Przebudowa pancernika bateryjnego typu Hamidiye na krążownik pancerny 1899 (1 jednostka)
Projekt wg pomysłu kolegi ŁK, On też jest autorem legendy. Opis techniczny mój, wg wytycznych Pomysłodawcy.
Turecki bateryjny pancernik Hamidiye był jednym z bardzo osobliwych
okrętów liniowych epoki żelaza. A wynikało to z ekstremalnie długiego i
wyjątkowo dyletanckiego wykonawstwa miejscowej stoczni Tersane-i Amire w
Istambule. Okręt, którego stępkę położono w grudniu 1874 r. został ukończony
dopiero po 20 latach, jako… hulk szkolny! Wobec oczywistej absurdalności
takiego rozwiązania założymy, że po uzyskaniu kredytu (udzielonego rządowi
tureckiemu przez konsorcjum banków berlińskich), okręt postanowiono
przekształcić jednak w jednostkę bojową – niewielki krążownik pancerny. W tym
celu przeholowano go do stoczni Vulcan w Szczecinie (nietrudno się bowiem
domyślić, że warunkiem przyznania kredytu było udzielenie zlecenia stoczniom
niemieckim). Trudna operacja holowania dookoła Europy zakończyła się 18.01.1897
r. Roboty stoczniowe podjęto 24.03.1897 r. i zakończono 17.12.1899 r. Zakres
przeprowadzonych prac był ogromny i rozpoczął się od gigantycznych wymiarowo
prac demontażowych, obejmujących nieczynną maszynę parową, kotły, zainstalowane
uzbrojenie i żelazne płyty pancerne. „Wymuszony” wybór niemieckiej stoczni miał
jednak niezaprzeczalną zaletę, w postaci posiadania doświadczeń tak
głębokich przebudów (np. pancerników klasy Sachsen).
Od początku założono, że Hamidiye
będzie operować zarówno na Morzu Czarnym, jak i Egejskim i przeznaczony
będzie (jako okręt „szybki”) także do zwalczania żeglugi handlowej
nieprzyjaciela. Okręt uczestniczył, bez większych sukcesów, we wszystkich
konfliktach zbrojnych, prowadzonych przez Turcję w latach 1911-1922, w tym w
obronie Dardaneli w 1915 r. Od 18.11.1917 r. pełnił dodatkowo funkcję okrętu
obrony przeciwlotniczej, wobec sukcesów lotnictwa alianckiego (np. zatopienie
przez Brytyjczyków niszczyciela Yadigar-i
Millet w dniu 10.07.1917 r.). Od 30.10.1918 r. do 24.07.1923 r.
krążownik był wycofany ze służby i znajdował się pod kontrolą sił Ententy.
Flota turecka odzyskała go dopiero po podpisaniu traktatu pokojowego w Lozannie
i eksploatowała, po doraźnym remoncie, do 31.12.1926 r. Dalsza służba, przez 30(!)
lat ograniczyła się (po demontażu opancerzenia, uzbrojenia i napędu) do
pełnienia funkcji hulku szkolnego w Izmirze, przeznaczonego dla celów
socjalno-dydaktycznych miejscowej akademii morskiej 😊. Kadłub okrętu został
pocięty na złom w miejscowej stoczni do 17.12.1958 r.
Poniżej opis techniczny przebudowy.
Kadłub
Podwyższono na śródokręciu wolną burtę o jeden pokład. Przebudowano również podwodną część rufy, celem
wymiany jednego wału śrubowego na dwa oraz zmieniono częściowo podział
wewnętrzny kadłuba.
Napęd
Istniejący
zdemontowano w całości. Usunięto centralnie usytuowany wał śrubowy i
zastąpiono go dwoma. Zainstalowano dwanaście kotłów węglowych Marine w czterech
kotłowniach oraz dwie maszyny parowe potrójnego rozprężania w dwu
maszynowniach.
Uzbrojenie
Istniejące
zdemontowano w całości. Zainstalowano:
- 2xIx238 mm L/35
MRK C/86/96,
przy elewacji maksymalnej 30o donośność maksymalna pociskiem ciężkim
AP 215,0 kg wynosiła 13920 m, a pociskiem lekkim AP 140,0 kg 15600 kg, działa
te są zmodernizowaną, eksportową wersją niemieckiego modelu 24 cm/32 MRK L/35 C/88;
- 10xIx149 mm L/40 SK C/97, przy elewacji maksymalnej 15o
donośność maksymalna pociskiem AP 40,00 kg wynosiła 11850 m;
- 4xIVx25 L/42, przy elewacji maksymalnej 30o donośność
maksymalna pociskiem 0,216 kg wynosiła 2790 m, są to kartaczownice systemu Palmcrantz-Nordenfelt;
- 4xIx 7,65 mm L/79 Maxim wz. 93,
- 2xIIxwt450.
Do
kierowania ogniem zamontowano dwa dalmierze optyczne o bazie 2,9 m.
W roku 1917 działka 25 mm zastąpione zostały przez 4 pojedyncze działa 8,8 cm/45 (3.46") Flak L/45.
Opancerzenie
Istniejące,
żelazne zdemontowano w całości, montując nowe ze stali Kruppa. Schemat na rysunku
(szare obszary to zasobnie węglowe). Ponieważ schemat i raport mogą lekko
wprowadzać w błąd, układ opancerzenia opiszę poniżej:
-
burtowy pas pancerny pomiędzy barbetami artylerii głównej 150 mm;
-
główny pokład pancerny o długości pasa burtowego, w części płaskiej 35 mm, na
skosach 70 mm;
- kazamata
z artyleria średnią, boki, przód i tył 120 mm, dach 35 mm;
-
wieże artylerii głównej, przód 200 mm, boki, tył i dach 120 mm, barbety 150 mm;
-
maski dział w kazamatach 150 mm;
- stanowiska
dowodzenia, główne 200 mm, zapasowe 150 mm.
Podana
w raporcie grubość pokładów pancernych 62 mm to wartość średnia ważona. Wartości realne
to: nad napędem 35+35=70 mm, w rejonie skosów 35-105(35+70) mm, nad urządzeniami
pomocniczymi i magazynami amunicji 35 mm. Magazyny i maszyna sterowa mają
własne, nie wykazywane w raporcie opancerzenie grubości 35-70 mm.
Inne
W
całości przebudowano nadbudówki, maszty i kominy.
W
wyniku przebudowy:
- długość
na linii wodnej obniżyła się z 88,1 do 87,7 m, zanurzenie wzrosło z 7,57 do 7,90
m, a wyporność normalna wzrosła z 6594 do 6983 t;
- moc
napędu wzrosła z 6800 do 10400 KM, a prędkość maksymalna z 13,0 do 18,3
w;
-
ciężar salwy burtowej (tylko artyleria główna i średnia) wzrósł z 576,8 kg do 630,0
kg.
Koszt przebudowy wyniósł 67,8% wartości porównywalnego okrętu nowego.
Hamidiye, Turkey armored cruiser laid down 1874, launched 1885,
completed 1894, modernized 1899 (engine 1898)
Displacement:
6 412 t light;
6 701 t standard; 6 983 t normal; 7 208 t full load
Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)
(296,59 ft / 287,73 ft)
x 55,77 ft x (25,92 / 26,60 ft)
(90,40 m / 87,70 m) x
17,00 m x (7,90 / 8,11 m)
Armament:
2 - 9,37" / 238 mm 35,0
cal guns - 473,99lbs / 215,00kg shells, 90 per gun
Breech loading guns in turret on barbette
mounts, 1888 Model
2 x Single mounts on centreline ends, evenly
spread
10 - 5,87" / 149 mm
40,0 cal guns - 88,18lbs / 40,00kg shells, 200 per gun
Quick firing guns in casemate mounts, 1897
Model
10 x Single mounts on sides, evenly spread
10 hull
mounts in lower casemates - Limited use in all but light seas
16 - 0,98" / 25,0 mm
42,0 cal guns - 0,46lbs / 0,21kg shells, 1 000 per gun
Quick firing guns in deck mounts, 1880 Model
4 x Quad mounts on sides, forward evenly
spread
4 raised
mounts
4 - 0,30" / 7,7 mm 79,0
cal guns - 0,02lbs / 0,01kg shells, 2 000 per gun
Machine guns in deck mounts, 1893 Model
2 x Single mounts on sides, aft deck centre
2 raised
mounts
2 x Single mounts on sides, forward deck
centre
2 double
raised mounts
Weight of broadside 1 393
lbs / 632 kg
Main Torpedoes
4 - 17,7" / 450 mm,
33,33 ft / 5,11 m torpedoes - 0,541 t each, 2,163 t total
In 2 sets of deck
mounted side rotating tubes
Armour:
- Belts: Width (max) Length
(avg) Height (avg)
Main: 5,91" / 150 mm 212,27 ft / 64,70 m 13,45
ft / 4,10 m
Ends: Unarmoured
Upper: 5,91" / 150 mm 95,47 ft / 29,10 m 7,87 ft / 2,40 m
Main Belt covers 113% of normal length
- Gun armour: Face (max) Other gunhouse (avg) Barbette/hoist (max)
Main: 7,87" / 200 mm 4,72" / 120 mm 5,91"
/ 150 mm
2nd: 5,91" / 150 mm - -
- Protected deck - multiple decks:
For and Aft decks:
2,44" / 62 mm
- Conning towers: Forward 7,87" / 200 mm, Aft 5,91" / 150 mm
Machinery:
Coal fired boilers,
complex reciprocating steam engines,
Direct drive, 2 shafts,
10 400 ihp / 7 759 Kw = 18,13 kts
Range 2 300nm at
10,00 kts
Bunker at max
displacement = 507 tons (100% coal)
Complement:
381 - 496
Cost:
£0,377 million / $1,508
million
Distribution of weights at normal displacement:
Armament: 317 tons,
4,5%
- Guns: 313 tons, 4,5%
- Weapons: 4 tons, 0,1%
Armour: 1 927
tons, 27,6%
- Belts: 987 tons, 14,1%
- Armament: 367 tons, 5,3%
- Armour Deck: 464 tons, 6,6%
- Conning Towers: 108 tons, 1,6%
Machinery: 1 677
tons, 24,0%
Hull, fittings &
equipment: 2 489 tons, 35,6%
Fuel, ammunition &
stores: 571 tons, 8,2%
Miscellaneous weights:
2 tons, 0,0%
- On freeboard deck: 2 tons
Overall survivability and seakeeping ability:
Survivability
(Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
6 795 lbs / 3 082 Kg = 17,6 x 9,4
" / 238 mm shells or 1,6 torpedoes
Stability (Unstable if
below 1.00): 1,28
Metacentric height 3,2
ft / 1,0 m
Roll period: 13,0
seconds
Steadiness - As gun platform (Average = 50 %): 80 %
-
Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,54
Seaboat quality (Average = 1.00): 2,00
Hull form characteristics:
Hull has a flush deck,
a ram bow and a round stern
Block coefficient
(normal/deep): 0,588 / 0,591
Length to Beam Ratio:
5,16 : 1
'Natural speed' for
length: 16,96 kts
Power going to wave
formation at top speed: 58 %
Trim (Max stability =
0, Max steadiness = 100): 40
Bow angle (Positive =
bow angles forward): -12,80 degrees
Stern overhang: 2,95 ft
/ 0,90 m
Freeboard (% = length
of deck as a percentage of waterline length):
Fore
end, Aft end
- Forecastle: 16,00%, 23,62 ft /
7,20 m, 22,97 ft / 7,00 m
- Forward deck: 37,00%, 22,97 ft / 7,00
m, 22,97 ft / 7,00 m
- Aft deck: 37,00%, 22,97 ft / 7,00 m, 22,97 ft / 7,00 m
- Quarter deck: 10,00%, 22,97 ft /
7,00 m, 23,62 ft / 7,20 m
- Average freeboard: 23,04 ft / 7,02 m
Ship space, strength and comments:
Space - Hull below water (magazines/engines, low =
better): 92,3%
- Above
water (accommodation/working, high = better): 122,4%
Waterplane Area:
11 602 Square feet or 1 078 Square metres
Displacement factor
(Displacement / loading): 113%
Structure weight / hull
surface area: 120 lbs/sq ft or 586 Kg/sq metre
Hull strength
(Relative):
-
Cross-sectional: 0,81
-
Longitudinal: 8,28
- Overall:
1,02
Adequate machinery,
storage, compartmentation space
Excellent accommodation
and workspace room
Ship has slow, easy
roll, a good, steady gun platform
Excellent seaboat,
comfortable, can fire her guns in the heaviest weather
