Przykładowy budżet naszej MW (1937)
Ponieważ często powołuję się na ograniczenia
i inne kwestie budżetowe, a Wy nie macie możliwości wglądu w tę dziedzinę
działalności Marynarki, pozwoliłem sobie przedstawić jako przykład, syntetyczne
ujęcie budżetu MW na rok 1937. Profesjonalnych ekonomistów z góry proszę o
wyrozumiałość; prezentowany budżet ma formę mocno uproszczoną (żeby nie
powiedzieć naiwną), ale – moim zdaniem – wystarczającą do celu, któremu służy.
Kilka wyjaśnień. Wszędzie tam, gdzie użyte
jest słowo „pozostałe”, dotyczy ono kosztów związanych z zapleczem lądowym,
artylerią nadbrzeżną itp. zagadnieniami. Koszty osobowe dotyczą całego
personelu MW, łącznie z personelem lotniczym, piechoty morskiej i lądowym.
Hasło „eksploatacja” dotyczy dostaw (za wyjątkiem nowych okrętów oraz paliw i
smarów) zapewniających funkcjonowanie MW, mam tu na myśli żywność, słodką wodę,
uzbrojenie i amunicję, części zamienne, sprzęt kwatermistrzowski itp., a także
opłat portowych, kanałowych, holowniczych, dzierżawnych (bazy zamorskie) itd.
Koszty szkolenia obejmują funkcjonowanie wszelkiego typu szkół MW (podoficerskie,
oficerskie, Akademia MW), szkolenia unitarnego i aplikacyjnego, instytucji
projektowo-badawczo-rozwojowych, utrzymania poligonów morskich, lotniczych i
lądowych, okrętów-celów itp. Amortyzacja jest odpisem od wartości księgowej
majątku MW na poczet przyszłych inwestycji, np. budowy nowych okrętów. Dostawy
inne obejmują zamówienia na rzecz MW nieuwzględnione gdzie indziej (np. usługi
prawnicze, bankowe, marketingowe, poligraficzne itp. Pozycja inne obejmuje
wszystko niewymienione gdzie indziej, w tym rezerwę budżetową. Pozycja "remonty" obejmuje remonty okresowe, główne, poawaryjne oraz bieżącą konserwację.
|
Pozycja budżetowa
|
Symbol konta
|
Kwota [tys.zł]
|
% całości
|
|
Ogółem
|
|
7 288 742
|
100%
|
|
Koszty bezosobowe
|
B
|
4 518 980
|
62,0%
|
|
w tym:
|
|
|
|
|
eksploatacja okrętów
|
BEO
|
773 357
|
10,6%
|
|
eksploatacja pozostała
|
BEP
|
193 339
|
2,7%
|
|
amortyzacja okrętów
|
BAO
|
460 332
|
6,3%
|
|
amortyzacja pozostała
|
BAP
|
92 066
|
1,3%
|
|
remonty okrętów
|
BRO
|
530 302
|
7,3%
|
|
remonty pozostałe
|
BRP
|
106 060
|
1,5%
|
|
budowa okrętów
|
BBO
|
915 929
|
12,6%
|
|
dostawa paliw i smarów
|
BDP
|
335 232
|
4,6%
|
|
dostawy inne
|
BDI
|
67 046
|
0,9%
|
|
szkolenie
|
BSZ
|
560 076
|
7,7%
|
|
lotnictwo morskie
|
BLM
|
350 350
|
4,8%
|
|
piechota morska
|
BPM
|
134 890
|
1,9%
|
|
Koszty osobowe (płace)
|
O
|
2 710 768
|
37,2%
|
|
Inne
|
I
|
58 995
|
0,8%
|
Czy wzorowałeś się na jakimś realnym budżecie? Skąd taki, a nie inny, udział w nim wyszczególnionych komponentów? Jednym słowem: osobliwe!
OdpowiedzUsuńŁK
Nie wiem czy czytujesz prasę militarną, tam jak kończy się lub zaczyna budżetówka naszej armii podają zazwyczaj budżet i rozdział na poszczególne partie.
UsuńŁK, na niczym się nie wzorowałem, to moje własne "dzieło"
UsuńHrotgar, lektura, którą mi polecasz może być ciekawa, lecz raczej nie przystająca do naszej "rzeczywistości" (mam na myśli realia blogowe).
Teraz ogólnie. Zdaję sobie sprawę z tego, że struktura przedstawionego budżetu może budzić zdziwienie i niedowierzanie. Proszę jednak wziąć pod uwagę następujące przesłanki.
1. Zupełnie inaczej wygląda budżet małej floty "na dorobku", gdzie koszty utrzymania istniejącego "taboru" są stosunkowo niewielkie, a koszty budowy nowych okrętów proporcjonalnie ogromne. W przypadku floty wielkiej (a taką chyba już mamy), a szczególnie zawodowej, lwią część budżetu pochłania utrzymanie tego, co już istnieje i funkcjonuje, a środki na inwestycje stanowią znacznie mniejszy procent budżetu. Przykładowo; dla floty II Rzeczpospolitej koszty budowy krążownika przekroczyłyby cały budżet roczny, a dla floty brytyjskiej z tego okresu stanowiłyby mało znaczącą pozycję w budżecie.
2. Budżet konstruuję w ten sposób:
- całościowo stanowi on pewien procent budżetu państwowego, oczywiście w tym przypadku wirtualnego, czyli takiego, którego ani potwierdzić, ani obalić nie sposób;
- jest on indeksowany rocznie wskaźnikiem 3%;
- zaczynam od wyliczenia kosztów utrzymania istniejących aktywów, to co pozostaje jest przeznaczane na inwestycje, czyli głównie budowę nowych okrętów;
- przychody pozabudżetowe (sprzedaż okrętów i uzbrojenia używanego oraz procent od sprzedaży nowych okrętów, są doliczane do budżetu bieżącego.
Dla porównania, wg moich obliczeń nasz budżet w roku 1937 stanowił ok. 39% budżetu Royal Navy z tego roku, co chyba dobrze odzwierciedla stosunek sił i możliwości.
Reasumując, można zarzucić mojemu budżetowi wiele, niemniej uważam za konieczne trzymanie się go, celem uniknięcia całkowitego woluntaryzmu.
JKS
No..., jestem pod wrażeniem! Mnie by się, po prostu, nie chciało i poprzestałbym na "całkowitym woluntaryźmie". :)
UsuńŁK
Myślę, że teraz już rozumiesz zależność pomiędzy tym co musimy utrzymywać, a tym co możemy budować i inaczej spojrzysz na moje plany sprzedaży pewnych okrętów.
UsuńGdybym nie musiał brać pod uwagę budżetu, to budowałbym takie okręty i w takiej ilości, że hej...
JKS
A zatem, jaki kolejny fajny okręt zmieści się w Twoim budżecie z 1938 r.? :)
UsuńŁK
No, nie wiem... coś tam rysuję, ale co z tego wyjdzie... chyba nic wielkiego :).
UsuńJKS
Tak z ciekawości - ile jest osób pod tymi "kosztami osobowymi"? I czy je należy rozumieć jako czyste płace, czy wraz z dodatkami / obciążeniami?
OdpowiedzUsuńH_Babbock
Personel pływający (z załogami rezerwowymi) to aktualnie 97 648 osób. Personel lądowy (w tym artyleria nadbrzeżna) szacuję na ok. 28 000 osób. Piechota morska to ok. 30 000 osób. Lotnictwo morskie to ok. 38 000 osób. Z tym, że - w przeciwieństwie do personelu pływającego - znaczną część pozostałych składników Marynarki stanowią poborowi, a więc koszty osobowe dla nich są odpowiednio znacznie niższe.
UsuńWydatki obejmują płace podstawowe oraz tzw. dodatki "morskie" i "lotne"
JKS
Wydaje mi się, że relacje USD / złoty są miej więcej takie jak w realu w kocu lat 30-tych. Czyli złotówka JKS = złotówka IIRP.
UsuńDzieląc Koszty osobowe przez całość personelu wychodzi średnio 13’998 złotych rocznie, czyli 1167 miesięcznie. Jeśli by jeszcze wyjąć poborowych to średnia jeszcze rośnie.
Wynagrodzenie miesięczne wówczas w Polsce w wysokości ponad 1000 zł to było bardzo dużo. Z relacji rodzinnych słyszałem, że marne pensje to były poniżej 200zł, dobra pensja jaka miał profesor liceum wynosiła kilkaset (chyba między 300 a 400), wyższy oficer (pułkownik) 1200, minister w rządzie chyba 2500.
Dlatego Twoje wynagrodzenia wydają się „troszkę” za wysokie. Realistyczne średnia dla personelu marynarki wydawały by mi się racjonalna rzędu powiedzmy 300.
H_Babbock
Realny kurs dolara do złotego w latach 1936-39 wynosił 5,31, u mnie jest podobny: 5,75.
UsuńKoszty osobowe, prócz płac dla personelu zawodowego, obejmują również utrzymanie poborowych. Na same płace zawodowych przeznacza się ok. 80%, więc policzmy:
2 710 768 000 zł * 0,8 / 97 648 os / 12 m-cy = 1 851 zł/os/m-c = 322 $/os/m-c brutto. po potrąceniu podatku (21%) i składki ubezpieczeniowej (7%) pozostaje 1 333 zł/os/m-c = 232 $/os/m-c.
Wydaje się to dużo, ale pamiętajmy, że:
- jest to wysoko kwalifikowany personel, pełniący trudną, odpowiedzialną i niebezpieczną służbę,
- wartość nabywcza "mojej" złotówki (a także i dolara) może się różnić od tej realnej, np. żywność jest w "mojej" Polsce znacznie droższa niż w realu (jak to w wysoko rozwiniętych krajach przemysłowych bywa),
- nie mamy państwa opiekuńczego; jeśli ktoś chce sobie zapewnić dostatnią starość lub kalectwo, to prócz "ustawowych" 7% musi odkładać dodatkowe środki,
- również nauka (prócz szkół elementarnych) jest odpłatna, podobnie opieka lekarska, wypoczynek itd.,
- do tego dochodzą inne wydatki: na umundurowanie, kasyno, prenumeraty, święta "pułkowe" itp.
Tak więc, zarobki te realnie nie są wcale takie horrendalnie wysokie; ja trochę arbitralnie przyjąłem, że średnie pobory w naszym kraju to 1 200 zł brutto (864 netto); robotnicy przemysłowi 500 - 1 000 zł, urzędnicy niższego szczebla 800 - 1 500 zł, nauczyciele szkół elementarnych i średnich 1 500 - 3 000 zł, kadra inżynieryjna, medyczna, prawnicza i ekonomiczna 2 000 - 5 000 zł, kadra zarządcza 5 000 - 10 000 zł, minister 12 000 zł, premier 15 000 zł, wszystkie kwoty brutto. Dla porównania zarobki brutto personelu zawodowego floty: marynarz 960 zł, mat 1 200 zł, bosman 1 680 zł, ppor. 2 800 zł, kpt. 3 760 zł, kmdr 5 440 zł, admirał 8 320 zł.
JKS