Przebudowa korwety
Charlotte na krążownik pomocniczy Seeadler 1915 (1 szt.)
Pomysłodawcą i autorem
legendy jest kolega ŁK.
Felix
Nicolaus Alexander Georg hr. von Luckner stanowi koronny dowód (obok, nieco od
niego starszego, Paula Emila von Lettow-Vorbeck), że i wśród oficerów
niemieckich trafiają się oryginały o iście kawaleryjskiej fantazji, ożywione
nadto rycerskim duchem szlachetnego prowadzenia wojny. Tym, którzy nie znają
tej postaci, polecam zapoznać się choćby z dostępnym w Wikipedii biogramem. Ten
młody arystokrata, jeszcze przed wybuchem PWS, prowadząc awanturnicze i pełne
przygód życie, doszedł do wniosku, że epoka żaglowych okrętów przeminęła
zdecydowanie przedwcześnie. Miały one, według niego, duży i zupełnie
niedoceniany potencjał, zwłaszcza jako jednostki przeznaczone do zwalczania
żeglugi handlowej nieprzyjaciela. Po wstąpieniu w 1912 r., do służby w
niemieckiej flocie wojennej, von Luckner przygotował w tej sprawie poufny raport,
który przesłał admiralicji. Tam, dość niespodziewanie, zainteresował on
wpływowego admirała Hugona von Pohl, a za jego sprawą, samego dowódcę
Hochseeflotte – admirała Friedricha von Ingenohl. W charakterze jednostek
pomocniczych i hulków służyło jeszcze w Niemczech kilka starych korwet
żaglowo-parowych, które nadawały się potencjalnie do planowanej konwersji. W
wyborze odpowiedniej jednostki decydujący głos miał pomysłodawca, głównie z
racji posiadania dużego doświadczenia żeglarskiego. Ostatecznie jego wybór padł
na największą z dostępnych jednostek, czyli korwetę Charlotte. Głównie z uwagi na bardzo dobrą dzielność morską i
potencjalnie wielką autonomię operacyjną. Przebudowa rozpoczęła się 18.05.1914
r. w stoczni marynarki wojennej w Wilhelmshaven, z zachowaniem najściślejszej
tajemnicy, co do planowanego przeznaczenia okrętu. Prace stoczniowe zostały
zakończone 17.12.1915 r. ponownym wcieleniem okrętu do służby, już pod nową
nazwą Seeadler, którą przeforsował
wyznaczony na jego dowódcę Kapitänleutnant von Luckner. Już wcześniej
skompletowano i wyszkolono specjalnie dobraną załogę tak, iż 18.02.1916 r. Seeadler wyszedł z bazy Wilhelmshaven w
swój wielki, transoceaniczny rejs, który zakończył się dopiero 11.04.1918 r.
Było to osiągnięcie zupełnie bezprecedensowe w dziejach żeglugi. W trakcie
swego rajdu Seeadler dokonał
opłynięcia Ziemi, zatapiając łącznie 27 alianckich i neutralnych (tylko w
wypadku stwierdzenia przewozu kontrabandy) statków o sumarycznej pojemności
około 112000 BRT. Działania wojenne von Lucknera były prowadzone z zachowaniem
wzorcowego humanitaryzmu. Przypadkowe ofiary ograniczyły się do 2 wrogich
marynarzy. Ostrzał artyleryjski praktykowano tylko w odniesieniu do statków z
napędem mechanicznym, zawsze jednak dopiero po ewakuowaniu ich załóg.
Zagarnięte „skrzydlate statki” wroga nie były „rozstrzeliwane”, lecz niszczone
ładunkami wybuchowymi, montowanymi przez grupy abordażowe. Po powrocie do
Niemiec, na załogę okrętu i jego dowódcę spłynął prawdziwy „deszcz” odznaczeń i
awansów. Von Luckner otrzymał najwyższe odznaczenie wojenne II Rzeszy – Order
Pour le Merite i awans do stopnia komandora (Kapitän zur See). Po zakończeniu
wojny okręt został przekazany w 1920 r., w ramach reparacji, Stanom
Zjednoczonym AP. Tam został poddany bieżącemu remontowi i wcielony do służby
jako okręt szkolny US Coast Guard, otrzymując nazwę Eagle. W toku tego remontu zdjęto z niego działa 105 mm, ckm-y i
wyrzutnie torpedowe. Działka 37 mm Maxim zostało wymienione na nkm-y 12,7 mm
L/90 Browning. W 1938 r. wymieniono diesle na amerykańskie, firmy Fairbanks, o
zbliżonych mocach. 31.12.1956 r. Eagle
został wycofany ze służby i zakotwiczony w charakterze okrętu-muzeum, w bazie
Akademii Morskiej w Annapolis. W tej postaci istnieje do dziś.
Prowadzona w latach 1914-1915
przebudowa korwety. objęła następujące prace:
Kadłub
Zlikwidowano kazamaty, a podwodną
część kadłuba obito blachą miedzianą. Częściowo przebudowano wewnętrzny podział
kadłuba.
Takielunek
Istniejący zdemontowano w całości.
Zamontowano nowy, w układzie 3-masztowego barku ze stalowymi masztami.
Napęd
W miejsce napędu parowego,
zainstalowano główny silnik diesla firmy MAN o mocy 1000 oraz pomocniczy silnik
diesla firmy Daimler o mocy 250 KM do napędu prądnicy, zapewniającej
oświetlenie, ogrzewanie i napęd urządzeń pomocniczych, w tym odsalarni wody
morskiej.
Prędkość maksymalna na silniku 11,02
w, na żaglach maksymalna 15,9 w, w warunkach przeciętnych 9-13 w.
Uzbrojenie
Istniejące w całości zdemontowano.
Nowe uzbrojenie składało się z:
- 5xIx10.5 cm/45 (4.1") SK C/06,
przy elewacji maksymalnej 30o donośność pociskiem HE 17,4 kg wynosi
12700 m;
- 4xIx3,7 cm/30 (1,46”) M.1883;
- 4xIx7,92 mm/85 M.1886;
- 2xIIxwt500 mm.
Zamontowano dalmierz optyczny o bazie
2,9 m.
Stanowiska dział 105 mm były
zamaskowane atrapami nadbudówek (nie uwzględniono na rysunku) i odkrywane bezpośrednio przed rozpoczęciem
akcji bojowej. Wyrzutnie torpedowe posiadały zapas 12 torped (prócz tych w
wyrzutniach). Przeładowanie wyrzutni realizowano za pomocą bomu ładunkowego
oraz takielunku na postoju, ewentualnie w dryfie.
Zapasy amunicji przekraczają 4-5 razy
zwyczajowe stany. Dodatkowo okręt przewozi 1,4 t materiałów wybuchowych.
Opancerzenie
Pokład główny nad maszynownią i
magazynami otrzymał opancerzenie o grubości 25 mm.
Inne
Zamontowano dwie radiostacje, po
jednej dalekiego i średniego zasięgu.
Na okręcie zbudowano nowe nadbudówki,
w tym sterówkę.
Jednostka została stosunkowo
bogato wyposażona w urządzenia sanitarno-bytowe, m.in. chłodnię prowiantu z
mroźnią, pralnię oraz ambulatorium z gabinetem stomatologicznym, małą salą
operacyjną i aparatem rentgenowskim. Autonomiczność okrętu wynosi ok. 7
miesięcy.
Koszt przebudowy wyniósł 21,4%
wartości identycznego okrętu nowego.
Istotnie skorygowano
odporność okrętu na trafienia.
Tak na marginesie; w czasie
IWS działał realny niemiecki żaglowo-parowy krążownik pomocniczy Seeadler (przejęty amerykański Pass of Balmaha). Jego „kariera” – mimo
wielu podobieństw do prezentowanego tu okrętu – i zaczęła się, i zakończyła
inaczej.
Seeadler, Germany auxiliary cruiser laid down 1883, launched 1885,
completed 1886, rebuilt 1915 (engine 1915)
Displacement:
2 192 t light;
2 383 t standard; 3 288 t normal; 4 012 t full load
Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)
(303,00 ft / 252,30 ft)
x 47,90 ft x (19,85 / 23,20 ft)
(92,36 m / 76,90 m) x
14,60 m x (6,05 / 7,07 m)
Armament:
5 - 4,13" / 105 mm 45,0
cal guns - 38,36lbs / 17,40kg shells, 1 000 per gun
Quick firing guns in deck mounts, 1906 Model
4 x Single mounts on sides, evenly spread
1 x Single mount on centreline, forward deck
aft
1 raised
mount
4 - 1,46" / 37,0 mm
30,0 cal guns - 1,06lbs / 0,48kg shells, 7 500 per gun
Quick firing guns in deck mounts, 1883 Model
4 x Single mounts on sides, evenly spread
4 - 0,31" / 7,9 mm 85,0
cal guns - 0,02lbs / 0,01kg shells, 6 000 per gun
Machine guns in deck mounts, 1886 Model
4 x Single mounts on sides, evenly spread
Weight of broadside 117 lbs
/ 53 kg
Main Torpedoes
4 - 19,7" / 500 mm, 25,59 ft / 7,80 m
torpedoes - 0,651 t each, 2,602 t total
In 2 sets of deck
mounted side rotating tubes
12 torpedoes reloads
Armour:
- Gun armour: Face (max) Other gunhouse (avg) Barbette/hoist
(max)
Main: 0,98" / 25 mm -
-
- Armoured deck - single deck:
For and Aft decks:
0,98" / 25 mm
Machinery:
Main diesel internal
combustion motor,
Geared drive, 1 shaft,
1 000 shp / 746 Kw = 11,02 kts
Auxiliary diesel
internal combustion motor 250 shp / 187 Kw
Range 40 000nm at
8,50 kts
Bunker at max
displacement = 1 629 tons
Complement:
216 - 282
Cost:
£0,020 million / $0,079
million
Distribution of weights at normal displacement:
Armament: 38 tons, 1,2%
- Guns: 33 tons, 1,0%
- Weapons: 5 tons, 0,2%
Armour: 127 tons, 3,9%
- Armament: 12 tons, 0,4%
- Armour Deck: 116 tons, 3,5%
Machinery: 47 tons,
1,4%
Hull, fittings &
equipment: 991 tons, 30,1%
Fuel, ammunition &
stores: 1 095 tons, 33,3%
Miscellaneous weights:
989 tons, 30,1%
- Hull below water: 131 tons
- Hull void weights: 405 tons
- Hull above water: 22 tons
- On freeboard deck: 3 tons
- Above deck: 428 tons
Overall survivability and seakeeping ability:
Survivability
(Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
18 508 lbs / 8 395 Kg = 47,4 x 4,1
" / 105 mm shells or 1,3 torpedoes
Stability (Unstable if
below 1.00): 1,33
Metacentric height 2,8
ft / 0,8 m
Roll period: 12,1
seconds
Steadiness - As gun platform (Average = 50 %): 80 %
-
Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,06
Seaboat quality (Average = 1.00): 2,00
Hull form characteristics:
Hull has raised
forecastle, raised quarterdeck ,
a normal bow and a round stern
Block coefficient
(normal/deep): 0,480 / 0,501
Length to Beam Ratio:
5,27 : 1
'Natural speed' for
length: 15,88 kts
Power going to wave
formation at top speed: 34 %
Trim (Max stability =
0, Max steadiness = 100): 40
Bow angle (Positive =
bow angles forward): 48,15 degrees
Stern overhang: 20,67
ft / 6,30 m
Freeboard (% = length
of deck as a percentage of waterline length):
Fore
end, Aft end
- Forecastle: 21,00%, 26,90 ft /
8,20 m, 22,97 ft / 7,00 m
- Forward deck: 29,00%, 14,44 ft / 4,40
m, 14,44 ft / 4,40 m
- Aft deck: 38,00%, 14,44 ft / 4,40 m, 14,44 ft / 4,40 m
- Quarter deck: 12,00%, 22,97 ft /
7,00 m, 22,97 ft / 7,00 m
- Average freeboard: 17,58 ft / 5,36 m
Ship space, strength and comments:
Space - Hull below water (magazines/engines, low =
better): 17,9%
- Above
water (accommodation/working, high = better): 89,1%
Waterplane Area:
7 572 Square feet or 704 Square metres
Displacement factor
(Displacement / loading): 254%
Structure weight / hull
surface area: 72 lbs/sq ft or 350 Kg/sq metre
Hull strength
(Relative):
-
Cross-sectional: 0,85
-
Longitudinal: 5,25
- Overall:
1,02
Excellent machinery,
storage, compartmentation space
Cramped accommodation
and workspace room
Ship has slow, easy
roll, a good, steady gun platform
Excellent seaboat, comfortable, can fire her guns in the
heaviest w
