Przebudowa chilijskiego pancernika typu Capitan Prat na uzbrojony lodołamacz 1939 (1 jednostka)
Pomysłodawcą projektu jest kolega ŁK. Opis techniczny przebudowy został opracowany na bazie wytycznych Pomysłodawcy.
Mały chilijski pancernik Capitan Prat był wybitnym osiągnięciem
francuskiej szkoły budownictwa okrętowego końca XIX wieku. Okręt, który wszedł
do służby w maju 1893 r., odznaczał się wieloma unikalnymi cechami w
skali światowej. Wymienić wśród nich wypada: zlokalizowanie całej artylerii
głównej i drugiego kalibru w wieżach, opancerzenie z wysokiej jakości stali
Creusot, czy wreszcie znaczną prędkość maksymalną, przekraczającą 18 węzłów.
Miał okręt również dość oczywiste wady: romboidalne rozmieszczenie
pojedynczych wież artylerii głównej i bardzo niską wysokość burtowego pasa
pancernego, wynoszącą zaledwie 0,7 m powyżej linii wodnej. Generalnie uchodził
jednak za bardzo udany, więc nie wahano się go poddać w 1910 r. dużej
przebudowie kotłowni, która nadała mu niemal krążowniczą prędkość 19,5 węzła.
Pancernik był starannie eksploatowany i zużywał się bardzo wolno, tak, iż kres
jego aktywnej służby przypadł dopiero na 1936 r. Inspekcja kadłuba wykazała
jego ciągle znakomitą kondycję, więc wstrzymano się z ostateczną kasacją
okrętu. Pomysł na jego dalsze wykorzystanie podpowiedziała ARA czyli marynarka
wojenna Argentyny, która od roku eksploatowała lodołamacz Almirante Brown, który powstał z przebudowy znacznie starszego
pancernika obrony wybrzeża i zdążył już wykazać swoje zalety w eksploracji
obszarów antarktycznych (oczywiście ten argentyński okręt jest również tematem
alternatywnych rozważań, ale na jedną z dalszych odsłon bloga!). Po przeprowadzeniu
zatem stosownych ekspertyz, zdecydowano się w 1937 r. przebudować pancernik na
uzbrojony lodołamacz, którego nowym portem bazowym miał się stać Punta Arenas,
położony na południowym krańcu Chile. Przebudowę okrętu przeprowadziła
renomowana stocznia fińska Wärtsilä, w okresie od 11.01.1938 r. do
18.08.1939 r. Po zakończonej przebudowie okręt podjął niezwłocznie rejs na
półkulę południową, ponaglany gwałtownie wzmagającym się napięciem w stosunkach
międzynarodowych w Europie. Uzbrojenie zostało zamontowane ponownie w końcu
1939 r., już po powrocie Capitana Prata
do Chile. Okres DWS okręt spędził na południowym Pacyfiku, strzegąc zbrojnie
neutralności państwa i uczestnicząc w ekspedycjach badawczych na obszarze
Antarktydy. Spokojna służba lodołamacza dobiegła końca 31.12.1959 r.
skreśleniem ze służby i złomowaniem w stołecznej stoczni w Santiago do końca
1961 r. Poniżej opis techniczny
okrętu.
Kadłub
Przebudowano dziobnicę, podniesiono pokład górny na śródokręciu oraz wyrównano
linię burt, likwidując wszystkie zawały itp. Przebudowie uległa też podwodna
część rufy i ster, w związku z instalacją trzeciego wału śrubowego. Dość
znaczne zmiany zaszły również w wewnętrznym podziale kadłuba.
Napęd
Wymieniony w całości. Zamontowano:
- dodatkowy, centralny wał śrubowy;
- cztery kotły olejowe Thornycroft;
- dwie, gruntownie wyremontowane, maszyny parowe potrójnej ekspansji,
zdemontowane ze skasowanego w roku 1930 krążownika Ministro Zenteno;
- dwa silniki diesla Vickers z przekładniami elektrycznymi, o łącznej
mocy 2750 KM.
Maszyny parowe napędzały dwa skrajne wały śrubowe, a silniki diesla wał
centralny.
Uzbrojenie
W skład nowego uzbrojenia weszły:
- 4xIx 6"/50 (15.2 cm) BL Mark IX,
przy elewacji maksymalnej 22o
donośność pociskami CPC i HE 45,3 kg wynosi
14860 m;
- 2xIx
12-pdr [3"/40 (76.2 cm)] 12cwt QF HA Mark I, przy elewacji 40o donośność
pociskiem HE 5,87 kg wynosi 10740 m; a przy
elewacji maksymalnej 70o donośność tym samym pociskiem wynosi 5790
m;
- 4xIx40
mm/39 Vickers 2-pdr QF Mark II, przy
elewacji 45o donośność pociskiem HE 0,90 kg wynosi 3480 m; a przy elewacji
maksymalnej 80o donośność tym samym pociskiem wynosi 2090 m.
Działa 152 mm pochodziły ze skasowanego krążownika Ministro Zenteno, działa 76,2 mm z
krążownika O’Higgins, a działka 40 mm
ze starych niszczycieli. Do kierowania ogniem zamontowano dalmierz optyczny o
bazie 2,6 m. W połowie 1947 r. burtowe armaty
152 mm zostały wymienione na uniwersalne 76 mm L/40 12-pdr [3"/40
(76.2 cm)] 12cwt QF HA Mark I, a działka 40 mm na 4 x
II – 20 mm L/70 Oerlikon Mk V.
Opancerzenie
Obniżono grubość opancerzenia
burtowego do jednolitej na całej jego długości wielkości 100 mm. Zdemontowano
barbety artylerii głównej i średniej. Pozostawiono pokład pancerny o grubości
50 mm oraz cytadelę na śródokręciu, o grubości ścian i stropu 80 mm.
Zamontowano grodzie ptorp o grubości 50 mm. Podana w raporcie grubość pokładu pancernego jest średnią ważoną z wartości 50 i 80 mm. Grodzie oraz opancerzenie CT wykonano
ze zdemontowanej stali pancernej. W związku z tym, całość istniejącego
opancerzenia (za wyjątkiem masek dział) jest wykonana ze stali Creusot. Nie rysowałem
schematu opancerzenia na wysokości stanowiska dowodzenia, ponieważ jest prawie identyczny
ze schematem B.
Grupa lotnicza
Okręt przenosi dwa wodnosamoloty Arado
Ar 95W (eksportowa wersja Ar 95A-1). W hangarze mieści się tylko jedna maszyna,
druga pozostaje na pokładzie lub w gotowości na katapulcie. Zapasy paliwa i
uzbrojenia pozwalają na wykonanie 90 lotów z pełnym zasięgiem dla każdego
wodnosamolotu. W połowie 1951 r. wodnosamoloty
zostały zastąpione przez 2 śmigłowce Sikorsky S-55 (z pływakami umożliwiającymi
start i lądowanie na wodzie), a katapulta została zdemontowana.
Inne
Całkowicie przebudowano nadbudówki,
maszty i kominy. Zainstalowano cztery radiostacje o zróżnicowanym zasięgu oraz
radionamiernik. W 1947 r. okręt otrzymał brytyjski radar nawigacyjny.
Lodołamacz jest przystosowany do
obsługi chilijskiej stacji polarnej na Antarktydzie, może przewieźć do 80 t zaopatrzenia
oraz do 16 polarników.
Na skutek przebudowy (w stosunku do
projektu pierwotnego):
- zanurzenie okrętu zmniejszyło się z
6,96 do 6,35 m;
- wyporność normalna obniżyła się z
6901 do 6188 t;
- prędkość maksymalna zwiększyła się z
18,30 w do 18,89 w;
- zasięg wzrósł z 4600 Mm przy 8 w do
13500 Mm przy 12 w.
Koszt przebudowy wyniósł 46,8% wartości identycznego okrętu nowego.
Capitan Prat, Chile armed icebreaker laid down 1889, launched 1890,
completed 1893, modernized 1910, rebuilt 1939 (engine 1938)
Displacement:
5 121 t light;
5 282 t standard; 6 188 t normal; 6 913 t full load
Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)
(348,54 ft / 337,24 ft)
x 60,70 ft x (20,83 / 22,68 ft)
(106,23 m / 102,79 m) x
18,50 m x (6,35 / 6,91 m)
Armament:
4 - 5,98" / 152 mm 50,0
cal guns - 99,87lbs / 45,30kg shells, 120 per gun
Breech loading guns in deck mounts, 1895
Model
2 x Single mounts on centreline, forward deck
forward
1 raised
mount - superfiring
2 x Single mounts on sides, forward deck aft
2 - 2,99" / 76,0 mm
40,0 cal guns - 12,94lbs / 5,87kg shells, 250 per gun
Anti-air guns in deck mounts, 1893 Model
2 x Single mounts on sides, forward deck
centre
2 raised
mounts
4 - 1,57" / 40,0 mm
39,0 cal guns - 1,98lbs / 0,90kg shells, 1 500 per gun
Anti-air guns in deck mounts, 1914 Model
4 x Single mounts on sides, aft evenly spread
4 double raised
mounts
Weight of broadside 310 lbs
/ 144 kg
Armour:
- Belts: Width (max) Length
(avg) Height (avg)
Main: 3,94" / 100 mm 229,33 ft / 69,90 m 6,89
ft / 2,10 m
Ends: 3,94" / 100 mm 107,61 ft / 32,80 m 6,89
ft / 2,10 m
Upper: 3,15" / 80 mm 118,44 ft / 36,10 m 7,55 ft
/ 2,30 m
Main Belt covers 105% of normal length
- Torpedo Bulkhead - Additional damage containing bulkheads:
1,97"
/ 50 mm 229,33 ft / 69,90 m 18,37 ft / 5,60 m
Beam between torpedo
bulkheads 42,65 ft / 13,00 m
- Gun armour: Face (max) Other gunhouse (avg) Barbette/hoist (max)
Main: 1,97" / 50 mm -
-
- Armoured deck - single deck:
For and Aft decks:
2,56" / 65 mm
- Conning towers: Forward 3,94" / 100 mm, Aft 0,00" / 0 mm
Machinery:
Oil fired boilers, complex
reciprocating steam engines, plus diesel
motors,
Direct and electric
drives, 3 shafts, 10 250 ihp (7 500 + 2 750) / 7 647 Kw (5 596
+ 2 051) = 18,89 kts
Range 13 500nm at
12,00 kts
Bunker at max
displacement = 1 631 tons
Complement:
348 - 453
Cost:
£0,465 million / $1,862
million
Distribution of weights at normal displacement:
Armament: 81 tons, 1,3%
- Guns: 81 tons, 1,3%
Armour: 1 436
tons, 23,2%
- Belts: 530 tons, 8,6%
- Torpedo bulkhead: 307 tons, 5,0%
- Armament: 22 tons, 0,4%
- Armour Deck: 548 tons, 8,9%
- Conning Tower: 29 tons, 0,5%
Machinery: 376 tons,
6,1%
Hull, fittings &
equipment: 2 683 tons, 43,4%
Fuel, ammunition &
stores: 1 067 tons, 17,2%
Miscellaneous weights:
546 tons, 8,8%
- Hull below water: 521 tons
- Hull above water: 2 tons
- On freeboard deck: 22 tons
Overall survivability and seakeeping ability:
Survivability
(Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
24 342 lbs / 11 041 Kg = 51,6 x 6,0
" / 152 mm shells or 1,3 torpedoes
Stability (Unstable if
below 1.00): 1,56
Metacentric height 5,0
ft / 1,5 m
Roll period: 11,4
seconds
Steadiness - As gun platform (Average = 50 %): 80 %
-
Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,06
Seaboat quality (Average = 1.00): 2,00
Hull form characteristics:
Hull has a flush deck,
a normal bow and a round stern
Block coefficient
(normal/deep): 0,508 / 0,521
Length to Beam Ratio:
5,56 : 1
'Natural speed' for
length: 18,36 kts
Power going to wave
formation at top speed: 52 %
Trim (Max stability =
0, Max steadiness = 100): 40
Bow angle (Positive =
bow angles forward): 23,00 degrees
Stern overhang: 1,97 ft
/ 0,60 m
Freeboard (% = length
of deck as a percentage of waterline length):
Fore end, Aft end
- Forecastle: 18,00%, 21,98 ft /
6,70 m, 19,03 ft / 5,80 m
- Forward deck: 5,00%, 19,03 ft / 5,80
m, 19,03 ft / 5,80 m
- Aft deck: 63,00%, 19,03 ft / 5,80 m, 19,03 ft / 5,80 m
- Quarter deck: 14,00%, 19,03 ft /
5,80 m, 19,03 ft / 5,80 m
- Average freeboard: 19,24 ft / 5,86 m
Ship space, strength and comments:
Space - Hull below water (magazines/engines, low =
better): 49,0%
- Above
water (accommodation/working, high = better): 143,1%
Waterplane Area:
13 737 Square feet or 1 276 Square metres
Displacement factor
(Displacement / loading): 208%
Structure weight / hull
surface area: 125 lbs/sq ft or 609 Kg/sq metre
Hull strength
(Relative):
-
Cross-sectional: 1,28
-
Longitudinal: 4,47
- Overall:
1,45
Excellent machinery,
storage, compartmentation space
Excellent accommodation
and workspace room
Ship has slow, easy
roll, a good, steady gun platform
Excellent seaboat,
comfortable, can fire her guns in the heaviest weather
2 x Arado Ar 95W
1 x catapult
