Niderlandzki okręt szkolny typu Willem van Oranje 1934 (1 jednostka)

Niderlandzki okręt szkolny typu Willem van Oranje 1934 (1 jednostka)

W charakterze okrętu szkolnego służył dotychczas w niderlandzkiej flocie były lekki krążownik Gelderland. Ponieważ, stan techniczny tego staruszka (wejście do służby w roku 1900) stale się pogarszał, a ponadto, jego napęd, uzbrojenie i wyposażenie nawigacyjne przestały odpowiadać aktualnym wymogom szkoleniowym, zaistniała potrzeba wprowadzenia do służby nowego okrętu szkolnego. Założono, że nie ma to być jednostka wyłącznie szkolna, ale raczej szkolno-bojowa, z pewnymi funkcjami reprezentacyjnymi (przewidziano liczne wizyty w obcych portach). Początkowo rozważano adaptację do tego celu jednego ze starszych pancerników obrony wybrzeża, lub najstarszego krążownika lekkiego typu Java. Obydwa pomysły nie wytrzymały jednak krytyki. Pancerniki obrony wybrzeża, z racji swojej specyficznej budowy, słabo się do tego celu nadają, a krążowniki typu Java, mimo że budowane wg przebrzmiałych już koncepcji, nadal posiadają zbyt duży potencjał, aby wyłączać je ze składu sił stricte bojowych. Finalnie, zdecydowano o budowie całkiem nowej jednostki, specjalnie już zaprojektowanej, do wykonywania funkcji szkoleniowej.

Zgodnie z pierwotnymi założeniami, powstał okręt o charakterze szkolno-bojowym, wielkości i sylwetce takiej, aby nie trzeba było się, podczas wizyt zagranicznych, za niego wstydzić. Oczywiście, moja ocena estetyki tej jednostki jest subiektywna i „skażona” relacją autor-dzieło, ale tak całkiem szpetny ten okręt chyba nie jest. Dyskusyjna może być bojowa wartość okrętu; jednakże, stosunkowo silne uzbrojenie, w tym plot i pop, spora prędkość maksymalna oraz – dość symboliczne, lecz istniejące – opancerzenie sprawiają, że w czasie wojny może on np.: wspierać własne niszczyciele, zapewniać obronę plot zespołom większych okrętów, a także być trzonem eskorty konwojów.

Dość nienaturalna jest liczba kalibrów artylerii na, niezbyt przecież wielkiej, jednostce i ogólnie mocno zróżnicowane uzbrojenie; jest to jednak uzasadnione celami szkoleniowymi. Na okręcie pojawiły się po raz pierwszy działa DP 105 mm Bofors/Westoever P1931 w nowej wersji, ze skróconą lufą. Więcej na ten temat w najbliższym Biuletynie.

Okręt zbudowany został w stoczni Wilton-Fijenoord w czasie 25 miesięcy.

Opis techniczny.

Kadłub

O sporym wydłużeniu, lecz również sporej pełnotliwości. Obniżone aft deck i quarter deck mają na celu oszczędności wagowe.

Napęd

Trzy wały napędowe. Cztery kotły olejowe Burgerhout w dwu kotłowniach, dwie, pracujące na skrajne wały, turbiny parowe Werkspoor o mocy 18000 KM każda z reduktorami w dwu maszynowniach i jeden, pracujący na centralny wał, silnik diesla Werkspoor o mocy 4800 KM w jednej maszynowni. Prędkość maksymalna na samym dieslu 17,19 w, prędkość ekonomiczna 14,00 przy 67% mocy. Prędkość maksymalna na samych turbinach 29,17 w. Dwa rodzaje napędu są uzasadnione celami szkoleniowymi.

Uzbrojenie

Na okręcie zamontowano:

- 2xIIx149/50 Bofors/Wilton-Fijenoord P1921, przy elewacji maksymalnej 45^o donośność pociskiem HE 46,7 kg wynosi 26010 m;

- 2xIIx105/46 Bofors/Wilton-Fijenoord P1931/1933, przy elewacji 45^o donośność pociskiem HE 16,00 kg wynosi 16740 m, a przy elewacji maksymalnej 85^o donośność pionowa tym samym pociskiem wynosi 10880 m;

- 1xIIx40/43 Bofors P1932, przy elewacji 45^o donośność pociskiem HE-T 0,93 kg wynosi 9980 m, a przy elewacji maksymalnej 90^o donośność pionowa tym samym pociskiem wynosi 4460 m;

- 4xIIx25/64 Bofors P1931, przy elewacji 45^o donośność pociskiem HE 0,25 kg wynosi 5400 m, a przy elewacji maksymalnej 85^o donośność pionowa tym samym pociskiem wynosi 3240 m;

- 4xIx13,2/78 FN P1919, przy elewacji 45^o donośność pociskiem 0,05 kg wynosi 7000 m, a przy elewacji maksymalnej 85^o donośność tym samym pociskiem wynosi 4080 m;

- 2xIIxwt 533 mm,

opcjonalnie

- 20 min,

lub

- 2xwbg z zapasem 12 bg.

Do kierowania ogniem zainstalowano: główny dalocelownik optyczny o bazie 5,6 m, pomocniczy i plot dalocelownik optyczny o bazie 4,4 m i dwa dalmierze optyczne o bazie 2,6 m. Ponadto, obydwie wieże artylerii głównej wyposażone są w dalmierze optyczne o bazie 5,3 m.

Opancerzenie

Jak w raporcie. Prosty układ opancerzenia nie wymaga wizualizacji.

Inne

Na okręcie zainstalowano: sześć radiostacji o zróżnicowanym zasięgu, radionamiernik i szumonamiernik.

Prócz załogi stałej, na jednostce można zaokrętować do 82 osób. Standardowo jest to 70 podchorążych i 5 instruktorów. Maksymalna liczba przewożonych osób to 353, przewidziano 358 miejsc na środkach ratunkowych.

Villem van Oranje, Netherlands training cruiser laid down 1932, launched 1933, completed 1934 (engine 1933)

Displacement:

            3 509 t light; 3 668 t standard; 4 440 t normal; 5 058 t full load

Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)

            (472,07 ft / 465,06 ft) x 44,29 ft x (14,76 / 16,29 ft)

            (143,89 m / 141,75 m) x 13,50 m  x (4,50 / 4,96 m)

Armament:

      4 - 5,87" / 149 mm 50,0 cal guns - 102,96lbs / 46,70kg shells, 150 per gun

              Quick firing guns in turret on barbette mounts, 1921 Model

              2 x 2-gun mounts on centreline ends, evenly spread

      4 - 4,13" / 105 mm 46,0 cal guns - 35,27lbs / 16,00kg shells, 300 per gun

              Dual purpose guns in deck mounts, 1931 Model

              2 x Twin mounts on centreline ends, evenly spread

                        1 raised mount - superfiring

      2 - 1,57" / 40,0 mm 43,0 cal guns - 2,05lbs / 0,93kg shells, 1 500 per gun

              Anti-air guns in deck mount, 1932 Model

              1 x Twin mount on centreline, aft deck centre

                        1 raised mount

      8 - 0,98" / 25,0 mm 64,0 cal guns - 0,55lbs / 0,25kg shells, 3 000 per gun

              Anti-air guns in deck mounts, 1931 Model

              4 x Single mounts on sides, evenly spread

                        4 raised mounts

      4 - 0,52" / 13,2 mm 78,0 cal guns - 0,11lbs / 0,05kg shells, 4 500 per gun

              Machine guns in deck mounts, 1919 Model

               4 x Single mounts on sides, evenly spread

                        4 double raised mounts

      Weight of broadside 559 lbs / 254 kg

      Main Torpedoes

      4 - 21,0" / 533 mm, 23,56 ft / 7,18 m torpedoes - 1,559 t each, 6,237 t total

            In 2 sets of deck mounted side rotating tubes

      Mines

      2 - 2 314,85 lbs / 1 050,00 kg mines + 20 reloads - 22,735 t total

            in Above water - Stern racks/rails

      Main DC/AS Mortars

      2 - 396,83 lbs / 180,00 kg Depth Charges + 12 reloads - 2,480 t total

            in Stern depth charge racks

Armour:

   - Belts:                     Width (max)          Length (avg)           Height (avg)

            Main:            1,18" / 30 mm    307,09 ft / 93,60 m     6,56 ft / 2,00 m

            Ends:   Unarmoured

              Main Belt covers 102% of normal length

   - Gun armour:         Face (max)     Other gunhouse (avg)    Barbette/hoist (max)

            Main:           0,98" / 25 mm         0,98" / 25 mm                0,98" / 25 mm

            2nd:             0,51" / 13 mm                   -                                  -

   - Armoured deck - single deck:

            For and Aft decks: 0,59" / 15 mm

   - Conning towers: Forward 1,18" / 30 mm, Aft 0,00" / 0 mm

Machinery:

            Oil fired boilers, steam turbines,  plus diesel motors,

            Geared drive, 3 shafts, 40 800 shp / 30 437 Kw = 31,60 kts

            Range 11 500nm at 14,00 kts

            Bunker normal = 772 tons, at max displacement = 1 390 tons

Complement:

            271 - 353

Cost:

            £1,556 million / $6,224 million

Distribution of weights at normal displacement:

            Armament: 206 tons, 4,6%

               - Guns: 162 tons, 3,6%

               - Weapons: 44 tons, 1,0%

            Armour: 267 tons, 6,0%

               - Belts: 97 tons, 2,2%

               - Armament: 35 tons, 0,8%

               - Armour Deck: 128 tons, 2,9%

               - Conning Tower: 7 tons, 0,2%

            Machinery: 1 189 tons, 26,8%

            Hull, fittings & equipment: 1 758 tons, 39,6%

            Fuel, ammunition & stores: 931 tons, 21,0%

            Miscellaneous weights: 90 tons, 2,0%

               - Hull below water: 82 tons

               - Hull above water: 8 tons

Overall survivability and seakeeping ability:

            Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):

              5 934 lbs / 2 691 Kg = 58,8 x 5,9 " / 149 mm shells or 0,9 torpedoes

            Stability (Unstable if below 1.00): 1,18

            Metacentric height 2,0 ft / 0,6 m

            Roll period: 13,1 seconds

            Steadiness      - As gun platform (Average = 50 %): 70 %

                                   - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,41

            Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,26

Hull form characteristics:

            Hull has rise forward of midbreak,

              a normal bow and small transom stern

            Block coefficient (normal/deep): 0,511 / 0,528

            Length to Beam Ratio: 10,50 : 1

            'Natural speed' for length: 23,07 kts

            Power going to wave formation at top speed: 58 %

            Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 55

            Bow angle (Positive = bow angles forward): 17,20 degrees

            Stern overhang: 0,00 ft / 0,00 m

            Freeboard (% = length of deck as a percentage of waterline length):

                                                                   Fore end,                Aft end

               - Forecastle:            18,00%,  22,64 ft / 6,90 m,  19,36 ft / 5,90 m

               - Forward deck:       59,00%,  19,36 ft / 5,90 m,  18,37 ft / 5,60 m

               - Aft deck:                  7,00%,  10,50 ft / 3,20 m,  10,50 ft / 3,20 m

               - Quarter deck:        16,00%,  10,50 ft / 3,20 m,  10,50 ft / 3,20 m

               - Average freeboard:                      17,27 ft / 5,26 m

            Ship tends to be wet forward

Ship space, strength and comments:

            Space - Hull below water (magazines/engines, low = better): 101,1%

                        - Above water (accommodation/working, high = better): 173,1%

            Waterplane Area: 14 197 Square feet or 1 319 Square metres

            Displacement factor (Displacement / loading): 137%

            Structure weight / hull surface area: 75 lbs/sq ft or 368 Kg/sq metre

            Hull strength (Relative):

                        - Cross-sectional: 0,95

                        - Longitudinal: 1,93

                        - Overall: 1,02

            Adequate machinery, storage, compartmentation space

            Excellent accommodation and workspace room

            Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform

            Good seaboat, rides out heavy weather easily