Kolega H_Babbock był tak miły, że przygotował własny projekt (a właściwie zestaw trzech projektów), za co pięknie mu dziękuję. Publikuję je - za wyjątkiem kosmetycznej adjustacji - bez zmian.
Projekty polskich pancerników kolonialnych 1939
We wpisie z 15 stycznia 2022 były prezentowane projekty
kanonierek, w tym kanonierki kolonialnej Madagaskar. Ale apetyty na flotę
„wielkomocarstwową” w kręgach polskiej Ligi Morskiej i Kolonialnej tylko rosły,
i pojawił się pomysł, że już należy rozpoczynać analizy wymogów dotyczących
przyszłych pancerników kolonialnych.
Doświadczenie i wiedza w zakresie tak dużych okrętów była
oczywiście ograniczona. Sformułowano jedynie oczekiwania, że maja byś silne,
ale nie za duże (to akurat objaw zdrowego rozsądku). Oraz „dostatecznie” szybkie.
W efekcie stanęło na wyporności 15tys ts, co powinno pozwolić na okręt
zdecydowanie silniejszy od ciężkich krążowników i nawet „pancerników
kieszonkowych”. Uznano też, że z góry trzeba założyć wariant użycia okrętów na
Bałtyku - wówczas w roli pancerników obrony wybrzeża. Stąd ustalono ograniczenie
– zanurzenie max 7 m. I pewnie na tym skończyłyby się analizy, gdyby nie
prywatne kontakty zawiązane z włoskim przemysłem stoczniowym w trakcie budowy
transatlantyków Piłsudski i Batory.
Włosi bardzo zainteresowali się pomysłem, uważając, że mają
atut w przyszłym (hipotetycznym) przetargu. Mianowicie mogą zaoferować wieże
IIIx305 zdjęte ze śródokręcia swoich pancerników w trakcie modernizacji. Plus
oczywiście rozwiercenie ich do 320mm. Takie odświeżone używane wieże mogli
zaproponować w cenie 1/3 nowych – a to znacznie zmniejszało cenę przyszłych
okrętów.
W efekcie Włosi postanowili przedstawić projekt. W trakcie
rozmów z Polakami okazało się, że w zakresie artylerii średniej i lekkiej
wchodzą w rachubę tylko produkty Bofors (120mm, 40mm) i krajowy nkm 20mm FK.
Jak zwykle, chętny do sprzedaży dział Bofors, od razu zapewnił, że przygotuje
zamknięte, dwulufowe stanowiska uniwersalne 120mm/L50. W zakresie dalszych
konkretów tak naprawdę Polska strona nie miała jednoznacznego stanowiska.
Dlatego Włosi postanowili przygotować trzy projekty (nazwy robocze):
- „nowoczesny”, czyli trzywieżowy, z superpozycją Dar
Wielkopolski;
- „silny”, czyli trzy wieżowy Dar Śląska;
- „szybki”, czyli dwuwieżowy Dar Mazowsza.
Dar Wielkopolski
Chronologicznie był to pierwszy projekt.
Niestety okazało się, że umieszczenie wież w superpozycji wymusza ograniczenie
pancerza i prędkości. Tak daleko idące, że sami autorzy uznali, że jest to
nieakceptowane szczególnie w zakresie prędkości. Tym nie mniej projekt został
przedstawiony, jako punkt odniesienia dla dalszych dwóch projektów.
Jeszcze uwaga o pancerzu burtowym. Przeliczeniowo ma on 4m
wysokości. W istocie pancerz, w części podwodnej, przez pierwsze 0,88m w dół ma
stałą grubość, potem stopniowo cienieje do 100mm. Efektywnie ma wysokość 1,56m
nad wodą i 3,08m pod wodą.
Powyżej głównego pancerza jest pancerz „przeciwodłamkowy”
upper.
System ochrony biernej ma 5m głębokości.
Displacement:
13 942 t light;
15 000 t standard; 15 819 t normal; 16 473 t full load
Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)
(564,25 ft / 557,74 ft ) x 82,02 ft x (22,97 / 23,70 ft )
(171,98 m / 170,00 m ) x 25,00 m x (7,00 / 7,22 m )
Armament:
9 - 12,00" / 305 mm 46,0 cal guns -
1 010,00lbs / 458,13kg shells, 120 per gun
Breech loading guns in turret on barbette
mounts, 1909 Model
3 x 3-gun mounts on centreline ends, majority
forward
1 raised
mount – superfiring
[rebored to 9 – 320mm 43,8cal guns]
12 - 4,72" / 120 mm 50,0 cal guns - 55,82lbs /
25,32kg shells, 300 per gun
Dual purpose guns in deck and hoist mounts,
1934 Model
6 x Twin mounts on sides, evenly spread
12 - 1,57" / 40,0 mm 60,0 cal guns - 2,14lbs /
0,97kg shells, 1 500 per gun
Anti-air guns in deck mounts, 1936 Model
6 x Twin mounts on sides, evenly spread
6 raised
mounts
6 - 0,79" / 20,0 mm 76,0 cal guns - 0,29lbs /
0,13kg shells, 3 000 per gun
Anti-air guns in deck mounts, 1938 Model
4 x Single mounts on sides, evenly spread
4 raised
mounts
2 x Single mounts on sides, forward deck
centre
2 double
raised mounts
Weight of broadside 9 787 lbs / 4 439 kg
Armour:
- Belts: Width (max) Length
(avg) Height (avg)
Ends: Unarmoured
Upper: 1,18" / 30 mm 187,01 ft
/ 57,00 m 8,01 ft / 2,44 m
Main Belt covers 81% of normal length
Main belt does not fully cover magazines and
engineering spaces
- Torpedo Bulkhead - Additional
damage containing bulkheads:
1,57"
/ 40 mm 292,98 ft / 89,30 m 26,90 ft / 8,20 m
Beam between torpedo
bulkheads 52,49 ft
/ 16,00 m
- Gun armour: Face (max) Other gunhouse (avg) Barbette/hoist
(max)
2nd: 1,57" / 40 mm 0,79" / 20 mm 1,57" / 40 mm
- Armoured deck - multiple
decks:
For and Aft decks:
4,72" / 120 mm
- Conning towers: Forward 9,45"
/ 240 mm ,
Aft 0,00" / 0 mm
Machinery:
Oil fired boilers,
steam turbines,
Geared drive, 2 shafts,
17 994 shp / 13 424 Kw = 19,55 kts
Range 5 000nm at
15,00 kts
Bunker at max
displacement = 1 473 tons
Complement:
704 - 916
Cost:
£8,114 million /
$32,458 million
[after discount on main guns – $20,919 million]
Distribution of weights at normal displacement:
Armament: 1 970
tons, 12,5%
- Guns: 1 970 tons, 12,5%
Armour: 5 318
tons, 33,6%
- Belts: 1 727 tons, 10,9%
- Torpedo bulkhead: 459 tons, 2,9%
- Armament: 1 053 tons, 6,7%
- Armour Deck: 1 950 tons, 12,3%
- Conning Tower: 128 tons, 0,8%
Machinery: 487 tons,
3,1%
Fuel, ammunition &
stores: 1 876 tons, 11,9%
Miscellaneous weights:
0 tons, 0,0%
Overall survivability and seakeeping ability:
Survivability
(Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
Stability (Unstable if
below 1.00): 1,04
Metacentric height 4,0 ft / 1,2 m
Roll period: 17,2
seconds
Steadiness - As gun platform (Average = 50 %): 74 %
-
Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,78
Seaboat quality (Average = 1.00): 1,07
a normal bow and a cruiser stern
Block coefficient
(normal/deep): 0,527 / 0,532
Length to Beam Ratio:
6,80 : 1
'Natural speed' for
length: 23,62 kts
Power going to wave
formation at top speed: 38 %
Trim (Max stability =
0, Max steadiness = 100): 69
Bow angle (Positive =
bow angles forward): 23,79 degrees
Stern overhang: -3,00 ft / -0,91 m
Freeboard (% = length
of deck as a percentage of waterline length):
Fore
end, Aft end
- Forecastle: 25,00%, 14,76 ft / 4,50 m , 13,12 ft / 4,00 m
- Forward deck: 41,20%, 13,12 ft / 4,00 m , 13,12 ft / 4,00 m
- Aft deck: 11,30%, 13,12 ft / 4,00 m , 13,12 ft / 4,00 m
- Quarter deck: 22,50%, 13,12 ft / 4,00 m , 13,12 ft / 4,00 m
- Average freeboard: 13,29 ft / 4,05 m
Ship tends to be wet
forward
Ship space, strength and comments:
Space - Hull
- Above
water (accommodation/working, high = better): 108,9%
Waterplane Area: 31 247 Square feet
or 2 903
Square metres
Displacement factor
(Displacement / loading): 111%
Structure weight / hull
surface area: 174 lbs/sq ft or 849 Kg/sq metre
-
Cross-sectional: 0,98
-
Longitudinal: 1,22
- Overall:
1,00
Adequate machinery,
storage, compartmentation space
Adequate
accommodation and workspace room
Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform
Dar Śląska
Jest to projekt „minimalistyczny” – czyli brak
superpozycji, a nawet obniżenie rufy wraz z wieżą nr 3. Dalej rozsuniecie wież
2 i 3 pozwoliło zagospodarować miejsce pomiędzy
wieżami na turbiny (kolejna oszczędność). W ten sposób okręt udało się
opancerzyć na (zdaniem projektantów) „przyzwoitym” poziomie.
Reszta uzbrojenia umieszczona raczej klasycznie, choć
cytadela, przedzielona wieżą numer 2, powoduje wielkie zagęszczenie i brak
miejsca. Nawet środki pływające (tak potrzebne w służbie kolonialnej) musiano
umieścić w nietypowym miejscu.
Pancerz burtowy ma (przeliczeniowo) 4m wysokości w części
przedniej i, od wieży nr 2 - z powodu uskoku, już tylko 2,78m (średnia podana jest
w symulacji - 3,48m). W istocie pancerz, w części podwodnej, przez pierwsze
0,88m poniżej linii wodnej ma stałą grubość, potem stopniowo cienieje do 100mm.
Efektywnie ma wysokość 1,56m nad wodą i 3,13m pod wodą. W części tylnej kadłuba
odpowiedni 0,34m i 3,13m.
Powyżej głównego pancerza jest pancerz „przeciwodłamkowy”
upper.
System ochrony biernej ma 5m głębokości. Włosi tajemniczo
informowali, że w ostatecznym projekcie mogą zaoferować nowy, „genialny”
system, na razie jednak pokazali plan z systemem „prostym” i to tylko zgrubnie zaznaczonym.
Dar Śląska,
Displacement:
13 916 t light;
15 000 t standard; 15 818 t normal; 16 472 t full load
Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)
(564,97 ft / 557,74 ft ) x 82,02 ft x (22,97 / 23,70 ft )
(172,20 m / 170,00 m ) x 25,00 m x (7,00 / 7,22 m )
Armament:
9 - 12,00" / 305 mm 46,0 cal guns -
1 010,00lbs / 458,13kg shells, 125 per gun
Breech loading guns in turret on barbette
mounts, 1909 Model
2 x 3-gun mounts on centreline ends, evenly
spread
1 x 3-gun mount on centreline, forward deck
aft
[rebored to 9 – 320mm 43,8cal guns]
12 - 4,72" / 120 mm 50,0 cal guns - 55,82lbs /
25,32kg shells, 300 per gun
Dual purpose guns in deck and hoist mounts,
1934 Model
6 x Twin mounts on sides, forward evenly
spread
12 - 1,57" / 40,0 mm 60,0 cal guns - 2,14lbs /
0,97kg shells, 1 500 per gun
Anti-air guns in deck mounts, 1936 Model
6 x Twin mounts on sides, forward evenly
spread
6 raised
mounts
6 - 0,79" / 20,0 mm 76,0 cal guns - 0,29lbs /
0,13kg shells, 3 000 per gun
Anti-air guns in deck mounts, 1938 Model
4 x Single mounts on sides, forward evenly
spread
4 raised
mounts
2 x Single mounts on sides, forward deck
centre
2 double
raised mounts
Weight of broadside 9 787 lbs / 4 439 kg
Armour:
- Belts: Width (max) Length
(avg) Height (avg)
Ends: Unarmoured
Upper: 1,97" / 50 mm 249,02 ft
/ 75,90 m 8,01 ft / 2,44 m
Main Belt covers 87% of normal length
Main belt does not fully cover magazines and
engineering spaces
- Torpedo Bulkhead - Additional
damage containing bulkheads:
1,57"
/ 40 mm 313,65 ft / 95,60 m 26,90 ft / 8,20 m
Beam between torpedo
bulkheads 49,21 ft
/ 15,00 m
- Gun armour: Face (max) Other gunhouse (avg) Barbette/hoist
(max)
2nd: 1,57" / 40 mm 0,79" / 20 mm 1,57" / 40 mm
- Armoured deck - multiple
decks:
For and Aft decks:
5,12" / 130 mm
- Conning towers: Forward
10,24" / 260 mm ,
Aft 0,00" / 0 mm
Machinery:
Oil fired boilers,
steam turbines,
Geared drive, 2 shafts,
30 000 shp / 22 380 Kw = 22,43 kts
Range 5 000nm at
15,00 kts
Bunker at max
displacement = 1 473 tons
Complement:
704 - 916
Cost:
£8,374 million /
$33,495 million
[after discount on main guns – $21,970 million]
Distribution of weights at normal displacement:
Armament: 1 970
tons, 12,5%
- Guns: 1 970 tons, 12,5%
Armour: 5 605
tons, 35,4%
- Belts: 1 808 tons, 11,4%
- Torpedo bulkhead: 492 tons, 3,1%
- Armament: 957 tons, 6,0%
- Armour Deck: 2 209 tons, 14,0%
- Conning Tower: 139 tons, 0,9%
Machinery: 812 tons,
5,1%
Fuel, ammunition &
stores: 1 902 tons, 12,0%
Miscellaneous
weights: 0 tons, 0,0%
Overall survivability and seakeeping ability:
Survivability
(Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
Stability (Unstable if
below 1.00): 1,11
Metacentric height 4,6 ft / 1,4 m
Roll period: 16,1
seconds
Steadiness - As gun platform (Average = 50 %): 74 %
-
Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,58
Seaboat quality (Average = 1.00): 1,02
a normal bow and a cruiser stern
Block coefficient
(normal/deep): 0,527 / 0,532
Length to Beam Ratio:
6,80 : 1
'Natural speed' for
length: 23,62 kts
Power going to wave
formation at top speed: 45 %
Trim (Max stability =
0, Max steadiness = 100): 73
Bow angle (Positive =
bow angles forward): 23,79 degrees
Stern overhang: -3,00 ft / -0,91 m
Freeboard (% = length
of deck as a percentage of waterline length):
Fore
end, Aft end
- Forecastle: 23,40%, 16,40 ft / 5,00 m , 13,12 ft / 4,00 m
- Forward deck: 41,20%, 13,12 ft / 4,00 m , 13,12 ft / 4,00 m
- Aft deck: 15,00%, 9,12 ft / 2,78 m , 9,12 ft / 2,78 m
- Quarter deck: 20,40%, 9,12 ft / 2,78 m , 9,12 ft / 2,78 m
- Average freeboard: 12,01 ft / 3,66 m
Ship tends to be wet
forward
Ship space, strength and comments:
Space - Hull
- Above
water (accommodation/working, high = better): 100,0%
Waterplane Area: 31 246 Square feet
or 2 903
Square metres
Displacement factor
(Displacement / loading): 104%
Structure weight / hull
surface area: 161 lbs/sq ft or 785 Kg/sq metre
-
Cross-sectional: 0,99
-
Longitudinal: 1,08
- Overall:
1,00
Adequate machinery,
storage, compartmentation space
Adequate
accommodation and workspace room
Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform
Dar Mazowsza
Okręt jest „niemal” taki sam jak Dar
Śląska, więc łatwiej wskazać na różnice:
- Dwie wieże zamiast trzech;
- Podwojona maszynownia;
- Kadłub jest gładkopokładowy i wyższy o 20cm. Ale spowodowało to tylko wzrost wysokości najwyższego pokładu, pozostałe są na tych samych wysokościach co na Darze Śląska;
- Dłuższy i węższy kadłub
- Ze względu na węższy kadłub, strefa ochrony podwodnej zmalała z 5,0m do 4,4m;
- Nie ma uskoku pokładu, więc pas pancerny ma tę samą wysokość na całej długości;
- Zabrakło jednak wolnej masy na pancerz upper. Więc górna część kadłuba jest całkowicie nieopancerzona.
- W efekcie pancerz pokładowy nie jest warstwowy, ale łączna grubość pancerza pokładowego jest taka sama.
Displacement:
14 127 t light;
15 000 t standard; 15 816 t normal; 16 469 t full load
Dimensions: Length (overall / waterline) x beam x draught (normal/deep)
(648,53 ft / 639,76 ft ) x 77,10 ft x (22,97 / 23,67 ft )
(197,67 m / 195,00 m ) x 23,50 m x (7,00 / 7,21 m )
Armament:
6 - 12,00" / 305 mm 46,0 cal guns -
1 010,00lbs / 458,13kg shells, 125 per gun
Breech loading guns in turret on barbette
mounts, 1909 Model
2 x 3-gun mounts on centreline ends, evenly
spread
[rebored to 6– 320mm 43,8cal guns]
12 - 4,72" / 120 mm 50,0 cal guns - 55,82lbs /
25,32kg shells, 300 per gun
Dual purpose guns in deck and hoist mounts,
1934 Model
6 x Twin mounts on sides, evenly spread
12 - 1,57" / 40,0 mm 60,0 cal guns - 2,14lbs /
0,97kg shells, 1 500 per gun
Anti-air guns in deck mounts, 1936 Model
6 x Twin mounts on sides, evenly spread
6 raised
mounts
6 - 0,79" / 20,0 mm 76,0 cal guns - 0,28lbs /
0,13kg shells, 3 000 per gun
Anti-air guns in deck mounts, 1938 Model
4 x Single mounts on sides, evenly spread
4 raised
mounts
2 x Single mounts on sides, forward deck
centre
2 double
raised mounts
Weight of broadside 6 757 lbs / 3 065 kg
Armour:
- Belts: Width (max) Length
(avg) Height (avg)
Ends: Unarmoured
Main Belt covers 75% of normal length
Main belt does not fully cover magazines and
engineering spaces
- Torpedo Bulkhead - Additional
damage containing bulkheads:
1,57"
/ 40 mm 312,66 ft / 95,30 m 26,90 ft / 8,20 m
Beam between torpedo
bulkheads 48,23 ft
/ 14,70 m
- Gun armour: Face (max) Other gunhouse (avg) Barbette/hoist
(max)
2nd: 1,57" / 40 mm 0,79" / 20 mm 1,57" / 40 mm
- Armoured deck - single deck:
For and Aft decks:
5,12" / 130 mm
- Conning towers: Forward
10,24" / 260 mm ,
Aft 0,00" / 0 mm
Machinery:
Oil fired boilers,
steam turbines,
Geared drive, 4 shafts,
60 000 shp / 44 760 Kw = 27,40 kts
Range 5 000nm at
15,00 kts
Bunker at max
displacement = 1 470 tons
Complement:
704 - 916
Cost:
£7,594 million /
$30,377 million
[after discount on main guns - $22,694 million]
Distribution of weights at normal displacement:
Armament: 1 373
tons, 8,7%
- Guns: 1 373 tons, 8,7%
Armour: 5 290
tons, 33,4%
- Belts: 1 854 tons, 11,7%
- Torpedo bulkhead: 490 tons, 3,1%
- Armament: 713 tons, 4,5%
- Armour Deck: 2 095 tons, 13,2%
- Conning Tower: 139 tons, 0,9%
Machinery: 1 623
tons, 10,3%
Fuel, ammunition &
stores: 1 689 tons, 10,7%
Miscellaneous weights:
0 tons, 0,0%
Overall survivability and seakeeping ability:
Survivability
(Non-critical penetrating hits needed to sink ship):
Stability (Unstable if
below 1.00): 1,03
Metacentric height 3,6 ft / 1,1 m
Roll period: 17,1
seconds
Steadiness - As gun platform (Average = 50 %): 80 %
-
Recoil effect (Restricted arc if above 1.00): 0,62
Seaboat quality (Average = 1.00): 1,03
a normal bow and a cruiser stern
Block coefficient
(normal/deep): 0,489 / 0,494
Length to Beam Ratio:
8,30 : 1
'Natural speed' for
length: 25,29 kts
Power going to wave
formation at top speed: 48 %
Trim (Max stability =
0, Max steadiness = 100): 78
Bow angle (Positive =
bow angles forward): 25,50 degrees
Stern overhang: -3,00 ft / -0,91 m
Freeboard (% = length
of deck as a percentage of waterline length):
Fore
end, Aft end
- Forecastle: 28,00%, 18,37 ft / 5,60 m , 13,78 ft / 4,20 m
- Forward deck: 35,00%, 13,78 ft / 4,20 m , 13,78 ft / 4,20 m
- Aft deck: 13,90%, 13,78 ft / 4,20 m , 13,78 ft / 4,20 m
- Quarter deck: 23,10%, 13,78 ft / 4,20 m , 13,78 ft / 4,20 m
- Average freeboard: 14,29 ft / 4,36 m
Ship tends to be wet
forward
Ship space, strength and comments:
Space - Hull
- Above
water (accommodation/working, high = better): 119,1%
Waterplane Area: 32 530 Square feet
or 3 022
Square metres
Displacement factor
(Displacement / loading): 112%
Structure weight / hull
surface area: 146 lbs/sq ft or 714 Kg/sq metre
-
Cross-sectional: 1,00
-
Longitudinal: 0,99
- Overall:
1,00
Adequate machinery,
storage, compartmentation space
Adequate
accommodation and workspace room
Ship has slow, easy roll, a good, steady gun platform
Uwaga dotycząca wszystkich symulacji. Ponieważ ciężarowo
wieże i lufy artylerii głównej są to IIIx305mm L46, to takie są użyte w
symulacji. Ale ciężar pocisków jest podany dla luf rozwierconych, czyli 320mm L43,8.
Symulacje są bez modyfikacji. W nawiasach […] dopisałem uwagi o rozwierceniu luf
oraz o cenie okrętów po zniżce na wieże 305mm.
PS Z ciekawości od razu też poproszę Kolegów o deklaracje, który z projektów jest dla nich preferowany.
PPS na rysunku jednego z okrętów wprowadziłem drobną zmianę, której już nie dałem na rysunku sylwetkowym (czarnym). Kto pierwszy znajdzie będzie miał honorowy tytuł „Sokole oko”.
