Nordycki lekki monitor typu Svalbard 1920-1922 (6 szt.)

Nordycki lekki monitor typu Svalbard  1920-1922 (6 szt.)

Koncepcja okrętu jest owocem współpracy kolegi Stonka i mojej skromnej osoby, ponieważ jednak kolega Stonk nie miał możliwości głębszego zaangażowania się na etapie projektu wykonawczego, całą krytykę proszę kierować pod moim adresem.

Wstępne założenia mówiły, że ma to być znacznie mniejsza, słabsza i tańsza wersja monitora typu Finland. Pierwotny układ uzbrojenia obejmował 1xIIx283, 4xIx105, 6xIx57 i 4xIIx8 mm. Jednakże już po rozpoczęciu budowy pierwszego okrętu typu (rok 1918), nordycka admiralicja zapragnęła uwzględnić doświadczenia kończącej się właśnie Wielkiej Wojny, chociaż sama Unia nie brała w niej udziału. Skutkowało to zmianami, głównie w układzie uzbrojenia, których chronologiczną listę wraz z uzasadnieniem przedstawiam poniżej:

-  ponieważ w trakcie Wielkiej Wojny wyporność torpedowców i kontrtorpedowców wzrosła circa 2-krotnie, zdecydowano o dodaniu jednego działa 105 mm, oraz rezygnacji z – za słabych już teraz –  dział 57 mm;

- z powyższego powodu oraz uznania wzrastającego znaczenia lotnictwa, nieskuteczne już – tak w roli plot, jak i „przeciwtorpedowcowej” - działa 57 mm zastąpiono 6 działami plot 75 mm (przystosowany do strzelania plot szwedzki model 75/49 K/50 M12);

- zauważono “lukę” pomiędzy możliwościami dział 75 mm i km-ów 8 mm, poszukiwano więc dostępnych działek 20-25 mm, wobec nieznalezienia takowych, zdecydowano zastąpić 2 działa 75 mm, zakupionymi we Włoszech 4 działkami 40 mm Vickers-Terni L/39 1914;

- w rezultacie, okręt został wyposażony w mocno zróżnicowany i może nawet mało spójny zestaw artylerii średniej i plot, uważam, że można to zaakceptować, uznając wczesne lata 20-te za „okres poszukiwań, prób i błędów”, z drugiej strony, usprawiedliwia mnie brak w rozpatrywanym okresie dział uniwersalnych oraz skutecznej małokalibrowej broni plot.

Dla zrekompensowania wzrostu masy uzbrojenia z 348 do 396 t, obniżono o 0,6 m wysokość wolnej burty, dodatkowo pozwoliło to na montaż uzbrojenia minowego i wzrost zasięgu o 200 Mm, przy zachowaniu bardzo dobrych właściwości morskich.

Nieskromnie uważam, że dość racjonalnie rozwiązany został problem opancerzenia okrętu. Wydaje się ono (szczególnie poziome) wyraźnie mocniejsze w porównaniu do typu Finland, mimo znacznie mniejszych rozmiarów Svalbarda. W raporcie jest podana uśredniona łączna grubość pokładów pancernych (81 mm), w rzeczywistości wynosi ona 90 mm nad witaliami (napęd, komory amunicyjne) i 50 mm nad pozostałymi chronionymi pomieszczeniami, jak to widać na przekroju kadłuba.

Wg moich szacunków, opancerzenie pionowe jest odporne na trafienia pociskami 210 mm (L/40) z dystansów ponad 3 700 m oraz pociskami 305 (L/40) mm z dystansów ponad 13 400 m (przy uderzeniu pomiędzy bąblem a dolnym pokładem pancernym). Uderzenie w bąbel powyżej linii wodnej będzie skuteczne z odległości poniżej 10 300 Główne opancerzenie poziome może być przebite przez pociski 305 mm dopiero z odległości 20 600 m, kiedy trafienie jest już mało prawdopodobne. Pociski 210 mm będą tu całkowicie nieskuteczne.

Zadania okrętów typu Svalbard są w zasadzie takie same, jak ich większych „braci” typu Finland. Dzięki mniejszym rozmiarom i zanurzeniu, mają większe możliwości operowania na wodach przybrzeżnych, pośród fiordów i szkierów. Prędkość oraz zasięg obu typów ujednolicono, celem ułatwienia wspólnych działań.

Svalbard, Nordic Union monitor laid down 1918, launched 1919, completed 1920

Displacement:

            5 715 t light; 5 996 t standard; 6 123 t normal; 6 224 t full load

Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)

            (329,43 ft / 328,08 ft) x 60,37 ft (Bulges 73,49 ft) x (13,78 / 14,01 ft)

            (100,41 m / 100,00 m) x 18,40 m (Bulges 22,40 m)  x (4,20 / 4,27 m)

Armament:

      2 - 11,14" / 283 mm 45,0 cal guns - 672,41lbs / 305,00kg shells, 150 per gun

              Breech loading guns in turret on barbette mount, 1912 Model

              1 x 2-gun mount on centreline, aft deck forward

                        1 raised mount aft

      5 - 4,13" / 105 mm 41,0 cal guns - 34,04lbs / 15,44kg shells, 300 per gun

              Quick firing guns in deck and hoist mounts, 1919 Model

              3 x Single mounts on centreline ends, majority aft

                        1 raised mount - superfiring

              2 x Single mounts on sides, aft deck forward

      4 - 2,95" / 75,0 mm 49,0 cal guns - 12,50lbs / 5,67kg shells, 500 per gun

              Anti-air guns in deck mounts, 1912/1919 Model

              4 x Single mounts on sides, aft evenly spread

                        4 raised mounts

      4 - 1,57" / 40,0 mm 39,0 cal guns - 1,86lbs / 0,84kg shells, 1 000 per gun

              Anti-air guns in deck mounts, 1914 Model

              4 x Twin mounts on sides, aft evenly spread

                        2 raised mounts

      8 - 0,31" / 8,0 mm 75,0 cal guns - 0,02lbs / 0,01kg shells, 3 000 per gun

              Machine guns in deck mounts, 1902 Model

              4 x Twin mounts on sides, aft evenly spread

                        4 double raised mounts

      Weight of broadside 1 510 lbs / 685 kg

      Mines

      1 - 1 075,86 lbs / 488,00 kg mine + 40 reloads - 19,692 t total

            in Above water - Stern racks/rails

Armour:

   - Belts:                     Width (max)    Length (avg)               Height (avg)

            Main:   5,91" / 150 mm           229,66 ft / 70,00 m     10,50 ft / 3,20 m

            Ends:   Unarmoured

            Upper: 5,91" / 150 mm           183,73 ft / 56,00 m     7,87 ft / 2,40 m

              Main Belt covers 108% of normal length

   - Torpedo Bulkhead - Additional damage containing bulkheads:

                        1,97" / 50 mm 229,66 ft / 70,00 m     19,36 ft / 5,90 m

            Beam between torpedo bulkheads 50,52 ft / 15,40 m

   - Hull Bulges:

                        1,97" / 50 mm 229,66 ft / 70,00 m     16,40 ft / 5,00 m

   - Gun armour:         Face (max)     Other gunhouse (avg)            Barbette/hoist (max)

            Main:   10,8" / 275 mm           5,91" / 150 mm                      10,8" / 275 mm

            2nd:           -                      -                            0,98" / 25 mm

   - Armoured deck - multiple decks:

            For and Aft decks: 3,19" / 81 mm (50-90 mm)

   - Conning towers: Forward 5,91" / 150 mm, Aft 5,91" / 150 mm

Machinery:

            Oil fired boilers, complex reciprocating steam engines,

            Direct drive, 2 shafts, 2 107 ihp / 1 572 Kw = 12,00 kts

            Range 2 200nm at 9,00 kts

            Bunker at max displacement = 228 tons

Complement:

            345 - 449

Cost:

            £0,865 million / $3,461 million

Distribution of weights at normal displacement:

            Armament: 392 tons, 6,4%

               - Guns: 367 tons, 6,0%

               - Weapons: 25 tons, 0,4%

            Armour: 2 846 tons, 46,5%

               - Belts: 1 030 tons, 16,8%

               - Torpedo bulkhead: 324 tons, 5,3%

               - Bulges: 274 tons, 4,5%

               - Armament: 370 tons, 6,0%

               - Armour Deck: 763 tons, 12,5%

               - Conning Towers: 85 tons, 1,4%

            Machinery: 124 tons, 2,0%

            Hull, fittings & equipment: 2 334 tons, 38,1%

            Fuel, ammunition & stores: 408 tons, 6,7%

            Miscellaneous weights: 20 tons, 0,3%

               - Hull above water: 10 tons

               - On freeboard deck: 10 tons

Overall survivability and seakeeping ability:

            Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):

              23 389 lbs / 10 609 Kg = 33,8 x 11,1 " / 283 mm shells or 3,6 torpedoes

            Stability (Unstable if below 1.00): 1,43

            Metacentric height 4,4 ft / 1,3 m

            Roll period: 14,8 seconds

            Steadiness      - As gun platform (Average = 50 %): 85 %

                                   - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,26

            Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,70

Hull form characteristics:

            Hull has a flush deck,

              a normal bow and a round stern

            Block coefficient (normal/deep): 0,645 / 0,645

            Length to Beam Ratio: 4,46 : 1

            'Natural speed' for length: 18,11 kts

            Power going to wave formation at top speed: 32 %

            Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50

            Bow angle (Positive = bow angles forward): 4,80 degrees

            Stern overhang: 0,00 ft / 0,00 m

            Freeboard (% = length of deck as a percentage of waterline length):

                                               Fore end,        Aft end

               - Forecastle:            18,00%,  16,08 ft / 4,90 m,  14,11 ft / 4,30 m

               - Forward deck:       14,00%,  14,11 ft / 4,30 m,  14,11 ft / 4,30 m

               - Aft deck:    56,00%,  14,11 ft / 4,30 m,  14,11 ft / 4,30 m

               - Quarter deck:        12,00%,  14,11 ft / 4,30 m,  14,11 ft / 4,30 m

               - Average freeboard:                      14,25 ft / 4,34 m

            Ship tends to be wet forward

Ship space, strength and comments:

            Space - Hull below water (magazines/engines, low = better): 37,3%

                        - Above water (accommodation/working, high = better): 117,6%

            Waterplane Area: 15 103 Square feet or 1 403 Square metres

            Displacement factor (Displacement / loading): 135%

            Structure weight / hull surface area: 119 lbs/sq ft or 579 Kg/sq metre

            Hull strength (Relative):

                        - Cross-sectional: 0,91

                        - Longitudinal: 2,37

                        - Overall: 1,00

            Excellent machinery, storage, compartmentation space

            Adequate accommodation and workspace room

            Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform

            Excellent seaboat, comfortable, can fire her guns in the heaviest weather

Svalbard (1920)

Estland (1920)

Letland (1921)

Aland (1921)

Færøerne (1922)

Lappland (1922)