Transportowiec wojska / okręt szpitalny typu Giewont 1936-1937 (2 szt.)

Transportowiec wojska / okręt szpitalny typu Giewont 1936-1937 (2 szt.)

Sam fakt powstania tej jednostki jest wynikiem, z jednej strony inspirującego komentarza któregoś z Kolegów(?), a z drugiej moich dawnych przemyśleń na ten temat.  O ile konieczność budowy nowych transportowców wojska nie budziła u mnie żadnych wątpliwości (vide plany na rok 1936), to do tematu okrętów szpitalnych od dawna podchodziłem jak jeż do seksu… czyli ostrożnie. Wprawdzie posiadanie takich jednostek założyłem już w momencie uruchomienia bloga, ale cały czas dręczyło mnie pytanie, co z takimi okrętami robić w czasie pokoju. Trzymać „na sznurku”, wynajmować? W końcu wpadłem na rozwiązanie tak proste, jak jajko Kolumba; transportowiec wojska przystosowany do szybkiej konwersji na okręt szpitalny!

Mamy więc dwa średniej wielkości transportowce wojska w wykonaniu tak „luksusowym”, jakby to miały być statki wycieczkowe dla VIP-ów. Salon oficerski, bary, palarnie, biblioteki z czytelniami; przyznacie, że takich „cudów” na transportowcach wojska raczej się nie spotyka. Brakuje tyko pokładu słonecznego z basenem :). Jednakże wchodzi tu w grę nie tyle moje „dobre serce” i rozrzutność, co przewidziana funkcja tych jednostek po szybkiej konwersji. Wszystkie te salony itp. mogą stosunkowo szybko zostać zaaranżowane na sale operacyjne, ambulatoria, gabinety specjalistyczne i inne potrzebne dla celów medycznych pomieszczenia.

W wersji transportowca wojska, okręt jest w stanie przewieźć ok. 1 800 żołnierzy i oficerów oraz ok. 2 700 t zaopatrzenia. Uzbrojenie w tej wersji jest dość symboliczne, jako że jednostki te absolutnie nie są przewidywane do pełnienia roli krążowników pomocniczych. W wersji okrętu szpitalnego uzbrojenie oczywiście znika, a zdolność transportowa wynosi 900 – 1 050 rannych i chorych, nie licząc personelu medycznego.

Mogą budzić kontrowersje stosunkowo wysokie prędkości maksymalna i marszowa. Jednak - jak już nieraz wspominałem – w czasie wojny często liczą się dni, a nawet godziny, a poza tym ranni i ciężko chorzy ze zrozumiałych powodów bywają niecierpliwi! Dzielność morska okrętu jest wg programu w zasadzie najwyższa z możliwych.

Wielką uwagę (jak zazwyczaj) przywiązałem do środków ratunkowych; w wersji transportowca wojska dla „etatowej” obsady 2 083 osób (283 załogi + 1 800 „pasażerów”), przewidziałem 2 098 miejsc na łodziach i tratwach; to nie będzie drugi Titanic!  W wersji szpitalnej ilość miejsc na środkach ratunkowych nie uległa zmianie; wprawdzie „obsada” jest mniejsza, ale biorąc pod uwagę ograniczoną sprawność rannych i chorych, nie widzę powodów do oszczędzania.

Dolny bokorys przedstawia okręt w wersji szpitalnej; bez uzbrojenia i z odpowiednim malowaniem. Wprawdzie międzynarodowe przepisy mówią o kolorze białym, ale każdy, kto kiedyś żeglował wie, że kolor biały na wodzie (a szczególnie słonej) to tylko postulat!. Ja tu zastosowałem coś w odcieniu kości słoniowej; szczęściem raczej nie zaglądają tu kobiety, pewnie szybko i boleśnie bym się dowiedział, co myślą o mojej znajomości barw! Poza tym operowanie kolorem białym w MS Paint rodzi wielkie trudności techniczne.

Wrócę jeszcze do samej zasadności budowy transportowców wojska. Powie ktoś: przecież mamy już cztery! Tak, lecz ostatni pochodzi z roku 1923, a od tej pory nasze posiadłości zamorskie znaczne się rozszerzyły, a zakładana przeze mnie rotacyjna służba w koloniach wymusza przewóz ok. 20-30 tys. ludzi rocznie.  

W momencie ewentualnej konwersji na okręty szpitalne, jednostki przyjmą nowe nazwy: dr Mikulicz-Radecki i dr Rydygier.

Giewont, Poland Troopship/hospital ship laid down 1936

Displacement:

            8 871 t light; 9 131 t standard; 11 805 t normal; 13 944 t full load

Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)

            (499,65 ft / 492,13 ft) x 65,62 ft x (21,33 / 24,50 ft)

            (152,29 m / 150,00 m) x 20,00 m  x (6,50 / 7,47 m)

Armament:

      4 - 4,13" / 105 mm 50,0 cal guns - 33,29lbs / 15,10kg shells, 150 per gun

              Dual purpose guns in deck and hoist mounts, 1920 Model

              2 x Twin mounts on centreline ends, evenly spread

      8 - 1,57" / 40,0 mm 60,0 cal guns - 2,05lbs / 0,93kg shells, 900 per gun

              Anti-air guns in deck mounts, 1933 Model

              2 x Quad mounts on centreline ends, evenly spread 2 raised mounts

      8 - 0,98" / 25,0 mm 60,0 cal guns - 0,55lbs / 0,25kg shells, 2 000 per gun

              Anti-air guns in deck mounts, 1933 Model

              4 x Twin mounts on sides, evenly spread 4 raised mounts

      Weight of broadside 152 lbs / 69 kg

Armour:

   - Gun armour:         Face (max)     Other gunhouse (avg)            Barbette/hoist (max)

            Main:         -                      -                            0,98" / 25 mm

Machinery:

            Diesel Internal combustion motors,

            Geared drive, 2 shafts, 34 443 shp / 25 695 Kw = 24,00 kts

            Range 17 250nm at 16,00 kts

            Bunker at max displacement = 4 813 tons

Complement:

            283 - 368

Cost:

            £1,223 million / $4,891 million

Distribution of weights at normal displacement:

            Armament: 45 tons, 0,4%

               - Guns: 45 tons, 0,4%

            Armour: 1 tons, 0,0%

               - Armament: 1 tons, 0,0%

            Machinery: 966 tons, 8,2%

            Hull, fittings & equipment: 3 269 tons, 27,7%

            Fuel, ammunition & stores: 2 934 tons, 24,9%

            Miscellaneous weights: 4 590 tons, 38,9%

               - Hull below water: 2 610 tons

               - Hull above water: 1 710 tons

               - On freeboard deck: 270 tons

Overall survivability and seakeeping ability:

            Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):

              23 378 lbs / 10 604 Kg = 661,9 x 4,1 " / 105 mm shells or 2,7 torpedoes

            Stability (Unstable if below 1.00): 1,41

            Metacentric height 4,9 ft / 1,5 m

            Roll period: 12,5 seconds

            Steadiness      - As gun platform (Average = 50 %): 100 %

                                   - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,03

            Seaboat quality  (Average = 1.00): 2,00

Hull form characteristics:

            Hull has raised forecastle, raised quarterdeck ,

              a normal bow and a round stern

            Block coefficient (normal/deep): 0,600 / 0,617

            Length to Beam Ratio: 7,50 : 1

            'Natural speed' for length: 22,18 kts

            Power going to wave formation at top speed: 53 %

            Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50

            Bow angle (Positive = bow angles forward): 7,20 degrees

            Stern overhang: 4,00 ft / 1,22 m

            Freeboard (% = length of deck as a percentage of waterline length):

                                               Fore end,        Aft end

               - Forecastle:            15,00%,  27,89 ft / 8,50 m,  26,57 ft / 8,10 m

               - Forward deck:       37,50%,  22,64 ft / 6,90 m,  22,64 ft / 6,90 m

               - Aft deck:    37,50%,  22,64 ft / 6,90 m,  22,64 ft / 6,90 m

               - Quarter deck:        10,00%,  26,57 ft / 8,10 m,  26,57 ft / 8,10 m

               - Average freeboard:                      23,70 ft / 7,22 m

Ship space, strength and comments:

            Space - Hull below water (magazines/engines, low = better): 68,6%

                        - Above water (accommodation/working, high = better): 179,9%

            Waterplane Area: 23 618 Square feet or 2 194 Square metres

            Displacement factor (Displacement / loading): 176%

            Structure weight / hull surface area: 86 lbs/sq ft or 418 Kg/sq metre

            Hull strength (Relative):

                        - Cross-sectional: 0,92

                        - Longitudinal: 2,16

                        - Overall: 1,00

            Excellent machinery, storage, compartmentation space

            Excellent accommodation and workspace room

            Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform

            Excellent seaboat, comfortable, can fire her guns in the heaviest weather

Giewont (1936)

Trzy Korony (1937)