Nordycki wielki krążownik typu Viking XI 1935 (1 szt.)

Kolejny projekt kolegi H_Babbocka z serii wielkich okrętów dla floty nordyckiej. Autor sklasyfikował go jako wielki krążownik, choć ja nazwałbym go raczej krążownikiem liniowym.

W trakcie prac nad projektem nowych pancerników, konstruktorzy analizowali opinie pochodzące ze środowiska oficerów marynarki. Pojawiły się tam opinie bardzo krytyczne wobec kierunku wzmacniania floty o silne, ale dość powolne okręty. Mianowicie taka flota, przywiązana do defensywy wybrzeża, niejako „z góry” oddaje nieprzyjacielowi bez walki swobodę żeglugi. Jednocześnie twierdzono, że i tak, ciężar obrony wybrzeża spocznie na siłach minowych, okrętach podwodnych oraz samolotach, a nie na okrętach artyleryjskich. Dlatego postulowano skupienie wysiłku na budowie krążowników „ofensywnych” Najcięższym przedstawicielem miały być wielkie krążowniki – okręty znacznie silniejsze od krążowników ciężkich, i jednocześnie szybsze od pancerników i krążowników liniowych. Głównym ich zadaniem było paraliżowanie żeglugi nieprzyjaciela oraz niszczenie drobniejszych sił wroga. Dzięki prędkości okręty miały mieć możliwość swobodnego operowania na całym „teatrze wojny”. Byłyby w stanie zniszczyć każdy konwój z eskortą słabszą, niż co najmniej dwa krążowniki ciężkie. Zakładano, że paraliżowałoby to żeglugę Niemiec czy Rosji, ograniczając ją do pojedynczych silniej chronionych konwojów.

Wielki krążownik - założenia.

Prędkość. Co najmniej 33 w, zasięg taki, jak innych krążowników nordyckich 5000 Mm.

Uzbrojenie. W celu skutecznego wstrzeliwania się postulowano, co najmniej 8-9 luf, a za optymalny kaliber uznano 283 mm. Jednak okręt 8x283 i 33 w musiałby być zdecydowanie za duży. Pozostałe opcje to 9x254 (działa Bofors M1929) – Viking XI albo 6x283 (Bofors M1912) - Viking XII. Zważywszy, że planowano walkę raczej na większym dystansie, ze słabiej opancerzonymi przeciwnikami, przyjęto, że większa liczba luf da większe szanse trafień. Stąd wybór 3xIIIx254.

Artyleria uniwersalna - tym razem wybrano działa uniwersalne 105 mm L50 Bofors M1932.

Pancerz. Założono, że okręt musi być lepiej opancerzony od najlepszych krążowników ciężkich. Jednocześnie jasne jest, że niezależnie od opancerzenia, walka na małym dystansie (nawet z np. krążownikami lekkimi) przyniesie poważne zniszczenia okrętu. Dlatego zakładano walkę raczej na większych dystansach i większą wagę przywiązywano do pancerza poziomego.

Realizacja.

Tradycyjnie dla floty nordyckiej przywiązywano wagę do oszczędności. Stąd wybór takiego układu artylerii głównej, który dzięki niskiemu położeniu wież pozwolił zaoszczędzić na masie uzbrojenia. Taki układ (niestety) zmniejsza siłę ofensywną okrętu w czasie ataku. Jednak dzięki przewadze prędkości i relatywnie dużym kątom ostrzału wież rufowych, okręt może iść do ataku płynąc skosem (wobec nieprzyjaciela) i używać całej artylerii. Z kolei ten układ uzbrojenia jest wręcz zaletą w czasie odwrotu. Uwaga techniczna. Okręt ma na rufie wieże w superpozycji. Jednak z punktu widzenia Springsharpa wieża nr 2 znajduje się w tylnej części kadłuba zwanej „forward deck” (patrz rysunek) i stoi bezpośrednio na kadłubie – nie jest więc „raised”

Brak artylerii średniej (wynikający z oszczędności) może być niewygodny (w czasie np. niszczenia małych jednostek wroga), ale jest do zaakceptowania.

Układ napędu „split” miał zapewnić większe bezpieczeństwo okrętowi (ciekawostka – na połowie napędu okręt wciąż jest zdolny do pływania z prędkością aż 28 w). Nieco archaiczne rozwiązanie (wieża nr 2 umieszczona pomiędzy rufową kotłownią a maszynownią) wynika także z oszczędności. Gdyby zastosować tradycyjne rozwiązanie (bliskiego położenia wież rufowych), przestrzeń pomiędzy ich barbetami marnowałaby się.

Schemat opancerzenia i wysokość pasa pancernego jest niemal identyczna z krążownikami

typów Baltimore i Des Moines, grubość nawet większa. Czyli (jak na krążownik) okręt jest silnie opancerzony (warto jednak zdać sobie sprawę, że te same parametry dotyczące wysokość pancerza oraz głębokości strefy biernej, dla okrętu liniowego byłby nieakceptowane).

Powstał okręt unikalny, w zasadzie jedynie może być porównywany z typem Des Moines. Spełnia założone parametry, choć nie udało się utrzymać „psychologicznej” granicy 20 tys. tn wyporności. Okręt ma wysoki kadłub i „suchy” dziób. Niestety przy prędkości aż 33,5 w parametry morskie - seakeeping równe 1,07 – są tylko w środku pomiędzy słabymi (poniżej 1,00) a dobrymi (ponad 1,20). Warto jednak zauważyć, że przy redukcji prędkości do 31,8 w okręt ma bardzo dobre własności morskie.

Estetycznie inspiracje okrętu są oczywiste – Tre Kronor i (trochę) De Ruyter, choć przyznam, że realizacja rysunku była dla mnie bardzo ciężka. Jaki jest efekt – to kwestia gustu.

Czy admiralicja zamówi okręt? – zobaczymy.

Viking XI, Nordic Union Large cruiser laid down 1935

Displacement:

18 309 t light; 19 317 t standard; 20 187 t normal; 20 883 t full load

Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)

(751,50 ft / 730,00 ft) x 81,00 ft x (24,00 / 24,62 ft)

(229,06 m / 222,50 m) x 24,69 m x (7,32 / 7,50 m)

Armament:

9 - 10,00" / 254 mm 45,0 cal guns - 504,26lbs / 228,73kg shells, 180 per gun

Breech loading guns in turret on barbette mounts, 1935 Model

2 x 3-gun mounts on centreline ends, evenly spread

1 x 3-gun mount on centreline, forward deck aft

12 - 4,13" / 105 mm 50,0 cal guns - 37,39lbs / 16,96kg shells, 500 per gun

Dual purpose guns in deck and hoist mounts, 1935 Model

6 x Twin mounts on sides, forward evenly spread

12 - 1,57" / 40,0 mm 60,0 cal guns - 2,14lbs / 0,97kg shells, 1 500 per gun

Anti-air guns in deck mounts, 1935 Model

4 x Twin mounts on sides, forward evenly spread

4 raised mounts

2 x Twin mounts on centreline ends, evenly spread

2 raised mounts

8 - 0,79" / 20,0 mm 60,0 cal guns - 0,26lbs / 0,12kg shells, 3 000 per gun

Anti-air guns in deck mounts, 1935 Model

2 x Single mounts on sides, forward deck aft

2 raised mounts

6 x Single mounts on sides, forward evenly spread

6 double raised mounts

Weight of broadside 5 015 lbs / 2 275 kg

Armour:

- Belts: Width (max) Length (avg) Height (avg)

Main: 5,91" / 150 mm 384,00 ft / 117,04 m 14,40 ft / 4,39 m

Ends: Unarmoured

Main Belt covers 81% of normal length

Main belt does not fully cover magazines and engineering spaces

- Torpedo Bulkhead - Additional damage containing bulkheads:

1,97" / 50 mm 384,00 ft / 117,04 m 27,00 ft / 8,23 m

Beam between torpedo bulkheads 66,00 ft / 20,12 m

- Gun armour: Face (max) Other gunhouse (avg) Barbette/hoist (max)

Main: 7,87" / 200 mm 5,91" / 150 mm 7,87" / 200 mm

2nd: 2,95" / 75 mm - -

- Armoured deck - single deck:

For and Aft decks: 3,94" / 100 mm

- Conning towers: Forward 5,91" / 150 mm, Aft 3,94" / 100 mm

Machinery:

Oil fired boilers, steam turbines,

Geared drive, 4 shafts, 146 067 shp / 108 966 Kw = 33,50 kts

Range 5 000nm at 14,00 kts

Bunker at max displacement = 1 566 tons

Complement:

846 - 1 100

Cost:

£8,638 million / $34,551 million

Distribution of weights at normal displacement:

Armament: 1 384 tons, 6,9%

- Guns: 1 384 tons, 6,9%

Armour: 5 336 tons, 26,4%

- Belts: 1 403 tons, 6,9%

- Torpedo bulkhead: 755 tons, 3,7%

- Armament: 989 tons, 4,9%

- Armour Deck: 2 032 tons, 10,1%

- Conning Towers: 157 tons, 0,8%

Machinery: 4 150 tons, 20,6%

Hull, fittings & equipment: 7 440 tons, 36,9%

Fuel, ammunition & stores: 1 877 tons, 9,3%

Miscellaneous weights: 0 tons, 0,0%

Overall survivability and seakeeping ability:

Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):

25 636 lbs / 11 628 Kg = 51,3 x 10,0 " / 254 mm shells or 3,7 torpedoes

Stability (Unstable if below 1.00): 1,05

Metacentric height 4,0 ft / 1,2 m

Roll period: 16,9 seconds

Steadiness - As gun platform (Average = 50 %): 75 %

- Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,55

Seaboat quality (Average = 1.00): 1,07

Hull form characteristics:

Hull has rise forward of midbreak,

a normal bow and a cruiser stern

Block coefficient (normal/deep): 0,498 / 0,502

Length to Beam Ratio: 9,01 : 1

'Natural speed' for length: 27,02 kts

Power going to wave formation at top speed: 54 %

Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 70

Bow angle (Positive = bow angles forward): 24,23 degrees

Stern overhang: 8,00 ft / 2,44 m

Freeboard (% = length of deck as a percentage of waterline length):

Fore end, Aft end

- Forecastle: 23,80%, 30,00 ft / 9,14 m, 25,00 ft / 7,62 m

- Forward deck: 42,00%, 25,00 ft / 7,62 m, 23,00 ft / 7,01 m

- Aft deck: 10,50%, 15,00 ft / 4,57 m, 15,00 ft / 4,57 m

- Quarter deck: 23,70%, 15,00 ft / 4,57 m, 15,00 ft / 4,57 m

- Average freeboard: 21,64 ft / 6,59 m

Ship space, strength and comments:

Space - Hull below water (magazines/engines, low = better): 110,4%

- Above water (accommodation/working, high = better): 193,6%

Waterplane Area: 39 321 Square feet or 3 653 Square metres

Displacement factor (Displacement / loading): 111%

Structure weight / hull surface area: 142 lbs/sq ft or 694 Kg/sq metre

Hull strength (Relative):

- Cross-sectional: 0,98

- Longitudinal: 1,16

- Overall: 1,00

Adequate machinery, storage, compartmentation space

Excellent accommodation and workspace room

Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform