Budowa chińskich torpedowców typu Sha Yu 1922-23 (4 jednostki)

Budowa chińskich torpedowców typu Sha Yu 1922-23 (4 jednostki)

Pomysłodawcą jest kolega Hrotgar. Post ten rozpoczyna pewien cykl, nazwijmy go „Rozwój chińskiej floty wojennej w latach 1922-37” Aby Czytelników nie zanudzić, a także, aby nie ograniczać dostępu do bloga pozostałym projektodawcom, posty tego cyklu będą się ukazywać naprzemiennie z innymi projektami. Poniżej, opracowane przez Pomysłodawcę, lecz zredagowane przeze mnie, tło polityczno-ekonomiczne cyklu.

Po I wojnie światowej większość państw kolonialnych (Wielka Brytania, Francja, Rosja i głównie Niemcy) – wcześniej mocno ingerujących w wewnętrzne sprawy chińskie – osłabło ekonomicznie i/lub politycznie i zmniejszyło swoją ekspansywność. Powstała na skutek antymonarchistycznej rewolucji Xinhai w 1911 roku, Republika Chińska, wciąż była państwem słabym i rozdzieranym sprzecznościami. Dążący do wewnętrznego i zewnętrznego wzmocnienia państwa Kuomintang musiał zmagać się z jednej strony, ze zwolennikami przywrócenia instytucji cesarstwa i zachowania „starego porządku”, a z drugiej, z rodzącym się (nie bez pomocy bolszewików) ruchem komunistycznym. Zmagania te – mimo przejściowych porażek (restytucja cesarstwa przez Yuana Shikai w 1915 roku) – zakończyły się  zwycięstwem sił republikańskich. Przełomowe było uznanie w trakcie obrad Konferencji Paryskiej kuomintangowskiego rządu Sun Jat-sena z jedyną prawowitą władzę w Chinach i przyjęcie Chin jako członka-założyciela do Ligi Narodów (1920). Uznano pełną suwerenność państwa chińskiego w prowincjach: Qinghai, Gansu, Sichuan, Yunnan, Guihzou, Guanxhi, Guandong, Hunhan, Zhili, Shandong, Henan, Jiangxi, Hubei, Fuitan i Anhui, a w prowincjach spornych zarządzono referenda. Wyniki tych referendów spowodowały włączenie w skład państwa prowincji: Huijang, Mengijang (Mongolia Wewnętrzna), Heilongjiang i Jilin. W Mongolii Zewnętrznej (za sprawą komunistycznego sabotażu) i w Tybecie zagłosowano za odrębnością od Chin. Władze tak ukonstytuowanego państwa miały następującą strukturę:

- władza ustawodawcza: 400 posłów w Izbie Niższej i 100 senatorów w Izbie Wyższej (kadencja 5-letnia),

- władza wykonawcza: posiadający silną władzę prezydent (kadencja 6-letnia) i powoływany przez prezydenta, ale zależny od Izby Niższej premier z ministrami,

- niezależne, trójinstancyjne sądy.

Zwycięstwo republikanów nie rozwiązało automatycznie wszystkich problemów; nadal państwo było słabe ekonomicznie, siły zbrojne marnie uzbrojone i wyposażone, kwitła (szczególnie na prowincji) korupcja. Główne zadania, jakie postawiły przed sobą nowe władze to:

- centralizacja państwa i likwidacja przeżytków feudalizmu;

- likwidacja ograniczających suwerenność państwową koncesji obcych mocarstw;

- wyplenienie korupcji;

- wzrost gospodarczy, stymulowany przez rozwój eksportu oraz modernizację przemysłu i rolnictwa;

- upowszechnienie edukacji na stopniu podstawowym oraz rozbudowa szkolnictwa średniego i wyższego wg wzorów europejskich;

- modernizacja sił zbrojnych, a w szczególności rozbudowa i unowocześnienie floty.

Zadania powyższe realizowano już w latach 1912-1919, lecz od roku 1920 służące im wysiłki zostały wybitnie zintensyfikowane. Niżej, kilka „kamieni milowych” na drodze modernizacji i wzmocnienia państwa chińskiego, a szczególnie floty:

- rok 1915 – deficyt handlu zagranicznego poniżej 8%,

- rok 1918 – uzyskanie od USA dużego kredytu na korzystnych warunkach,

- rok 1919 – deficyt handlu zagranicznego poniżej 3%,

- rok 1920 – likwidacja większości przywilejów koncesji obcych mocarstw,

- rok 1920 – umowa z USA o daleko idącej pomocy w rozbudowie chińskiej floty oraz dodatkowych kredytach na ten cel,

- rok 1921 – zrównoważenie zagranicznych obrotów handlowych,

- rok 1922 – pierwszy zbudowany w USA okręt dla floty chińskiej,

- rok 1923 – pierwszy przypadek nadwyżki w handlu zagranicznym (3%),

- rok 1924 – indeks wzrostu gospodarczego przekracza 10%,

- rok 1926 – indeks wzrostu gospodarczego osiąga 15%,

- rok 1927 – likwidacja resztek przywilejów koncesji obcych mocarstw,

- rok 1929 – rekordowy indeks wzrostu gospodarczego 23,5%,

- rok 1930 – początek kryzysu, indeks wzrostu gospodarczego spada do 1,5%,

- rok 1931 – pierwsza nowoczesna stocznia w Chinach,

- rok 1932 – chiński przemysł rozpoczyna poważniejsze dostawy dla budowanych jeszcze w USA okrętów dla własnej floty,

- rok 1934 – pierwszy okręt zbudowany w stoczni chińskiej (dostawa głównych elementów z USA),

- rok 1935 – koniec kryzysu, indeks wzrostu gospodarczego 4,5%,

- rok 1937 – indeks wzrostu gospodarczego osiąga 12,5%.

Pomysłodawca zadał sobie mnóstwo trudu w celu dotarcia do danych ekonomicznych tego okresu, nie widzę jednak potrzeby publikowania tych – nieciekawych i nudnych dla niespecjalistów – kolumn liczb. Niemniej, korzystając z tych danych, opracowałem – wg już własnego uznania – budżety chińskiej marynarki na lata 1922-37. Publikowanie ich też nie ma większego sensu; mają mnie tylko ograniczać w planach budowy nowych okrętów.

W końcu nadszedł czas na prezentację pierwszego, zbudowanego w USA dla Chin okrętu. Jest to średniej wielkości torpedowiec, przeznaczony do atakowania okrętów wroga na niewielkich odległościach od własnych wybrzeży oraz eskortowania żeglugi kabotażowej. Jeżeli chodzi o funkcję zwalczania OP, to skromne uzbrojenie pop okrętu nadaje się raczej do ich odstraszania, niż realnego zwalczania. Poniżej opis podstawowych elementów okrętu.

Kadłub

Typowy dla torpedowców i kontrtorpedowców tego okresu.

Napęd

Cztery kotły olejowe w dwu kotłowniach i dwa zespoły turbin parowych z przekładniami w dwu maszynowniach.

Uzbrojenie

- 2xIx4"/50 (10.2 cm) Mark 10, przy elewacji maksymalnej 20^o donośność pociskiem 14,97 kg wynosi 14560 m;

- 2xIx1-pdr 1.46"/30 (37 mm) Mark 7, przy elewacji 40^o donośność pociskiem 0,48 kg wynosi 3200 m, a przy elewacji maksymalnej 80^o donośność tym samym pociskiem wynosi 1920 m;

- 2xIIxwt450;

- 2xwbg z zapasem 8 bg.

Kierowanie ogniem zapewnione przez dalmierz optyczny o bazie 2,6 m.

Inne

Okręt jest wyposażony w radiostację średniego zasięgu oraz szumonamiernik.

Nazwy okrętów są mojego pomysłu; poniżej ich wizualizacja w tradycyjnym piśmie chińskim oraz tłumaczenie na język polski.

- Sha Yu -  鯊魚 –Rekin

- Hai Tun - 海豚 – Delfin

- Geng Yu - 耕魚 – Orka

- Qi Yu - 旗魚 - Włócznik

Sha Yu, China torpedo boat laid down 1920, launched 1921, completed 1922 (engine 1921)

 Displacement:

            372 t light; 387 t standard; 461 t normal; 520 t full load

 Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)

            (254,99 ft / 250,98 ft) x 22,64 ft x (6,89 / 7,48 ft)

            (77,72 m / 76,50 m) x 6,90 m  x (2,10 / 2,28 m)

Armament:

      2 - 4,02" / 102 mm 50,0 cal guns - 33,00lbs / 14,97kg shells, 120 per gun

              Quick firing guns in deck mounts, 1910 Model

              2 x Single mounts on centreline ends, evenly spread

      2 - 1,46" / 37,0 mm 30,0 cal guns - 1,06lbs / 0,48kg shells, 600 per gun

              Quick firing guns in deck mounts, 1885 Model

              2 x Single mounts on sides, aft deck aft

      Weight of broadside 68 lbs / 31 kg

      Main Torpedoes

      4 - 17,7" / 450 mm, 17,06 ft / 5,20 m torpedoes - 0,838 t each, 3,353 t total

            In 2 sets of deck mounted centre rotating tubes

      Main DC/AS Mortars

      2 - 99,21 lbs / 45,00 kg Depth Charges + 8 reloads - 0,443 t total

            in Stern depth charge racks

 Armour:

   - Gun armour:         Face (max)     Other gunhouse (avg)            Barbette/hoist (max)

            Main:   0,79" / 20 mm       -                                  -

 Machinery:

            Oil fired boilers, steam turbines,

            Geared drive, 2 shafts, 10 000 shp / 7 460 Kw = 30,09 kts

            Range 2 000nm at 18,00 kts

            Bunker at max displacement = 134 tons

 Complement:

            49 - 64

Cost:

            £0,116 million / $0,462 million

 Distribution of weights at normal displacement:

            Armament: 21 tons, 4,6%

               - Guns: 14 tons, 3,1%

               - Weapons: 7 tons, 1,6%

            Armour: 4 tons, 0,8%

               - Armament: 4 tons, 0,8%

            Machinery: 229 tons, 49,7%

            Hull, fittings & equipment: 114 tons, 24,8%

            Fuel, ammunition & stores: 89 tons, 19,2%

            Miscellaneous weights: 4 tons, 0,8%

               - On freeboard deck: 4 tons

Overall survivability and seakeeping ability:

            Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):

              136 lbs / 61 Kg = 4,6 x 4,0 " / 102 mm shells or 0,2 torpedoes

            Stability (Unstable if below 1.00): 1,25

            Metacentric height 0,8 ft / 0,2 m

            Roll period: 10,6 seconds

            Steadiness      - As gun platform (Average = 50 %): 72 %

                                   - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,18

            Seaboat quality  (Average = 1.00): 0,90

 Hull form characteristics:

            Hull has rise forward of midbreak,

              a normal bow and a round stern

            Block coefficient (normal/deep): 0,412 / 0,428

            Length to Beam Ratio: 11,09 : 1

            'Natural speed' for length: 15,84 kts

            Power going to wave formation at top speed: 64 %

            Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 80

            Bow angle (Positive = bow angles forward): 9,40 degrees

            Stern overhang: 1,51 ft / 0,46 m

            Freeboard (% = length of deck as a percentage of waterline length):

                                               Fore end,        Aft end

               - Forecastle:            15,00%,  15,09 ft / 4,60 m,  14,11 ft / 4,30 m

               - Forward deck:       15,00%,  14,11 ft / 4,30 m,  14,11 ft / 4,30 m

               - Aft deck:    58,00%,  6,56 ft / 2,00 m,  6,56 ft / 2,00 m

               - Quarter deck:        12,00%,  6,56 ft / 2,00 m,  6,56 ft / 2,00 m

               - Average freeboard:                      8,88 ft / 2,71 m

            Ship tends to be wet forward

 Ship space, strength and comments:

            Space - Hull below water (magazines/engines, low = better): 168,6%

                        - Above water (accommodation/working, high = better): 86,2%

            Waterplane Area: 3 523 Square feet or 327 Square metres

            Displacement factor (Displacement / loading): 63%

            Structure weight / hull surface area: 20 lbs/sq ft or 96 Kg/sq metre

            Hull strength (Relative):

                        - Cross-sectional: 0,50

                        - Longitudinal: 1,09

                        - Overall: 0,54

            Cramped machinery, storage, compartmentation space

            Cramped accommodation and workspace room

            Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform

            Poor seaboat, wet and uncomfortable, reduced performance in heavy weather

 

Sha Yu (1922)

Hai Tun (1922)

Geng Yu (1923)

Qi Yu (1923)

Przebudowa amerykańskiego krążownika pancernopokładowego typu Denver na polską kanonierkę szkolną typu Wodnik 1937 (1 szt.)

Przebudowa amerykańskiego krążownika pancernopokładowego Galveston (typu Denver) na polską kanonierkę szkolną typu Wodnik 1937 (1 szt.)

Pomysłodawcą jest kolega ŁK. On też napisał mocno rozbudowaną legendę. Moja rola ograniczyła się do technicznego opisu przebudowy (oraz wyłącznie „kosmetycznych” ingerencji w legendę).

Wybuch PWS ożywił nadzieje społeczeństwa polskiego na odbudowanie niepodległego państwa. Nastroje patriotyczne wzmogły się również w środowiskach polonijnych w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej. Znalazły one swój wyraz, między innymi w ochotniczym zaciągu do organizowanej we Francji Armii Polskiej, którą później nazwano Błękitną lub Armią Hallera. Już po zakończeniu działań wojennych stało się jasne, że odradzającą się Polskę czekają jeszcze długie i krwawe zmagania o granice, których stawką było ugruntowanie jej niepodległego bytu. Traktat Wersalski zapewnił Polsce dostęp do morza, więc na porządku dziennym stanęła również sprawa stworzenia marynarki wojennej. Nie zawiodły i tym razem środowiska polonijne w USA, Kanadzie i Brazylii. Powołany przez nie Komitet Budowy Floty Polskiej, przeprowadził – z wielkim sukcesem – kolektę mającą na celu zgromadzenie środków finansowych na zakup flagowego okrętu dla Polskiej Marynarki Wojennej. Już bowiem w końcu 1919 r stało się jasne, że nadzieje na otrzymanie wartościowych okrętów z podziału floty niemieckiej i austro-węgierskiej są całkowicie płonne. W wyniku zbiórki pieniężnej otrzymano kwotę pozwalającą na zakup skromnego, ale jeszcze niestarego okrętu – krążownika pancernopokładowego Galveston (typu Denver 1903). Transakcja doszła do skutku, z wielkim niezadowoleniem rządu brytyjskiego, w symbolicznym dla Polaków dniu 3 maja roku 1920. Dramatyczne wydarzenia na froncie lądowym i nie najlepszy stan techniczny okrętu nie pozwoliły na natychmiastowe podjęcie rejsu na Bałtyk. Okręt, nazwany tymczasem Wodnik, został prowizorycznie wyremontowany w okresie od 11 września 1920 r. do 7 stycznia 1921 r., po czym podjął rejs przez Atlantyk. Dowódcą Wodnika został mianowany kmdr por. Jerzy Wołkowicki, wywodzący się z floty rosyjskiej (w tej alternatywie pozostaje marynarzem! J), który doprowadził okręt do Cherbourga. Tam przeprowadzony został właściwy remont (począwszy od 3 lutego 1921 r.) i zamontowane uzbrojenie, bowiem Amerykanie sprzedali go jedynie z osprzętem radionawigacyjnym, bez armat. Od tego czasu uzbrojenie składało się z:

- 4xIx138,6 mm, 4xIx75 mm i 4xIIx8 mm.

Wodnik znalazł się ostatecznie na polskim wybrzeżu 9 marca 1922 r. i zakotwiczył w porcie gdańskim, mimo energicznych protestów Senatu Wolnego Miasta Gdańska, które zostały jednak zupełnie zignorowane przez rząd polski. Dalszy rozwój wypadków był dramatyczny. 23 kwietnia 1922 r. na krążowniku doszło do aktu sabotażu. Wybuch przemyconego na pokład ładunku wybuchowego spowodował zatonięcie okrętu w basenie portowym. Śmierć poniosło 27 marynarzy i 3 oficerów z załogi krążownika. Już 17 maja, po niesatysfakcjonującej odpowiedzi Senatu na notę polską, doszło do interwencji zbrojnej. 4 Dywizja Piechoty WP stacjonująca w Toruniu, zajęła cały teren Wolnego Miasta Gdańska. Zasłaniając się względami bezpieczeństwa, Polska postanowiła pójść drogą faktów dokonanych i po 3 miesięcznej okupacji ogłosiła aneksję tego tworu państwowego. Na osłodę Gdańsk otrzymał status analogiczny do autonomii Górnego Śląska, z równouprawnieniem języka niemieckiego i własnym, autonomicznym Sejmem Pomorskim. Wodnik został podniesiony z dna i odbudowany w Gdańsku do 18 lipca 1923 r., w charakterze okrętu szkolnego kadetów (potocznie zwanego kanonierką szkolną). W roku 1931 działa 138,6 mm zastąpiono działami 130 mm L/40 Model 1924, działa 75 mm działkami 40 mm L/39 Mk II, a km-y 8 mm nkm-ami 13,2 mm.

Służba okrętu, w okresie do końca 1934 r., polegała głównie na odbywaniu dalekich rejsów szkolnych, których celem było również tzw. demonstrowanie bandery. Po wprowadzeniu do służby niszczycieli typu Wicher postanowiono również poddać dużej modernizacji starego Wodnika. Przebudowy – we współpracy z inżynierami francuskimi – dokonała, upaństwowiona w latach wielkiego kryzysu, krajowa Stocznia Polska dawniej Schichau Werft Danzig (ze względów marketingowych, zachowano na drugiej pozycji dawną nazwę). Prace trwały od 17 marca 1935 r. do 24 kwietnia 1937 r.

Raport i rysunek opisują okręt po modernizacji w roku 1937. Uwzględnione w opisie zmiany parametrów głównych (prędkość, zasięg, opancerzenie) odnoszą się do oryginalnej konfiguracji jednostki z roku 1905. Pozostałe zmiany (uzbrojenie, nadbudówki, maszty, kominy) odnoszą się do stanu okrętu z roku 1921.

Kadłub

Nieznacznie przebudowano dziobową część kadłuba, nadając dziobnicy lekkie wychylenie. Częściowo zmieniono wewnętrzny podział kadłuba, przystosowując go do nowego napędu oraz nowej funkcji okrętu.

Napęd

Wymieniono w całości. Zamontowano cztery silniki wysokoprężne (diesle) typu Sulzer o mocy 3000 KM każdy, pracujące po dwa na każdy wał napędowy.

Uzbrojenie

Istniejące zdemontowane w całości (za wyjątkiem przeniesionych w nowe lokalizacje nkm-ów 13,2 mm). Aktualnie uzbrojenie wyglądało tak:

- 4xIIx12 cm/50 (4.7") Model 1936, przy elewacji maksymalnej 30^o donośność pociskiem HE 24,0 kg wynosiła 19500 m;

- 4xIIx40 mm/60 (1.57") Model 1936, przy elewacji 45^o donośność pociskiem HE-T 0,93 kg wynosiła 9830 m, a przy elewacji maksymalnej 90^o donośność tym samym pociskiem wynosiła 7160 m;

- 4xIIx13.2 mm/76 (0.52") Model 1929, przy elewacji 45^o donośność pociskiem 0,05 kg wynosiła 7200 m, a przy elewacji maksymalnej 90^o donośność tym samym pociskiem wynosiła 4200 m;

- 2xwbg z zapasem 60 bg o masie całkowitej 260 kg i masie ładunku wybuchowego 200 kg;

- 120 min o masie całkowitej 530 kg i masie ładunku wybuchowego 80 kg.

Okręt może być wyposażony jednocześnie w bg i miny, jednakże w celu postawienia min, konieczny jest czasowy demontaż wbg.

Kierowanie ogniem zapewniają dwa dalmierze optyczne o bazie 2,9 m.

Opancerzenie

Zdemontowano pancerny pokład ochronny grubości 8-64 mm, montując w jego miejsce identycznie rozmieszczone opancerzenie ze stali Kruppa o stałej grubości 51 mm.

Inne

Całkowicie przebudowano nadbudówki, maszty i kominy. Zainstalowano nowe wyposażenie radiowe i nawigacyjne.

Na skutek modernizacji:

- prędkość wzrosła z 16,5 do 22,1 w;

- zasięg wzrósł z 6900 Mm przy 10 w, do 15200 Mm przy 14,5 w.

Koszt modernizacji wyniósł 39,8% wartości identycznego okrętu nowego.

Wodnik, który zachował ograniczone funkcje jednostki szkolnej, wypłynął w kolejny rejs, podczas którego zastał go wybuch wojny. Po przejściu do Wielkiej Brytanii – z uwagi na wielki zasięg pływania – podjęto decyzję o przeklasyfikowaniu go na oceaniczny eskortowiec. W związku z tym, w latach 1940-1941 został przezbrojony:

- stanowiska IIx120 mm zostały zastąpione przez IIx102 mm;

-  stanowiska IIx13,2 mm zostały zastąpione przez Ix20 mm (od roku 1943 IIx20 mm);

- uzbrojenie minowe zdemontowano;

- zamontowano IIxmgb (w roku 1943 dodatkowo Hedgehog w miejsce dziobowego stanowiska IIx102 mm w superpozycji);

- unowocześniono wyposażenie radionawigacyjne (od roku 1941 sonar, od 1942 radar).

Używane wcześniej do celów mieszkalno-dydaktycznych kadetów pomieszczenia, zaadaptowano do roli szpitalno-ambulatoryjnych oraz mieszkalnych dla ewentualnych rozbitków i innych poszkodowanych.

W nowej roli, okręt służył m.in. od lipca 1941 r. do kwietnia 1943 r, w ochronie konwojów do Murmańska. W toku wojennej służby odnotował kilka spektakularnych sukcesów, do których należy zaliczyć:

- zatopienie dwóch niemieckich okrętów podwodnych typu IXC: U-127 (15 grudnia 1941 r.) i U-172 (13 grudnia 1943 r.),

- zatopienie na Atlantyku niemieckiego rajdera HSK6 Stier (27 września 1942 r.),
- zestrzelenie  co najmniej 5 samolotów niemieckich (od 23 kwietnia 1940 r. do 17 grudnia 1944 r.).

Po zakończeniu działań wojennych okręt powrócił 18 maja 1947 r. na wody ojczyste, wpływając – po niemal 8 latach wojennej tułaczki – do portu gdańskiego. Od 10 lutego 1948 r. do 17 marca 1950 r. został poddany ostatniemu remontowi i przezbrojeniu, według standardów sowieckich. Stanowiska IIx102 mm zostały zastąpione przez IIx100 mm, a artyleria plot przez 8xIIx37 mm. Służbę czynną zakończył 31 grudnia 1956 r., po czym został przekształcony – z dniem 1 maja 1958 r. – na stacjonarny okręt muzealny, zakotwiczony na stałe w Basenie Władysława IV Wazy portu gdańskiego. Funkcję tę pełni do dziś. 

Wodnik, Poland training gunboat laid down 1901, launched 1903, completed 1905, modernized 1921, rebuilt 1937, modernized 1941, 1950 (engine 1936)

 Displacement:

            1 953 t light; 2 080 t standard; 3 200 t normal; 4 096 t full load

 Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)

            (329,81 ft / 308,73 ft) x 43,96 ft x (15,75 / 19,14 ft)

            (100,53 m / 94,10 m) x 13,40 m  x (4,80 / 5,83 m)

 Armament:

      8 - 4,72" / 120 mm 50,0 cal guns - 52,91lbs / 24,00kg shells, 180 per gun

              Quick firing guns in deck mounts, 1934 Model

              4 x Twin mounts on centreline ends, evenly spread

                        2 raised mounts - superfiring

      8 - 1,57" / 40,0 mm 60,0 cal guns - 2,05lbs / 0,93kg shells, 2 000 per gun

              Anti-air guns in deck mounts, 1934 Model

              4 x Twin mounts on sides, evenly spread

                        4 raised mounts

      8 - 0,52" / 13,2 mm 76,0 cal guns - 0,11lbs / 0,05kg shells, 4 000 per gun

              Machine guns in deck mounts, 1929 Model

              4 x Twin mounts on sides, evenly spread

                        4 double raised mounts

      Weight of broadside 432 lbs / 196 kg

      Mines

      2 - 1 168,45 lbs / 530,00 kg mines + 120 reloads - 63,639 t total

            in Above water - Stern racks/rails

      Main DC/AS Mortars

      2 - 573,20 lbs / 260,00 kg Depth Charges + 60 reloads - 15,865 t total

            in Stern depth charge racks

 Armour:

   - Gun armour:         Face (max)     Other gunhouse (avg)            Barbette/hoist (max)

            Main:   0,98" / 25 mm       -                                  -

    - Protected deck - single deck:

            For and Aft decks: 2,01" / 51 mm

 Machinery:

            Diesel Internal combustion motors,  plus diesel motors,

            Geared drive, 2 shafts, 12 000 ihp / 8 952 Kw = 22,01 kts

            Range 15 200nm at 14,50 kts

            Bunker at max displacement = 2 016 tons

 Complement:

            212 - 276

 Cost:

            £0,062 million / $0,249 million

 Distribution of weights at normal displacement:

            Armament: 177 tons, 5,5%

               - Guns: 77 tons, 2,4%

               - Weapons: 99 tons, 3,1%

            Armour: 319 tons, 10,0%

               - Armament: 10 tons, 0,3%

               - Armour Deck: 309 tons, 9,7%

            Machinery: 448 tons, 14,0%

            Hull, fittings & equipment: 922 tons, 28,8%

            Fuel, ammunition & stores: 1 247 tons, 39,0%

            Miscellaneous weights: 88 tons, 2,7%

               - Hull below water: 64 tons

               - Hull above water: 21 tons

               - On freeboard deck: 3 tons

 Overall survivability and seakeeping ability:

            Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):

              7 788 lbs / 3 533 Kg = 134,4 x 4,7 " / 120 mm shells or 1,5 torpedoes

            Stability (Unstable if below 1.00): 1,57

            Metacentric height 3,1 ft / 0,9 m

            Roll period: 10,5 seconds

            Steadiness      - As gun platform (Average = 50 %): 86 %

                                   - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,18

            Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,57

 Hull form characteristics:

            Hull has a flush deck,

              a normal bow and a round stern

            Block coefficient (normal/deep): 0,524 / 0,552

            Length to Beam Ratio: 7,02 : 1

            'Natural speed' for length: 17,57 kts

            Power going to wave formation at top speed: 58 %

            Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 55

            Bow angle (Positive = bow angles forward): 9,90 degrees

            Stern overhang: 18,04 ft / 5,50 m

            Freeboard (% = length of deck as a percentage of waterline length):

                                               Fore end,        Aft end

               - Forecastle:            14,00%,  17,39 ft / 5,30 m,  15,42 ft / 4,70 m

               - Forward deck:       38,00%,  15,42 ft / 4,70 m,  15,09 ft / 4,60 m

               - Aft deck:    38,00%,  15,09 ft / 4,60 m,  15,42 ft / 4,70 m

               - Quarter deck:        10,00%,  15,42 ft / 4,70 m,  16,08 ft / 4,90 m

               - Average freeboard:                      15,44 ft / 4,71 m

            Ship tends to be wet forward

 Ship space, strength and comments:

            Space - Hull below water (magazines/engines, low = better): 58,1%

                        - Above water (accommodation/working, high = better): 126,7%

            Waterplane Area: 9 245 Square feet or 859 Square metres

            Displacement factor (Displacement / loading): 207%

            Structure weight / hull surface area: 63 lbs/sq ft or 306 Kg/sq metre

            Hull strength (Relative):

                        - Cross-sectional: 0,91

                        - Longitudinal: 2,76

                        - Overall: 1,01

            Excellent machinery, storage, compartmentation space

            Excellent accommodation and workspace room

            Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform

            Excellent seaboat, comfortable, can fire her guns in the heaviest weather

Modernizacja francuskich predrednotów typu Danton dla Jugosławii i Grecji 1936-1937 (3 szt.) cz.III

Modernizacja francuskich predrednotów typu Danton dla Jugosławii i Grecji 1936-1937 (3 szt.) cz.III

Część III.

Poniżej legenda pomodernizacyjna. Pomysłodawca zbudował jej „szkielet”, a ja pozwoliłem sobie „oblec ją w ciało”

Po rozpoczęciu kampanii bałkańskiej, w czasie od 7 do 12 kwietnia 1941 Ilirija była kilkukrotnie atakowana przez lotnictwo, lecz nie doznała poważniejszych uszkodzeń. Okazało się, że – krytykowana przez niektóre środowiska – rzekomo „nadmiarowa” – artyleria plot, okazała się opłacalną inwestycją W tym czasie jednostka miała zajmować się – z osłoną własnych myśliwców typu IK-2 – bombardowaniem pozycji niemieckich. Z racji szybkich postępów wroga, nie było pisane jednostce służyć w tej roli zbyt długo; wobec szybko pogarszającej się sytuacji na lądzie, postanowiono okręt ewakuować najpierw do Grecji, a gdy i tam sprawy przybrały niekorzystny obrót, zdecydowano o wspólnym przejściu na Maltę. Do wycofujących się pancerników (prócz Iliriji, Salamis i Eurymedonas) dołączył jugosłowiański niszczyciel Dubrovnik oraz greckie: POW Georgios Averof, krążownik Antinavarhos Kontouriotis i niszczyciele Spetsai i Vasilissa Olga. W trakcie przejścia na Maltę, zespól ten był dwukrotnie atakowany z powietrza przez włoskie samoloty. Znowu silna obrona plot nie pozwoliła Włochom na uzyskanie większych sukcesów; jedyne bezpośrednie trafienie bombą 100-kilogramową otrzymał Georgios Averof, lecz jego główny pokład pancerny wytrzymał to uderzenie. Poza tym, niektóre inne okręty doznały nieznacznych uszkodzeń od bliskich wybuchów bomb. Wszystkie zrzucone torpedy okazały się niecelne. To wątpliwe osiągnięcie, Włosi przypłacili stratą 9 samolotów Ponieważ, baza na Malcie również była narażona na ataki włoskiego lotnictwa, po dokonaniu niezbędnych napraw oraz uzupełnieniu paliwa i innych zapasów, grecko-jugosłowiański zespół przeszedł do Aleksandrii, podporządkowując się brytyjskiemu dowództwu.

W bazie tej okręty greckie i jugosłowiańskie dokończyły usuwanie uszkodzeń oraz ponownie uzupełniły zapasy. Na mocy zawartych przez rząd Wielkiej Brytanii oraz jugosłowiański i grecki rządy na uchodźstwie porozumień, sformowano z ewakuowanych okrętów wspólną eskadrę (tzw. Force S), podlegającą operacyjnie brytyjskiemu dowództwu RN na Morzu Śródziemnym. Jedynie POW Georgios Averof został podporządkowany bezpośrednio dowódcy bazy w Aleksandrii.

Najważniejszą operacją, w której brały udział Force S była osłona konwoju na Maltę w czerwcu 1942 roku. Grecko-jugosłowiańska eskadra, wraz z brytyjskim zespołem (w składzie: lotniskowiec Eagle, krążownik plot Cairo i 4 niszczyciele), została zaatakowana przez silny zespół włoski w składzie: pancerniki Giulio Cesare, Andrea Doria i Caio Dulio, krążowniki Trento, Trieste i Gorizia oraz 11 niszczycieli. W pierwszej fazie bitwy, atakujące krążowniki włoskie dostały się w tak silny ogień zmodernizowanych Dantonów, że jeden z nich (Trento) został kompletnie zdemolowany i pozbawiony zdolności bojowej oraz możliwości ruchu, a dwa pozostałe uszkodzone i zmuszone do odwrotu. Sytuację bitewną mogły zmienić wchodzące do walki pancerniki włoskie, dysponujące znaczną przewagą ognia nad mniejszymi pancernikami Force S (30x320 mm v 18x340 mm). Jednakże włoski błąd w identyfikacji przeciwnika (bezpodstawnie przyjęto, że ex-Dantony to pancerniki typu Queen Elizabeth), skłonił siły włoskie do odwrotu i zaprzepaszczenia prawdopodobnego zwycięstwa. Odwrót włoskich ciężkich okrętów osłaniał śmiały atak torpedowy ośmiu niszczycieli; dwie z 48 wystrzelonych torped trafiły i zatopiły grecki krążownik Antinavarhos Kontouriotis, trzecia zatopiła niszczyciel Spetsai, a czwarta uszkodziła pancernik Ilirija.  Atak ten włosi przypłacili stratą jednego niszczyciela i uszkodzeniem dwu dalszych. W końcowej fazie starcia, zatopiony został torpedą niszczyciela Vasilissa Olga, dryfujący bezwolnie  krążownik Trento. Próba zaatakowania uchodzącej eskadry włoskiej przez samoloty z lotniskowca Eagle nie powiodła się z powodu pogarszającej się pogody; w trakcie lądowania stracono dwa samoloty. Bilans starcia przedstawiał się następująco:

- strona włoska, zatopione; jeden krążownik i jeden niszczyciel, uszkodzone; jeden pancernik, dwa krążowniki, dwa niszczyciele;

- strona aliancka, zatopione; jeden krążownik i jeden niszczyciel, uszkodzone; dwa pancerniki, jeden niszczyciel, ponadto stracone dwa samoloty.

Taktycznie, starcie wygląda na remisowe, ale ponieważ osłaniany konwój prawie w całości (stracono jeden z ośmiu statków na skutek akcji włoskiego lotnictwa) dotarł na Maltę, operacyjnie należy uznać bitwę za sukces aliantów.

Po bitwie, Force S powróciły do Aleksandrii, tamże usunięto ich uszkodzenia oraz uzupełniono paliwo, amunicję (nie do końca, o czym niżej) oraz inne zapasy. Wystąpił poważny problem z uzupełnieniem – nietypowej dla RN – amunicji okrętów jugosłowiańskich. O ile, używaną przez pancerniki amunicję 340 mm udało się pozyskać z opowiadających się za Wolną Francją baz zamorskich, to całkowicie niemożliwe było uzyskanie jej dla zamontowanych na okrętach jugosłowiańskich dział 140, 83,5, 40 i 15 mm. Aby temu zaradzić, pod koniec roku 1942 wysłano do Wielkiej Brytanii jugosłowiańską część Force S (pancernik Ilirija i niszczyciel Dubrovnik), celem jej przezbrojenia. Po zakończeniu przezbrojenia, zestaw artylerii wyglądał następująco:

- pancernik Ilirija – 3xIIx340/45, 8xIIx133/50, 6xII+4xIx40/56 i 4xII+4xIx20/70;

- niszczyciel Dubrovnik – 2xII+2xIx120/50, 4xIIx40/56 i 4xIx20/70.

Pozostające w Aleksandrii greckie okręty Force S również uległy częściowemu przezbrojeniu. Oto ich zestaw artylerii na początku roku 1943:

- pancerniki typu Salamis – 3xIIx340/45, 8xIIx133/50, 6xII+4xIx40/56 i 4xII+4xIx20/70;

- POW Georgios Averof – 2xIIx234/45, 8xIIx102/45, 4xII+4xIx40/56 i 4xIIx20/70;

- niszczyciel Vasilissa Olga – 4xIx120/50, 2xIIx40/56 i 4xIx20/70.

Ponadto na wszystkich pancernikach zamontowano radary typu 271.

Dodatkowo, na prawach dzierżawy, do Force S zostały przekazane dwa brytyjskie niszczyciele typu B: dla Grecji Hydra (ex-Boreas), a dla Jugosławii Split (ex-Brilliant).

Latem 1943 roku, okręty Force S wzięły udział w desancie na Sycylię, bombardując artylerią cele lądowe. Poważnie uszkodzony na skutek ataku niemieckiego lotnictwa pancernik Eurymedonas, był remontowany w Aleksandrii do końca 1943 roku. Podczas tej kampanii jednostki Force S zestrzeliły łącznie 7 samolotów Luftwaffe. Na początku roku 1944, Force S – już w pełnym składzie – wspierały aliancki desant pod Anzio; tym razem uszkodzony bombą lotniczą został pancernik Ilirija. W okresie marzec-maj 1944 roku, wszystkie okręty Force S przebywały w bazach na terenie Wielkiej Brytanii, remontując urządzenia napędowe i konserwując podwodne części kadłubów. W ramach operacji Overlord, Force S (przemianowane na Force Y) stanowiły ogólny odwód sił morskich, biorących udział w desancie. Użyte zostały incydentalnie, wspierając ogniem brytyjskie oddziały amfibijne w kryzysowej sytuacji na plaży Sword.

Po zakończeniu wojny, zmodernizowane Dantony powróciły do flot macierzystych. Ilirija pozostawała w linii do roku 1951, później służyła jako hulk, a w roku 1960 uległa złomowaniu. Grecki Salamis służył w linii do  roku 1950, po czym został zdeklasowany na hulk i magazyn części zamiennych dla swojego bliźniaka. Najdłużej pozostał w służbie Eurymedonas; do roku 1957 w linii, a potem w roli hulku. W latach 1964-65, został przebudowany na okręt muzeum i stoi do dziś w porcie w Pireusie, dzielnie zarabiając na swoje utrzymanie.

Obawiam się, że Pomysłodawca może mieć problemy w rozpoznaniu w powyższej treści swojej wersji legendy, ale cóż, trochę mnie poniosło J.