Międzynarodowa konwencja w sprawie zwalczania piractwa na obszarze Azji Wschodniej i Południowo-wschodniej cz. I

Międzynarodowa konwencja w sprawie zwalczania piractwa na obszarze Azji Wschodniej i Południowo-wschodniej cz. I

Zgłoszona w końcu roku 1921 polska propozycja zawarcia międzynarodowej konwencji w sprawie zwalczania piractwa na obszarze Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej (wysunięta początkowo jako element „dywersji” w polsko-japońskim konflikcie dyplomatycznym), spotkała się z nieoczekiwanie silnym poparciem kilku państw. Do największych zwolenników zawarcia takiego porozumienia należą: Holandia, Francja i USA. Powodem jest realne zagrożenie ze strony piratów przede wszystkim chińskich, malajskich, filipińskich i molukańskich. W związku z tym, polskie MSZ przygotowało projekt konwencji i wysłało go do zainteresowanych państw celem konsultacji. Oto treść projektu:

1.Państwa będące stronami niniejszej Konwencji zgodnie uznają akty piractwa morskiego za godzące w powszechnie uznawaną wolność, a przede wszystkim bezpieczeństwo żeglugi międzynarodowej.

2.Państwa te wyrażają zgodną wolę zwalczania przejawów piractwa morskiego na objętych Konwencją akwenach.

3.Każde z Państw-Sygnatariuszy niniejszej Konwencji zobowiązuje się, że nie będzie w żaden sposób popierało, ani tolerowało przypadków piractwa morskiego na administrowanym przez siebie obszarze.

4.Obszar objęty Konwencją wyznaczają następujące akweny: Morze Andamańskie, Morze Arafura, Morze Banda, Morze Celebes, Morze Filipińskie, Morze Flores, Morze Halmahera, Morze Jawajskie, Morze Luzon, Morze Mindanao, Morze Moluckie, Morze Bismarcka (Nowogwinejskie), Morze Południowochińskie, Morze Salomona, Morze Sawu, Morze Seram, Morze Sulu, Morze Timor, Morze Wschodniochińskie i Morze Żółte.

5.Dla realizacji wymienionego w pkt 2. celu, Państwa-Sygnatariusze powołują Międzynarodowy Trybunał Antypiracki (MTA), w skład którego będzie wchodzić po dwóch delegatów z każdego z Państw-Sygnatariuszy. Delegaci wybiorą spośród siebie prezesa i vice-prezesa Trybunału. Trybunał będzie obradował w składzie 3-osobowym z obligatoryjnym udziałem w składzie prezesa lub vice-prezesa. Dla każdej sesji skład Trybunału będzie wyznaczony drogą losowania. W mocy Trybunału jest wydawanie orzeczeń od kary grzywny i/lub konfiskaty jednostek pływających oraz innego mienia, poprzez kary więzienia, do kary śmierci włącznie. Orzeczenia Trybunału będą uznawane i wykonywane przez Państwa-Sygnatariuszy Konwencji w stosunku do skazanych przebywających i/lub ujętych na terytoriach przez nie zarządzanych. Orzeczenia Trybunału są ostateczne i nie podlegają zaskarżeniu. Stała siedziba MTA będzie wyznaczona po wejściu w życie niniejszej Konwencji i będzie znajdować się na terenie jednego z Państw-sygnatariuszy na obszarze opisanym w pkt 4. Dopuszcza się obrady MTA poza jego stałą siedzibą w uzasadnionych przypadkach.

6.Okręty wszystkich Państw-Sygnatariuszy Konwencji mają na wymienionym w pkt 4. obszarze prawo do: zatrzymania i rewizji każdej podejrzanej o proceder piracki jednostki morskiej niezależnie od jej przynależności państwowej, użycia siły w przypadku niezastosowania się takiej jednostki do wydanych poleceń oraz przekazania ujętych i podejrzanych o piractwo osób MTA. W przypadkach nie budzących wątpliwości dopuszcza się możliwość zastosowania siły bez uprzedzenia. 

7.Uprawnienia ujęte w pkt 6. nie mogą być wykonywane w stosunku do okrętów wojennych, również tych Państw, które nie są sygnatariuszami niniejszej Konwencji.

8. Zaleca się, aby jednostki morskie wszystkich Krajów korzystających z akwenów wymienionych w pkt 4., przebywające na morzu w odległości większej niż 2 mile morskie od brzegu, nosiły dostatecznie widoczną banderę państwową, a w nocy dodatkowo przepisowe światła nawigacyjne. Niestosowanie się do powyższych zaleceń może spowodować uznanie jednostki za podejrzaną o piractwo, ze wszystkimi tego konsekwencjami.

9.Niniejsza Konwencja zostaje zawarta na lat 20; może ona być przedłużona za zgodną wolą wszystkich Państw-Sygnatariuszy na czas nieokreślony. Każde z Państw-Sygnatariuszy ma prawo do wypowiedzenia Konwencji z zachowaniem rocznego okresu wypowiedzenia.

10.Uznaje się domyślnie, że Państwom nie będącym Sygnatariuszami tej Konwencji przyświeca ten sam cel, co jej Sygnatariuszom. W przypadku zaistnienia pomiędzy Państwami- Sygnatariuszami niniejszej Konwencji, a innymi Państwami sporu prawnego, wynikającego z realizacji zapisów Konwencji, uznaje się za właściwy do jego rozstrzygnięcia Międzynarodowy Trybunał w Genewie.

Myślę, że państwa niezbyt Polsce przychylne (Wielka Brytania) lub wręcz wrogie (Rosja, Niemcy Północne, Japonia) mają teraz twardy orzech do zgryzienia. Z jednej strony nie można oficjalnie nie traktować piractwa jako zła, a z drugiej, trudno popierać inicjatywę kraju nieprzyjaznego … Spodziewam się ze strony tych państw wielu wzniosłych deklaracji i znacznie mniej konkretnego działania. Można się też obawiać dwuznacznego stanowiska Chin, które wprawdzie oficjalnie piractwa nie popierają, ale też niewiele czynią w celu jego zwalczania (korupcja?).

Aby ta inicjatywa uzyskała odpowiedni wymiar, polskie MSZ podjęło na arenie międzynarodowej działania promocyjne pod hasłem „Żegluga - tak, piractwo - nie”