret on barbette
mounts, 1943 Model
4 x 2-gun mounts on centreline ends, evenly
spread
2
raised mounts - superfiring
24
- 5,31" / 135 mm 50,0 cal guns - 72,09lbs / 32,70kg shells, 450 per gun
Dual purpose guns in turret on barbette
mounts, 1932 Model
12 x Twin mounts on sides, evenly spread
8
raised mounts
64 - 1,57" / 40,0 mm 60,0 cal guns - 2,05lbs / 0,93kg shells,
1 800 per gun
Anti-air guns in deck mounts, 1933 Model
8 x Quad mounts on sides, evenly spread
6
raised mounts
8 x Quad mounts on sides, evenly spread
8
double raised mounts
72 - 0,98" / 25,0 mm 60,0 cal guns - 0,55lbs / 0,25kg shells,
3 600 per gun
Anti-air guns in deck mounts, 1933 Model
6 x Twin mounts on sides, evenly spread
30 x Twin mounts on sides, evenly spread
30
double raised mounts
Weight of broadside 33 721 lbs / 15 296 kg
Armour:
-
Belts: Width (max) Length (avg) Height
(avg)
Main: 17,7" / 450 mm 515,09 ft / 157,00 m 13,78
ft / 4,20 m
Ends: Unarmoured
Upper: 1,97" / 50 mm 213,25 ft / 65,00 m 7,87 ft
/ 2,40 m
Main Belt covers 78% of normal length
-
Torpedo Bulkhead - Strengthened structural bulkheads:
3,94"
/ 100 mm 515,09 ft / 157,00 m 33,14 ft / 10,10 m
Beam
between torpedo bulkheads 104,99 ft / 32,00 m
-
Gun armour: Face (max) Other gunhouse (avg) Barbette/hoist (max)
Main: 17,7" / 450 mm 9,84" / 250 mm 17,7"
/ 450 mm
2nd: 2,95" / 75 mm 1,97" / 50 mm 2,95"
/ 75 mm
-
Armoured deck - multiple decks:
For
and Aft decks: 9,84" / 250 mm
-
Conning towers: Forward 17,72" / 450 mm, Aft 9,84" / 250 mm
Machinery:
Oil
fired boilers, steam turbines,
Geared
drive, 4 shafts, 210 478 shp / 157 017 Kw = 31,40 kts
Range
14 900nm at 15,00 kts
Bunker
at max displacement = 10 987 tons
Complement:
2 396
- 3 116
Cost:
£42,175
million / $168,701 million
Distribution of weights at normal
displacement:
Armament:
6 335 tons, 7,8%
- Guns: 6 335 tons, 7,8%
Armour:
29 110 tons, 36,0%
- Belts: 5 810 tons, 7,2%
- Torpedo bulkhead: 2 486 tons, 3,1%
- Armament: 7 543 tons, 9,3%
- Armour Deck: 12 160 tons, 15,0%
- Conning Towers: 1 110 tons, 1,4%
Machinery:
5 436 tons, 6,7%
Hull,
fittings & equipment: 28 729 tons, 35,5%
Fuel,
ammunition & stores: 11 093 tons, 13,7%
Miscellaneous
weights: 145 tons, 0,2%
- Hull below water: 120 tons
- On freeboard deck: 25 tons
Overall survivability and seakeeping ability:
Survivability
(Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
125 995 lbs / 57 150 Kg = 31,3 x
20,0 " / 509 mm shells or 21,5 torpedoes
Stability
(Unstable if below 1.00): 1,07
Metacentric
height 8,9 ft / 2,7 m
Roll
period: 18,9 seconds
Steadiness - As gun platform (Average = 50 %): 72 %
-
Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,70
Seaboat
quality (Average = 1.00): 1,30
Hull form characteristics:
Hull
has a flush deck,
an extended bulbous bow and a round stern
Block
coefficient (normal/deep): 0,547 / 0,554
Length
to Beam Ratio: 7,51 : 1
'Natural
speed' for length: 31,79 kts
Power
going to wave formation at top speed: 45 %
Trim
(Max stability = 0, Max steadiness = 100): 55
Bow
angle (Positive = bow angles forward): 17,50 degrees
Stern
overhang: 0,00 ft / 0,00 m
Freeboard
(% = length of deck as a percentage of waterline length):
Fore
end, Aft end
- Forecastle: 28,00%, 33,14 ft /
10,10 m, 24,93 ft / 7,60 m
- Forward deck: 25,50%, 24,93 ft / 7,60
m, 24,93 ft / 7,60 m
- Aft deck: 25,50%, 24,93 ft / 7,60 m, 24,93 ft / 7,60 m
- Quarter deck: 21,00%, 24,93 ft /
7,60 m, 24,93 ft / 7,60 m
- Average freeboard: 25,85 ft / 7,88 m
Ship
tends to be wet forward
Ship space, strength and comments:
Space - Hull below water (magazines/engines, low =
better): 77,7%
-
Above water (accommodation/working, high = better): 187,5%
Waterplane
Area: 94 596 Square feet or 8 788 Square metres
Displacement
factor (Displacement / loading): 114%
Structure
weight / hull surface area: 263 lbs/sq ft or 1 286 Kg/sq metre
Hull
strength (Relative):
-
Cross-sectional: 0,99
-
Longitudinal: 1,07
-
Overall: 1,00
Excellent
machinery, storage, compartmentation space
Excellent
accommodation and workspace room
Ship
has slow, easy roll, a good, steady gun platform
Good
seaboat, rides out heavy weather easily
Sensors:
2 x RDC-M-7
6 x RDC-P-4
3 x RN-2
2 x RWN-PM-2
1 x RWN-PM-1
Stefan Batory (1943)
Władysław
IV (1944)
