Pokój!
Przygotowania.
W koreańskim porcie Pusan przedstawiciele sił
zbrojnych Polski, Chin, Rosji i Japonii podpisali zawieszenie broni,
obowiązujące na lądzie, morzu i w powietrzu od dnia 01.11.1944. Jednocześnie
ustalono, że delegacje poszczególnych Mocarstw na konferencję pokojową będą
liczyć nie mniej niż trzy i nie więcej niż pięć osób, nie licząc personelu
pomocniczego. Obrady pokojowe toczyć się będą w siedzibie Wysokiego Komisarza
dla Indochin Francuskich w Sajgonie.
Faza wstępna i negocjacje.
Konferencja
rozpoczęła się od wzajemnego przedstawienia członków poszczególnych delegacji
oraz wymiany listów uwierzytelniających. W pierwszym dniu obrad, delegacje
Japonii i Syjamu wysłuchały warunków pokojowych Sprzymierzonych, po czym
umożliwiono im wstępne i indywidualne ustosunkowanie się do nich. Delegacja
syjamska wniosła o obniżenie kwoty reparacji z 2,2 mln ₤ do 2,0 mln i
przedłużenie okresu spłat z lat 7 do 8.
Delegacja japońska przedstawiła następujące wnioski:
- obniżenie
kwoty reparacji z 1000 mln ₤ do 650 mln i przedłużenie okresu spłat z lat 5 do 10;
-
pozostawienie w składzie państwa japońskiego południowych Kuryli do wyspy Urup
włącznie;
- utrzymanie
przez Japonię eksterytorialnej strefy w Szanghaju;
- przekazanie
jurysdykcji japońskiej wszystkich osób oskarżonych o zbrodnie wojenne.
Zarządzono
dwudniową przerwę w obradach, aby delegacje mogły skonsultować się ze swoimi
rządami.
Po
wznowieniu obrad, Alianci przekazali delegacjom Japonii i Syjamu ostateczną
- częściowo uwzględniającą powyższe wnioski - listę warunków pokojowych
informując, iż nie będą one podlegać dalszym negocjacjom. Odrzucenie ich w
całości lub w części, zmusi Sprzymierzonych do przerwania zawieszenia broni
oraz kontynuowania wojny, aż do uzyskania bezwarunkowej kapitulacji Japonii i
Syjamu. Wyznaczono termin końcowych spotkań z delegacjami Japonii i Syjamu na
22.11.1944, celem umożliwienia ostatecznej redakcji traktatów pokojowych oraz
ewentualnych dodatkowych konsultacji pomiędzy delegacjami a ich rządami. W ww.
dniu obydwa traktaty o niżej przedstawionej treści zostały podpisane.
Traktat z Syjamem.
Stronami
Traktatu były Królestwo Polskie i Cesarstwo Chińskie z jednej strony oraz
Królestwo Syjamu z drugiej. Oto główne artykuły traktatowe:
1.
Całą winę za
zaistnienie stanu wojny pomiędzy Stronami ponosi Królestwo Syjamu, które w
żaden sposób niesprowokowane, wypowiedziało wojnę pozostałym sygnatariuszom
Traktatu, dołączając w ten sposób do agresywnych działań Cesarstwa Japonii.
2.
Królestwo
Syjamu zachowuje suwerenność względem obszarów będących w jego posiadaniu w
dniu 19.10.1942 roku, za wyjątkiem określonym w Artykule 3.
3.
Królestwo
Syjamu przekazuje Królestwu Polskiemu w 99-letnią dzierżawę wyspę Puket
(Phuket). Powyższa dzierżawa wygasa w dniu 21.11.2044 roku, jeżeli Królestwo
Polskie nie zrzeknie się jej we wcześniejszym terminie.
4.
Królestwo
Syjamu zapłaci w ciągu 7 lat reparacje wojenne w łącznej wysokości 2,1 mln ₤, z
czego 1,4 mln przypada Królestwu Polskiemu, a 0,7 mln Cesarstwu Chińskiemu. Za
zgodą Stron, reparacje mogą być uiszczane w towarach, wg cen z roku 1942.
5.
Wymiana
jeńców wojennych oraz osób internowanych nastąpi w terminie 30 dni od daty
podpisania niniejszego Traktatu.
6.
Obciąża się
Królestwo Syjamu odpowiedzialnością za rozminowanie Zatoki Syjamskiej
w ciągu 18 miesięcy od daty podpisania niniejszego traktatu. Po tym terminie,
Królestwo Syjamu przyjmuje na siebie obowiązek odszkodowawczy za poniesione
przez pozostałych sygnatariuszy Traktatu szkody w żegludze na międzynarodowych
wodach Zatoki. Królestwo Polskie i Cesarstwo Chińskie może na mocy odrębnych
porozumień, wypożyczyć odpłatnie w tym celu i na ten okres Królestwu Syjamu
okręty trałowe, w rodzaju i ilości, jakie zostaną przez nie uznane za stosowne.
7.
Bez
obopólnej zgody Królestwa Polskiego i Cesarstwa Chińskiego, Królestwo Syjamu
nie udzieli jakiemukolwiek trzeciemu mocarstwu zgody, na zainstalowanie na jego
terytorium baz wojskowych, morskich i lotniczych.
8.
Królestwo
Syjamu udzieli Królestwu Polskiemu i Cesarstwu Chińskiemu bezterminowej
klauzuli najwyższego uprzywilejowania w stosunkach handlowych.
9.
Traktat
wchodzi w życie z dniem jego podpisania.
Traktat z Japonią.
Stronami
Traktatu były Królestwo Polskie, Cesarstwo Chińskie i Imperium Rosyjskie z jednej
strony oraz Cesarstwo Japonii z drugiej. Oto główne artykuły traktatowe:
1.
Całą winę za
zaistnienie stanu wojny pomiędzy Stronami ponosi Cesarstwo Japonii, które
zdradziecko, bez wypowiedzenia wojny zaatakowało terytoria i bazy będące
własnością Cesarstwa Chińskiego i dzierżawami Królestwa Polskiego.
2.
Cesarstwo
Japonii traci bez odszkodowania terytoria zagarnięte po dniu 01.08.1894 roku,
jak to określono w artykułach 3-5.
3.
Cesarstwo
Japonii zwraca Cesarstwu Chińskiemu Tajwan, Peskadory (Wyspy Rybackie),
Półwysep Liaotuński wraz z Port Arthur (Ryojun, Lüshun), eksterytorialne
terytorium w Szanghaju oraz wszystkie pozostałe chińskie terytoria zajęte po
dniu 17.10.1942 roku.
4.
Cesarstwo
Japonii zwraca Imperium Rosyjskiemu południową część Sachalinu oraz północną
część Kuryli do wyspy Urup włącznie.
5.
Cesarstwo
Japonii wycofa swoje wojska oraz administrację cywilną z Korei.
6.
Wyżej
wymienione terytoria winny być ewakuowane przez Cesarstwo Japonii w terminie 30
dni od daty podpisania niniejszego Traktatu.
7.
Zarząd nad
terytorium Korei przejmie Międzysojusznicza Komisja Kontroli (MKK), złożona z
przedstawicieli Królestwa Polskiego, Cesarstwa Chińskiego i Imperium
Rosyjskiego. Zarząd ten będzie sprawowany do czasu uzyskania przez naród
koreański pełnej zdolności do samodzielnego bytu państwowego, lecz nie dłużej
niż przez 5 lat od daty podpisania niniejszego Traktatu. Statut MKK zostanie
przyjęty na mocy odrębnego porozumienia pomiędzy tworzącymi ją Mocarstwami.
8.
Cesarstwo
Japonii zapłaci w ciągu 10 lat reparacje wojenne w łącznej wysokości 750 mln ₤,
z czego na rzecz Królestwa Polskiego 325 mln, na rzecz Cesarstwa Chińskiego 400
mln i na rzecz Imperium Rosyjskiego 25 mln ₤. Za zgodą Stron, reparacje mogą
być uiszczane w towarach, wg cen z roku 1942.
9.
Do czasu
całkowitego uiszczenia reparacji, Strony uprawnione do ich otrzymania uzyskują
prawo do okupacji części macierzystego terytorium Japonii, jak następuje:
- Królestwo
Polskie wyspy Okinawa i Iwo-jima,
- Cesarstwo
Chińskie Wyspy Sakishima,
- Imperium
Rosyjskie wyspa Iturup.
Dopuszcza
się możliwość wcześniejszego zakończenia okupacji ww. terytoriów, na mocy
odrębnych porozumień.
10.
Strona
japońska zwolni wszystkich jeńców wojennych oraz osoby internowane państw
sprzymierzonych w terminie 30 dni od daty podpisania niniejszego Traktatu.
11.
Japońscy
jeńcy wojenni oraz osoby internowane zostaną zwolnione w terminie 30 dni od
daty wypełnienia przez Cesarstwo Japonii obowiązku ujętego w Artykule 10. Nie
dotyczy to osób, na których ciążą oskarżenia o zbrodnie wojenne.
12.
Podejrzani o
zbrodnie wojenne obywatele japońscy, którzy nie znajdują się w dniu podpisania
niniejszego Traktatu w rękach Sprzymierzonych, będą podlegać jurysdykcji
japońskiej.
13.
Obciąża się
Cesarstwo Japonii obowiązkiem rozminowania wód międzynarodowych położonych w
pasie 50 Mm od jego wybrzeży w ciągu 18 miesięcy od daty podpisania niniejszego
traktatu. Po tym terminie, Cesarstwo Japonii przyjmuje na siebie obowiązek
odszkodowawczy za poniesione przez pozostałych sygnatariuszy Traktatu szkody w
żegludze na ww. wodach.
14.
Cesarstwo
Japonii udzieli pozostałym sygnatariuszom Traktatu bezterminowej klauzuli
najwyższego uprzywilejowania w stosunkach handlowych.
15.
Traktat
wchodzi w życie z dniem jego podpisania.
Postanowienia końcowe.
Obydwa
traktaty winne być ratyfikowane przez rządy ich sygnatariuszy w ciągu 3
miesięcy, niemniej brak ratyfikacji nie może unieważnić lub opóźnić realizacji postanowień
traktatowych.