Polski krążownik liniowy typu Święty Jerzy 1939 (1 szt.)

Polski krążownik liniowy typu Święty Jerzy 1939 (1 szt.)

Pomysłodawcą projektu jest kolega Darek. 

Na wstępie, chciałbym się wytłumaczyć z klasyfikacji tej jednostki. Mamy tu do czynienia z czymś większym, niż ciężki krążownik, ale mniejszym od typowego okrętu liniowego. Projektodawca roboczo nazwał ten okręt „nadkrążownikiem” Nie ma wielu podobnych konstrukcji; jedyne – chociażby trochę – podobne i zbudowane okręty to Alaska i Deutschland. Amerykanie klasyfikowali Alaskę jako krążownik najcięższy (heaviest cruiser), a Niemcy Deutschlanda nawet jako pancernik (Panzerschiff). W literaturze anglojęzycznej, podobne projekty są określane jako „super cruiser”, „cruiser-killer” lub „scaled-up heavy cruiser”

W mniejszych flotach, okręty z artylerią główną 8-11” mm były klasyfikowane jako pancerniki obrony wybrzeża. Te ostatnie jednak, charakteryzowały się małą prędkością (15-22 w.). Nasz okręt jest znacznie szybszy; po długich przemyśleniach, sklasyfikowałem go jako krążownik liniowy. Wiem, że to przesada, ale przyjmijmy, że jest to taki „krążownik liniowy dla ubogich”

Co do nazwy; naprawdę, jej zbieżność z moim imieniem jest tylko przypadkowa😌. Proponowałem nazwę Grunwald, ale Pomysłodawca pragnął upamiętnić polski okręt admiralski z bitwy pod Oliwą; jego pomysł, jego wola!

Teraz tzw. legenda. 

Przezwyciężając skutki światowego kryzysu lat 30-tych, rząd IIRP uznał, że niezłym pomysłem będzie zamówienie dla KMW dużego okrętu przy założeniu, że dużą część dostaw zapewni, budzący się ze stagnacji, krajowy przemysł. Na bazie tych założeń, zamówiono jednostkę, która miałaby, po pierwsze, zdecydowanie wzmocnić PMW, po drugie, podnieść jej prestiż, a po trzecie, niejako wymusić postęp technologiczny u krajowych dostawców. Z uwagi na niezbyt dobre doświadczenia z francuskim przemysłem stoczniowym, oraz trwającą już budowę w stoczni brytyjskiej niszczycieli typu Grom, wybrano brytyjską stocznię Devonport Dyd w Plymouth.

Stępka pod okręt położona została w listopadzie 1936 roku. Strona polska zobowiązała się do dostarczenia:

- większości stali konstrukcyjnej (bez odlewów i stali pancernej);

- całej artylerii (działa 254, 105 i 40 mm zakupione u Boforsa, 20 mm własnej produkcji);

- większości urządzeń pomocniczych (skraplacze, wyparniki, pompy itp.);

- instalacji elektrycznej, (generatory, silniki, kable i osprzęt);

- rurociągów technologicznych z armaturą;

- lin, łańcuchów itp.;

- wyposażenia radiotechnicznego (radiostacje, radionamierniki);

- całości wyposażenia kwatermistrzowskiego.

W sumie, udział strony polskiej obejmuje 58% kosztów budowy, w tym dostaw krajowych 31%

Okręt wodowany został w lutym 1938, a ukończony w kwietniu 1939 roku.

Kadłub

Gładkopokładowy z wąska pawężą rufową.

Napęd

Osiem kotłów typu Admiralty w czterech kotłowniach; jeden zbiorczy komin. Cztery turbiny parowe z przekładniami typu Parsons.

Uzbrojenie

Aktualnie:

- 4xIIx254 mm/45 (10") Bofors M.1929, przy elewacji maksymalnej 45^o donośność pociskami HE i APC 225,0 kg wynosi 30300 m;

- 6xIIx105 mm/50 (4.1") Bofors M.1930, przy elewacji 45^o donośność pociskiem HE 16,0 kg wynosi 18200 m, a przy elewacji maksymalnej 85^o donośność tym samym pociskiem wynosi 12000 m;

- 8xIIx40 mm/60 (1.57") Bofors M.1934, przy elewacji 45^o donośność pociskiem HE 0,93 kg wynosi 9800 m, a przy elewacji maksymalnej 85^o donośność tym samym pociskiem wynosi 7150 m;

- 9xIIx20 mm/70 (0,79”) 38FK, donośność maksymalna w poziomie 6000 m, w pionie 3600 m.

System kierowania ogniem obejmuje:

- dwa główne dalocelowniki optyczne o bazie 5,3 m,

- trzy dalocelowniki pomocnicze/plot optyczne o bazie 4,4 m,

- dalmierz optyczny o bazie 2,9 m.

Opancerzenie

Ogólnie jak na schemacie. Górny burtowy pas pancerny obejmuje urzadzenia napędowe oraz generatory energii elektrycznej.

Inne

Wyposażenie radiotechniczne składa się z pięciu radiostacji o zróżnicowanym zasiegu oraz dwu radionamierników.

Okręt – jako przeznaczony głównie do operowania na Bałtyku – wyposażenia lotniczego nie posiada. Jednakże, w związku z kolonialno-mocarstwowymi planami ówczenych kół rządzących, na kadłubie zamontowano podstawy pod dwie katapulty oraz jeden żuraw, co umożliwia późniejsze zaokrętowanie do dwóch niewielkich wodnosamolotów łącznikowych (np. typu Nikol A-2).

Teraz dalsze, hipotetyczne losy okrętu. Gdyby PMW w roku 1939 taki okręt posiadała, Schleswig-Holstein wybrałby inne miejsce na „kurtuazyjną wizytę” Przy założeniu, że na Helu mamy 2xIIx340 mm (hipotetyczne) i 4xIx152 mm (realne) oraz na Oksywiu 4xIx139 mm (hipotetyczne) i 2xIx100 mm (realne), raczej żadne ciężkie niemieckie okręty w okolicę Zatoki Gdańskiej by się nie wybrały. Wtedy, plan „Peking” straciłby sens. Oczywiście, jest jeszcze niemieckie lotnictwo. Skoro jednak, siła ognia plot prezentowanego okrętu co najmniej podwaja siłę ognia plot całej Obrony Wybrzeża, to może nie byłoby tak źle J. W każdym razie, obszar Hel-Oksywie-Westerplatte mógłby się bronić o wiele dłużej.

Link do obrazka: https://megawrzuta.pl/download/d52986557e4f75765785742f3a3b0b14.html

Święty Jerzy, Poland battle cruiser laid down 1936, launched 1938, completed 1939 (engine 1937)

 Displacement:

            16 999 t light; 17 817 t standard; 19 035 t normal; 20 010 t full load

 Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)

            (737,13 ft / 725,07 ft) x 76,77 ft x (24,93 / 25,85 ft)

            (224,68 m / 221,00 m) x 23,40 m  x (7,60 / 7,88 m)

 Armament:

      8 - 10,00" / 254 mm 45,0 cal guns - 496,04lbs / 225,00kg shells, 150 per gun

              Breech loading guns in turret on barbette mounts, 1929 Model

              4 x 2-gun mounts on centreline ends, evenly spread

                        2 raised mounts - superfiring

      12 - 4,13" / 105 mm 50,0 cal guns - 35,27lbs / 16,00kg shells, 300 per gun

              Dual purpose guns in deck and hoist mounts, 1930 Model

              6 x Twin mounts on sides, evenly spread

      16 - 1,57" / 40,0 mm 60,0 cal guns - 2,05lbs / 0,93kg shells, 1 500 per gun

              Anti-air guns in deck mounts, 1934 Model

              8 x Twin mounts on sides, evenly spread

                        8 raised mounts

      16 - 0,79" / 20,0 mm 70,0 cal guns - 0,27lbs / 0,12kg shells, 3 000 per gun

              Anti-air guns in deck mounts, 1938 Model

              2 x Twin mounts on sides, aft deck forward

                        2 raised mounts

              6 x Twin mounts on sides, evenly spread

                        6 double raised mounts

      2 - 0,79" / 20,0 mm 70,0 cal guns - 0,26lbs / 0,12kg shells, 3 000 per gun

              Anti-air guns in deck mount, 1938 Model

              1 x Twin mount on centreline, aft deck aft

                        1 double raised mount

      Weight of broadside 4 199 lbs / 1 905 kg

 Armour:

   - Belts:                     Width (max)    Length (avg)               Height (avg)

            Main:   5,98" / 152 mm           435,04 ft / 132,60 m   11,15 ft / 3,40 m

            Ends:   Unarmoured

            Upper: 2,99" / 76 mm 246,06 ft / 75,00 m     7,87 ft / 2,40 m

              Main Belt covers 92% of normal length

              Main belt does not fully cover magazines and engineering spaces

    - Torpedo Bulkhead - Additional damage containing bulkheads:

                        2,01" / 51 mm 435,04 ft / 132,60 m   20,01 ft / 6,10 m

            Beam between torpedo bulkheads 64,63 ft / 19,70 m

    - Gun armour:         Face (max)     Other gunhouse (avg)            Barbette/hoist (max)

            Main:   5,98" / 152 mm           3,50" / 89 mm             5,98" / 152 mm

            2nd:     0,98" / 25 mm       -                            0,98" / 25 mm

    - Armoured deck - multiple decks:

            For and Aft decks: 3,50" / 89 mm

    - Conning towers: Forward 5,98" / 152 mm, Aft 2,99" / 76 mm

 Machinery:

            Oil fired boilers, steam turbines,

            Geared drive, 4 shafts, 124 000 shp / 92 504 Kw = 33,18 kts

            Range 7 500nm at 14,00 kts

            Bunker at max displacement = 2 193 tons

 Complement:

            809 - 1 053

 Cost:

            £7,937 million / $31,747 million

 Distribution of weights at normal displacement:

            Armament: 1 248 tons, 6,6%

               - Guns: 1 248 tons, 6,6%

            Armour: 5 024 tons, 26,4%

               - Belts: 1 487 tons, 7,8%

               - Torpedo bulkhead: 647 tons, 3,4%

               - Armament: 869 tons, 4,6%

               - Armour Deck: 1 883 tons, 9,9%

               - Conning Towers: 138 tons, 0,7%

            Machinery: 3 437 tons, 18,1%

            Hull, fittings & equipment: 7 290 tons, 38,3%

            Fuel, ammunition & stores: 2 036 tons, 10,7%

            Miscellaneous weights: 0 tons, 0,0%

Overall survivability and seakeeping ability:

            Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):

              27 242 lbs / 12 357 Kg = 54,5 x 10,0 " / 254 mm shells or 3,4 torpedoes

            Stability (Unstable if below 1.00): 1,02

            Metacentric height 3,5 ft / 1,1 m

            Roll period: 17,3 seconds

            Steadiness      - As gun platform (Average = 50 %): 72 %

                                   - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,71

            Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,20

 Hull form characteristics:

            Hull has a flush deck,

              a normal bow and small transom stern

            Block coefficient (normal/deep): 0,480 / 0,487

            Length to Beam Ratio: 9,44 : 1

            'Natural speed' for length: 29,00 kts

            Power going to wave formation at top speed: 53 %

            Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 60

            Bow angle (Positive = bow angles forward): 15,00 degrees

            Stern overhang: 4,59 ft / 1,40 m

            Freeboard (% = length of deck as a percentage of waterline length):

                                               Fore end,        Aft end

               - Forecastle:            22,00%,  27,89 ft / 8,50 m,  22,97 ft / 7,00 m

               - Forward deck:       32,00%,  22,97 ft / 7,00 m,  22,97 ft / 7,00 m

               - Aft deck:    28,00%,  22,97 ft / 7,00 m,  22,97 ft / 7,00 m

               - Quarter deck:        18,00%,  22,97 ft / 7,00 m,  22,97 ft / 7,00 m

               - Average freeboard:                      23,40 ft / 7,13 m

            Ship tends to be wet forward

 Ship space, strength and comments:

            Space - Hull below water (magazines/engines, low = better): 95,6%

                        - Above water (accommodation/working, high = better): 201,6%

            Waterplane Area: 37 290 Square feet or 3 464 Square metres

            Displacement factor (Displacement / loading): 119%

            Structure weight / hull surface area: 140 lbs/sq ft or 682 Kg/sq metre

            Hull strength (Relative):

                        - Cross-sectional: 0,97

                        - Longitudinal: 1,35

                        - Overall: 1,01

            Adequate machinery, storage, compartmentation space

            Excellent accommodation and workspace room

            Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform

            Good seaboat, rides out heavy weather easily