Niderlandzki okręt szkolny typu Willem van Oranje 1934 (1 jednostka)
W charakterze okrętu szkolnego służył
dotychczas w niderlandzkiej flocie były lekki krążownik Gelderland. Ponieważ, stan techniczny tego staruszka (wejście do
służby w roku 1900) stale się pogarszał, a ponadto, jego napęd, uzbrojenie i
wyposażenie nawigacyjne przestały odpowiadać aktualnym wymogom szkoleniowym, zaistniała
potrzeba wprowadzenia do służby nowego okrętu szkolnego. Założono, że nie ma to
być jednostka wyłącznie szkolna, ale raczej szkolno-bojowa, z pewnymi funkcjami
reprezentacyjnymi (przewidziano liczne wizyty w obcych portach). Początkowo
rozważano adaptację do tego celu jednego ze starszych pancerników obrony
wybrzeża, lub najstarszego krążownika lekkiego typu Java. Obydwa pomysły nie wytrzymały jednak krytyki. Pancerniki
obrony wybrzeża, z racji swojej specyficznej budowy, słabo się do tego celu
nadają, a krążowniki typu Java, mimo że
budowane wg przebrzmiałych już koncepcji, nadal posiadają zbyt duży potencjał,
aby wyłączać je ze składu sił stricte
bojowych. Finalnie, zdecydowano o budowie całkiem nowej jednostki, specjalnie
już zaprojektowanej, do wykonywania funkcji szkoleniowej.
Zgodnie z pierwotnymi założeniami,
powstał okręt o charakterze szkolno-bojowym, wielkości i sylwetce takiej, aby
nie trzeba było się, podczas wizyt zagranicznych, za niego wstydzić.
Oczywiście, moja ocena estetyki tej jednostki jest subiektywna i „skażona”
relacją autor-dzieło, ale tak całkiem szpetny ten okręt chyba nie jest.
Dyskusyjna może być bojowa wartość okrętu; jednakże, stosunkowo silne uzbrojenie,
w tym plot i pop, spora prędkość maksymalna oraz – dość symboliczne, lecz
istniejące – opancerzenie sprawiają, że w czasie wojny może on np.: wspierać
własne niszczyciele, zapewniać obronę plot zespołom większych okrętów, a także
być trzonem eskorty konwojów.
Dość nienaturalna jest liczba kalibrów
artylerii na, niezbyt przecież wielkiej, jednostce i ogólnie mocno zróżnicowane
uzbrojenie; jest to jednak uzasadnione celami szkoleniowymi. Na okręcie
pojawiły się po raz pierwszy działa DP 105 mm Bofors/Westoever P1931 w
nowej wersji, ze skróconą lufą. Więcej na ten temat w najbliższym Biuletynie.
Okręt zbudowany został w stoczni
Wilton-Fijenoord w czasie 25 miesięcy.
Opis
techniczny.
Kadłub
O sporym wydłużeniu, lecz również sporej
pełnotliwości. Obniżone aft deck i quarter deck mają na celu oszczędności
wagowe.
Napęd
Trzy wały napędowe. Cztery kotły
olejowe Burgerhout w dwu kotłowniach, dwie, pracujące na skrajne wały, turbiny
parowe Werkspoor o mocy 18000 KM każda z reduktorami w dwu maszynowniach i jeden, pracujący na
centralny wał, silnik diesla Werkspoor o mocy 4800 KM w jednej maszynowni. Prędkość maksymalna
na samym dieslu 17,19 w, prędkość ekonomiczna 14,00 przy 67% mocy. Prędkość
maksymalna na samych turbinach 29,17 w. Dwa rodzaje napędu są uzasadnione
celami szkoleniowymi.
Uzbrojenie
Na okręcie zamontowano:
- 2xIIx149/50
Bofors/Wilton-Fijenoord P1921, przy elewacji maksymalnej 45o
donośność pociskiem HE 46,7 kg wynosi 26010 m;
- 2xIIx105/46
Bofors/Wilton-Fijenoord P1931/1933,
przy elewacji 45o donośność pociskiem HE 16,00 kg wynosi 16740 m, a
przy elewacji maksymalnej 85o donośność pionowa tym samym pociskiem
wynosi 10880 m;
- 1xIIx40/43
Bofors P1932, przy elewacji 45o donośność pociskiem HE-T 0,93 kg
wynosi 9980 m, a przy elewacji maksymalnej 90o donośność pionowa tym
samym pociskiem wynosi 4460 m;
- 4xIIx25/64
Bofors P1931, przy elewacji 45o donośność pociskiem HE 0,25 kg
wynosi 5400 m, a przy elewacji maksymalnej 85o donośność pionowa tym
samym pociskiem wynosi 3240 m;
- 4xIx13,2/78
FN P1919, przy elewacji 45o donośność pociskiem 0,05 kg wynosi
7000 m, a przy elewacji maksymalnej 85o donośność tym samym
pociskiem wynosi 4080 m;
- 2xIIxwt
533 mm,
opcjonalnie
- 20
min,
lub
- 2xwbg
z zapasem 12 bg.
Do kierowania ogniem zainstalowano:
główny dalocelownik optyczny o bazie 5,6 m, pomocniczy i plot dalocelownik
optyczny o bazie 4,4 m i dwa dalmierze optyczne o bazie 2,6 m. Ponadto, obydwie
wieże artylerii głównej wyposażone są w dalmierze optyczne o bazie 5,3 m.
Opancerzenie
Jak w raporcie. Prosty układ
opancerzenia nie wymaga wizualizacji.
Inne
Na okręcie zainstalowano: sześć
radiostacji o zróżnicowanym zasięgu, radionamiernik i szumonamiernik.
Prócz załogi stałej, na jednostce
można zaokrętować do 82 osób. Standardowo jest to 70 podchorążych i 5
instruktorów. Maksymalna liczba przewożonych osób to 353, przewidziano 358
miejsc na środkach ratunkowych.
Villem van Oranje, Netherlands training cruiser laid down 1932, launched 1933, completed 1934 (engine 1933)
Displacement:
3 509 t light;
3 668 t standard; 4 440 t normal; 5 058 t full load
Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)
(472,07 ft / 465,06 ft)
x 44,29 ft x (14,76 / 16,29 ft)
(143,89 m / 141,75 m) x
13,50 m x (4,50 / 4,96 m)
Armament:
4 - 5,87" / 149 mm 50,0
cal guns - 102,96lbs / 46,70kg shells, 150 per gun
Quick firing guns in turret on barbette
mounts, 1921 Model
2 x 2-gun mounts on centreline ends, evenly
spread
4 - 4,13" / 105 mm 46,0
cal guns - 35,27lbs / 16,00kg shells, 300 per gun
Dual purpose guns in deck mounts, 1931 Model
2 x
Twin mounts on centreline ends, evenly spread
1 raised
mount - superfiring
2 - 1,57" / 40,0 mm
43,0 cal guns - 2,05lbs / 0,93kg shells, 1 500 per gun
Anti-air guns in deck mount, 1932 Model
1 x Twin mount on centreline, aft deck centre
1 raised mount
8 - 0,98" / 25,0 mm
64,0 cal guns - 0,55lbs / 0,25kg shells, 3 000 per gun
Anti-air guns in deck mounts, 1931 Model
4 x Single mounts on sides, evenly spread
4 raised
mounts
4 - 0,52" / 13,2 mm
78,0 cal guns - 0,11lbs / 0,05kg shells, 4 500 per gun
Machine guns in deck mounts, 1919 Model
4 x Single mounts on sides, evenly spread
4 double
raised mounts
Weight of broadside 559 lbs
/ 254 kg
Main Torpedoes
4 - 21,0" / 533 mm,
23,56 ft / 7,18 m torpedoes - 1,559 t each, 6,237 t total
In 2 sets of deck
mounted side rotating tubes
Mines
2 - 2 314,85 lbs /
1 050,00 kg mines + 20 reloads - 22,735 t total
in Above water - Stern
racks/rails
Main DC/AS Mortars
2 - 396,83 lbs / 180,00 kg
Depth Charges + 12 reloads - 2,480 t total
in Stern depth charge
racks
Armour:
- Belts: Width (max) Length
(avg) Height (avg)
Main: 1,18" / 30 mm 307,09 ft / 93,60 m 6,56 ft
/ 2,00 m
Ends: Unarmoured
Main Belt covers 102% of normal length
- Gun armour: Face (max) Other gunhouse (avg) Barbette/hoist
(max)
Main: 0,98" / 25 mm 0,98" / 25 mm 0,98"
/ 25 mm
2nd: 0,51" / 13 mm -
-
- Armoured deck - single deck:
For and Aft decks: 0,59"
/ 15 mm
- Conning towers: Forward
1,18" / 30 mm, Aft 0,00" / 0 mm
Machinery:
Oil fired boilers,
steam turbines, plus diesel motors,
Geared drive, 3 shafts,
40 800 shp / 30 437 Kw = 31,60 kts
Range 11 500nm at
14,00 kts
Bunker normal = 772 tons,
at max displacement = 1 390 tons
Complement:
271 - 353
Cost:
£1,556 million / $6,224
million
Distribution of weights at normal displacement:
Armament: 206 tons,
4,6%
- Guns: 162 tons, 3,6%
- Weapons: 44 tons, 1,0%
Armour: 267 tons, 6,0%
- Belts: 97 tons, 2,2%
- Armament: 35 tons, 0,8%
- Armour Deck: 128 tons, 2,9%
- Conning Tower: 7 tons, 0,2%
Machinery: 1 189
tons, 26,8%
Hull, fittings &
equipment: 1 758 tons, 39,6%
Fuel, ammunition &
stores: 931 tons, 21,0%
Miscellaneous weights:
90 tons, 2,0%
- Hull below water: 82 tons
- Hull above water: 8 tons
Overall survivability and seakeeping ability:
Survivability
(Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
5 934 lbs / 2 691 Kg = 58,8 x 5,9 " /
149 mm shells or 0,9 torpedoes
Stability (Unstable if
below 1.00): 1,18
Metacentric height 2,0
ft / 0,6 m
Roll period: 13,1
seconds
Steadiness - As gun platform (Average = 50 %): 70 %
-
Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,41
Seaboat quality (Average = 1.00): 1,26
Hull form characteristics:
Hull has rise forward
of midbreak,
a normal bow and small transom stern
Block coefficient
(normal/deep): 0,511 / 0,528
Length to Beam Ratio:
10,50 : 1
'Natural speed' for
length: 23,07 kts
Power going to wave
formation at top speed: 58 %
Trim (Max stability =
0, Max steadiness = 100): 55
Bow angle (Positive =
bow angles forward): 17,20 degrees
Stern overhang: 0,00 ft
/ 0,00 m
Freeboard (% = length
of deck as a percentage of waterline length):
Fore
end, Aft end
- Forecastle: 18,00%, 22,64 ft /
6,90 m, 19,36 ft / 5,90 m
- Forward deck: 59,00%, 19,36 ft / 5,90
m, 18,37 ft / 5,60 m
- Aft deck: 7,00%, 10,50 ft / 3,20 m, 10,50 ft / 3,20 m
- Quarter deck: 16,00%, 10,50 ft / 3,20
m, 10,50 ft / 3,20 m
- Average freeboard: 17,27 ft / 5,26 m
Ship tends to be wet
forward
Ship space, strength and comments:
Space - Hull below water (magazines/engines, low =
better): 101,1%
- Above
water (accommodation/working, high = better): 173,1%
Waterplane Area:
14 197 Square feet or 1 319 Square metres
Displacement factor
(Displacement / loading): 137%
Structure weight / hull
surface area: 75 lbs/sq ft or 368 Kg/sq metre
Hull strength
(Relative):
-
Cross-sectional: 0,95
- Longitudinal:
1,93
- Overall:
1,02
Adequate machinery,
storage, compartmentation space
Excellent accommodation
and workspace room
Ship has slow, easy
roll, a good, steady gun platform
Good seaboat, rides out
heavy weather easily
