Komunikat wojenny nr 21/1944 cz.I – maj 1944

Komunikat wojenny nr 21/1944 cz.I – maj 1944

Przebieg działań.

Trwa walka o uratowanie Łokietka. Z pomocą przybyły okręt warsztatowy Lestek (RS-3 1943), baza/okręt ratowniczy OP Rysy (SDS-2 1919/1921), holownik Nosorożec (TUG-14 1934) i okręt baza nurków Krak (DSV-1 1921). Użycie 12 zatapialnych pontonów o nośności 150 t każdy, pozwoliło na zmniejszenie zanurzenia uszkodzonego okrętu o 0,45 m, a co za tym idzie obniżenie poziomu wody zalewającej kadłub. Do akcji przystąpili nurkowie i dodatkowe ekipy awaryjne. M.in. nałożono „plastry” na kilka mniejszych przebić kadłuba poniżej linii wodnej oraz uszczelniono i odwodniono część przedziałów wodoszczelnych; dało to zmniejszenie zanurzenia o kolejne 0,30 m. Ponieważ teraz zanurzenie okrętu (po odłączeniu pontonów) przekraczało wartość konstrukcyjną tylko o 1,05 m, a przechył nie przekraczał 9^o, można było przystąpić do holowania okrętu. Podjęto decyzję o holowaniu do Rabaulu, który jest najbliższą bazą dysponującą dokiem pływającym o wystarczającej nośności. Na pancerniku pozostawiono tylko załogę szkieletową –  ok. 180 osób. Hol przyjął silniejszy z dwu holowników, czyli Mamut (TUG-12 1926), a asystowały mu drugi holownik Nosorożec (TUG-14 1934) oraz okręt baza nurków Krak (DSV-1 1921). Ponieważ bezpieczna prędkość holowania nie powinna przekraczać 5 w, zespół spodziewany jest w Rabaulu dopiero za ok. 20 dni.

Zakończyły się walki na Okinawie. Pozbawione broni ciężkiej oraz wystarczających zapasów amunicji i żywności, stale bombardowane z powietrza, morza i lądu japońskie oddziały, zdecydowały się na „ostatnią szarżę” Wzięło w niej udział kilka tysięcy żołnierzy, częściowo uzbrojonych w broń białą (miecze, maczety, bambusowe dzidy itp.). Efekt był łatwy do przewidzenia; zginęło ok. 4000 Japończyków, a niedobitki wycofały się na południowy cypel wyspy, gdzie popełniły zbiorowe samobójstwo. Zdobyte zostały także pozostałe japońskie ośrodki oporu; Naha, Shuri i Yonabaru. Bilans walk lądowych na Okinawie, to:

- po stronie polskiej 2445 zabitych i zaginionych oraz 6724 rannych,

- po stronie japońskiej 45120 zabitych oraz 689 wziętych do niewoli (głównie ciężko rannych).

Wielkie straty poniosła cywilna ludność wyspy, używana przez oddziały japońskie do robót fortyfikacyjnych, w charakterze tragarzy, a czasem nawet żywych tarcz. Życie straciło ok. 42000 mieszkańców; duża część z nich – za namową żołnierzy japońskich – popełniła samobójstwo.

W pełni uruchomione zostało na Okinawie lotnisko Kadena, trwają prace nad odbudową i rozbudową pozostałych lotnisk wyspy. Docelowo planuje się następujące ich wykorzystanie:

- Kadena i Naha – po dywizjonie ciężkich bombowców,

- Ie, Yontan i Ginowan – po dywizjonie myśliwców,

- Yonabaru – mieszany dywizjon torpedowo-bombowy i eskadra samolotów patrolowych/pop.

Ponadto, w Yonabaru budowana jest baza wodnosamolotów.

Łącznie na Okinawie bazować ma 90 myśliwców, 44 ciężkie bombowce, 20 bombowców nurkujących, 10 samolotów torpedowych, 7 samolotów patrolowych/pop i 20 wodnosamolotów różnego przeznaczenia.

Polscy saperzy przy pomocy chińskich grup roboczych odbudowują i rozbudowują port Naha i przystań Yonabaru. Niebawem zostanie tam przebazowana część sił lekkich 4.Floty.

Starcia sił lekkich w rejonie Wysp Sakishima doprowadziły do zatopienia 1 japońskiego minowca i 1 ścigacza oraz 1 polskiego ścigacza.

W trakcie chińskiego ataku na japoński konwój na zachód od wyspy Czedżu, zatonęły 1 chiński torpedowiec oraz 2 japońskie eskortowce i 1 statek, a uszkodzone zostały 1 chiński krążownik lekki oraz 1 japoński niszczyciel, 1 eskortowiec i 1 statek.

Na skutek błędu nawigacyjnego wszedł na skały podwodne u brzegów Okinawy i zatonął 1 polski frachtowiec.

Na froncie chińskim zlikwidowany został siłami chińskimi japoński kocioł na południe od Czyfeng. W trakcie niezwykle krwawych walk doszło do licznych aktów barbarzyństwa z obydwu stron. Początek temu dało zamordowanie przez Japończyków kilkuset chińskich jeńców, w tym wielu rannych oraz japońskie gwałty na ludności cywilnej. W odwecie, przez pewien czas wojska chińskie również nie brały do niewoli tych nielicznych Japończyków, którzy się na to zdecydowali. Również chińscy chłopi, wśród wymyślnych mąk i czym popadło, mordowali ujętych – głównie rannych – japońskich żołnierzy. Przykre jest to, o czym piszę, ale tak już jest, że przemoc rodzi przemoc. Likwidacja kotła przyniosła następujące straty:

- po stronie chińskiej 13350 zabitych i 30040 rannych,

- po stronie japońskiej 28570 zabitych i 1350 wziętych do niewoli.

Aspekty polityczne.

Polskie MSZ ponownie zwróciło się otwartym tekstem do japońskiego rządu z propozycją podjęcia rozmów pokojowych. Nota zawiera następujące główne punkty:

1. Cesarska flota jest praktycznie zniszczona i niezdolna do poważniejszej akcji.

2. Siły powietrzne Japonii poniosły ciężkie straty i nie są w stanie skutecznie wpływać na przebieg walk.

3. Japońska ofensywa na froncie chińskim zakończyła się klęską, a inicjatywa przeszła w ręce sprzymierzonych.

4. Walki o Tajwan i Okinawę wykazały, że Japonia nie jest w stanie skutecznie przeciwstawić się ofensywnym działaniom aliantów.

5. Główne bazy i ośrodki przemysłowe Japonii znalazły się w zasięgu lotnictwa sprzymierzonych i niebawem mogą zostać zniszczone.

6. Zaopatrzenie Japonii w surowce strategiczne jest niewystarczające i z każdą chwilą będzie się pogarszać.

7. Po wycofaniu się z wojny Syjamu, Japonia pozostała osamotniona i znikąd nie może liczyć na realną pomoc.

8. Przedstawiona wyżej sytuacja, nie daje Japonii żadnych nadziei na odwrócenie losów wojny.

9. Kontynuowanie walki niesie ze sobą niepotrzebne ofiary, w tym także ludności cywilnej.

10. Sprzymierzeni nie dążą do zniszczenia japońskiej państwowości, ani do zmiany jej podstaw ustrojowych.

11. Ewentualne żądania terytorialne aliantów nie naruszą integralności japońskiego terytorium macierzystego i ograniczą się do części lub całości zagarniętych wcześniej przez Japonię obszarów innych państw.

12. Japońscy przestępcy wojenni będą podlegać jurysdykcji japońskiej, za wyjątkiem tych, którzy już zostali, lub zostaną w przyszłości ujęci przez sprzymierzonych, a winy ich nie ulegają wątpliwości.

13. Podając pod rozwagę japońskiego rządu wszystkie powyższe okoliczności, rządy Królestwa Polskiego i Cesarstwa Chińskiego ponownie wzywają stronę japońską do przerwania walk i rozpoczęcia rozmów pokojowych.

14. Odrzucenie lub zignorowanie tego wezwania, spowoduje dalsze, bezsensowne już ofiary w ludziach i zniszczenia, a całkowita odpowiedzialność za to obciążać będzie rząd japoński.

15. Rządy sprzymierzonych ostrzegają, że dalszy upór strony japońskiej może spowodować daleko idące zaostrzenie ich stanowiska, do żądania kapitulacji bezwarunkowej włącznie.

Kilka dni później, rząd rosyjski przekazał rządowi japońskiemu wezwanie do natychmiastowego ustosunkowania się do polsko-chińskiej noty. W przypadku odrzucenia tego wezwania, rząd rosyjski zastrzegł sobie prawo do podjęcia takich działań, jakie uzna za stosowne.

Bilans strat.

Po stronie polskiej:

- zatopionych: 2 lotniskowce, 1 ciężki krążownik, 3 lekkie krążowniki, 1 kanonierka, 1 kanonierka rzeczno-morska, 8 niszczycieli, 2 niszczyciele eskortowe, 7 okrętów podwodnych, 1 podwodny stawiacz min, 1 eskortowiec, 1 patrolowiec, 5 kutrów patrolowych, 3 ścigacze torpedowe, 2 ścigacze artyleryjskie, 2 średnie okręty desantowe, 7 małych okrętów desantowych, 16 kutrów desantowych, 3 holowniki, 14 statków;

- zestrzelonych lub zniszczonych na ziemi 1145 samolotów;

- zabitych i wziętych do niewoli 26710 osób.

Po stronie chińskiej:

- zatopionych: 1 lekki krążownik, 1 niszczyciel, 3 torpedowce, 7 okrętów podwodnych, 1 patrolowiec, 2 ścigacze torpedowe, 1 duży okręt desantowy, 4 średnie okręty desantowe, 4 małe okręty desantowe, 10 kutrów desantowych, 40 statków;

- zestrzelonych lub zniszczonych na ziemi 684 samoloty;

- zabitych i wziętych do niewoli 254900 osób.

Po stronie japońskiej:

- zatopionych: 5 pancerników, 3 krążowniki liniowe, 11 lotniskowców, 2 transportowce wodnosamolotów, 8 ciężkich krążowników, 7 lekkich krążowników, 17 niszczycieli, 4 torpedowce, 26 okrętów podwodnych, 11 stawiaczy min, 5 trałowców, 6 patrolowców, 8 dozorowców, 11 ścigaczy torpedowych, 111 statków;

- zestrzelonych lub zniszczonych na ziemi 2599 samolotów;

- zabitych i wziętych do niewoli ok. 255300 osób.

Po stronie syjamskiej:

- zatopionych: 2 pancerniki obrony wybrzeża, 1 krążownik lekki, 1 kanonierka, 8 torpedowców, 2 okręty podwodne, 2 patrolowce, 5 trałowców, 1 ścigacz torpedowy, 1 holownik, 15 statków;

- zestrzelonych lub zniszczonych na ziemi 46 samolotów;

- zabitych i wziętych do niewoli ok. 2730 osób.