wtorek, 5 stycznia 2021

Budowa francuskiego krążownika pancernego typu Turenne 1893-1899 (1 jednostka)

Budowa francuskiego krążownika pancernego typu Turenne 1893-1899 (1 jednostka)

Pomysłodawcą projektu jest kolega mb81. Zdradzę, że w czasie jego opracowywania, często pomiędzy mną a Nim, dawały o sobie znać rozbieżności co do postaci tego okrętu. Ostatecznie, zwyciężyła wizja Pomysłodawcy; mnie udało się „przepchnąć” tylko kilka mało znaczących zmian.

W zasadzie, projekt powstał jako odpowiedź na rosyjskiego Riurika (1895). Już w trakcie budowy, uzyskano informacje na temat budowanych w Wielkiej Brytanii krążowników typu Powerful (1898). Zainspirowały one pewne zmiany w projekcie, stąd budowa okrętu rozciągnęła się na prawie sześć lat.

Po oddaniu do służby, okręt okazał się jednym z najsilniejszych (jeżeli nie najsilniejszym) krążowników pancernych na świecie. W roku 1902 uczestniczył w akcji ratunkowej po erupcji wulkanu Mont Pelee na Martynice. Od roku 1904 flagowy okręt francuskiej Eskadry Dalekowschodniej. W roku 1907 Turenne brał udział w nieudanej akcji ściągnięcia z mielizny krążownika Chanzy. Podczas IWŚ tropił niemieckie rajdery, jednakże bez żadnych sukcesów. 20 maja 1917 roku, dokładnie w 10-tą rocznicę katastrofy Chanzy, Turenne wszedł dokładnie na tę samą mieliznę (koło wyspy Zhoushan na południe od Szanghaju). Ściągnięty z mielizny i doholowany do Szanghaju, wobec nieopłacalności remontu, zdeklasowany został na hulk koszarowy bazowany w Sajgonie. Całą artylerię główną i średnią oraz większość lekkiej zdemontowano i zainstalowano na stanowiskach nadbrzeżnych.

Bliźniaczy do Turenne, będący w trakcie budowy i jeszcze nie ochrzczony okręt został zakupiony przed wodowaniem przez Rosję. Ukończony został z klasyczną prostą dziobnicą i innym zestawem uzbrojenia (4xI 254 mm, 9x152 mm, 6x120 mm) jako Ilia Muromiec.   

Poniżej opis techniczny okrętu.

Kadłub

Dość typowy dla francuskiego budownictwa okrętowego tego okresu. Uwagę zwraca stosunkowo niska wolna burta bez artylerii kazamatowej, jednakże pomimo tego, właściwości morskie okrętu są całkiem dobre.

Napęd

Trzywałowy; składa się z 36 kotłów typu Belleville w sześciu kotłowniach oraz trzech maszyn parowych potrójnego rozprężania w trzech maszynowniach.

Uzbrojenie

Jak następuje:

- 4xIx274 mm/40 (10.4") Mle 1893/1896, przy elewacji maksymalnej 25o donośność pociskiem APC 262,6 kg wynosi 21600 m;

- 8xIx138.6 mm/45 (5.46") Mle 1893, przy elewacji maksymalnej 25o donośność pociskiem AP 36,5 kg wynosi 15000 m;

- 12xIx65 mm/50 (2.56") Mle 1888/1891, przy elewacji maksymalnej 20o donośność pociskiem HE 4,1 kg wynosi 7430 m;

- 12xIx47 mm/40 (1,95") Mle 1885, przy elewacji maksymalnej 25o donośność pociskiem HE 1,5 kg wynosi 5940 m;

- 5xIxwt450 mm, jedna dziobowa i cztery burtowe wyrzutnie podwodne z łącznym zapasem 15 torped.

Opancerzenie

Jak w raporcie i na przekroju.

Inne

Zaprojektowano maszty pozwalające podnieść 810 m2 ożaglowania pomocniczego, przydatnego w projektowanej funkcji rajdera. Ponieważ jednak finalnie okręt takiej funkcji nie spełniał, nigdy nie zostało ono użyte. (Tak naprawdę, to Pomysłodawca się na żagle nie zgodził 😉).

Turenne, France armoured cruiser laid down 1893, launched 1896, completed 1899 (engine 1897)

 Displacement:

            12 366 t light; 12 879 t standard; 14 198 t normal; 15 252 t full load

 Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)

            (525,92 ft / 524,28 ft) x 69,88 ft x (25,59 / 27,06 ft)

            (160,30 m / 159,80 m) x 21,30 m  x (7,80 / 8,25 m)

 Armament:

      4 - 10,79" / 274 mm 40,0 cal guns - 578,93lbs / 262,60kg shells, 120 per gun

              Breech loading guns in turret on barbette mounts, 1896 Model

              2 x Single mounts on centreline ends, evenly spread

              2 x Single mounts on sides, aft deck forward

      8 - 5,46" / 139 mm 45,0 cal guns - 80,47lbs / 36,50kg shells, 150 per gun

              Quick firing guns in casemate mounts, 1893 Model

              8 x Single mounts on side ends, evenly spread

      12 - 2,56" / 65,0 mm 50,0 cal guns - 9,04lbs / 4,10kg shells, 200 per gun

              Quick firing guns in deck mounts, 1891 Model

              12 x Single mounts on sides, evenly spread

                        12 raised mounts

      12 - 1,85" / 47,0 mm 40,0 cal guns - 3,31lbs / 1,50kg shells, 400 per gun

              Quick firing guns in deck mounts, 1885 Model

              8 x Single mounts on sides, evenly spread

                        8 raised mounts

              4 x Single mounts on sides, evenly spread

                        4 double raised mounts

      Weight of broadside 2 133 lbs / 967 kg

      Main Torpedoes

      4 - 17,7" / 450 mm, 20,51 ft / 6,25 m torpedoes - 0,565 t each, 2,261 t total

            submerged side tubes

      2nd Torpedoes

      1 - 17,7" / 450 mm, 20,51 ft / 6,25 m torpedo - 0,565 t total

            submerged bow tube

 Armour:

   - Belts:                     Width (max)    Length (avg)               Height (avg)

            Main:   6,50" / 165 mm           356,63 ft / 108,70 m   9,51 ft / 2,90 m

            Ends:   3,94" / 100 mm           167,65 ft / 51,10 m     9,51 ft / 2,90 m

              Main Belt covers 105% of normal length

              Main belt does not fully cover magazines and engineering spaces

    - Gun armour:         Face (max)     Other gunhouse (avg)            Barbette/hoist (max)

            Main:   6,50" / 165 mm           3,94" / 100 mm                      5,91" / 150 mm

            2nd:     3,94" / 100 mm                 -                                  -

            3rd:      0,79" / 20 mm       -                                  -

    - Protected deck - single deck:

            For and Aft decks: 3,15" / 80 mm

    - Conning towers: Forward 6,50" / 165 mm, Aft 3,94" / 100 mm

 Machinery:

            Coal fired boilers, complex reciprocating steam engines,

            Direct drive, 3 shafts, 28 800 ihp / 21 485 Kw = 23,01 kts

            Range 7 200nm at 10,00 kts

            Bunker at max displacement = 2 373 tons (100% coal)

 Complement:

            649 - 845

 Cost:

            £1,333 million / $5,331 million

 Distribution of weights at normal displacement:

            Armament: 630 tons, 4,4%

               - Guns: 624 tons, 4,4%

               - Weapons: 5 tons, 0,0%

            Armour: 3 023 tons, 21,3%

               - Belts: 1 159 tons, 8,2%

               - Armament: 500 tons, 3,5%

               - Armour Deck: 1 232 tons, 8,7%

               - Conning Towers: 132 tons, 0,9%

            Machinery: 4 721 tons, 33,3%

            Hull, fittings & equipment: 3 983 tons, 28,1%

            Fuel, ammunition & stores: 1 831 tons, 12,9%

            Miscellaneous weights: 9 tons, 0,1%

               - Hull below water: 9 tons

 Overall survivability and seakeeping ability:

            Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):

              9 120 lbs / 4 137 Kg = 14,5 x 10,8 " / 274 mm shells or 3,0 torpedoes

            Stability (Unstable if below 1.00): 1,39

            Metacentric height 5,2 ft / 1,6 m

            Roll period: 12,9 seconds

            Steadiness      - As gun platform (Average = 50 %): 78 %

                                   - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,26

            Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,30

 Hull form characteristics:

            Hull has a flush deck,

              a ram bow and a cruiser stern

            Block coefficient (normal/deep): 0,530 / 0,538

            Length to Beam Ratio: 7,50 : 1

            'Natural speed' for length: 22,90 kts

            Power going to wave formation at top speed: 46 %

            Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 60

            Bow angle (Positive = bow angles forward): -58,20 degrees

            Stern overhang: -4,59 ft / -1,40 m

            Freeboard (% = length of deck as a percentage of waterline length):

                                               Fore end,        Aft end

               - Forecastle:            18,00%,  17,06 ft / 5,20 m,  14,44 ft / 4,40 m

               - Forward deck:       34,00%,  14,44 ft / 4,40 m,  13,45 ft / 4,10 m

               - Aft deck:    34,00%,  13,45 ft / 4,10 m,  13,45 ft / 4,10 m

               - Quarter deck:        14,00%,  13,45 ft / 4,10 m,  14,44 ft / 4,40 m

               - Average freeboard:                      14,05 ft / 4,28 m

            Ship tends to be wet forward

 Ship space, strength and comments:

            Space - Hull below water (magazines/engines, low = better): 124,5%

                        - Above water (accommodation/working, high = better): 100,8%

            Waterplane Area: 25 095 Square feet or 2 331 Square metres

            Displacement factor (Displacement / loading): 96%

            Structure weight / hull surface area: 118 lbs/sq ft or 576 Kg/sq metre

            Hull strength (Relative):

                        - Cross-sectional: 0,99

                        - Longitudinal: 1,18

                        - Overall: 1,01

            Cramped machinery, storage, compartmentation space

            Adequate accommodation and workspace room

            Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform

            Good seaboat, rides out heavy weather easily



27 komentarzy:

  1. Piękny przykład francuskiej szkoły budownictwa okrętowego końca XIX wieku. Potężne uzbrojenie złożone z nowoczesnych, długolufowych dział i wysoka prędkość maksymalna. Faktycznie do czasu pojawienia się japońskich okrętów klasy "Tsukuba" może być uznawany za światowego lidera wśród krążowników pancernych. Maleńki niedosyt budzi maksymalna grubość pancerza burtowego, choć wspiera go wymiernie skos pokładu pancernego. Przyjęty system opancerzenia, bez styku górnej krawędzi pasa burtowego i płaskiej części pokładu budzi wątpliwości, ale możliwe, ze i tak praktykowali ówcześnie Francuzi. Ja dodałbym raczej górny pas pancerny (~ 75 mm) i dodatkowy płaski pokład ochronny (~ 25 mm) przy stosownej redukcji przyjętej grubości burty i pokładu - dla zbilansowania ciężarów. Ogólna ocena projektu i wykonania zasługuje na najwyższe noty.
    ŁK

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Dziękuję w imieniu swoim i Pomysłodawcy za uznanie.
      Potężne (i ciężkie!) - jak na krążownik - uzbrojenie oraz stosunkowo znaczna moc napędu, uniemożliwiły lepsze opancerzenie - coś za coś...

      JKS

      Usuń
    2. Okręt ma dobre właściwości morskie, bo mimo typowego francuskiego kadłuba typu tumblehome , kąt i szerokość zwężenia jest niewielka. Jednostka silnie uzbrojona, opancerzona ("jedynie" cztery kalibry!), trudno znaleźć nawet późniejszy okręt , który jest podobnie uzbrojony i opancerzona. Prędkość też jest dobra jak na jednostkę w tym okresie.

      Usuń
    3. Dodam jeszcze, że mam słabość do romboidalnego układu artylerii głównej. Salwa burtowa jest od 1 lufę uboższa, ale za to na dziób i rufę mogą strzelać aż 3 armaty. także "coś za coś"! :)
      ŁK

      Usuń
    4. To strzelanie dział burtowych 274 mm na dziób/rufę, to raczej tylko teoretyczne. Po paru takich strzałach w osiach 0/180 st, ściany nadbudówki będą do remontu, a i delikatniejsze części dział 65 mm mogą ucierpieć.

      JKS

      Usuń
    5. Nie szkoda róż, gdy płonie las... :)
      ŁK

      Usuń
    6. @ŁK z podziękowaniem :) Schemat opancerzenia raczej typowy dla krążowników pancernych tamtego okresu, wzorowałem się na brytyjskiej klasie Orlando czy hiszpańskiej Infanta Maria Teresa.

      Usuń
    7. Nie wątpiłem ani przez chwilę, że znalazł Kolega stosowne i "mocne" uzasadnienie swojego stanowiska! :)
      ŁK

      Usuń
  2. Okręt ma fantastycznie długi i smukły kadłub oraz rozwija nietuzinkową prędkość. A może po awarii zrobić z niego eksperymentalny okręt lotniczy? Nie jest jeszcze tak tragicznie stary.
    ŁK

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. To pytanie do Pomysłodawcy. Znając go ;), nie sądzę, aby zechciał zmieniać legendę.

      JKS

      Usuń
    2. Rzecz nie tylko w zmianie legendy, ale i drugiej odsłonie, za jakiś czas, tak, aby temat się nie "przejadł". A o to łatwo w okresie świątecznym! :)
      ŁK

      Usuń
    3. To bym musiał go wbić na skały pod Toulonem albo delikatnie storpedować na Morzu Śródziemnym, bo w perspektywie holowania go z Indochin... Do zrobienia, jestem skłonny. A jak wiemy JKS kocha okręty lotnicze :D

      Usuń
    4. Ja kocham wielką miłością wszystkie okręty, tylko... nie wszystkie kocham rysować ;).

      JKS

      Usuń
    5. Ale! Mamy jeszcze japoński krążownik Mikuma, eks- Ilia Muromiec :D

      Usuń
    6. Powiedz, że tylko żartowałeś!

      JKS

      Usuń
    7. Jako się rzekło, za jakiś czas, aby temat się nie przejadł. Wcześniej Kanto :>

      Usuń
    8. Miałem pomysł do jednego typu japońskich okrętów...

      Usuń
    9. Mam ostatnio jakieś problemy ze wzrokiem, o czym tam piszecie, o fińskich okrętach?

      JKS

      Usuń
    10. Legendy nie trzeba chyba drastycznie zmieniać. Jeśli okręt zostanie rozbrojony w Indochinach, to możliwe będzie również prowizoryczne uszczelnienie kadłuba, które pozwoli na podjęcie powrotnego rejsu do Europy. Tak, czy inaczej zapowiada się, że temat będzie miał drugą odsłonę, a to mnie bardzo cieszy.
      ŁK

      Usuń
  3. Zastanawia mnie jeszcze jedna sprawa. W tym samym czasie, co armaty 274 mm L/40, weszły do służby działa 274 mm L/45 jako tzw. Model 1887/1893. Niemal identyczne co do charakterystyk (ciężar działa, donośność, szybkostrzelność) z krótszą wersją. Generalnie sygnalizowane przez navweaps różnice są niemal nieistotne. Może któryś z Kolegów natrafił w sieci na bardziej miarodajne charakterystyki tych armat, bo tu ewidentnie nie pasuje mi niższy ciężar działa dłuższego (identyczne niemal donośności mogą być pochodną innych maksymalnych elewacji). Intrygująca wydaje się przyczyna wprowadzenia do służby, dokładnie w tym samym czasie, dwóch różnych (ale bardzo zbliżonych) modeli tego samego (praktycznie działa)...
    ŁK

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Sądzę, że zmiana modelu z 1887/1893 na 1893/1896 nie była przypadkowa. Coś - nie wiem co - się za tym kryć musiało.
      ```
      JKS

      Usuń
    2. PS.
      Wprowadzam do moich wypowiedzi blogowych pewien umowny znak. Wygląda tak: ```
      Co on oznacza? Tracę zainteresowanie tematem. Znak ``` mówi: dyskutujcie Koledzy, dyskutujcie, ja jestem myślami już gdzie indziej.

      JKS

      Usuń
    3. Jeśli tyle miałeś do dodania, to myślę, że można było sobie darować powyższe wpisy. Zwłaszcza, że ten "nowy" znak wydaje mi się, po złożonym wyjaśnieniu, odrobinę obcesowy w swym wydźwięku. Ja w takich sytuacjach (tj. utraty zainteresowania wątkiem rozwijającej się dyskusji) zwyczajnie zachowuję milczenie...
      ŁK

      Usuń
    4. Drogi Kolego i Przyjacielu ŁK!
      Jako prowadzący bloga, mam liczne zadania i obowiązki, wykraczające poza uczestnictwo w dyskusji, m.in. tak istotny, jak opracowywanie nowych projektów.
      Wprowadzony przeze mnie znak (```) absolutnie nie jest przejawem lekceważenia kogokolwiek. Po prostu, w pewnym momencie, muszę zapomnieć o "starym" temacie, aby móc efektywnie zająć się "nowym"
      Ty, jako czytelnik i komentator, możesz sobie milczeć, ile tylko Ci się spodoba. Moje dłuższe i nieusprawiedliwione milczenie, oznaczać będzie koniec bloga. "Wiedzą bowiem żywi, że muszą umrzeć, lecz umarli nic już nie wiedzą i nie ma dla nich żadnej zapłaty, gdyż imię ich idzie w zapomnienie"

      JKS

      Usuń
    5. @ŁK mocniejsza konstrukcja Mle 1893/1895 - nowsze działo ładowano 85kg prochu a stare 67kg. Niewykluczone że krótsze o 130cm nowe działo łatwiej było wyważyć (vide kłopoty rosyjskiej klasy Jekaterina II)

      Usuń
    6. @ JKS: Dziękuję za dodatkowe objaśnienie, które przyjąłem do wiadomości bez zastrzeżeń. Przyznaję, że początkowo odniosłem wrażenie zakamuflowanej uszczypliwości wprowadzonego "znaku".
      @ mb81: Rzeczywiście wydaje się to zupełnie prawdopodobnym wyjaśnieniem. Lufa krótszego działa była bardziej grubościenna, stąd jej identyczny nieomal ciężar z działem dłuższym, a zarazem implikuje to możliwość korzystania z mocniejszych ładunków miotających, ergo wpływa dodatnio na zasięg strzału. Co do kwestii wyważenia, to myślę, że nie zachodzi tu taka okoliczność. Obydwa działa pochodzą już z epoki prochu bezdymnego i mają nowoczesne łoża z mechanizmami oporopowrotnymi, umożliwiające osiąganie wysokiej szybkostrzelności.
      ŁK

      Usuń
  4. Bardzo "francuski", pięknie się prezentuje. Podoba się.
    Aleksander

    OdpowiedzUsuń