Podwodny stawiacz min typu Waleń 1941-1942 (3 szt.)
Ponieważ
nasze najstarsze podwodne stawiacze min typu Orka (SSM-2 1923) niebawem będą wycofane ze służby, wystąpiła
konieczność zastąpienia ich nowszymi okrętami tej podklasy.
Walenie są
największymi podwodnymi stawiaczami min w naszej flocie. Prócz 12 torped (6 w
wyrzutniach + 6 zapasowych) zabierają na pokład 56 min kontaktowych lub 40
dennych min niekontaktowych. Te ostatnie mogą mieć zapalnik magnetyczny,
akustyczny lub kombinowany.
Ogólnie jednostki te posiadają
dobre, choć nie rewelacyjne parametry nawigacyjne (prędkości, zasięgi i
głębokości zanurzenia); parametry te ulegają poprawie po pozbyciu się min.
Z uwagi na znaczną średnicę kadłuba
sztywnego, można było wyraźnie obniżyć kiosk, który jest zmodyfikowaną wersją
stosowanych wcześniej na dużych OP.
Waleń, jako
pierwszy nasz okręt podwodny został wyposażony w radar (podnoszony i opuszczany
podobnie do peryskopów), służy on do kontroli powierzchni wody w promieniu
15-20 Mm. Jest to niedoskonałe jeszcze urządzenie, o małej dokładności wskazań
i niewielkim zasięgu, ale lepsze takie, niż żadne.
Typowy scenariusz operacyjny tych
okrętów sprowadza się do wyjścia najkrótszą drogą na pozycję minowania,
postawienia min i polowania na żeglugę wroga w czasie powrotu, który już nie
musi odbywać się najkrótszą drogą.
Zgodnie z wcześniejszą obietnicą,
przedstawiam skrócony algorytm projektowania:
- przyjęcie długości okrętu, średnicy
kadłuba sztywnego i współczynnika pełnotliwości;
- wyznaczenie szerokości na linii
wodnej (długość małej cięciwy przekroju kadłuba sztywnego równej szerokości
wodnicy na śródokręciu);
- określenie zanurzenia, tutaj 0,75 średnicy kadłuba sztywnego;
- wyznaczenie wysokości wolnej
burty na śródokręciu (0,25 średnicy kadłuba sztywnego +
wysokość kadłuba lekkiego ponad kadłubem sztywnym);
- kontrola stateczności (min. 1,0);
- obliczenie głębokości zanurzenia:
operacyjnej - „composite strength” * 30, bezpieczeństwa -„composite strength” *
48 i niszczącej „composite strength” * 75;
- wyliczenie objętości niezalewanej
w zanurzeniu części nadwodnej i zdefiniowanie jej jako „void weights”;
- zsumowanie wyporności nawodnej i „void
weights” celem uzyskania wyporności podwodnej;
- obliczenie mocy silników
elektrycznych wg wzoru Pel = Tnpodw * Vpodw /
9,7.
Link do obrazka: http://www.imagebam.com/image/d4f487532832761
Waleń, Poland Submarine
minelayer laid down 1941
Displacement:
1 226 t light; 1 257 t
standard; 1 380(1 783) t normal; 1 479 t full load
Dimensions:
Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)
(252,29 ft / 249,34 ft) x 26,25 ft x
(19,69 / 20,55 ft)
(76,90 m / 76,00 m) x 8,00 m x (6,00 / 6,26 m)
Armament:
1 - 4,13" / 105 mm 45,0 cal gun -
35,63lbs / 16,16kg shells, 120 per gun
Dual purpose gun in deck mount, 1941 Model
1 x Single mount on centreline, forward deck forward
1 - 1,57" / 40,0 mm 60,0 cal gun -
2,05lbs / 0,93kg shells, 600 per gun
Anti-air gun in deck mount, 1933 Model
1 x Single mount on centreline, aft deck forward
2 - 0,98" / 25,0 mm 60,0 cal guns -
0,55lbs / 0,25kg shells, 1 200 per gun
Anti-air guns in deck mount, 1933 Model
1 x Twin mount on centreline, forward deck aft
1 raised mount
Weight of broadside 39 lbs / 18 kg
Main Torpedoes
6 - 21,0" / 533 mm, 24,05 ft / 7,33
m torpedoes - 1,624 t each, 9,745 t total
submerged bow tubes + 6 reloads
Mines
2 - 1 212,54 lbs / 550,00 kg mines +
56 reloads - 31,396 t total
in above water - stern tubes
Machinery:
Diesel Internal combustion engines
plus batteries,
Geared drive, 2 shafts, 3 579(1 654)
shp / 2 670(1 234) Kw = 18,00(9,00) kts
Range 10 000(95)nm at 9,00(5,00)
kts
Bunker at max displacement = 221
tons
Complement:
66
Cost:
£0,720 million / $2,880 million
Distribution
of weights at normal displacement:
Armament: 67 tons, 4,8%
- Guns: 8 tons, 0,6%
- Weapons: 59 tons, 4,3%
Machinery: 95 tons, 6,9%
Hull, fittings & equipment: 611
tons, 44,3%
Fuel, ammunition & stores: 154
tons, 11,2%
Miscellaneous weights: 454 tons,
32,9%
- Hull below water: 51 tons
- Hull void weights: 403 tons
Overall
survivability and seakeeping ability:
Survivability (Non-critical
penetrating hits needed to sink ship):
3 790 lbs / 1 719 Kg = 23,4 x 4,1 " / 105 mm shells or 0,3
torpedoes
Stability (Unstable if below 1.00):
1,36
Metacentric height 1,2 ft / 0,4 m
Roll period: 10,2 seconds
Steadiness - As gun platform (Average = 50 %): 67 %
- Recoil
effect (Restricted arc if above 1.00): 0,04
Seaboat quality (Average = 1.00): 1,35
Hull
form characteristics:
Hull has low quarterdeck ,
a normal bow and a round stern
Block coefficient (normal/deep):
0,375 / 0,385
Length to Beam Ratio: 9,50 : 1
'Natural speed' for length: 15,79
kts
Power going to wave formation at top
speed: 42 %
Trim (Max stability = 0, Max
steadiness = 100): 50
Bow angle (Positive = bow angles
forward): 15,70 degrees
Stern overhang: 0,00 ft / 0,00 m
Freeboard (% = length of deck as a
percentage of waterline length):
Fore
end, Aft end
- Forecastle: 25,00%, 10,50 ft / 3,20 m, 8,20 ft / 2,50 m
- Forward deck: 25,00%, 8,20 ft / 2,50 m, 8,20 ft / 2,50 m
- Aft deck: 30,00%, 8,20 ft / 2,50 m, 8,20 ft / 2,50 m
- Quarter deck: 20,00%, 6,56 ft / 2,00 m, 2,62 ft / 0,80 m
- Average freeboard: 7,71
ft / 2,35 m
Ship tends to be wet forward
Ship
space, strength and comments:
Space - Hull below water (magazines/engines, low = better): 35,5%
- Above water
(accommodation/working, high = better): 54,8%
Waterplane Area: 3 963 Square
feet or 368 Square metres
Displacement factor (Displacement /
loading): 208%
Structure weight / hull surface
area: 74 lbs/sq ft or 362 Kg/sq metre
Hull strength (Relative):
- Cross-sectional: 1,58
- Longitudinal: 4,58
- Overall: 1,76
Excellent machinery, storage,
compartmentation space
Cramped accommodation and workspace
room
Good seaboat, rides out heavy
weather easily
Operational
diving depth - 87 m
Emergency
diving depth - 140 m
Crush
depth - 218 m
Sensors:
1
x SP-2
1
x RN-1
1
x RWN-M-1
Waleń
(1941)
Dogling
(1941)
Pływacz
(1942)
Artyleria i pozostałe uzbrojenie są skonfigurowane realistycznie. Osobiście ograniczyłbym uzbrojenie torpedowe do 4 aparatów (tym bardziej, że są zgrupowane wyłącznie na dziobie), zwiększając do maksimum ilość zabieranych min. Głębokość zanurzenia operacyjnego i zasięg pływania podwodnego nie są porażające (ograniczyłbym do 15 w. prędkość maksymalną na rzecz poprawienia tych parametrów). W sumie powstał okręt prawie uniwersalny (minowo-torpedowy), zdolny do wypełniania wszystkich zadań stawianych klasycznym okrętom torpedowym.
OdpowiedzUsuńŁK
Nie chciałem zbytnio osłabiać roli "myśliwskiej" tego okrętu; po postawieniu min nie może się przecież nudzić. Ponadto chciałem uzyskać to, o czym napisałeś w ostatnim zdaniu.
UsuńJak wspomniałem w opisie, po pozbyciu się min większość parametrów się poprawia, nie jest więc tak źle.
JKS
Czy rozważałeś również duże i wysoko wyspecjalizowane okręty podwodne? Mam na myśli:
Usuń1) szybki (np. 23/9 w.) okręt do zwalczania ciężkich jednostek nieprzyjaciela, uzbrojony w torpedy 24",
2) stawiacz min, zdolny do postawienia jednorazowo ofensywnej zagrody minowej nawet ze 120 min, z symbolicznym uzbrojeniem torpedowym (2 wyrzutnie) i bardzo umiarkowaną prędkością (np. 12/9 w.), ale ogromnym zasięgiem operacyjnym.
ŁK
Ad 1. Tak szybkiego i ciężko uzbrojonego OP na razie nie planuję.
UsuńAd 2. Tak mocno wyspecjalizowanego stawiacza min również.
JKS
A gdzie prędkość podwodna?
OdpowiedzUsuńPrzepraszam, już uzupełniam.
UsuńJKS
Faktycznie, chyba brak danych. Myślę, że będzie to 9 w.
OdpowiedzUsuńŁK
Dobrze myślisz!
UsuńJKS
Min to jest chyba 58 (2+56 według raportu), a nie jak piszesz w komentarzu 56.
OdpowiedzUsuńH_Babbock
Tak to wynika z raportu, ale jeśli nie poda się ilości min "reloads" to program liczy tylko masę samej wyrzutni, stąd konieczność definiowania całej ilości min jako "reloads"
UsuńJKS
To jak jest z torpedami? Bo według powyższej interpretacji raport w zakresie torped mówi, że na pokładzie łącznie jest 6 torped (6x1,6t=9,6t). A przecież rozumiem, że jest 12 topred - 6 w wyrzutniach i 6 zapasowych.
UsuńH_Babbock
Masa wszystkich torped oraz wszystkich min wraz z wyrzutniami jest uwzględniona w "weapons", a masę wyrzutni torpedowych program wlicza do konstrukcji okrętu.
UsuńW tym elemencie projektu program trochę się gubi i trzeba go "ręcznie" korygować.
JKS
Nie wiem, czy Cię dobrze zrozumiałem. Czy Ty przyjmujesz, że program sprinsharp:
Usuń1. dla artylerii uwzględnia masę całości stanowiska (wieży lub osłony pancernej z działem, itp.), a liczbę (a w konsekwencji i ciężar) pocisków trzeba oddzielnie podać;
2. analogicznie jest dla min, czy broni pop – program uwzględni liczbę i rodzaj stanowisk, ale liczbę bomb/min/pocisków należy poddać oddzielnie;
3. dla wyrzutni torped jest odmiennie: jeśli podamy liczbę wyrzutni program uwzględni już masę po jednej torpedzie na stanowisko (np. 4wt stanowisko obrotowe – to program uwzględni masę czterech torped). Jeśli chcemy uwzględniać torpedy zapasowe, to należy oddzielnie je podać, a łączna liczba torped to będzie te podane (reload) plus liczba torped w wyrzutniach
H_Babbock
Program traktuje te sprawy odmiennie:
UsuńAd 1. Dokładnie tak.
Ad 2. Program przyjmuje po jednej minie i bg na wyrzutnię. Traktując to jako masę samej wyrzutni, całkowitą ilość min i bg definiuję w dziale "weapons", osobno te na pokładzie, pod pokładem pow. linii wodnej i pod pokładem pon. linii wodnej.
Ad 3. Program przyjmuje po jednej torpedzie na wyrzutnię, ewentualne zapasowe (OP) trzeba zdefiniować oddzielnie (w dziale "weapons").
Ogólnie w zakresie broni podwodnej, program trochę się gubi, staram się to rozwiązywać "ręcznie", mając na względzie realia.
JKS
Ad 2. Ups...To jednak
Usuń" Mines
2 - 1 212,54 lbs / 550,00 kg mines + 56 reloads - 31,396 t total
in above water - stern tubes"
Należy traktować jako "2 miny na wyrzutniach" plus 56 min zapasowych, czyli łącznie 58.
H_Babbock
Ad 2. Jak już pisałem, masę dwu min (po jednej na wyrzutnię) traktuję jako masę samych wyrzutni; stąd "reloads" to całkowita ilość min (w wyrzutniach i w zapasie).
UsuńJKS
Próbowałem sobie przypomnieć, ale nie znalazłem przykładu. Czy Koledzy znają przykład istotnego sukcesu akcji minowej op w czasie DWS?
OdpowiedzUsuńBo mi się wydaje, że nie było. Czyli, że mimo teoretycznych zalet podwodnych minowców, okazałyby się one w czasie tej wojny bezużyteczne.
H_Babbock
Nie szukając daleko, na minach postawionych w 1939 przez polskie OP zatonął niemiecki trałowiec "M-85"
UsuńJKS
Chodziło mi o "istotny" sukces. Z całym szacunkiem, ale strata trałowca to pikuś.
UsuńH_Babbock
W stosunku do zaangażowanych środków (łącznie ok. 30-50 min - brak jednoznacznych danych) to i tak nieźle. "M-85" zatonął przypuszczalnie na minie "Rysia" (nie potwierdzone), ponadto, prawdopodobnie na jednej z tych min zatonął również pomocniczy trałowiec (zmobilizowany statek rybacki) "Pil-55"
UsuńJKS
Na minach stawianych przez U-Booty typu II w początkowym okresie wojny weszło kilka okrętów, oprócz dozorowców (tych takich większych) i niszczycieli, na miny weszły Pancerniki i krążowniki nie były jednak to nigdy poważne uszkodzenia.. przy czym warto dodać iż Niemców częściej interesował tonaż handlowy niż okrętów wojennych (ktoś te zapasy zużyć musiał).
UsuńZ drugiej strony Brytyjczycy dość szybko starali się rozminowywać swoje podwórko, by nie ograniczać pola manewru swoich okrętów i statków...
Kpt.G
Czy Koledze chodzi o typ UB II z pierwszej wojny światowej? Bo moje pytanie dotyczyło drugiej wojny światowej.
UsuńH_Babbock
U-Booty Typu IIA-D z II Wojny Światowej, część stawiała miny (~10 min morskich + 1 torpeda), w początkowym okresie wojny.
UsuńKpt.G
Nie kwestionuje wiedzy Kolegi, ale czy można prosić o konkretne przypadki uszkodzenia na minach (postawionych przez okręty podwodne) dużych okrętów Brytyjskich w na początku DWS? Bo „z pamięci” to wydaje mi się, że chodziło wyłącznie o miny zrzucone z samolotów.
UsuńH_Babbock
Ścisłe określenie przypadków zatopienia na skutek wejścia na miny postawione przez okręty podwodne jest z wielu przyczyn niemożliwe, stąd praktyczny brak danych na ten temat w literaturze. Szacuje się, że pośród ogólnej liczby 145 OP (wszystkich państw walczących) zatopionych tylko na Bałtyku w czasie IIWS, ok. 46% poderwało się na minach, z czego nieokreślona (może ok. 10%?) ilość na minach postawionych przez podwodne stawiacze min. W przypadku OP ustalenie przyczyny straty okrętu jest wyjątkowo trudne (brak świadków), niemniej pewną część przypadków określonych jako "przyczyna nieznana" należy złożyć na karb działalności podwodnych stawiaczy min.
UsuńJKS
145 op zatopionych na Bałtyku! Kompletnie mnie zaskoczyła ta liczba. Na pytanie ile U-boot’ów na otwartym Bałtyku zatopili Sowieci w casie DWS, przyznaje, że strzeliłbym „conajwyżej kilkanaście”.
UsuńTak z ciekawości moje pytanie. Dużo niemieckich op zostało samozatopionych (lub zniszczonych przez Alianckie samoloty), w portach, w czasie odwrotu 1944/45. Podobnie sporo (?) sowieckich op zostało utraconych w odwrocie 1941.
Stąd pytanie czy powyższe dane pozwalają ustalić liczby niemieckich op utraconych w „normalnych” działaniach na Bałtyku w czasie DWS? (Straty sowieckich mogą być nieproporcjonalnie duże z powodu skrajnie niekorzystnych warunków działań w okresie blokady jedynej ich bazy – Kronsztadu.)
H_Babbock
Spośród tych 145, ok. 80 to OP sowieckie, utracone najczęściej podczas prób złamania blokady Zatoki Fińskiej, oraz na skutek bombardowania i ostrzału baz w Leningradzie i Kronsztadzie. Wbrew sowieckiej - pokutującej czasami jeszcze do dziś propagandzie - prowadzona przez państwa "Osi" (Niemcy i Finlandia) blokada Zatoki Fińskiej okazała się dość skuteczna; tylko co trzeci sowiecki OP przez tę blokadę się przedzierał, a tylko co piąty z akcji wracał. Podobno (tylko podobno) dwa z nich poderwały się na jeszcze nie wytrałowanych przez Niemców minach postawionych przez polskie OP w roku 1939. Ogólnie była to istna hekatomba, która prócz aspektów propagandowych ("Flota Bałtycka żyje i działa") nie miała większego operacyjnego znaczenia.
UsuńNastępna pozycja, to ok. 55-60 niemieckich OP zatopionych głównie w wyniku działań lotnictwa alianckiego oraz wypadków w czasie szkolenia. Reszta to OP fińskie oraz "różne inne, nie wyjaśnione straty"
Ponieważ w czasie IIWS na Bałtyku wielkie okręty raczej nie operowały, nie istnieją statystyki ich dotyczące. Ponadto, używane powszechnie na tym akwenie małe jednostki, często miały tak niewielkie zanurzenie, że miny stawiane zazwyczaj na głębokości ≥ 3 m im nie zagrażały.
JKS