Komunikat wojenny nr 15/1943 cz.II – listopad 1943

Komunikat wojenny nr 15/1943 cz.II – listopad 1943

Przebieg działań.

5.Flota zmontowała silny zespół pod nazwą U.5.1 w składzie:

- 3.Eskadra pancerników ( 2 typu Kazimierz Jagiellończyk BB-8 1938);

- 4.Eskadra lotniskowców (2 typu Hetman Czarniecki CV-6 1940);

- lotniskowiec Hetman Radziwiłł-Piorun (CV-4 1935);

- 8.Eskadra krążowników (1 typu Lwów CA-12 1931 i 2 typu Płock CL-22 1929);

- 5.Eskadra krążowników plot (3 typu Skarżysko CLA-8 1940);

- 6.Flotylla niszczycieli (6 typu Wulkan DD-82 1939 i 4 typu Autan DD-100 1941);

- 4.Flotylla niszczycieli (8 typu Samum DD-54 1932).

Na pokładach lotniskowców znajdowało się łącznie 83 myśliwce, 83 bombowce nurkujące i 32 samoloty torpedowo-bombowe, ogółem 198 maszyn.

Pierwszym zadaniem tego zespołu był, zaplanowany we współdziałaniu  z zespołem U.4.2 (patrz cz.I komunikatu), nalot na największą bazę lotniczą japońskiej MW Kanoya (nad Zatoką Kagoshima na południu Kiusiu). Baza ta posiadała trzy pasy startowe z bogatą – jak na japońskie standardy – infrastrukturą oraz duży ośrodek szkolno-treningowy. Wg doniesień naszego wywiadu w bazie stacjonowało ok. 100-120 samolotów bojowych i kilkadziesiąt szkolnych, transportowych, łącznikowych itp.). Plan przewidywał atak w dwu falach, w odstępie 40 minut; w pierwszej miały brać udział samoloty zespołu U.4.2, a w drugiej U.5.1. Przed świtem zespoły zajęły pozycje wyjściowe; U.4.2 ok. 80  Mm na północny-zachód, a U.5.1 ok. 100 Mm na wschód od wyspy Amami. W pierwszej fali do ataku wyruszyło 59 myśliwców, 49 bombowców nurkujących i 18 uzbrojonych w bomby samolotów torpedowo-bombowych. Japońskie służby „wczesnego ostrzegania” (naziemne posterunki obserwacyjno-nasłuchowe i lotnictwo rozpoznawcze) spisały się nieźle i przeciwko polskiej formacji wystartowały z Kanoyi wszystkie myśliwce w liczbie 36 oraz dodatkowo 12 z bazy Kagoshima. Te ostatnie przybyły w rejon Kanoyi już pod koniec pierwszej fali nalotu i nie zdążyły wziąć większego udziału w tej fazie walk powietrznych. Przeważająca liczebnie oraz górująca jakością sprzętu i wyszkolenia osłona myśliwska naszej formacji, nie dopuściła japońskich maszyn do własnych bombowców; zestrzelonych zostało 27 samolotów wroga przy startach własnych 8 aparatów. Pozbawione zagrożenia ze strony nieprzyjacielskich myśliwców bombowce nurkujące, skupiły się na atakowaniu japońskiej artylerii plot oraz rozlokowanych w rejonie bazy samolotów. Szacuje się, że zniszczono połowę stanowisk artylerii oraz  25 samolotów. Po bombowcach nurkujących do akcji weszły nasze samoloty torpedowo-bombowe, obrzucając ćwierćtonowymi bombami pasy startowe. Na skutek ognia artylerii plot stracono 2 bombowce i jeden samolot torpedowo-bombowy. Kiedy ocalałe japońskie myśliwce – którym kończyło się już paliwo – szukały miejsca do lądowania, a w bazie Kanoya przystąpiono do usuwania skutków ataku, nad cel nadleciały samoloty drugiej fali nalotu. Formacja ta składała się z 21 myśliwców, 62 bombowców nurkujących i 31 samolotów torpedowo-bombowych, uzbrojonych w bomby. Myśliwce nie miały tu wiele do roboty, ponieważ przeciwstawić się im mogła jedynie część japońskich myśliwców z bazy Kagoshima; zestrzelono 7 z nich przy stracie 1 własnej maszyny. Ciężko doświadczona w poprzednim nalocie japońska artyleria plot, również nie mogła stawić zbyt skutecznego oporu. Nasze bombowce nurkujące i torpedowe metodycznie „zrąbały” ocalałe stanowiska plot, stacjonujące na ziemi samoloty (36 maszyn zniszczonych), pasy startowe, drogi kołowania i place postojowe, hangary, magazyny, koszary i inne budynki, bocznicę kolejową, a na koniec zapaliły magazyny paliwa lotniczego, które po chwili wyleciały w powietrze w spektakularnej eksplozji. Szczęśliwie dla Japończyków ocalały magazyny amunicji. Dotkliwe były japońskie straty w ludziach; wyniosły one ok. 310 zabitych wśród personelu latającego, technicznego i pomocniczego, w tym 90 kursantów i instruktorów szkoły pilotażu. Baza Kanoya została praktycznie wyłączona z użytku na wiele tygodni. Straty naszych bombowców ograniczyły się do 3 samolotów, z czego 2 padły ofiarą eksplozji magazynów paliwa.

Powracając do bazy Truk, zespół U.5.1 atakował lotnictwem port na wyspie Chichi-jima (grupa wysp Ogasawara) oraz lotnisko na Iwo-jima. Zniszczono 7 samolotów, 1 torpedowiec i 1 statek bez strat własnych.

Na skutek błędnej oceny warunków meteo, zespół U.5.1 wszedł w drogę silnemu tajfunowi. Błąd częściowo usprawiedliwić można tym, że sezon na cyklony był już na ukończeniu i prawdopodobieństwo spotkania z tym zjawiskiem niewielkie. Na szczęście prawidłowo zinterpretowano obrazy radarowe i dzięki temu udało się ominąć samo oko wirującego potwora. Nie uniknięto jednak strat; przewrócony na burtę zatonął niszczyciel Austral (typ Samum DD-54 1932), pozostałe okręty odniosły liczne, lecz niegroźne uszkodzenia, stracono 24 samoloty i 181 marynarzy.

Dzięki nadesłanym posiłkom udało się Japończykom zatrzymać polsko-chińską ofensywę na obszarze Mongolii Wewnętrznej. Front ustabilizował się wzdłuż linii Haludao – Czaojang – Czifeng – Szilin Gol – na północ do granicy z Mongolią.

Wojna podwodna przyniosła w ostatnim miesiącu następujące wyniki:

- zatopionych statków japońskich 3,

- zatopionych japońskich OP 1,

- zatopionych chińskich OP 1,

- zatopionych chińskich statków 2

- zatopionych polskich statków 1.

Bilans strat.

Po stronie polskiej:

- zatopionych: 2 lotniskowce, 1 ciężki krążownik, 2 lekkie krążowniki, 1 kanonierka, 1 kanonierka rzeczno-morska, 4 niszczyciele, 1 niszczyciel eskortowy, 5 okrętów podwodnych, 1 podwodny stawiacz min, 1 eskortowiec, 1 patrolowiec, 4 kutry patrolowe, 1 średni okręt desantowy, 5 małych okrętów desantowych, 12 kutrów desantowych, 3 holowniki, 8 statków;

- zestrzelonych lub zniszczonych na ziemi 829 samolotów;

- zabitych i wziętych do niewoli 15090 osób.

Po stronie chińskiej:

- zatopionych: 1 niszczyciel, 1 torpedowiec, 3 okręty podwodne, 2 ścigacze torpedowe, 1 duży okręt desantowy, 4 średnie okręty desantowe, 3 małe okręty desantowe, 8 kutrów desantowych, 25 statków;

- zestrzelonych lub zniszczonych na ziemi 548 samolotów;

- zabitych i wziętych do niewoli 133400 osób.

Po stronie japońskiej:

- zatopionych: 3 pancerniki, 2 krążowniki liniowe, 9 lotniskowców, 2 transportowce wodnosamolotów, 7 ciężkich krążowników, 4 lekkie krążowniki, 14 niszczycieli, 3 torpedowce, 11 okrętów podwodnych, 4 stawiacze min, 3 trałowce, 2 patrolowce, 2 dozorowce, 1 ścigacz torpedowy, 68 statków;

- zestrzelonych lub zniszczonych na ziemi 1816 samolotów;

- zabitych i wziętych do niewoli ok. 111600 osób.

Po stronie syjamskiej:

- zatopionych: 2 pancerniki obrony wybrzeża, 1 krążownik lekki, 1 kanonierka, 8 torpedowców, 2 okręty podwodne, 2 patrolowce, 4 trałowce, 1 ścigacz torpedowy, 1 holownik, 14 statków;

- zestrzelonych lub zniszczonych na ziemi 46 samolotów;

- zabitych i wziętych do niewoli ok. 2690 osób.