Imperium Niderlandów – bilans otwarcia - Część II

Polityka zagraniczna

Opierając się na proklamowanej w roku 1815 zasadzie wieczystej neutralności, Niderlandy starają się utrzymywać co najmniej poprawne stosunki z wszystkimi mocarstwami. Najtrudniejsze jest to w przypadku Wielkiej Brytanii. Utrata na rzecz Brytyjczyków Kraju Przylądkowego w południowej Afryce oraz konkurencja w handlu zagranicznym, wcale tego nie ułatwia. Łatwiejsze jest to w przypadku sąsiednich mocarstw, czyli Niemiec i Francji. Tak jedni, jak i drudzy niechętnie widzieliby chociażby nieznaczny wzrost wpływów konkurenta na terenie Niderlandów. Daje to niderlandzkiej dyplomacji spore możliwości inteligentnego „wygrywania” tej rywalizacji. Całkiem dobrze układają się stosunki Niderlandów z USA; sprzeczności praktycznie brak, a to już wiele! Z Rosją Imperium utrzymuje ożywione stosunki handlowe (import zboża i produktów leśnych, zróżnicowany eksport), a więc i stosunki dyplomatyczne są co najmniej poprawne, niezależnie od zmian ustrojowych w tym kraju. Modernizująca się i rosnąca w siłę Japonia, może być postrzegana jako potencjalne zagrożenie, ale na razie, znaczne uzależnienie Tokio od importu ryżu, ropy i kauczuku z Indii Wschodnich, nakazuje Japończykom uśmiechać się „po europejsku” i zachować dyplomatyczną powściągliwość. W IWS Niderlandy nie brały udziału; obydwie strony konfliktu uznały, że złamanie ich neutralności nie będzie strategicznie opłacalne. Ewidentną korzyścią tegoż, było uniknięcie zniszczeń wojennych, o zyskach z dostaw dla obydwu wojujących stron już nie wspominając.

Siły zbrojne

Składają się z wojsk lądowych i marynarki wojennej. Ta ostatnia, bardziej szczegółowo zostanie omówiona później. Wojska lądowe dzielą się na metropolitalne i kolonialne. Jedne i drugie mają charakter ochotniczo-zawodowy. W koloniach tzw. masa żołnierska składa się głównie z „elementu tubylczego”, a kadrę dowódczą tworzy „element europejski” Dąży się do tego, aby sukcesywnie promować „element tubylczy” do stopni podoficerskich, a nawet młodszych oficerskich. Wyjątkiem są posiadłości południowoafrykańskie; tam wojskowa służba stała praktycznie nie występuje. Obrona tych prowincji opiera się na swoistego rodzaju „pospolitym ruszeniu” o mieszanym składzie, jednakże ze zdecydowaną przewagą „elementu europejskiego”, czyli tzw. Burów. Wojskom lądowym podporządkowane jest lotnictwo wojskowe. Tradycyjnie innowacyjne zakłady Fokker, zapewniają wysoki poziom techniczny tego składnika sił zbrojnych.

Doktryna wojenna

Przy słusznym założeniu, że ewentualny lądowy agresor (Niemcy lub Francja) i tak będzie miał miażdżącą przewagę, przed metropolitalnymi siłami zbrojnymi postawiono zadanie uporczywych działań opóźniających, osłaniających ewakuację monarchii, rządu, zasobów (w tym walutowych) i samych ocalałych elementów sił zbrojnych do posiadłości kolonialnych, skąd miałyby kontynuować wojnę. Oczywiście, kontynuacja wojny miałaby sens jedynie w przypadku pozyskania sojusznika(ów). Aby umożliwić skuteczną realizację ww. zadania, zbudowano nowe lub zmodyfikowano istniejące twierdze, które mają opóźniać atakujące wojska wroga oraz przygotowano do zalania niżej położone tereny. W sytuacji wojennej, wojska kolonialne mają za zadanie obronę zamorskich posiadłości oraz wzmacnianie zgodnie z potrzebami i własnymi możliwościami sił metropolitalnych.

Marynarka wojenna

Z uwagi na wymagającą bezpiecznego transportu morskiego, głównie kolonialno-handlową ekonomikę Imperium, posiadanie silnej floty jest niezbędne. Cóż jednak oznacza dla Niderlandów pojęcie „silna flota”? Z przyczyn głównie ekonomicznej natury, nie będą to liczne eskadry okrętów liniowych i krążowników, na wzór najsilniejszych flot świata. Z drugiej strony, z powodu kolonialnego charakteru państwa, flota nie może ograniczać się do jednostek obrony wybrzeża. Jak w ograniczonym budżecie pogodzić skuteczną, choć tylko czasową obronę wybrzeża z zapewnieniem bezpieczeństwa żeglugi dalekomorskiej? Publikując kolejne posty z zapowiadanego cyklu, postaram się tą sprzeczność, w miarę moich skromnych możliwości rozwiązać.

Założenia do cyklu

1.    Stan początkowy to 01.01.1921

2.    Wszystkie realne okręty Imperium¹, będące w służbie na ten stan, „u mnie” też służą²

3.  Wszystkie realne okręty Imperium, których budowa rozpoczęła się przed 01.01.1921 i nie została ukończona do tego czasu, wejdą do służby tak w ilości, jak i zgodnie z parametrami stanu rzeczywistego.

4.   Okręty, których budowa realnie nie rozpoczęła się przed 01.01.1921, będą moimi autorskimi projektami, co nie wyklucza nawiązywania ich do konstrukcji realnych.

5.  Nie wykluczam antydatowania moich własnych projektów, tzn. przyjęcia daty położenia ich stępki przed 01.01.1921; będą to jednak tylko jednostkowe i rzadkie przypadki, a daty rozpoczęcia ich budowy nie będą wcześniejsze niż rok 1919³.

6.  Daty ewentualnej modernizacji, przebudowy, deklasacji lub wycofania ze służby służących realnie wg stanu na 01.01.1921 okrętów pozostawiam do własnego uznania.

7.    Nie uwzględniono okrętów stricte rzecznych.

Uwagi:

¹ - określenie „Imperium” przed datą 01.01.1921 dotyczy flot holenderskiej i belgijskiej łącznie

² - za wyjątkiem niektórych, całkowicie przestarzałych i praktycznie bezwartościowych jednostek

³ - założenie to ma na celu uniknięcie „pustej” początkowej fazy cyklu, bo jeśli zacząłbym „kłaść stępki” nowych projektów dopiero po dacie 01.01.1921, to na pierwsze „autorskie” jednostki trzeba byłoby na blogu dość długo czekać

Poniżej tabela zbiorcza floty Imperium wg stanu na dzień 01.01.1921. 

Aktualnie, czyli w dniu 01.01.1921, okręty floty rozmieszczone są, jak podano niżej (w nawiasach ilość okrętów danego typu).

Metropolia:

- pancerniki obrony wybrzeża typów Tromp (1), Jacob van Heemskerck (1) i De Zeven Provinciën (1);

- krążownik lekki typu Holland (1);

- niszczyciele typu Fret (4);

- torpedowce typów G13 (3), Z5 (4) i Z1 (3);

- okręty podwodne typów O 2 (4), K I (1), O 6 (1) i O 7 (1);

- kanonierki typu Wodan (5);

- stawiacze min typu Hydra (2);

- trałowce typu Nr.1 (4);

- okręt szkolny typu Gelderland (1).

Indie Zachodnie:

- torpedowce typu Scylla (4);

- patrolowce typów Albatros (1) i Aldebaran (1);

- kanonierka typu Brinio (1).

Afryka Południowa:

- patrolowce typów Orion (1); Eridanus (1) i Gemma (1);

- kanonierki typu Brinio (2).

Indie Wschodnie:

- pancerniki obrony wybrzeża typu Koningin Regentes (2);

- niszczyciele typu Fret (4);

- torpedowce typu Draak (3);

- okręty podwodne typów K III (1) i K V (1);

- patrolowce typu Bellatrix (3);

- kanonierki typu Koetei (3).

W budowie znajdują się (w nawiasach: ilość / rok rozpoczęcia budowy / rok planowanego ukończenia):

- krążowniki lekkie typu Java (3/1916/1925-26);

- torpedowiec typu Z1 (1/1915/1921);

- okręty podwodne typów K III (1/1915/1921), K V (2/1916/1921-22) i K II (1/1915/1922;

- stawiacze min typów van Meerlant (2/1919/1922) i Pro Patria (1/1920/1923);

- patrolowce typu Sirius (3/1919/1921);

- patrolowce typu ? ((3/1919/1921);

- kanonierki typu Thor (3/1919-20/1922-23

- trałowce typu Nr 5 (2/1920/1922).

Arsenał floty

Na dzień 01.01.1921 nie istnieją wyspecjalizowane stocznie Marynarki Wojennej. Przemysł stoczniowy znajduje się w rękach prywatnych i realizuje zamówienia tak cywilne, jak i wojskowe. Największe stocznie znajdują się w Rotterdamie, Vlissingen, Amsterdamie i Schiedam. Zakłady średniej wielkości w Surabaji, Rotterdamie, Schiedam, Ostendzie i Antwerpii. Mniejsze w Rotterdamie, Schiedam, Gorinchen, Slikkerveer, Papendrecht, Dordrechcie, Temse i Kruibeke. W budowie znajdują się stocznie w Den Helder, Tanjung Prok, Durbanie i Willemstad. Stocznia w Den Helder będzie pierwszym zakładem budującym wyłącznie dla MW. Ponadto, planuje się przejęcie przez MW stoczni we Vlissingen.

Przed IWS uzbrojenie artyleryjskie nabywane było w Niemczech, głównie w zakładach Kruppa. W 1915 roku zawarto porozumienie z zakładami Bofors i od roku 1921 całość artylerii na nowobudowanych oraz modernizowanych i przebudowywanych jednostkach będzie pochodziła stamtąd. Rosnąca z biegiem czasu część produkcji będzie realizowana na zasadach licencyjnych w zakładach Wilton-Fijenoord w Rotterdamie. Używana na okrętach broń maszynowa produkowana jest w zakładach Fabrique Nationale w Herstal.