sobota, 22 stycznia 2022

Ukończenie tureckiego pancernika typu Abdul Kadir 1905 (1 jednostka)

Ukończenie tureckiego pancernika typu Abdul Kadir 1905 (1 jednostka)

Projekt ten, wg pomysłu kolegi Stonka – choć całkiem samodzielny – jest niejako aneksem do poprzedniego tureckiego tematu, czyli krążownika pancernego Hamidiye (post z 9.01.2022). Dotyczy on bowiem, również dokończenia „rozgrzebanej” budowy okrętu, lecz w nieco odmiennej od pierwotnie zakładanej postaci.
Realnie, stępka pod Abdul Kadira została położona w październiku 1892 roku. Problemy finansowe spowodowały, że prace stoczniowe niemiłosiernie się przeciągały, aż w końcu zostały zarzucone. W roku 1906, trzęsienie ziemi spowodowało przesunięcie się bloków podtrzymujących nieukończony kadłub w doku i deformację stępki. W tej sytuacji, podjęto decyzję o złomowaniu okrętu, które zostało ukończone w roku 1909. Pomysłodawca przyjął jednak, że zanim okręt (a właściwie jego niekompletny kadłub) doznał opisanych wyżej uszkodzeń, środki się znalazły i podjęto decyzję o jego ukończeniu. Prace stoczniowe zostały wznowione w roku 1902, a zwodowany rok później kadłub, został przeholowany do niemieckiej stoczni Vulcan w Szczecinie, celem jego końcowego wyposażenia. Do służby Abdul Kadir wszedł w roku 1905. Ponieważ parametry techniczno-taktyczne okrętu znacząco odbiegały in minus od wchodzących w tym czasie do służby klasycznych pancerników innych flot, został on zdeklasowany do pancernika obrony wybrzeża. Pomysłodawca nie opisał losów okrętu po roku 1905, więc i ja nie będę się zbytnio na to silił. Można założyć, że służył bez większych sukcesów i porażek do połowy lat 30-tych XX w. Później pełnił funkcję hulku, a zezłomowany został w roku 1947.
Poniżej opis techniczny okrętu.
Kadłub
Bez zmian w stosunku do pierwotnego projektu.
Napęd
Nie zmieniając projektowanej mocy, zainstalowano osiem kotłów węglowych Marine w czterech kotłowniach i dwie maszyny parowe potrójnego rozprężania w dwu maszynowniach.
Uzbrojenie
Pozostawiono układ artylerii zgodny z pierwotnym projektem, wykorzystując jednak nowsze modele dla poszczególnych kalibrów. Zrezygnowano z wyrzutni torpedowych, ale za to dołożono karabiny maszynowe. Finalnie zamontowano:
- 2xIIx28 cm/40 (11") MRK L/40, przy elewacji maksymalnej 30o donośność pociskiem HE 240,0 kg wynosiła 18830 m;
- 10xIx15 cm/40 (5.9") SK L/40, przy elewacji maksymalnej 20o donośność pociskiem AP 40,0 kg wynosiła 14130 m;
- 8xIx8.8 cm/35 (3.46") SK L/35, przy elewacji maksymalnej 25o donośność pociskiem HE 7,00 kg wynosiła 8790 m;
- 8xIxVSM 1-pdr (0.45 kg) [1.46" (37 mm)] Mark I, przy elewacji maksymalnej 15o donośność pociskiem HE 0,56 kg wynosiła 3610 m;
- 4xIx7,92/91.
Do kierowania ogniem zainstalowano dwa dalmierze optyczne o bazie 2,9 m.
Opancerzenie
Zgodnie z raportem i rysunkiem. Główny burtowy pas pancerny jest stosunkowo krótki i chroni tylko urządzenia napędowe i niektóre pomocnicze. Opisane w raporcie jako „końcówki” odcinki pasa burtowego, są w rzeczywistości przedłużeniami pasa głównego do barbet artylerii głównej. Szare przestrzenie na schemacie opancerzenia oznaczają zasobnie węglowe.
Inne
Abdul Kadir był pierwszym okrętem floty tureckiej wyposażonym w radiostację.
W stosunku do projektu pierwotnego:
- zanurzenie wzrosło z 7,16 do 7,3  m;
- wyporność normalna wzrosła z 8100 do 8286 t;
- prędkość maksymalna wzrosła z 18,0 do 18,6 w;
- zasięg obniżył się o nieznaną wartość (szacunkowo z 2500 do 1300 Mm);
- ciężar salwy burtowej wzrósł z 1107 do 1193 kg. 

Abdul Kadir, Turkey coastal battleship laid down 1892, launched 1903, completed 1905 (engine 1903)
 
Displacement:
            7 754 t light; 8 103 t standard; 8 286 t normal; 8 433 t full load

Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)

            (340,88 ft / 331,69 ft) x 64,96 ft x (23,95 / 24,29 ft)
            (103,90 m / 101,10 m) x 19,80 m  x (7,30 / 7,40 m)

Armament:
      4 - 11,14" / 283 mm 40,0 cal guns - 530,65lbs / 240,70kg shells, 70 per gun
              Breech loading guns in turret on barbette mounts, 1890 Model
              2 x 2-gun mounts on centreline ends, evenly spread
      10 - 5,87" / 149 mm 40,0 cal guns - 88,18lbs / 40,00kg shells, 150 per gun
              Quick firing guns in casemate mounts, 1897 Model
              10 x Single mounts on sides, evenly spread
                        10 hull mounts in casemates- Limited use in heavy seas
      8 - 3,46" / 88,0 mm 35,0 cal guns - 15,43lbs / 7,00kg shells, 300 per gun
              Quick firing guns in deck mounts, 1900 Model
              8 x Single mounts on sides, evenly spread
      8 - 1,46" / 37,0 mm 39,0 cal guns - 1,23lbs / 0,56kg shells, 1 200 per gun
              Quick firing guns in deck mounts, 1885 Model
              8 x Single mounts on sides, evenly spread
                        8 hull mounts in casemates- Limited use in heavy seas
      4 - 0,31" / 7,9 mm 91,0 cal guns - 0,02lbs / 0,01kg shells, 2 500 per gun
              Machine guns in deck mounts, 1894 Model
              4 x Single mounts on sides, evenly spread
                        4 double raised mounts
      Weight of broadside 2 630 lbs / 1 193 kg+

 Armour:
   - Belts:                     Width (max)    Length (avg)               Height (avg)
            Main:   10,0" / 254 mm           129,59 ft / 39,50 m     16,08 ft / 4,90 m
            Ends:   5,98" / 152 mm           102,69 ft / 31,30 m     8,86 ft / 2,70 m
              99,41 ft / 30,30 m Unarmoured ends
              Main Belt covers 60% of normal length
              Main belt does not fully cover magazines and engineering spaces
    - Gun armour:         Face (max)     Other gunhouse (avg)            Barbette/hoist (max)
            Main:   10,0" / 254 mm           5,00" / 127 mm                      9,02" / 229 mm
            2nd:     5,98" / 152 mm                 -                                  -
            3rd:      0,51" / 13 mm       -                                  -
    - Protected deck - single deck:
            For and Aft decks: 2,52" / 64 mm
    - Conning towers: Forward 10,00" / 254 mm, Aft 5,98" / 152 mm+

Machinery:
            Coal fired boilers, complex reciprocating steam engines,
            Direct drive, 2 shafts, 12 000 ihp / 8 952 Kw = 18,60 kts
            Range 1 300nm at 10,00 kts
            Bunker at max displacement = 329 tons (100% coal)

 Complement:
            433 - 564+

 Cost:
            £0,790 million / $3,158 million

 Distribution of weights at normal displacement:
            Armament: 698 tons, 8,4%
               - Guns: 698 tons, 8,4%
            Armour: 2 721 tons, 32,8%
               - Belts: 1 306 tons, 15,8%
               - Armament: 668 tons, 8,1%
               - Armour Deck: 606 tons, 7,3%
               - Conning Towers: 141 tons, 1,7%
            Machinery: 1 791 tons, 21,6%
            Hull, fittings & equipment: 2 544 tons, 30,7%
            Fuel, ammunition & stores: 532 tons, 6,4%
            Miscellaneous weights: 0 tons, 0,0%+

 Overall survivability and seakeeping ability:
            Survivability (Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
              9 119 lbs / 4 136 Kg = 13,2 x 11,1 " / 283 mm shells or 1,1 torpedoes
            Stability (Unstable if below 1.00): 1,27
            Metacentric height 4,0 ft / 1,2 m
            Roll period: 13,6 seconds
            Steadiness      - As gun platform (Average = 50 %): 78 %
                                   - Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,53
            Seaboat quality  (Average = 1.00): 1,57

 Hull form characteristics:
            Hull has a flush deck,
              a ram bow and a cruiser stern
            Block coefficient (normal/deep): 0,562 / 0,564
            Length to Beam Ratio: 5,11 : 1
            'Natural speed' for length: 18,21 kts
            Power going to wave formation at top speed: 55 %
            Trim (Max stability = 0, Max steadiness = 100): 50
            Bow angle (Positive = bow angles forward): -6,20 degrees
            Stern overhang: 2,95 ft / 0,90 m
            Freeboard (% = length of deck as a percentage of waterline length):
                                               Fore end,        Aft end
               - Forecastle:            16,00%,  18,04 ft / 5,50 m,  18,04 ft / 5,50 m
               - Forward deck:       35,00%,  18,04 ft / 5,50 m,  18,04 ft / 5,50 m
               - Aft deck:    35,00%,  18,04 ft / 5,50 m,  18,04 ft / 5,50 m
               - Quarter deck:        14,00%,  18,04 ft / 5,50 m,  18,04 ft / 5,50 m
               - Average freeboard:                      18,04 ft / 5,50 m
            Ship tends to be wet forward

 Ship space, strength and comments:
            Space - Hull below water (magazines/engines, low = better): 99,6%
                        - Above water (accommodation/working, high = better): 120,7%
            Waterplane Area: 15 208 Square feet or 1 413 Square metres
            Displacement factor (Displacement / loading): 94%
            Structure weight / hull surface area: 124 lbs/sq ft or 606 Kg/sq metre
            Hull strength (Relative):
                        - Cross-sectional: 0,88
                        - Longitudinal: 3,56
                        - Overall: 1,01
            Adequate machinery, storage, compartmentation space
            Excellent accommodation and workspace room
            Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform
            Excellent seaboat, comfortable, can fire her guns in the heaviest weather

29 komentarzy:

  1. Gratuluję Kolegom realizacji tego tematu. I mam maleńką satysfakcję, że - być może - dostarczyłem tu małej inspiracji. Otrzymaliśmy okręt, który jest miniaturowym predrednotem i dorównuje siłą ognia wielu przedstawicielom tej klasy. A okręty takie ciągle jeszcze wchodziły do służby w 1905 r. i latach kolejnych, po 1912 r. włącznie. Z tego powodu nie do końca godzę się z nomenklaturą "pancernik obrony wybrzeża". Dorównuje on bowiem potencjałem ofensywnym i defensywnym wielu rosyjskim okrętom czarnomorskim, z rówieśniczym "Князь Потёмкин-Таврический" na czele. Z racji dalekonośnej artylerii może być on dla rosyjskich pancerników groźnym przeciwnikiem. Co do zewnętrznej "szaty" okrętu, to bardzo mi się ona podoba: jest zwarta, elegancka i logiczna. Zakładając (to jednak ryzykowna teza!) dobry stan siłowni w latach PWS, "Abdul Kadir" może stanowić wartościowego partnera "Yavuz Sultana Selima" w operacjach prowadzonych przeciwko flocie rosyjskiej. Problem stanowi jedynie dość znaczna różnica prędkości okrętów, ale działając w tandemie nie muszą ograniczać się do koncepcji krótkich, szybkich wypadów.
    ŁK

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. PS. Dopiero teraz zwróciłem uwagę na pewien drobiazg. Turcja używała, co prawda, także niemieckiego kalibru 7,92 mm, ale standardowy był dla nich kaliber 7,65 mm (używane również np. w Belgii).
      ŁK

      Usuń
    2. Dziękuję w swoim i Pomysłodawcy imieniu za pochwały.
      Co do kalibru km-ów, uważam, że absolutnie nie ma o co się spierać.

      JKS

      Usuń
    3. Spierać się nie ma o co. Jednak w 1905 r. powinien to być wskazany kaliber "turecki". Dostawy broni i amunicji 7,92 mm to dopiero lata PWS. Są jednak i inne niedociągnięcia. Okręt jest kończony w Niemczech, dlaczego więc ma calowe grubości pancerza? Bo rozumiem, że jest to jednak najnowszy pancerz kruppowski, a nie jakieś "badziewie" chromo-niklowe czy harveyowskie. Taki jest chyba sens finalizowania budowy w stoczni niemieckiej. Druga sprawa, to "francuskie" wieże artylerii głównej. Jedna z pierwotnych konfiguracji przewidywała, co prawda, 4 pojedyncze wieże ustawione w romb (według maniery francuskiej), ale późne projekty (którego wariację przedstawiasz tutaj) miały już klasyczne wieże 2-działowe (dziób - rufa).
      ŁK

      Usuń
    4. Serdecznie przepraszam za zlekceważenie tak istotnej kwestii, jak 0,27 mm kalibru km. Winni tego zaniedbania zostali - z całą wymaganą w podobnych sytuacjach powagą - silnie pociągnięci za konsekwencje.
      W specyfikacji zamówienia na dokończenie budowy okrętu, grubości płyt pancernych podano w - powszechnie ówcześnie stosowanej - mierze calowej. Niesolidny wykonawca (stocznia Vulcan) dopuścił się wykroczenia, polegającego na nieakceptowalnym (o 1-4 mm!) zaokrągleniu tych wartości do wymiarów metrycznych. Odpowiedzialny za akceptację tego odstępstwa od specyfikacji, urzędnik tureckiej admiralicji już osobiście zapoznał się z tradycyjnymi w Turcji jedwabnymi wyrobami powroźniczymi. Powszechnie znana, sułtańska łaskawość pozwoliła, aby jego młoda żona oraz córki mogły - mimo wszystko - odnaleźć szczęście w haremie kapudana paszy.
      Wszystkie te zbrodnie blakną jednak w obliczu tej największej. Wieże artylerii głównej mają nieprzyzwoicie francuskie kształty! Kształty niespotykane w tym czasie na żadnym innym okręcie! Niestety, w tym przypadku nie mam na kogo zrzucić, ciążącej na mnie straszliwym brzemieniem odpowiedzialności. Z rodziną się pożegnałem, służbową sziszę przekazałem mojemu zastępcy, pozostaje mi jedynie czekać na natchniony przez Allacha - a więc nieomylny - wyrok Jego Sułtańskiej Wysokości.

      JKS

      Usuń
    5. Zupełnie niepotrzebny sarkazm! Wobec powyższego kończę udział w tej dyskusji. A sądziłem naiwnie, że dbałość o zgodność szczegółów historycznych nie jest niczym zdrożnym...
      ŁK

      Usuń
    6. Ten blog nie rości sobie pretensji ani do historycznej ścisłości, ani do jej naukowej powagi. Czyżbym o tym nigdy wcześniej nie wspominał?
      Główną jego zasadą jest "trzymanie się" prawdy historycznej tam, gdzie nie kłóci się ona z blogową narracją oraz "swobodny stosunek" do tej prawdy tam, gdzie narracja blogowa zyskuje swój własny sens. Można to uznać za pewien rodzaj hipokryzji, ale czy ja jestem pierwszy i jedyny do ukamieniowania?
      Jak nazwać przypadek, kiedy ktoś historię "wywraca do góry nogami" (np. każe powstać okrętom nigdy realnie nie istniejącym), a jednocześnie upiera się przy niuansach kalibrów km?
      Zarzucasz mi sarkazm, pewnie słusznie. Stosuję sarkazm i/lub ironię tam, gdzie taki sposób wypowiedzi pozwala mi uniknąć lub złagodzić wydźwięk niezawoalowanej, a być może przykrej w odbiorze opinii.

      Usuń
    7. Panowie, po co te kłótnie...
      Karabinów maszynowych Turcja miała ówcześnie mało (jeśli w ogóle), więc wprowadzenie nowego kalibru jest dopuszczalne, zwłaszcza że w wielu krajach ówcześnie siły zbrojne używały dwóch lub więcej kalibrów amunicji karabinowej.
      Wieże zostały wykonane w Turcji, a turecki przemysł tylko takie potrafił zrobić. I nie przejmujcie się gniewem sułtana. Sułtan nie zna się dość na pancernikach, żeby odróżnić wieże francuskiego stylu od niemieckiego. I mało go to obchodzi. Cieszy się, że ten przeklęty okręt został wreszcie ukończony i że znacząco ogranicza on szanse, że pałac sułtański zostanie zbombardowany przez okręty rosyjskie, brytyjskie czy jeszcze inne.

      Usuń
    8. Dziękuję Ci Stonku za mediację.
      Większość konstrukcji karabinów maszynowych umożliwiała wymianę lufy wraz z komorą nabojową. Nieznaczna modyfikacja układu donoszenia, dawała możliwość prawie dowolnej zmiany kalibru produkowanego modelu, oczywiście w pewnych granicach, np. 7,50-8,00 mm.

      JKS

      Usuń
    9. @JKS.
      Dyskusja pod poprzednim tematem trwa.
      Nie mógł kolega się wstrzymać z publikacją nowego?.

      Usuń
  2. No naprawdę. Nie tylko ja potrafię "nacisnąć na odcisk" kol.ŁK?.
    @JKS
    Z TYm sie nie zgodzę. Pierwsze słyszę.
    "Większość konstrukcji karabinów maszynowych umożliwiała wymianę lufy wraz z komorą nabojową".
    Wymiana lufy ok. Jeśli jednak wymiana lufy wraz z komorą nabojową to na podstawę zakładamy nowy km.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Inaczej.
      Wszyscy sugerowali wymianę lufy zachowując całą reszte kmu.

      Usuń
    2. @ JKS
      I poprę kolegę ŁK w kwestii sarkazmu związnym z 0,27 mm kalibru.
      Chyba że kolega wskaże przykład km-u w którym oprócz wymiany przegrzanej lufy wymieniano, w zależności od doniesionej amunicji, również komorę nabojową.
      Sę zmienię 7,62mm na 12,7mm bo taką amunicję przynieśli?.
      A fe kolego.

      Usuń
    3. Z reguły, komora nabojowa jest integralną częścią lufy. Proszę przeczytać np. https://pl.wikipedia.org/wiki/Lufa

      JKS

      Usuń
    4. Więc kolega sobie wymieni lufę, wraz z komorą nabojową, w "Morsie" a 9mm na 7.62mm.
      Wymienna lufa nie jest integralną całością z komorą nabojową. I nigry nie była.

      Usuń
    5. Jest nowa wersja V3.
      SpringSharp 3.0b4
      Jak to cholerstwo ściągnąć?.

      Usuń
    6. Komora nabojowa nie jest częścią lufy. NBÓJ, który tam sobie leży, nie ma nic wspólnego z pociskiem który lufę opuszcza.

      Usuń
    7. Ściągnąłem v4. Moim zdaniem niczym nie różni się w działaniu od v3. Jedyna zmiana, że jest "aplikacją" a nie plikiem typu *.exe.
      Ale może ktoś wykryje jakieś róźnice.
      H_Babbock

      Usuń
    8. Do kolegi Rafała.
      Jeżeli Kolega twierdzi, że "Komora nabojowa nie jest częścią lufy. NBÓJ, który tam sobie leży, nie ma nic wspólnego z pociskiem który lufę opuszcza.", to uznaję dalszą dyskusję w tej kwestii za stratę czasu.

      JKS

      Usuń
    9. Źle się wyraziłem.
      Wymiana lufy wraz z komorą nabojową nie pozwala na zmianę kalibru broni. Na biegu. Ponieważ wymagała by zmiany całego systemu zasilania. A wtedy byłby to inny km.
      Jednak,przy okazji,mam nieodparte wrażenie że wymienna była tylko lufa. Bez komory nabojowej.

      Usuń
    10. Cofam co napisałem w kwestii lufy. Była wymienna wraz z komorą nabojową.

      Usuń
  3. Okręt taki “normalny”. To jest miał być pancernik i jest pancernik. W miarę standardowy (choć mniejszy) jak na ostatnie (no może przed ostatnie) predrednoty. W zasadzie wszystko jest typowe. Może bateria 88mm na pokładzie i bardzo liczne 37mm trochę go wyróżniają.
    W sensie potencjalnego wpływu na działania wojenne, to chyba tylko w czasie wojen Bałkańskich jego obecność mogłaby wpłynąć na działania Greków. W czasie PWS okręt wolniejszy (a w każdym razie nie szybszy) od rosyjskich predrednotów nie miałby czego szukać na Morzu Czarnym.
    Dlatego „merytorycznie” ten okręt trudno, żeby pobudził do dyskusji.

    Z aspektów technicznych to jest sprawa opancerzenia. Niezbyt mocno się na tym znam, ale wydaje mis się (na podstawie książek), że począwszy od lat 90- stosowano pancerz pokładowy ze skosami, usytuowany tuż nad linią wodną (a skosy opadały poniżej linii). Jak zrozumiałem pierwszym okrętem gdzie zastosowano podniesiony o jeden pokład pancerny był typ R. Dlatego schemat tego okrętu wygląda dość prekursorsko.

    Wygląd nadbudówek jest wielce oryginalny. Mi przypomina raczej zamki średniowieczne. A otwarty pomost nawigacyjny (?) jako integralna część nadbudówki (a nie, dobudowany „kiosk”) też mi się wydaje zapożyczeniem z późniejszej epoki.

    Na nadbudówkach widać dwa stałe dalomierze. Nie wiem, czy na okręcie z 1905 roku nie jest to zbyt awangardowe.

    H_Babbock

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Całkowicie zgadzam się z wyrażoną powyżej opinią, że okręt mieści się w standardzie predrednotów, co zresztą wyartykułowałem w moim pierwszym wpisie. Również nie widzę celowości montowania baterii działek 37 mm. Turcja używała automatycznych działek 37 mm Maxim-Nordenfelt i dwa takie "cudeńka" z pewnością wystarczyłyby. Nie zgodzę się natomiast ze stwierdzeniem odnośnie szybkości. "Abdul Kadir" jest szybszy od większości rosyjskich predrednotów i jego operacyjne użycie na Moru Czarnym, zwłaszcza w tandemie z "Yavuzem", tworzy zespół, któremu może przeciwstawić się jedynie analogiczna formacja (drednot + predrednot) ze składu floty rosyjskiej. A to często stanowiło dla Rosjan duży problem. Więc Morze Czarne to zupełnie naturalny akwen operacyjny dla tego okrętu tureckiego. Tu raczej Morze Egejskie jest bardziej ryzykowne, gdyż można natknąć się na liczne i silne okręty Ententy.
      ŁK

      Usuń
    2. Wycofanie się z dyskusji dotyczyło tylko soboty.
      ŁK

      Usuń
    3. Pozwól Kolego, że to JA będę o tym decydował!
      ŁK

      Usuń
    4. Sobie,kolega,życzy.
      Co mi do tego?.

      Usuń
    5. Ps.
      Mam nieodparte wrażenie że Kolega zbyt nerwowo reaguje na każdy mój wpis w swoim kierunku.
      Nawet neutralny "wrócił kolega" odbiera jako atak na siebie.
      Nie jest kolega aby na moim punkcie przewrażliwiony?.
      Było co było. Dawno mi przeszło.

      Usuń