Szybki pancernik III klasy / krążownik pancerny dla floty Niderlandów – projekt Holland 824

Szybki pancernik III klasy / krążownik pancerny dla floty Niderlandów – projekt Holland 824

Tym razem projekt autorstwa kolegi H_Babbocka. 

Na końcu części opisowej, Autor zastanawia się, czy projekt ten zostanie włączony do kontynuowanego przeze mnie cyklu niderlandzkiego. Z całym szacunkiem dla Autora - nie. Projekt jest niewątpliwie ciekawy, ale po prostu nie "wpisuje" mi się w linię rozwojową floty Niderlandów, a w budżecie nie ma rezerw na dorzucenie czegoś ekstra, a tym bardziej za 5 mln funtów. 

Niemniej, za opracowanie projektu, którego publikacja pozwoliła mi na małe wytchnienie w pracy - pięknie Autorowi dziękuję 

Geert van Havelen, emerytowany oficer marynarki, obecnie pracujący jako konsultant dla pewnej stoczni, umieścił w czasopiśmie morskim artykuł. Dotyczył on planów rozwoju (czy może raczej odbudowy) floty Niderlandów w zakresie dużych okrętów. Główne tezy były następujące.

1.         Potrzebna jest flota do obrony Indii Holenderskich.

2.         Potencjalnym przeciwnikiem może być przede wszystkim Japonia.

3.         Flota będzie działać w warunkach przewagi nieprzyjaciel. W związku z tym należy budować okręty „nietypowe”, inne niż przeciwnika, tak, żeby stanowiły nową jakość i nie miały adekwatnego przeciwnika.

4.         Przy budowie floty należy przestrzegać ograniczeń traktatu waszyngtońskiego, bo w przeciwnym razie można się narazić na konflikt, przede wszystkim z Anglosasami.

5.         Przyjmując za punkt odniesienia Włochy i Francję należy uznać, że Niderlandy mają prawo zbudować pancerniki o tonażu do 70 tys. ts. Co prawda, biorąc pod uwagę brak jakiegokolwiek pancernika (a Włochy i Francja miały ich po kilka) autor uważał, że Niderlandom należy się limit 140 tys. ts, ale na razie należy zagospodarować „bezsporne” 70 tys. ts.

6.         Tonaż należy wykorzystać efektywnie i tak, żeby suma wyporności serii nowo budowanych okrętów wypełniała limit. Czyli ustalić wyporności poszczególnych typów jako ułamki 35 tys. ts.

Dalej autor zdefiniował swoją klasyfikacje na te potrzeby:

7.         Pancernik I klasy - 35 tys. ts. Autor uznał, że budowa takich okrętów nie jest wskazana. Nie widać szans na uzyskanie równowagi z np. Japonią, a w takiej sytuacji wystawienie dwóch pancerników przeciw dziesięciu przeciwnika, niewiele da.

8.         Pancernik II klasy - 23300ts (2/3 limitu 35 tys. ts). Taki okręt powinien być szybki, ale wówczas na pewno byłby za słaby do walki z pancernikami wroga. Z kolei jako CA-Killer taki okręt (a tym bardziej szybki okręt I klasy) byłby niepotrzebnie za duży – bo takie zadania mógłby wykonywać okręt III klasy.

9.         Pancernik III klasy 17500 ts (1/2 limity 35 tys. ts), wersja szybka. Taki okręt, przy prędkości większej niż pancerniki wroga i uzbrojeniu i opancerzeniu większym niż krążowniki, mógłby pozwolić zrównoważyć przewagę wroga w krążownikach.

10.      Pancernik III klasy 17500 ts, wersja wolna. Duży pancernik obrony wybrzeża, uzbrojenie np. 6x380. Dwa takie okręty, operując w osłonie pól minowych i okrętów podwodnych mogły by stanowić realną osłonę głównej bazy floty.

11.      Pancerniki IV klasy 11600ts (1/3 limitu 35 tys. ts). Pancernik obrony wybrzeża, uzbrojenie np. 4x380. Autor jednak skłaniał się do budowy dwóch POW III klasy niż trzech POW IV klasy. Wersja szybka pancernika IV klasy nie miała sensu, bo byłaby zbyt bliska zwykłemu krążownikowi waszyngtońskiemu.

W konkluzji Autor zalecał budowę dwóch szybkich pancerników III klasy, a następnie dwóch pancerników obrony wybrzeża III klasy. Autor podkreślił jednocześnie, że szybki pancernik III klasy byłby pancernikiem tylko z nazwy, bo w istocie byłby to nowoczesny krążownik pancerny.

Na końcu artykułu znalazł się rysunek wraz zdanymi proponowanego pancernika III klasy / krążownika pancernego. Tu dygresja - były dwie wersję projektu okrętu ale zaprezentowano tylko model „Holland 824”. Wersja druga, jako zbyt kontrowersyjna, nie znalazła się w artykule, ale, być może, zostanie zaprezentowana w przyszłości.

Prezentowany okręt łączył układ artylerii 4xII, preferowany dla nowoczesnych krążowników, z solidnym opancerzeniem oraz prędkością, która była większa niż znanych wówczas dużych krążowników. Okręt mógł unikać starcia z okrętami typu Kongo (a tym bardziej z innymi japońskimi pancernikami), a siła ognia pary takich okrętów wystarczyłaby na pokonanie całości (ówczesnych) japońskich sił krążowniczych (4 krążowniki półciężkie i słabe krążowniki lekkie).

Słabą stroną projektu było bazowanie na działach, których nie było – liczono jednak, że we współpracy z Boforsem uda się je szybko skonstruować. W drugiej artylerii zaprojektowano stanowiska IIx120, ale była możliwość wymiany na Ix150. Artyleria plot to powtórka z Javy, tylko liczniejsza.

Opancerzenie było proste, ale jak na krążownik solidne.

Układ napędu (z drugą maszynownią pomiędzy wieżami 3 i 4) wskazywał na wpływy konstrukcji niemieckich krążowników liniowych.

Ze względu na służbę w koloniach, gdzie wiele przystani mogło być słabo wyposażonych, okręt starano się wyposażyć w większą ilość własnych łodzi.

Wynalazek katapulty był jeszcze nie dojrzały, więc zaprojektowano wyłącznie platformę do postoju samolotu – start miał odbywać się z wody. Niestety dostępne w Niderlandach typy wodnosamolotów (Fokker B.I i Fokker T.II), ze względu na duże rozmiary, słabo nadawały się do roli samolotów pokładowych. Tym niemniej w projekcie uwzględniono bazowanie samolotu Fokker B.I.

Czy projekt znajdzie zainteresowanie w Admiralicji, lub chociaż stanie się inspiracją dla własnych projektów marynarki – przekonamy się wkrótce.

Project 824, Netherlands 3rd class battleship / big cruiser laid down 1925

Displacement:

            16 715 t light; 17 500 t standard; 18 395 t normal; 19 111 t full load

Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)

            (704,50 ft / 688,98 ft) x 78,74 ft x (24,61 / 25,31 ft)

            (214,73 m / 210,00 m) x 24,00 m  x (7,50 / 7,71 m)

Armament:

      8 - 9,37" / 238 mm 45,0 cal guns - 414,85lbs / 188,17kg shells, 150 per gun

              Breech loading guns in turret on barbette mounts, 1925 Model

              4 x 2-gun mounts on centreline ends, evenly spread

                        2 raised mounts - superfiring

      12 - 4,72" / 120 mm 50,0 cal guns - 55,82lbs / 25,32kg shells, 300 per gun

              Quick firing guns in deck mounts, 1925 Model

              6 x Twin mounts on sides, aft evenly spread

      6 - 2,95" / 75,0 mm 55,0 cal guns - 13,89lbs / 6,30kg shells, 600 per gun

              Anti-air guns in deck mounts, 1925 Model

              6 x Single mounts on sides, evenly spread

                        6 raised mounts

      12 - 0,52" / 13,2 mm 78,0 cal guns - 0,08lbs / 0,04kg shells, 2 000 per gun

              Machine guns in deck mounts, 1925 Model

              4 x Twin mounts on sides, evenly spread

                        4 raised mounts

              2 x Twin mounts on sides, forward deck centre

                        2 raised mounts

      Weight of broadside 4 073 lbs / 1 847 kg

      Main Torpedoes

      6 - 21,0" / 533 mm, 25,50 ft / 7,77 m torpedoes - 1,648 t each, 9,889 t total

            In 2 sets of deck mounted side rotating tubes

Armour:

   - Belts:                    Width (max)              Length (avg)                         Height (avg)

            Main:          6,30" / 160 mm         388,45 ft / 118,40 m            16,27 ft / 4,96 m

            Ends: Unarmoured

              Main Belt covers 87% of normal length

              Main belt does not fully cover magazines and engineering spaces

    - Torpedo Bulkhead - Additional damage containing bulkheads:

                                1,18" / 30 mm           388,45 ft / 118,40 m            29,53 ft / 9,00 m

            Beam between torpedo bulkheads 68,08 ft / 20,75 m

    - Gun armour:       Face (max)         Other gunhouse (avg)          Barbette/hoist (max)

            Main:          6,30" / 160 mm         3,15" / 80 mm                       5,91" / 150 mm

            2nd:            1,18" / 30 mm                     -                                          -

   - Armoured deck - single deck:

            For and Aft decks: 3,54" / 90 mm

   - Conning towers: Forward 6,30" / 160 mm, Aft 0,00" / 0 mm

Machinery:

            Oil fired boilers, steam turbines,

            Geared drive, 4 shafts, 128 000 shp / 95 488 Kw = 32,73 kts

            Range 7 000nm at 12,00 kts

            Bunker at max displacement = 1 611 tons

Complement:

            789 - 1 026

Cost:

            £4,970 million / $19,878 million

Distribution of weights at normal displacement:

            Armament: 1 072 tons, 5,8%

               - Guns: 1 052 tons, 5,7%

               - Weapons: 20 tons, 0,1%

            Armour: 4 818 tons, 26,2%

               - Belts: 1 693 tons, 9,2%

               - Torpedo bulkhead: 501 tons, 2,7%

               - Armament: 787 tons, 4,3%

               - Armour Deck: 1 742 tons, 9,5%

               - Conning Tower: 95 tons, 0,5%

            Machinery: 4 156 tons, 22,6%

            Hull, fittings & equipment: 6 628 tons, 36,0%

            Fuel, ammunition & stores: 1 680 tons, 9,1%

            Miscellaneous weights: 40 tons, 0,2%

               - Hull above water: 40 tons

Overall survivability and seakeeping ability:

            Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):

              22 096 lbs / 10 023 Kg = 53,7 x 9,4 " / 238 mm shells or 2,5 torpedoes

            Stability (Unstable if below 1.00): 1,06

            Metacentric height 3,9 ft / 1,2 m

            Roll period: 16,7 seconds

            Steadiness   - As gun platform (Average = 50 %): 77 %

                                   - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,54

            Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,15

Hull form characteristics:

            Hull has rise forward of midbreak,

              a normal bow and a cruiser stern

            Block coefficient (normal/deep): 0,482 / 0,487

            Length to Beam Ratio: 8,75 : 1

            'Natural speed' for length: 26,25 kts

            Power going to wave formation at top speed: 55 %

            Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 67

            Bow angle (Positive = bow angles forward): 5,72 degrees

            Stern overhang: 12,50 ft / 3,81 m

            Freeboard (% = length of deck as a percentage of waterline length):

                                               Fore end,      Aft end

               - Forecastle:          24,00%,  30,18 ft / 9,20 m,  27,03 ft / 8,24 m

               - Forward deck:     14,00%,  27,03 ft / 8,24 m,  27,03 ft / 8,24 m

               - Aft deck:   42,36%,  19,03 ft / 5,80 m,  19,03 ft / 5,80 m

               - Quarter deck:      19,64%,  19,03 ft / 5,80 m,  19,03 ft / 5,80 m

               - Average freeboard:                   22,37 ft / 6,82 m

Ship space, strength and comments:

            Space  - Hull below water (magazines/engines, low = better): 106,8%

                        - Above water (accommodation/working, high = better): 177,4%

            Waterplane Area: 35 575 Square feet or 3 305 Square metres

            Displacement factor (Displacement / loading): 111%

            Structure weight / hull surface area: 134 lbs/sq ft or 654 Kg/sq metre

            Hull strength (Relative):

                        - Cross-sectional: 0,97

                        - Longitudinal: 1,33

                        - Overall: 1,00

            Adequate machinery, storage, compartmentation space

            Excellent accommodation and workspace room

            Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform

 one flying boat Fokker B.I