Modernizacja pancernika typu Tadeusz Kościuszko 1937 (1 szt.)

Modernizacja pancernika typu Tadeusz Kościuszko 1937 (1 szt.)

Pomysłodawcą tematu jest kolega Darek. Niestety, pomimo mojej prośby, nie skontaktował się ze mną i w rezultacie – za wyjątkiem „suchego” pomysłu – całość opracowania spadła na mnie. Muszę zaznaczyć, że pewnej pomocy udzielił mi – poproszony o to przeze mnie – kolega ŁK, opiniując przyjęte rozwiązania.

Na mocy postanowień traktatu wersalskiego, należący do typu Helgoland niemiecki pancernik Ostfriesland przypadł USA. Miał zostać wykorzystany jako okręt-cel dla lotnictwa, ale na skutek zabiegów polskich władz, został ostatecznie przekazany Polsce. Oficjalne przekazanie odbyło się na początku roku 1921. Ponieważ na polskim wybrzeżu nie było ówcześnie portu zdolnego do przyjęcia okrętu tej wielkości, a stacjonowanie w porcie gdańskim z przyczyn politycznych nie wchodziło w grę, zawarto z władzami francuskimi porozumienie, na mocy którego, okręt miał czasowo bazować we francuskim porcie Brest. Jednostka przybyła do tej bazy w połowie 1921 roku z mieszaną amerykańsko-francusko-polską załogą. Do końca tego roku prowadzono na okręcie prace remontowe i konserwacyjne o ograniczonym zakresie, z udziałem przedstawicieli Sekcji MW przy polskim MSW. W lutym 1922 roku uznano, że okręt odzyskał sprawność bojową, w związku z czym, odbyło się na nim podniesienie polskiej bandery i nadanie jednostce nazwy Tadeusz Kościuszko. Pierwszym polskim dowódcą okrętu został kmdr Witold Panasewicz. W Breście Kościuszko bazował do końca sierpnia 1926 roku; okres ten wykorzystano na sukcesywne kompletowanie i szkolenie polskiej załogi. W dziewiczy rejs (pod całkowicie polską załogą i dowództwem kmdra por. Adama Mohuczego) okręt wypłynął na początku września 1926 roku, kierując się do odpowiednio już przygotowanego portu wojennego Gdynia-Oksywie. W tymże roku został oficjalnie okrętem flagowym PMW. W roku 1930 dowódcą Kościuszki został kmdr por. Karol Korytowski. Ponieważ w połowie lat 30-tych okręt nie spełniał wymogów współczesnego pola walki na morzu, podjęto decyzję o jego gruntownej modernizacji. Prace modernizacyjne we francuskiej stoczni Arsenal de Brest rozpoczęły się w lipcu 1935 roku i trwały do listopada 1937 roku. Poniżej szczegółowy opis modernizacji.

Kadłub

Przebudowano dziobnicę oraz zlikwidowano uskoki burt, związane z lokalizacją kazamat. Częściowo zmieniono układ pomieszczeń wewnętrznych kadłuba. Przebudowano całkowicie nadbudówki, kominy i maszty. Przebudowano istniejące barbety dział 305 mm, dostosowując je do nowo montowanej artylerii głównej i średniej.

Napęd

Wymieniono całkowicie istniejące urządzenia napędowe, montując w ich miejsce:

- 4 kotły typu Guyot du Temple (typu identycznego do zamontowanych na krążownikach Foch i Dupleix) o mocy 15000 KM każdy, w czterech kotłowniach;

- 3 zestawy turbin parowych typu Rateau-Bretagne w trzech maszynowniach.

Uzbrojenie

Zdemontowano całkowicie istniejące uzbrojenie, instalując:

- 2xIVx330/50 M.1931 (identyczne do zamontowanych na Dunkerque), przy elewacji 35^o donośność pociskiem APC 560,00 kg wynosi 41700 m, a przebijalność pancerza na dystansie 23000 m 342 mm;

- 4xIIIx152/55 M.1930/36 (identyczne do zamontowanych ostatecznie na Richelieu), przy elewacji 45^o donośność pociskiem SAP 56,00 kg wynosi 26700 m, przebijalność pancerza na dystansie 10000 m 121 mm, a przy elewacji 75^o donośność pionowa pociskiem AA 47,00 kg wynosi 13100 m;

- 8xIIx90/50 M.1926/30, (identyczne do zamontowanych ostatecznie na Jean Bart), przy elewacji 45^o donośność pociskiem HE 9,51 kg wynosi 15400 m, a przy elewacji 80^o donośność pionowa pociskiem HE 9,51 kg wynosi 10600 m;

- 4xIIx40/60 M.1936 (Bofors), przy elewacji 85^o donośność pionowa pociskiem HE 0,93 kg wynosi 7200 m;

- 8xIx25/64 M.1932 (Bofors), przy elewacji 85^o donośność pionowa pociskiem HE 0,24 kg wynosi 4700 m.

Zamontowano także dwa zespoły dalocelowników o bazach 6,0 i 5,5 m. Ponadto, wieże artylerii głównej posiadają dalmierze o bazie 12,0 m, a wieże artylerii średniej o bazie 7,2 m.

Opancerzenie

Zlikwidowano opancerzenie zdemontowanej artylerii kazamatowej. Skrócono główny burtowy pas pancerny do długości pomiędzy skrajnymi barbetami artylerii głównej. Pogrubiono główny pokład pancerny do 100 mm oraz zamontowano dodatkowy „ochronny” pokład pancerny o grubości 25 mm ze skosami o grubości 40 mm. Zamontowano gródź przeciwtorpedową o grubości 75 mm.

Inne

Całkowicie wymieniono wyposażenie radiowe i nawigacyjne. Wymieniono kutry motorowe i szalupy, a także zamontowano, nieistniejące wcześniej tratwy ratunkowe.

Koszt modernizacji wyniósł 47,6% wartości identycznego okrętu nowego.

Zakres dostaw polskich obejmował: stal konstrukcyjną, rurociągi i armaturę paliwową, wodną i parową, urządzenia, kable i osprzęt elektrotechniczny, urządzenia radiowe, sprzęt ratunkowy, wyposażenie kwatermistrzowskie oraz (zakupione w Szwecji) działka 40 i 25 mm i (zakupiony w Holandii) sprzęt optyczny. Wartościowo, zakres ten wynosił 10,4% kosztu modernizacji.

W efekcie modernizacji:

- zanurzenie okrętu zmniejszyło się z 8,68 do 8,53 m, a wyporność z 22808 do 22303 tn;

- prędkość maksymalna wzrosła z 20,5 do 25,18 w, a zasięg z 5500 Mm przy 10 w. do 6700 Mm przy 12 w.

Niestety, dzielność morska Kościuszki jest niezbyt zadowalająca. Powodem są dość archaiczne, niekorzystne kształty kadłuba oraz stosunkowo niska wolna burta. Te same powody, uniemożliwiają uzyskanie większej prędkości maksymalnej; podniesienie mocy maszyn zmusiłoby do osłabienia uzbrojenia i/lub opancerzenia oraz skutkowałoby pogorszeniem – i tak słabej dzielności morskiej – nie dając w zamian istotnego wzrostu prędkości.

Teraz pozwolę sobie na subiektywną ocenę okrętu po modernizacji. W zakresie siły ognia, przeważa on nad niemieckimi Scharhorstami (salwa burtowa 4480 v 2970 kg), a ustępuje rosyjskim Gangutom (salwa burtowa 4480 v 5651 kg). W kwestii opancerzenia, lekko ustępuje Scharnhorstom (300 v 350 mm), ale zdecydowanie przeważa nad Gangutami (300 v 225 mm). Prędkościowo jest znacznie wolniejszy od Scharnhorstów (25,2 v 32,0), ale szybszy od Gangutów (25,2 v 23,0). Ogólnie można powiedzieć, że jest to okręt „z tej samej półki” co Scharnhost, czy Gangut i wynik starcia z nimi jest kwestią otwartą. Osobiście, z uwagi na dość przestarzałe systemy kierowania ogniem Gangutów, wolałbym walczyć z nimi, niż ze Scharnhorstami.

Na marginesie podam, że trzy ze zdemontowanych z okrętu wież 305 mm zamontowano na Helu. Problemy z pozyskaniem odpowiedniej amunicji sprawiły, że pozostałe 6 armat zostało zmagazynowane, jako zapas dla tych zamontowanych.

Link do obrazka: https://megawrzuta.pl/download/6482833953b96cc241bac5c41b0818af.html      

Tadeusz Kościuszko, Poland battleship laid down 1908, launched 1909, completed 1911, modernized 1937 (engine 1936)

Displacement:

            19 969 t light; 21 453 t standard; 22 303 t normal; 22 984 t full load

Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)

            (555,51 ft / 546,26 ft) x 93,50 ft x (27,99 / 28,66 ft)

            (169,32 m / 166,50 m) x 28,50 m  x (8,53 / 8,73 m)

Armament:

      8 - 12,99" / 330 mm 50,0 cal guns - 1 234,59lbs / 560,00kg shells, 120 per gun

              Breech loading guns in turret on barbette mounts, 1931 Model

              2 x 4-gun mounts on centreline ends, evenly spread

      12 - 5,98" / 152 mm 55,0 cal guns - 123,46lbs / 56,00kg shells, 300 per gun

              Quick firing guns in turret on barbette mounts, 1930/36 Model

              4 x 3-gun mounts on sides, evenly spread

      16 - 3,54" / 90,0 mm 50,0 cal guns - 20,97lbs / 9,51kg shells, 600 per gun

              Dual purpose guns in deck and hoist mounts, 1926/30 Model

              8 x Twin mounts on sides, evenly spread

                        8 raised mounts

      8 - 1,57" / 40,0 mm 60,0 cal guns - 2,05lbs / 0,93kg shells, 1 500 per gun

              Anti-air guns in deck mounts, 1936 Model

              2 x Twin mounts on sides, aft deck forward

                        2 raised mounts

              2 x Twin mounts on centreline, evenly spread

                        2 double raised mounts

      8 - 0,98" / 25,0 mm 64,0 cal guns - 0,53lbs / 0,24kg shells, 3 000 per gun

              Anti-air guns in deck mounts, 1932 Model

              8 x Single mounts on sides, evenly spread

                        8 double raised mounts

      Weight of broadside 10 800 lbs / 4 899 kg

Armour:

   - Belts:                     Width (max)    Length (avg)               Height (avg)

            Main:   11,8" / 300 mm           321,52 ft / 98,00 m     16,08 ft / 4,90 m

            Ends:   Unarmoured

              Main Belt covers 91% of normal length

              Main belt does not fully cover magazines and engineering spaces

   - Torpedo Bulkhead - Additional damage containing bulkheads:

                        2,95" / 75 mm 321,52 ft / 98,00 m     26,90 ft / 8,20 m

            Beam between torpedo bulkheads 68,57 ft / 20,90 m

   - Gun armour:         Face (max)     Other gunhouse (avg)            Barbette/hoist (max)

            Main:   11,8" / 300 mm           5,91" / 150 mm                      11,8" / 300 mm

            2nd:     3,94" / 100 mm           1,97" / 50 mm             3,94" / 100 mm

            3rd:      0,98" / 25 mm 0,98" / 25 mm             0,98" / 25 mm

   - Armoured deck - multiple decks:

            For and Aft decks: 4,92" / 125 mm

   - Conning towers: Forward 11,81" / 300 mm, Aft 3,94" / 100 mm

Machinery:

            Oil fired boilers, steam turbines,

            Geared drive, 3 shafts, 60 000 shp / 44 760 Kw = 25,18 kts

            Range 6 700nm at 12,00 kts

            Bunker at max displacement = 1 531 tons

Complement:

            912 - 1 186

Cost:

            £1,000 million / $3,999 million

Distribution of weights at normal displacement:

            Armament: 2 790 tons, 12,5%

               - Guns: 2 790 tons, 12,5%

            Armour: 7 960 tons, 35,7%

               - Belts: 2 760 tons, 12,4%

               - Torpedo bulkhead: 945 tons, 4,2%

               - Armament: 1 494 tons, 6,7%

               - Armour Deck: 2 493 tons, 11,2%

               - Conning Towers: 269 tons, 1,2%

            Machinery: 1 683 tons, 7,5%

            Hull, fittings & equipment: 7 535 tons, 33,8%

            Fuel, ammunition & stores: 2 334 tons, 10,5%

            Miscellaneous weights: 0 tons, 0,0%

Overall survivability and seakeeping ability:

            Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):

              28 476 lbs / 12 917 Kg = 26,0 x 13,0 " / 330 mm shells or 4,4 torpedoes

            Stability (Unstable if below 1.00): 1,10

            Metacentric height 5,4 ft / 1,7 m

            Roll period: 16,9 seconds

            Steadiness      - As gun platform (Average = 50 %): 74 %

                                   - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,61

            Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,05

Hull form characteristics:

            Hull has a flush deck,

              a normal bow and a round stern

            Block coefficient (normal/deep): 0,546 / 0,550

            Length to Beam Ratio: 5,84 : 1

            'Natural speed' for length: 23,37 kts

            Power going to wave formation at top speed: 55 %

            Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 70

            Bow angle (Positive = bow angles forward): 20,90 degrees

            Stern overhang: 0,98 ft / 0,30 m

            Freeboard (% = length of deck as a percentage of waterline length):

                                               Fore end,        Aft end

               - Forecastle:            22,00%,  21,65 ft / 6,60 m,  18,04 ft / 5,50 m

               - Forward deck:       28,00%,  18,04 ft / 5,50 m,  17,06 ft / 5,20 m

               - Aft deck:    31,00%,  17,06 ft / 5,20 m,  17,39 ft / 5,30 m

               - Quarter deck:        19,00%,  17,39 ft / 5,30 m,  17,39 ft / 5,30 m

               - Average freeboard:                      17,85 ft / 5,44 m

            Ship tends to be wet forward

Ship space, strength and comments:

            Space - Hull below water (magazines/engines, low = better): 100,3%

                        - Above water (accommodation/working, high = better): 128,9%

            Waterplane Area: 35 516 Square feet or 3 300 Square metres

            Displacement factor (Displacement / loading): 99%

            Structure weight / hull surface area: 184 lbs/sq ft or 898 Kg/sq metre

            Hull strength (Relative):

                        - Cross-sectional: 0,94

                        - Longitudinal: 1,89

                        - Overall: 1,01

            Adequate machinery, storage, compartmentation space

            Excellent accommodation and workspace room

            Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform