Nordycki lekki krążownik typu Bergen 1937 (4 szt.)

Nordycki lekki krążownik typu Bergen 1937 (4 szt.)

Ponieważ lekkie krążowniki typu Helsingfors (post z 06.03.2019) mocno się już zestarzały, nordycka admiralicja zamówiła cztery nowe jednostki, mające co najmniej dorównywać odpowiednim okrętom potencjalnego przeciwnika. Konkretnie, nordyccy projektanci za punkt odniesienia przyjęli niemieckie krążowniki typów Königsberg, Leipzig i Nürnberg.

Poniżej, omówię poszczególne elementy projektu.

Kadłub.

W rzucie poziomym profil wrzeciona z wąską pawężą rufową. Przy sporym wydłużeniu (prawie 11:1), dość ”puszysta” część podwodna (współczynnik pełnotliwości 0,4986). Uskok pokładu dziobowego przesunięty aż do połowy długości kadłuba.

Napęd.

Cztery wały śrubowe. Cztery kotłownie po dwa kotły o mocy jednostkowej 8000 KM. Cztery maszynownie, w każdej wielostopniowy zestaw turbin parowych z przekładniami o mocy 16000 KM. Pomiędzy kotłowniami, a maszynowniami mieszczą się (na dwu poziomach) generatory energii elektrycznej (główne parowe, rezerwowe spalinowe).

Na podstawie analizy danych krążownika Nürnberg, zastosowano do prędkości raportowej mnożnik zwiększający 1,008.

Zasięg 6400 Mm wydaje się być zbyt duży, jak dla okrętu operującego głównie na Bałtyku, ale daje on (przy dobrych warunkach bytowych załogi, o czym niżej) wysoki poziom autonomiczności. Poza tym, ze względów statecznościowych, czymś trzeba było okręt dociążyć; lepiej to zrobić paliwem, niż bezużytecznym balastem.

Uzbrojenie.

Artyleria główna to cztery dwulufowe wieże (typ zastosowany na Gotlandzie) z działami 152/55 Model 1930. Przy maksymalnej elewacji 45^o donośność pociskiem AP 46,0 kg wynosi 24400 m.

W roli artylerii uniwersalnej zastosowano cztery dwulufowe stanowiska dział 105/50 Model 1932 (prawie identyczne, jak na fińskich pancernikach obrony wybrzeża Väinämöinen). Przy elewacji 45^o donośność pociskiem HE 16,0 kg wynosi 18200 m, a przy maksymalnym podniesieniu 85^o donośność pionowa dochodzi do 12000 m.

Artyleria plot składa się z trzech podwójnych zestawów 40/60 Model 1936 (jak na polskich Gromach) i ośmiu pojedynczych działek 25/64 Model 1932.

Na śródokręciu zamontowano dwie potrójne, obrotowe, burtowe wyrzutnie torped kalibru 533 mm.

Okręt jest przystosowany do zabrania i postawienia 60 min kontaktowych o masie 488 kg. Jest to uzbrojenie opcjonalne (nieuwzględnione w raporcie); zaokrętowanie min wymaga odpowiedniego ograniczenia ilości zabieranego paliwa i/lub zapasów amunicji.

Opancerzenie.

Ponieważ układ opancerzenia tego okrętu jest bardzo prosty („pudełko” o ściankach czołowych i bocznych 51-57 mm oraz ściance górnej 25 mm), uznałem rysowanie jego schematu za niekonieczne.

Sylwetka.

Zastosowano mocno pochylone maszty i kominy, co z jednej strony, dodaje sylwetce dynamiki, a z drugiej, trochę upodabnia ją do sylwetki niszczyciela (oczywiście tylko z dużej odległości lub przy złej widoczności). To ostatnie – jak każda „zmyłka” – może przynieść pewne korzyści.

Uwagi ogólne.

Okręt w stosunku do swojej wielkości jest mocno uzbrojony i przyzwoicie opancerzony. Na uwagę zasługują mocno rozbudowane i nowoczesne systemy kierowania ogniem. Zdecydowanie powyżej standardu postawiono warunki bytowe załogi oraz jej bezpieczeństwo (nadmiarowy zestaw środków ratunkowych). Niestety, nie da się oszukać reguły „coś za coś” Przy wszystkich swoich zaletach, okręt charakteryzuje się bardzo skromnymi właściwościami morskimi, ograniczającymi jego obszar operacyjny praktycznie do Bałtyku i akwenów przybrzeżnych mórz Północnego i Norweskiego.

Bergen, Nordic Union light cruiser laid down 1935, launched 1936, completed 1937 (engine 1936)

Displacement:

            5 690 t light; 6 000 t standard; 6 738 t normal; 7 328 t full load

Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)

            (579,00 ft / 567,59 ft) x 51,84 ft x (16,08 / 17,11 ft)

            (176,48 m / 173,00 m) x 15,80 m  x (4,90 / 5,21 m)

Armament:

      8 - 5,98" / 152 mm 55,0 cal guns - 101,41lbs / 46,00kg shells, 200 per gun

              Quick firing guns in turret on barbette mounts, 1934 Model

              4 x 2-gun mounts on centreline ends, evenly spread

                        2 raised mounts - superfiring

      8 - 4,13" / 105 mm 50,0 cal guns - 35,27lbs / 16,00kg shells, 400 per gun

              Dual purpose guns in deck and hoist mounts, 1932 Model

              4 x Twin mounts on sides, evenly spread

      6 - 1,57" / 40,0 mm 60,0 cal guns - 2,05lbs / 0,93kg shells, 2 000 per gun

              Anti-air guns in deck mounts, 1936 Model

              2 x Twin mounts on sides, aft deck

                        2 raised mounts

              1 x Twin mount on centreline, forward deck forward

                        1 double raised mount

      8 - 0,98" / 25,0 mm 64,0 cal guns - 0,53lbs / 0,24kg shells, 4 000 per gun

              Anti-air guns in deck mounts, 1932 Model

              4 x Single mounts on sides, evenly spread

                        4 raised mounts

              4 x Single mounts on sides, evenly spread

                        4 double raised mounts

      Weight of broadside 963 lbs / 437 kg

      Main Torpedoes

      6 - 21,0" / 533 mm, 27,33 ft / 8,33 m torpedoes - 1,802 t each, 10,812 t total

            In 2 sets of deck mounted side rotating tubes

Armour:

   - Belts:                     Width (max)    Length (avg)               Height (avg)

            Main:   2,24" / 57 mm 396,98 ft / 121,00 m   8,86 ft / 2,70 m

            Ends:   Unarmoured

              Main Belt covers 108% of normal length

   - Gun armour:         Face (max)     Other gunhouse (avg)            Barbette/hoist (max)

            Main:   1,97" / 50 mm 0,98" / 25 mm             1,97" / 50 mm

            2nd:           -                      -                            0,98" / 25 mm

   - Armoured deck - single deck:

            For and Aft decks: 0,98" / 25 mm

   - Conning towers: Forward 1,97" / 50 mm, Aft 0,00" / 0 mm

Machinery:

            Oil fired boilers, steam turbines,

            Geared drive, 4 shafts, 64 000 shp / 47 744 Kw = 32,52 kts

            Range 6 400nm at 16,00 kts

            Bunker at max displacement = 1 328 tons

Complement:

            371 - 483

Cost:

            £3,224 million / $12,897 million

Distribution of weights at normal displacement:

            Armament: 419 tons, 6,2%

               - Guns: 405 tons, 6,0%

               - Weapons: 14 tons, 0,2%

            Armour: 777 tons, 11,5%

               - Belts: 318 tons, 4,7%

               - Armament: 130 tons, 1,9%

               - Armour Deck: 314 tons, 4,7%

               - Conning Tower: 15 tons, 0,2%

            Machinery: 1 796 tons, 26,7%

            Hull, fittings & equipment: 2 687 tons, 39,9%

            Fuel, ammunition & stores: 1 048 tons, 15,6%

            Miscellaneous weights: 11 tons, 0,2%

               - On freeboard deck: 11 tons

Overall survivability and seakeeping ability:

            Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):

              7 277 lbs / 3 301 Kg = 67,9 x 6,0 " / 152 mm shells or 0,9 torpedoes

            Stability (Unstable if below 1.00): 1,00

            Metacentric height 1,9 ft / 0,6 m

            Roll period: 15,9 seconds

            Steadiness      - As gun platform (Average = 50 %): 70 %

                                   - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,62

            Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,04

Hull form characteristics:

            Hull has rise forward of midbreak,

              a normal bow and small transom stern

            Block coefficient (normal/deep): 0,499 / 0,510

            Length to Beam Ratio: 10,95 : 1

            'Natural speed' for length: 25,46 kts

            Power going to wave formation at top speed: 56 %

            Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 67

            Bow angle (Positive = bow angles forward): 17,35 degrees

            Stern overhang: 3,94 ft / 1,20 m

            Freeboard (% = length of deck as a percentage of waterline length):

                                               Fore end,        Aft end

               - Forecastle:            18,00%,  23,95 ft / 7,30 m,  21,65 ft / 6,60 m

               - Forward deck:       32,00%,  21,65 ft / 6,60 m,  21,65 ft / 6,60 m

               - Aft deck:    38,00%,  13,45 ft / 4,10 m,  13,45 ft / 4,10 m

               - Quarter deck:        12,00%,  13,45 ft / 4,10 m,  13,45 ft / 4,10 m

               - Average freeboard:                      17,72 ft / 5,40 m

            Ship tends to be wet forward

Ship space, strength and comments:

            Space - Hull below water (magazines/engines, low = better): 106,9%

                        - Above water (accommodation/working, high = better): 174,5%

            Waterplane Area: 20 047 Square feet or 1 862 Square metres

            Displacement factor (Displacement / loading): 118%

            Structure weight / hull surface area: 92 lbs/sq ft or 452 Kg/sq metre

            Hull strength (Relative):

                        - Cross-sectional: 0,99

                        - Longitudinal: 1,19

                        - Overall: 1,01

            Adequate machinery, storage, compartmentation space

            Excellent accommodation and workspace room

            Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform

Bergen (1937)

Göteborg (1937)

Århus (1938)

Malmö (1938)